**Thất bại trong trận đánh mùa đông** khiến Alexander II hạ quyết tâm. Nếu không kết thúc chiến tranh, Đế quốc Nga sẽ sụp đổ.

Nội có loạn quân, ngoại có cường địch rình rập. Alexander II không quên kẻ đứng sau cuộc chiến này mới là đại địch thực sự của Nga.

Nếu không chấm dứt chiến tranh sớm, ngoài mặt trận Constantinople dựa vào Áo để tiếp tế, các khu vực khác đều vô vọng.

Không có hậu cần từ Moskva, Trung Á tất mất; Viễn Đông cũng không giữ nổi.

Ba Lan càng không nói — sau thất bại này, Belarus và Baltic sẽ thành chiến trường, thất thủ chỉ là sớm muộn.

Nếu Thụy Điển đâm sau lưng, St. Petersburg cũng khó giữ. Huy động quân cần thời gian — nếu Nga suy yếu, Anh sẽ không nhân cơ hội ra tay?

Chỉ cần Hải quân Hoàng gia tiến vào Baltic, Đế quốc Nga tàn.

Thời này Siberia chưa khai phá, trung tâm Nga chỉ là St. Petersburg và Moskva. Giờ Moskva đã lọt vào tay loạn quân, mất tiếp St. Petersburg, Alexander II không còn là Sa hoàng.

"Thanh quân trắc, tru ô thần" — trọng tâm là trừ khử thân tín. Mất họ, Sa hoàng còn là gì?

Dù không dám động vào Sa hoàng, ám hại có khó gì? "Tử nạn đuối nước" hay "đột tử" — xưa nay hoàng đế chết bất đắc kỳ tử thiếu gì?

Alexander II không dại đặt mình vào hiểm địa. Qua được kiếp này, mất mát hiện tại đều có thể giành lại.

"Bộ Ngoại giao gửi công hàm cho Áo, mời họ làm trung gian hòa đàm."

Quyết định này khiến Alexander II thở dài. Không phải thời điểm đàm phán tốt nhất, nhưng là lúc cần thiết.

Mùa đông là phòng tuyến cuối của Nga. Nếu đợi đến năm sau tái chiến, tổn thất chỉ lớn hơn.

Ngoại trưởng Clarence-Ivanov lo lắng hỏi: "Bệ hạ, có mời Anh-Pháp tham gia?"

Alexander II bất đắc dĩ: "Mời cả. Đến nước này, ta không còn lựa chọn."

Đây là cúi đầu trước Anh-Pháp. Sau chiến tranh, sự suy yếu của Nga đã lộ rõ — không còn tranh bá với Anh.

Giờ phải sống khiêm tốn, giảm hiện diện để tránh bị các nước đàn áp. Dù hiệu quả ít, nhưng làm còn hơn không.

...

**Tại Vienna**, nhận báo cáo trận mùa đông Phổ-Nga, Franz sửng sốt. Ông không ngờ quan lại Nga lại dám "tự làm hại mình" đến thế.

Thổi phồng tổn thất, tham ô quân phí, mua đắt bán rẻ — chuyện nhỏ, chỉ tốn tiền Sa hoàng.

Nhưng dám dùng hàng dỏm, ít nhất phải đảm bảo nhu cầu cơ bản! Đây là chiến tranh, sơ suất là chết người.

Giờ tốt rồi — trực tiếp làm mất quân đội Nga. Alexander II hiện không rảnh trừng trị họ, nhưng khi ổn định, đại tẩy trừ là điều chắc chắn.

Franz hỏi: "Tổn thất Nga thế nào?"

Áo có quan sát viên quân sự hai bên, ước lượng sơ bộ vẫn làm được.

Thượng tướng Albrecht đáp: "Ước tính tổn thất trên 300.000, tù binh Phổ gần 200.000, tử trận 40-50.000, thương vong phi chiến đấu cực lớn.

Phòng tuyến Nga tan vỡ, nếu không vì hậu cần, Phổ đã chiếm Belarus."

Franz gật đầu. Phổ trúng số độc đắc, không thì chiến tranh còn kéo dài.

Alexander II cần thời gian ổn định, Áo phải tỏ ra hữu hảo.

"Bộ Ngoại giao gửi công hàm điều đình. Cảnh cáo Phổ đừng quá đáng, nhắc họ thực hiện cam kết."

Đồng minh phải có dáng vẻ đồng minh. Franz luôn làm tròn vai, dù phe chống Áo ở Nga cũng không thể chê trách.

Xung đột nhỏ không sao, đại cục phải rõ ràng — đứng về đồng minh. Nga thua trận, nhưng cứu liên minh Nga-Áo, duy trì quan hệ.

...

**Tại Berlin**, Wilhelm I rạng rỡ — chiến thắng ngoài mong đợi mở đường cho giấc mơ "Đế chế Phổ".

Công hàm Vienna làm nguội lạnh niềm vui. Tự biết mình, Phổ cũng đến giới hạn.

Ngoài tổn thất quân sự (460.000, tử trận 176.000), dân số và kinh tế mới là vấn đề. Đông Phổ mất 90% dân, kinh tế sụp đổ do hải quân Nga phá hoại.

Wilhelm I hỏi: "Công hàm Áo thế nào?"

Moltke thẳng thắn: "Đàm phán đi. Chiến thắng rồi, đừng tham lam."

Thủ tướng Frank cau mây: "Không dễ. Lấy hai công quốc và Baltic thì được, nhưng Ba Lan khó nuốt.

Vấn đề lớn là Silesia — đã hứa cho Áo, giờ có giữ lời?"

Silesia là món nợ miệng, Phổ có thể chối. Nhưng Áo không dễ trêu, chối thì lãnh hậu quả.

Wilhelm I quyết định: "Khoan nhượng Silesia. Chưa đến lúc từ bỏ tấc đất!"

Kéo dài — không phải thượng sách, nhưng là cách hiệu quả nhất.