Een natuurcamping in midden Frankrijk en alle vijf de campinggasten zijn Nederlanders? Dat kan niet uitblijven: dat loopt uit op een barbecue.

Henk en Ingrid namen het initiatief: "Als het goed weer blijft gaan wij vanavond barbecueën en als je zin hebt ben je uitgenodigd. Als jij nou voor het bier / het toetje / een salade zorgt, dan zorgen wij voor de rest. OK?" Iedereen ging akkoord. Iedereen nam wat mee. En iedereen had het naar zijn zin gehad.

Henk had een slagerij in zuid Nederland, waar de mensen nog kunnen genieten van uitgebreid en lekker eten. Hij had het vlees gekocht in een naburig dorpje, waar hij een verrassend goede boucherie had ontdekt. Joep, een magere student met lang haar en vriendelijke ogen, had voor het bier gezorgd. Dat kan je wel aan studenten overlaten. Die zijn zelfs in staat om midden in de islamitische Sahara nog een kroeg te vinden waar het bier koud staat. Oscar, een gezette veertiger die zijn brood verdiende als leraar op een zwarte basisschool, had de kaasplank verzorgd die als toetje fungeerde. Jan, die een werkloze fabrieksarbeider bleek te zijn en er jonger uit zag dan de vijfenvijftig jaar die zijn paspoort vermeldde, had een verrassend lekkere macaronisalade te voorschijn getoverd, die tot de laatste kruimel opgegaan was. Henk's vrouw Ingrid, secretaresse-receptioniste bij een kleine aannemer, had als enige vrouw in het gezelschap niets anders te doen dan koffie zetten en gastvrouw spelen, een taak waarvoor ze in de wieg gelegd was.

Na de koffie nam iedereen vrijwillig de taak op zich om de resterende biervoorraad te doen verdwijnen, en het gesprek kwam al gauw op het onderwerp dat de media bezighield: het gebeuren rond de vluchtelingen. Iedereen scheen er wel een andere mening over te hebben, maar over één ding waren ze het allemaal roerend eens: de politici pakten het allemaal helemaal verkeerd aan. Alleen Joep zei niets. Een raadselachtige glimlach was zijn enige bijdrage aan de discussie.

Ingrid merkte als eerste dat Joep zich afzijdig hield van het gesprek: "Heb jij geen mening over de vluchtelingenproblematiek, Joep? Trek jij je het lot van die mensen niet aan?"

Joep haalde zijn glimlach nog maar eens tevoorschijn: "Mijn mening over vluchtelingen doet niet zoveel terzake. Wat ik veel leuker vind, is jullie mening over de politici. Jullie zijn het er roerend over eens dat de politiek, zowel nationaal als Europees, aan alle kanten tekort schiet, maar het leuke is dat jullie het er totaal oneens zijn als het gaat over de oplossing van het probleem. Toen ik me aan jullie voorstelde, had ik verteld dat ik student ben, maar ik had er op dat moment niet bij gezegd dat ik politicologie studeer. Jullie discussie is buitengewoon leerzaam voor mij, zelfs veel leerzamer dan een college van de beste professoren van de universiteit."

Opeens was iedereen vol interesse. De vluchtelingen werden direct vergeten. Men wilde veel liever de eigen nieuwsgierigheid bevredigen. Joep kon niet anders dan het uitleggen: "Politiek is een spel. Er zijn verschillende groepen mensen, verenigd in partijen, en die proberen hun eigen mening op te dringen aan anderen, om anderen te beïnvloeden om maar zoveel mogelijk de kant te kiezen die zij zelf aanhangen. Die eigen mening wordt trouwens in de meeste gevallen gevormd door een eigen belang of een belang voor de groep waar ze zelf deel van uitmaken. Daarom kiezen rijken en ondernemers voor rechtse partijen, terwijl armen en arbeiders het gevoel hebben dat een linkse partij hun economische belangen belangen beter zal behartigen. Politiek is dus eigenlijk niets anders dan egoïsme op internationale schaal.

» Om een beslissing te kunnen nemen zijn er twee mogelijkheden: je kunt een ander overtuigen van jouw mening (of jezelf laten overtuigen door een ander), of je kunt met die ander een compromis afspreken waarbij de ander iets bereikt dat voor hem belangrijk is in ruil voor toegeven op een punt dat voor jouw belangrijk is. Beide resultaten kunnen bereikt worden met hetzelfde wapen: de dialoog, praten en luisteren. Bij mij op school noemen we dat «argumenten van waarheid» gebruiken. Dat staat tegenover het andere politieke systeem, veel ouder, dat «argumenten van macht» gebruikt, zoals in een dictatuur.

» In het Europa van na de Tweede Wereldoorlog is men er langzaam van overtuigd geraakt dat een politiek op basis van argumenten van waarheid de voorkeur heeft boven de politiek waarin een absolute machthebber de dienst uitmaakt, maar we hebben nog maar weinig cultuur, historie en ervaring op het gebied van waarheidspolitiek, dus, precies zoals uit onze kleine discussie over vluchtelingen blijkt, we zijn nog niet genoeg ontwikkeld als het gaat om de discussie op de juiste manier te voeren en te gebruiken in ons proces om beslissingen te nemen. Dat is wat ik probeer te leren op school, maar onze professoren kunnen ons niet meer dan wat theoretische modellen voorschotelen en onze politici gaan op dit moment niet verder dan het spelen van spelletjes, van politieke spelletjes."

Oscar begreep het precies: "Vandaar dat de politiek er steeds een potje van maakt. Ze snappen zelf niet waar ze mee bezig zijn. Ze proberen anderen te overtuigen van hun eigen opvattingen, van hun eigen politieke uitgangspunten, en gebruiken argumenten waaruit zou moeten blijken dat de eigen oplossing beter is dan die van de ander. Per saldo wint niet de beste oplossing, maar de oplossing van degene die het beste anderen kan overtuigen. Het is als twee voetbalteams, de een defensief ingesteld en de ander offensief. Degene die wint bepaalt welke speelstijl als 'beter' wordt aanvaard, terwijl het toch duidelijk moet zijn dat het team dat de beste spelers heeft altijd wint."

Joep gaf Oscar een compliment: "Wat een prachtige metafoor. Zou je er bezwaar tegen hebben als ik die in mijn scriptie gebruik? De huidige parlementaire politiek werkt namelijk precies zo. We hebben een min of meer willekeurige indeling van de maatschappij gemaakt in groepen: progressief of conservatief, links of rechts, meer voor de armen of meer voor de rijken, en we hadden voor hetzelfde geld kunnen kiezen voor defensief of offensief. En door ons op die manier in partijen te organiseren, kiezen we per definitie alleen voor de belangen van een van de groepen waaruit onze maatschappij bestaat, alsof de rest niet bestaat. De meerderheid beslist. En door het kiessysteem kiezen we zelfs niet eens meer voor de partij, de voetbalploeg zoals Oscar het noemt, maar voor de voetballer die door de rest van het team als aanvoerder is bestempeld. We geven hem alle macht om te doen wat hij denkt dat goed is. Als het fout loopt, ontslaan we de trainer en gaan weer van voren af aan proberen om het dit keer beter te doen."

Henk probeerde het samen te vatten, omdat hij zich afvroeg of hij het nog steeds goed begrepen had: "Dus jij probeert uit te vissen of er iets beters te verzinnen is dan «de meerderheid beslist»? Dat kan alleen als iedereen het met elkaar eens is, en dat is onmogelijk in een land als Nederland, waar meer partijen zijn dan kiezers."

Jan ging zelfs nog een stapje verder: "En jij denkt dat wij, mensen die er niet voor gestudeerd hebben, mensen die alleen maar een eigen mening hebben, dat wij de politici een lesje in bestuurskunde kunnen geven? Nou, dat vind ik erg optimistisch."

Joep glimlachte maar weer eens: "Politici hebben ook geen politicologie gestudeerd, Jan. Die studeren op vergadertechniek, op spreekvaardigheid of op wat voor andere onderwerpen dan ook die ze voor hun werk nodig zouden kunnen hebben. Ze accepteren het naoorlogse systeem van parlementaire dictatuur zonder er verder over na te denken of dat systeem wel het beste is. Sterker nog: ze vallen landen als Irak binnen om de daar gevestigde dictatuur van Saddam Hoessein met geweld in een parlementaire dictatuur te veranderen. Alsof een parlementaire dictatuur in alle gevallen de beste oplossing is om een land te besturen. Als ik zie welke problemen er in Irak zijn, dan vraag ik me af of dat soort inwoners niet beter af was met een dictator die tenminste het binnenlandse geweld tussen de verschillende bevolkingsgroepen en religieuze stromingen binnen de perken wist te houden. Sinds de Westerse landen met geweld hebben ingegrepen in het Midden Oosten is het aantal vluchtelingen schrikbarend toegenomen, dus was dictatuur een stuk veiliger. Maar dat is mijn mening, en daar hoef je het uiteraard niet mee eens te zijn."

Henk kan het even niet meer volgen: "Parlementaire dictatuur? Ik dacht dat we in een democratie leefden."

"We noemen het een dictatuur als één persoon of een zeer kleine minderheid beslissingen neemt voor de rest van het land. Het zou pas een democratie zijn als alle inwoners over elk onderwerp zouden stemmen en beslissen. Begrijp me goed: ik wil met die beschrijving niets negatiefs zeggen. Bijna elke middelgrote of grote onderneming in de wereld wordt als een dictatuur geleid, met één directeur of een kleine groep mensen die de directie vormen en alle beslissingen voor de hele onderneming nemen. Het leger is zo georganiseerd, de kerk heeft één leider, liefdadigheidsorganisaties werken zo, zelfs op school in de klas is er één dictator, de leraar of lerares, die het initiatief neemt en de lakens uitdeelt.", zei Joep, waarbij hij met een knipoog naar Oscar keek, die begrijpend terug grinnikte.

"En jij denkt dat het anders moet? Dat het beter kan?", vroeg Ingrid geïnteresseerd.

Joep probeerde niet dictatoriaal over te komen: "Ik denk daar over na. Ik zoek naar andere mogelijkheden en probeer andere ervaringen op te doen. En, zoals jullie hebben gemerkt, dat doe ik vooral door te luisteren naar anderen."

Hij nam bedachtzaam een flinke slok uit zijn bierflesje, terwijl de rest van het gezelschap wachtte op het vervolg, op de oplossing die deze aankomend professor in bestuurskunde nu ongetwijfeld op tafel zou gooien, tussen de afgekloven resten van een overvloedige barbecue.

"Een kant en klare oplossing heb ik niet, maar... het zou kunnen dat ik met jullie hulp een eind op weg geholpen wordt. Als jullie het leuk vinden, dan zou ik willen voorstellen dat we met ons vijven een spelletje spelen, een politiek spelletje."

De combinatie van vakantie, een heerlijke zwoele zomeravond, een voortreffelijke maaltijd en misschien iets teveel koud bier veroorzaakte een aanstekelijk enthousiasme in de groep. Niemand stond er meer bij stil dat ze elkaar tot een paar uur daarvoor amper kenden. Onderlinge verschillen in denkwijze en achtergrond, even daarvoor nog uitgebreid ter discussie gesteld tijdens het vluchtelingenprobleem, leken plaats gemaakt te hebben voor een nieuwe aflevering van de serie «Vrienden voor het leven». Waar andere campingbezoekers zich hooguit wagen aan sportieve uitdagingen als een spelletje jeu de boule, voelde deze groep de behoefte om zich te meten op het vlak van intelligentie, gevoel voor rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid.

Terwijl een serie verse bierflesjes werd opengetrokken, verdween Joep in zijn tent om wat papieren bij elkaar te zoeken. Gelukkig was het in juli nog lang licht, zodat iedereen kon lezen wat er op stond.

"Het is een rollenspel.", legde Joep uit: "Wij vijven zijn de commissie van wijze mannen, die tot taak heeft om de Amerikaanse minister van pensioenzaken te adviseren over een aantal belangrijke projecten. Het probleem van vanavond is dat we moeten kiezen tussen twee projecten, die elk evenveel kosten als het beschikbare budget: 100.000 dollar.

» Het eerste project is het opzetten van een website voor gepensioneerden die gedupeerd zijn door de instantie die hun pensioen uitbetaalt. Mensen die hun pensioen te laat ontvangen, of helemaal niet, of mensen die niet het volle bedrag uitbetaald krijgen, kunnen met gebruik van deze website hun klachten uiten en hun krachten bundelen, zodat de orde van pensioenadvocaten beter, sneller en efficiënter aan de slag kan om de problemen op te lossen. De verwachting is dat van de 50 miljoen gepensioneerden in Amerika er jaarlijks tussen de één miljoen en de vijf miljoen van de website gebruik zullen maken.

» Het tweede project is de bouw van een ontmoetingscentrum voor gepensioneerde Hopi-indianen in Pinecreek, Oregon. Een ontmoetingscentrum is een basisbehoefte voor alle gepensioneerden, een plaats voor sociale activiteiten, zoals goedkoop koffie drinken, domino spelen en kletspraatjes uitwisselen. Door omstandigheden heeft elke stad of dorp wel zo'n centrum, behalve Pinecreek in het Hopi-reservaat. De verwachting is dat van de 500 gepensioneerde Hopi-indianen in de gemeenschap Pinecreek er wekelijks 250 en dagelijks minimaal 50 van de ontmoetingsruimte gebruik zullen maken.

» Uit de papieren blijkt verder dat er niet meer geld beschikbaar is dan de gemelde 100.000 dollar, dat het zinloos is om dat fonds te verdelen over beide projecten, immers een halve website en een halve ontmoetingsruimte hebben geen enkele waarde, dat dit de goedkoopste prijs is waarvoor de projecten ontwikkeld kunnen worden, en dat ook nog is onderzocht en bevestigd dat beide doelgroepen heel graag hun eigen project gekozen willen zien.

De commissie van wijze mannen mag het zeggen. Het eerste dat ik als voorzitter van dit 'parlement' wil voorstellen is: laat ons stemmen. Ik hoor graag van ieder van jullie welk van de twee projecten je voorkeur heeft. De meerderheid beslist."

De meerderheid vond in ieder geval dat dit een leuk spel was. Ze namen ook heel serieus hun rol van geachte afgevaardigde en lid van de commissie van wijze mannen op zich.

Ingrid mocht, als dame, het eerste haar voorkeur uitspreken en daarna werd de kring in de richting van de klok afgewerkt: "Ik stem voor de Hopi's. Moet ik ook nog zeggen waarom?"

"Dat is de tweede ronde, als dat nodig is.", antwoordde Joep.

Henk koos voor de website. Oscar ook. Jan koos de zijde van Ingrid en nam het op voor de Hopi's.

Joep, die automatisch tot voorzitter was benoemd, vatte het politiek samen: "Twee stemmen voor elk project. Dat geeft mij, als minderheid, het recht om de uiteindelijke beslissing te nemen. Misschien heb ik wel een zwager die websites of ontmoetingsruimten bouwt, en dan zou ik hier een persoonlijk slaatje uit kunnen slaan, of ik zou kunnen beslissen dat het kiezen voor de website me de gunst van meer kiezers op zou leveren, wat ook een eigenbelang is. Misschien besluit ik wel om een munt op te gooien en die te laten beslissen. Allemaal zaken die ons gekozen systeem mogelijk maakt, maar die we eigenlijk niet willen. Laten we een tweede ronde houden. Iedereen krijgt twee minuten het woord om uit te leggen waarom hij of zij gekozen heeft wat hij heeft gekozen. Daarna stemmen we opnieuw."

De groep begon het rollenspel nu echt leuk te vinden. Ingrid wierp zich op als een voorvechter van de rechten van de oorspronkelijke Amerikanen en Henk verdedigde zijn voorkeur met het argument dat veel meer mensen gebruik zouden maken van de website dan van het ontmoetingscentrum. De stemming gaf echter geen wijzigingen aan. Jan en Ingrid stemden nog steeds voor de Hopi's, Oscar en Henk bleven voor de website kiezen.

"En jij? Heb jij geen argumenten voor de een of de ander?", vroeg Ingrid aan Joep.

"Mijn enige argument is dat ik er zeker van wil zijn dat we samen de juiste beslissing nemen. Als het resultaat steeds is dat ik de uiteindelijke beslissing moet nemen, dan wil ik dat doen op basis van iets meer dan alleen mijn persoonlijke voorkeur. Anders had ik beter dictator kunnen worden, nietwaar?"

Daar was iedereen het wel mee eens. Joep legde uit wat de derde ronde inhield: "Nu gaan we het debat aan. Ieder van ons, om de beurt, krijgt het recht om te proberen om een ander te overtuigen. We moeten ons wel aan de regels houden, dus een ander uit laten spreken, luisteren naar wat hij zegt, kort en bondig formuleren, niet in oeverloze herhalingen vallen en in alle gevallen respect hebben en houden voor iedereen."

Ingrid kreeg als eerste het woord. Ze viel Henk aan op zijn mening dat de meerderheid beslist. De meerderheid beslist al genoeg en deze minderheid was, als enige in het land, niet in het bezit van een ontmoetingsruimte, iets dat de meerderheid al lang had, dus ze vond het niet meer dan billijk dat de meerderheid nu ook maar eens aan de minderheid moest denken. Henk verdedigde zijn standpunt wel, maar kon duidelijk niet op tegen de vocale kwaliteiten van zijn vrouw.

Oscar greep het buitenkansje om Jan aan te vallen. Hij hield een fel betoog over het onrecht dat grote en kleine pensioenverstrekkers aan de kleine werkende man toebrachten, door het voor die kleine man vrijwel onmogelijk te maken in het woud van regels en wetten om zijn gelijk te krijgen. Jan had hier inderdaad weinig tegen in te brengen. Als werkloze kon hij zich heel goed identificeren met oude-van-dagen die gedupeerd werden door grote pensioenverstrekkers. Jan probeerde zijn standpunt nog te verdedigen door te wijzen op het feit dat de Hopi's behoorden tot de oorspronkelijke bewoners van Amerika en dat ze niet alleen slachtoffer werden van een grote, door de blanke indringers georganiseerde volkerenmoord, maar dat ze ook nog eens gediscrimineerd werden en niet dezelfde rechten hadden als de rijkere blanke Amerikanen, die zelfs geholpen werden als ze hun pensioen te laat kregen. Oscar en de anderen luisterden beleefd en gaven zelfs met een bescheiden applausje Jan een beetje extra zelfvertrouwen terug.

De stemming was omgeslagen. Ingrid en Oscar hielden het nog steeds bij hun eerste keuze, maar zowel Jan als Henk waren van mening veranderd. Henk lichtte het toe dat voor hem, volgeling van Wilders, het inderdaad een goed argument was dat de oorspronkelijke bewoners, de Hopi's in dit geval, minimaal dezelfde rechten zouden moeten hebben als de buitenlandse indringers. Jan, van huis uit SP-stemmer, was van mening veranderd omdat het hem nu wel duidelijk was geworden dat er opgetreden moest worden tegen de hebzuchtige multinationals die het vermogen van de hardwerkende arbeiders beheerde en diezelfde hardwerkende arbeiders probeerde op te lichten.

Het was nu Henk en Ingrid voor de Hopi's tegen Jan en Oscar voor de website. Joep vermaakte zich prima. Hij probeerde het maar weer eens uit te leggen: "Jullie vieren zouden de meerderheid kunnen vormen en mij, als minderheid, kunnen vertellen wat jullie gezamenlijke standpunt is. Maar jullie laten je leiden door het eigenbelang en de persoonlijke overtuiging van elk van de individuen waaruit jullie meerderheid is samengesteld. Dan geef je mij, als dictator, de mogelijkheid om daar voor mijn eigen belang gebruik van te maken. Julius Caesar zei het al, 2.000 jaar geleden: verdeel en heers. Jullie eigen verdeeldheid geeft de politiek het perfecte argument om te doen waar ze zin in heeft."

Het geduld van Jan was op. Hij voelde zich geconfronteerd met iets dat veel te ingewikkeld was voor een eenvoudige lopendebandmedewerker in de WW: "Je hebt het ook veel te moeilijk voor ons gemaakt. Je laat ons kiezen tussen twee dingen die voor elk van ons aan de ene kant volledig onbelangrijk zijn, want we hebben er zelf geen enkel eigen belang bij, en aan de andere kant voor de betrokkenen even belangrijk zijn. Het is kiezen tussen een klein plezier voor velen ten opzichte van een groot plezier voor enkelen. Twee keer vijftig is precies hetzelfde als vijftig keer twee."

Het enthousiasme van Joep werkte als een goedkeuring: "Jan, je mag dan nog zo vaak zeggen dat je niets van politiek begrijpt, maar je blijft me verbazen door alles zo eenvoudig en kernachtig samen te vatten. Dat is precies wat politiek zo lastig maakt: we willen voorkomen dat politici een eigenbelang hebben bij een bepaalde beslissing, omdat dat corruptie en aanverwante artikelen in de hand werkt. Dus willen we dat politici moeten beslissen over zaken waar ze verder geen enkele affiniteit mee hebben. Daardoor kan het ze eigenlijk geen biet schelen wat er nou uiteindelijk beslist wordt. Dan krijg je een systeem dat onmogelijk de goede beslissingen kan nemen, en dan zal elke beslissing alleen maar op kritiek, onbegrip en onvrede kunnen rekenen bij de mensen die er uiteindelijk negatief door getroffen worden."

Henk begon het te begrijpen: "Ik begin het te begrijpen. Wij willen eigenlijk alle vier dat iedereen tevreden is, websitegebruikers én Hopi's. Maar... we willen wel dat er iemand, of een groep, is die boven de partijen staat, die een onpartijdige en rechtvaardige beslissing kan nemen. We stellen het zelfs op prijs dat we die groep allemaal gezamenlijk kunnen kiezen, waarbij de meerderheid beslist. Als we de regel hanteren dat de meerderheid beslist, dan winnen de gepensioneerden die gebruik willen maken van de website, en dan krijgt geen enkele minderheid ooit iets voor elkaar. Het heeft even geduurd, maar ik begin te begrijpen waarom je zegt dat het systeem niet goed is. Maar verzin maar eens iets beters..."

Ingrid keek eens om zich heen. Iedereen was stil en zat na te denken over de woorden van haar man. Dit was een groep zoals geen enkel parlement, geen enkele gemeenteraad en geen enkele raad van bestuur ooit bij elkaar zou kunnen krijgen. Mensen die luisterden naar elkaar, die nadachten over wat de ander zei, en die echt probeerden om samen te werken om een oplossing te vinden. Dit was echt de vreemdste barbecue die ze ooit had meegemaakt, maar toch ook wel een van de leukste.

Joep probeerde het samen te vatten: "Henk zegt het precies goed. Het hele probleem is dat er niet één duidelijke oplossing is waar iedereen zich bij neer kan leggen. Het probleem is dat de politiek de verkeerde vraag stelt. Het probleem is het probleem zelf, dat dusdanig is gedefinieerd dat er geen voor de hand liggende oplossing is waar iedereen het mee eens kan zijn. Is dat wat je bedoelt te zeggen?"

Henk knikte, maar hij was er nog niet helemaal zeker van. Joep vervolgde: "We zijn het eens dat wij, gewone mensen, die nergens voor gestudeerd hebben, prima in staat zijn om een eigen mening te hebben over van alles en nog wat. We zijn met wat oefening en discipline ook in staat om die mening te formuleren en te verdedigen, en zelfs om onze mening te veranderen door goed naar anderen en hun argumenten te luisteren. Wij, het volk, de kiezers, zijn prima in staat om gezamenlijk te kiezen wat voor ons allemaal belangrijk is. Wat we eigenlijk verlangen van de politiek is dat ze ons de juiste vraag voorleggen. Als ik, als voorzitter van dit parlementje, de vraag stel 'website of hopi', dan levert dat alleen maar een oeverloze discussie op en geen duidelijk antwoord waar iedereen tevreden mee kan zijn. Zijn jullie het daar mee eens?"

Instemmend gemompel en geknik. Dit was duidelijk een goede vraag, want iedereen was het eens.

"Dan stel ik voor dat het parlement aan de voorzitter meedeelt dat men, op basis van deze voorstellen, geen eenduidige beslissing kan nemen. Men verwacht van de voorzitter dat deze zijn huiswerk beter voorbereidt, dat hij komt met een betere set mogelijke oplossingen, zodat daarna het parlement zich opnieuw over het probleem kan buigen om een beslissing te nemen. Kan iedereen zich daar in vinden?"

"Op voorwaarde dat de voorzitter dat wel snel doet, want ik ben aan mijn laatste flesje bier bezig en als ik dat op heb ga ik wel naar bed.", lachte Jan.

"Uitstekend. De voorzitter komt nu direct met een beter voorstel. Er zijn twee mogelijkheden. De eerste mogelijkheid is dat we de minister adviseren om het project van de Hopi's te kiezen, op voorwaarde dat de Hopi's een tegenprestatie leveren: gratis de website voor de gepensioneerden ontwikkelen in alle vrije tijd die ze hebben en met gebruikmaking van hun splinternieuwe gemeenschapsruimte waar ze een en ander kunnen coördineren en uitvoeren. De tweede mogelijkheid is om de minister te adviseren om het project van de website te kiezen, op voorwaarde dat elke gebruiker van de website een bijdrage van bijvoorbeeld 1 US$ betaalt als door het gebruik van de website een oplossing is gevonden voor het door hem ingevoerde probleem, waarbij de voorwaarde is verbonden dat maximaal 100.000 dollar aan bijdragen wordt geïnd en dat die bijdragen worden gebruikt voor het realiseren van een ontmoetingsruimte voor de Hopi's. Dat is dus niet op basis van 'de meerderheid beslist' maar op basis van 'als je iets wilt, zal je daar iets tegenover moeten zetten', een geheel andere manier om tegen dingen aan te kijken."

Joep moest zijn betoog even onderbreken door het applaus dat er uit het parlement opsteeg. Hij hief zijn handen om zijn publiek tot stilte te manen: "Ik ben nog niet klaar. Dit parlement had mij verzocht om mijn huiswerk beter te doen, en ik heb besloten om met beide belangengroepen te overleggen, om uit te vinden of er mogelijkheden zijn van een tegenprestatie die gebruikt kan worden om de andere, niet gekozen groep, op de een of andere manier tegemoet te komen.

» Uit het overleg met de Hopi's is gebleken dat ze inderdaad de bereidheid hebben om het maken van websites te leren, maar dat er veel tijd overheen zal gaan voordat de website voor gepensioneerden op die manier gerealiseerd zal zijn. Het andere voorstel is ook onderzocht, met een enquête onder gepensioneerden. Gebleken is dat de potentiële gebruikers van de website bereid zijn om een dollar als bijdrage te betalen, mits dat geld voor het ontmoetingscentrum van de Hopi's zal worden gebruikt. Zodra dat centrum gerealiseerd is, moet er gestopt worden met het heffen van de bijdrage.

» Onderhandelingen met de orde van pensioenfonds-advocaten heeft opgeleverd dat deze orde een renteloze lening van 100.000 dollar beschikbaar zal stellen, onder voorwaarde dat deze zal worden gebruikt voor de bouw van een ontmoetingsruimte van de Hopi's. De lening zal worden terugbetaald via bijdragen van de gebruikers van de website, die de orde van pensioenadvocaten namelijk een dienst bewijzen. Dat zou tot de conclusie kunnen leiden dat, ingeval de minister kiest voor het Hopi-project, de website zal worden uitgesteld tot over aanzienlijke tijd, terwijl de keuze voor de website, onder de voorgestelde condities, als bijproduct heeft dat de ontmoetingsruimte voor de Hopi's tegelijkertijd kan worden gerealiseerd. Wij verzoeken hierbij ons parlement om opnieuw te stemmen."

Onder luid geschater ging iedereen met algemene stemmen akkoord met het advies om de website voor gedupeerde gepensioneerden te kiezen. Iedereen had een prettig gevoel bij de beslissing en eigenlijk bij de hele avond, die ondanks de verschillende politieke achtergronden van alle aanwezigen toch een unaniem succes was geworden.

En Joep? De meerderheid van het camping-parlement hoopt dat hij zijn studie afmaakt en dat er daarna genoeg mensen te vinden zijn die naar hem willen luisteren. De meerderheid beslist namelijk.