Αγαπημένο μου ημερολόγιο,
  Ειλικρινά έχω μείνει άναυδη από το τι μπορεί να προκαλέσει ο άνθρωπος στον άνθρωπο. Ώρες ώρες σκέφτομαι ότι ο Θεός δεν θα έπρεπε να μας δώσει την ομιλία, το χάρισμα του λόγου, το μυαλό και το δικαίωμα της επιλογής του καλού και του κακού. Βέβαια, ο τρόπος χρήσης εξαρτάται  από την ποιότητα της ψυχής του ατόμου. Όμως, τις περισσότερες φορές όλα αυτά τα χαρίσματα χρησιμοποιούνται με λανθασμένο τρόπο. Για παράδειγμα, η γλώσσα χρησιμεύει για την επικοινωνία και την κατανόηση κάποιων εννοιών όμως άλλοι την εκμεταλλεύονται για να βρίσουν, να προσβάλλουν, να πουν ψέματα, να παρασύρουν άλλους αθώους, να χειραγωγούν τον απλό κόσμο που ψάχνει μια σανίδα σωτηρίας από διάφορες κοινωνικές, οικονομικές ή άλλες καταστάσεις.
  Και κάπως έτσι έγιναν οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι που βύθισαν όλα τα κράτη της Ευρώπης ανεξαιρέτως στο αίμα, την δυστυχία και την θλίψη για χρόνια...

  Ένα παράδειγμα που επιβεβαιώνει την φρίκη ενός πολέμου είναι η σφαγή του Διστόμου. Είχα την τύχη να επισκεφτώ αυτό το ηρωικό χωριό μόνη μου μετά την λήξη των πανελλαδικών εξετάσεων .Βλέπετε, ήθελα να ηρεμήσω λίγο από την δύσκολη αυτή εμπειρία.  Ήθελα να ανοίξει λίγο η καρδιά μου με το καθαρό αέρα της φύσης. Το χωριό  βρίσκεται βορειοδυτικά της Βοιωτίας, και είναι χτισμένο σε μια πεδιάδα που εκτείνεται μεταξύ των βουνών Παρνασσού, Κίρφης και Ελικώνα. Είναι ένα μέρος απαράμιλλης ομορφιάς με τοπία που κόβουν την ανάσα. Υπάρχουν πολλές εκτάσεις με ελαιόδεντρα και μελίσσια , πράγμα που με κάνει να σκεφτώ ότι αυτός ο τόπος παράγει τεράστιες ποσότητες λαδιού, ελιών και μελιού ετησίως.  Το δροσερό αεράκι. Τα σπίτια είναι μεγάλα, άσπρα με περιποιημένους κήπους όπου φυτρώνει κάθε λογής λουλούδι.
  Περπατώντας στους δρόμους, το μάτι μου παρατηρεί κάτι παράξενο. Αν και μέρα μεσημέρι διακρίνω  γυναικείες φιγούρες, ντυμένες στα μαύρα  να βγαίνουν από τα σπίτια τους συγχρονισμένα κουβαλώντας ένα καλαθάκι με  κεριά, νερό και λάδι  κατευθύνονται μάλλον προς το νεκροταφείο. Διακρίνω και μερικά παιδάκια στην ηλικία της αδελφής μου που είναι τώρα 10 χρόνων να περπατούν μαζί τους. Αποφασίζω να ακολουθήσω την πομπή. Κόβω ένα μπουκέτο λουλούδια από μια αυλή για να προσφέρω στους νεκρούς. Τα τεράστια πεύκα προσφέρουν ικανοποιητική σκιά από τον καυτό ήλιο του αυγουστιάτικου μεσημεριού. Η έκπληξη μου είναι ακόμα μεγαλύτερη όταν βλέπω ότι ο χώρος είναι ενιαίος. Οι γυναίκες, με ευλάβεια κάνουν τον σταυρό τους, φιλούν τις φωτογραφίες, ανάβουν κεριά, προσεύχονται και φροντίζουν τους τάφους. Παρόλο που ακούω μοιρολόγια και κατάρες προς τους Γερμανούς, δεν διακρίνω καμια τους να κλαίει.
  Παρατηρώ τα ρούχα μου. Φοράω ένα τζιν και μια μπλούζα άσπρη, κοντομάνικη με σχέδια. Μάλλον θα ξεχωρίζω σαν την μύγα μες στο γάλα και αποφασίζω να απομακρυνθώ διακριτικά χωρίς η παρουσία μου να γίνει αισθητή από τις χαροκαμένες γυναίκες. Νιώθω κάποιον όμως να με πιάνει από τον καρπό καθώς πάω να φύγω. Η φιγούρα με γυρίζει προς το μέρος της παρατηρώντας με με ένα ευγενικό χαμόγελο. Επρόκειτο για μια γυναίκα γύρω στα 40, αδύνατη με μεγάλα καλοσυνάτα  μάτια στο χρώμα του κάστανου και με κοντά μπουκλωτά μαλλιά. Αμέσως αισθάνομαι ασφάλεια κοντά της.
  - "Είσαι από τα μέρη μας?Δεν σε έχω ξαναδεί."
-"Όντως δεν είμαι από εδώ. Επισκέπτρια  είμαι. Ήρθα να δω το χωριό σας. Είναι πολύ όμορφο. Είστε τυχερή που ζείτε σε έναν τέτοιο παράδεισο!"προσθέτω ενθουσιασμένη.
-"Αυτό τον παράδεισο διάλεξαν οι Γερμανοί το 1944 να μετατρέψουν σε κόλαση. "μου απαντάει η γυναίκα.
" Τα ρούχα σου είναι περίεργα "προσθέτει καθώς με εξετάζει με το βλέμμα.
-" Τα ρούχα μου είναι αυτά που θα φορούσε κάθε κοπέλα που έχει την ζωή μπροστά της. Δεν θέλω να φοράω μαύρα, σαν καμία χηρα"τα λόγια μου ξεφεύγουν χωρίς να τα σκεφτώ. Παρόλα αυτά δεν φάνηκε να θυμώνει.
-" Καλά κάνεις. Είσαι νέα και εύχομαι τα μάτια σου να μην κλάψουν ποτέ και η καρδιά σου να μην τσακιστεί χάνοντας κάθε ίχνος συναισθήματος. Γιατί όλοι όσοι βλέπεις εδώ δεν έχουν άλλα δάκρυα  να χύσουν. Έχουν ζήσει πόνο, δυστυχία και απώλειες για δύο ζωές." τα μυστήρια λόγια της  μού προκαλούν ταχυπαλμία.
-" Τι εννοείς? "
-Ξέρεις τι έγραψε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος για το Δίστομο?" με ρωτάει με μια παιχνιδιάρικη λάμψη στα μάτια χωρίς να απαντάει στην ερώτηση μου.
-"Εδώ είναι πικρό το χώμα του Διστόμου
Διαβάτη, όπου πατήσεις να προσέχεις "της απαντάω προσπαθώντας να την αιφνιαδιάσω αλλά δεν έχει αποτέλεσμα.
-" Εδώ πονά η σιωπή, πονά και η πέτρα κάθε δρόμου από  τη θυσία και τη σκληρότητα του ανθρώπου" συμπληρώνει την φράση μου με μια έκφραση περηφάνιας στο νεανικό της πρόσωπο.
-" Αν και εγώ θα πρόσθετα ότι πονά και η ψυχή"
-"Τι εννοείτε?"
"Επισκέψου το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού και θα λύσεις αυτό που τόσο σε προβλημάτισε. Αντίο, καλή μου "με αποχαιρετά, πιάνοντας το κεφάλι μου και δίνοντας ένα τρυφερό, σχεδόν μητρικό φιλί στο μέτωπο.
  Αμέσως, κάνω πράξη τα λόγια της. Έχω πεισμώσει για να μάθω την αλήθεια. Ανεβαίνω τα σκαλοπάτια του επιβλητικού κτιρίου του μουσείου, το οποίο βρίσκεται στην είσοδο του χωριού δίπλα από το Δημαρχείο πληρώνοντας αδρά για μια  ξενάγηση. Στην είσοδο, βρίσκεται εικόνα μιας γυναίκας με μαύρη μαντίλα με όψη σαν να έχει κλάψει για ώρες  και χέρια σταυρωμένα. Είναι η επονομαζόμενη" γυναίκα του Διστόμου".
Ο ξεναγός διηγείται :" Αυτή είναι η  φωτογραφία της πρόσφατα αποβιωσάσης (16-3-2009) σε ηλικία 84 ετών, Διστομίτισας Μαρίας Παντίσκα. Το  φθινόπωρο του 1944 ο  Ουκρανός φωτογράφος Ντμίτρι Κέσερ βρισκόταν στην Ελλάδα απεσταλμένος του περιοδικού Life καταγράφοντας  την υποχώρηση των Γερμανών . Χάρη σε αυτόν χρωστάμε μοναδικά ντοκουμέντα που έζησε η χώρα στην δεκαετία του ’40. Ήταν παρόν με τον φακό του στα Δεκεμβριανά, στην επίσκεψη Τσόρτσιλ στην Αθήνα αλλά και αργότερα στον εμφύλιο πόλεμο.
Τον Οκτώβριο επισκέφθηκε και το μαρτυρικό Δίστομο λίγο μετά από τις θηριωδίες των Γερμανών και απαθανάτισε τους εναπομείναντες κατοίκους να προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους. Εκεί, μεταξύ των άλλων φωτογραφίζει την μαυροφορεμένη Μαρία Παντσίκα η οποία έμελλε να γίνει μία από τις πιο γνωστές φωτογραφίες που απεικονίζουν τον πόνο της απώλειας. Τις φωτογραφίες μαζί με τις μαρτυρίες τις στέλνει πίσω στην Αμερική και αυτές δημοσιεύονται τελικά στις 27 Νοεμβρίου στο Life.
Το επίμαχο άρθρο που φέρει τον τίτλο “Τι έκαναν οι Γερμανοί στην Ελλάδα” ξεκινάει με την φωτογραφία της Μαρίας Παντίσκα και την λεζάντα “Η Μαρία Παντίσκα ακόμη θρηνεί τέσσερις μήνες μετά τη δολοφονία της μητέρας της από τους Γερμανούς.".
Έχω μείνει έκθαμβη από τις γνώσεις. Ένα κομμάτι του παζλ μπήκε στη θέση του. Άρα αυτή η φωτογραφία συμβολίζει τον πόνο και την φρίκη της απώλειας.
  Καθώς προχωράμε για τον πρώτο όροφο μου εξηγεί την αγριότητα αυτού του εγκλήματος των γερμανικών δυνάμεων σε άμαχο πληθυσμό.  Σε μια ειδική αίθουσα είναι αναρτημένες όλες οι φωτογραφίες των θυμάτων       καθώς και ειδικός χώρος φωτογραφίας του οστεοφυλακίου, που βρίσκεται ατόφιο στο ειδικό Μαυσωλείο  στο λόφο Κάναλες του Διστόμου. Στον προθάλαμο, υπάρχει ιστορικό υλικό εφημερίδων και περιοδικών εκδόσεων της εποχής με άρθρα φωτογραφίες και ντοκουμέντα.
Οι Γερμανοί προέβησαν σε μακελειό δίχως προηγούμενο. Βίασαν έγκυες γυναίκες σκοτώνοντας τες μετά. Ίδια μοίρα περίμενε και τα ανήλικα κοριτσάκια. Τα αγόρια
, πρώτα τα βασάνιζαν και μετά έστελναν στην παγωμένη αγκαλιά του Χάρου, σκότωναν άνδρες με αυτόματα, πυροβολούσαν ακόμα και ζώα. Παντού όλεθρος, φωτιά, κραυγές πόνου και ικεσίας για έλεος, θρήνος, καταστροφή, αίμα. Αφού ξεπάστρεψαν τους κατοίκους, μπήκαν μέσα στα σπίτια και σαν πειρατές κούρσεψαν ό, τι πολύτιμο υπήρχε κατακαίγοντας τις περιουσίες των γηγενών. Μάλιστα, κρέμασαν περιμετρικά των δέντρων του χωριού ανθρώπους αφήνοντας τους έτσι  για μέρες.
  Το στομάχι μου έχει γίνει κόμπος. Νιώθω ότι θέλω να κάνω εμετό. Πώς είναι δυνατόν ο υπόλοιπος κόσμος να επέτρεψε τέτοια καταστροφή? Καταραμένος να είσαι πόλεμε, που χωρίζεις οικογένειες, προκαλείς θλίψη στους ανθρώπους, οδηγείς τις ψυχές σε αμαρτία και ωθείς τους ανθρώπους σε πράξεις ακατονόμαστες για την δική τους επιβίωση. 

  Η ξενάγηση ολοκληρώθηκε. Βγαίνω έξω, το αεράκι με χτυπάει στο πρόσωπο. Ήταν μια δυσάρεστη εμπειρία. Το βράδυ εύχομαι να μην δω εφιάλτες με σφαγμένες γυναίκες και ουρλιαχτά από μικρά παιδιά. Κατευθύνομαι, με γοργά βήματα, προς το σταθμό του τρένου. Ουφ, από την μία συγκέντρωσα πολλές πληροφορίες για την ιστορία του μαρτυρικού αυτού μέρους από την άλλη ένιωσα όντως ένα ύπουλο αγκάθι να τρυπάει με μανία  την ψυχή μου.