Ten eerste zie ik moeder.
Zittend aan de tafel.

Ze houd mijn broertje, Mike, vast, die smacht naar zijn fles.

"Hier is de melk." Zegt Maya.
Ze zet de fles op tafel.

"Ik heb ook wat ham gekregen." Zeg ik.

"Doe de ham, maar in een zak en leg hem in de kast." Zegt moeder.

Ik knik en loop naar het keukenkastje.
Ik pak een zak en zie hoe moeder de melk ik een flesje giet en in Mike's mond doet.

Ik stop de ham in de zak en leg hem in een kast.

Maya is ondertussen op een stoel gaan zitten en zegt:
"Jaylin, wil je een broodje voor me maken?"

"Ja."

Ik open weer de kast en pak een brood.
Ik leg hem op een plank en begin er een plak van te snijden.

"Hoeveel brood is er nog?" Vraagt moeder.

"Voor minstens einde van de week."
Antwoord ik.

Ze knikt en kijkt weer naar Mike die zijn fles al bijna leeg heeft.

Ik doe wat, zelfgemaakte, jam op brood en leg hem op een bordje.

Ik schuif hem voor de neus van Maya en zeg: "eet smakelijk."

"Dank je."

Ze begint direct te eten en heeft binnen een paar happen haar brood op.

"Mam? Mag ik naar Wouter?" Vraagt ze.
"Hij zei dat ik vandaag mocht helpen met de geiten."

"Dat is goed, maar Jaylin brengt je." Antwoord ze.
"En je bent voor donker thuis. Ik stuur Jaylin wel. Die haalt je op."

"Maar het is aan de overkant."

"Jaylin loopt mee en dan mag je zelf je ding doen."

Maya zucht diep en springt van haar stoel.
Ze loopt naar de gang en je hoort hoe ze haar jas en sjaal snel aan doet.

Ik glimlach en loop ook naar de gang.
"Ik heb mijn schoenen nog aan dus ik ga zonder jas snel naar buiten toe."

Moeder knikt en legt Mike over haar schouder, die klaar is met zijn fles.

"Jaylin, kohom!"

"Jaja!"

Ik loop naar de gang en zie Maya die de deur probeert te openen.
Ze friemelt met de hendel, maar ze schiet voor geen meter op.

"Je moet het echt eens gaan leren."
Zeg ik.

Ze draait met haar ogen en wacht, totdat ik de deur heb geopend.

Ze holt naar buiten toe en stopt op 2 meter afstand van me.

"Jij blijft daar staan. Dan kan je zien dat ik zelf ook kan oversteken zonder jou." Zegt ze.

Ik zucht en zeg: "ik vind het best."

Ik leun tegen de deuropening en kijk naar Maya.

Ze stapt als een trotse, Nederlandse soldaat over de weg en speurt om haar heen.

"Geen gevaar." Zegt ze.

Ze marcheert verder en in mijn hoofd bedacht ik er een soldatenliedje bij met fluiten.

Ze stopt bij de voordeur van haar vriend Wouter en klapt haar voeten tegen elkaar.

"Mars en draai!" Commandeert ze tegen haar voeten.
Ze draait zich in een slinger om en doet haar hand voor haar gezicht.

"Je kan zo in het leger." Zeg ik.

"Echt?"

"Ja, voor het: eigenwijze-zusjes leger die strijden tegen grote-gemene-zussen-waarnaar-ik-niet-wil-luisteren monsters."

Ze draait zich abrupt om en klopt op de deur.
Hij gaat gelijk open en Wouter groet vriendelijk zijn vriendin.

Ze stapt naar binnen en draait zich om.

Ze steekt haar tong uit en gooit de deur met een klap dicht.

Ik grinnik en loop naar binnen.
Ik sluit de deur en schop mijn schoenen uit.

Ze belanden ergens midden op de vloer.
Ik schop ze aan de kant en loop naar de woonkamer.

Moeder staat in de keuken met Mike in haar armen en zegt: "kun je hem op bed leggen?"

Ik knik en neem mijn kleine broertje van haar over.

Hij slaapt.

Ik loop naar de trap en ga voorzichtig omhoog, zodat hij niet wakker wordt.

Als ik de laatste tree heb gepasseerd loop ik rustig naar zijn kamertje.
Ik open de deur met mijn schouder en krijg een felle zonnestraal in mijn gezicht.

Ik draai mijn hoofd weg en loop half blind naar het gordijn.

Ik leg mijn broertje in mijn ene arm en sluit met mijn vrije arm het gordijn.

Dan loop ik naar het baby bedje en leg Mike erin.
Ik stop de speen in zijn mond en sla het dekentje over hem heen.

"Slaap lekker, kleine man. Laten we hopen dat je niks zal herinneren van deze oorlog." Zeg ik.

Hij sabbelt op zijn speen en slaapt rustig verder.

Ik loop naar zijn slaapkamerdeur en doe hem zachtjes achter me dicht.

Ik loop naar beneden en zie moeder weer aan tafel zitten.
Zoals gewoonlijk gaat ze rond een uur of 2 zitten staren.
Dat houd ze een uur vol.
Daarna eet ze wat en haalt Mike uit bed.
Mike slaapt niet zo veel.
Minstens een uur.
2 uur is al een wonder.

Ik zucht en loop naar de trap.

"Ik ga naar boven." Zeg ik.

Moeder antwoordt niet.

Ik draai me op en stap naar boven.
Ik open mijn slaapkamerdeur en laat hem in het slot vallen.

Ik plof op mijn bed en leg mijn kussen aan de kant.
Ik pak een boek eronder vandaan en open hem op de bladzijde waar ik gebleven was.

Ik heb hem gestolen.
De Duitsers wilde alle boeken hebben, maar ik jatte er eentje uit hun wagen.

Ze weten van niets.
Ik heb dit boek al honderd keer gelezen, maar het is zo leuk.
Het heeft 2000 bladzijdes.

"Geen zin meer." Zeg ik na een tijdje.
Ik leg het boek met een plof op mijn bed en leg het kussen eroverheen.

"Jaylin!"

Ik sta verschrikt op uit bed en ren naar mijn slaapkamerdeur.
Ik wil hem open doen, maar hij zit nog op slot.

Ik grom en draai aan het slot.
Ik zwaai de deur open en de deur knalt tegen de muur.

"Wat is er?!" Roep ik.

"Kun je je broertje uit bed halen?" Vraagt ze.

"Nu al? Hij ligt net." Zeg ik.

"Doe het gewoon."

Ik zucht en draai met mijn ogen.

Ik stap uit mijn kamer en strompel naar de deur van Mike.

Ik open de deur en zie hoe hij ligt te slapen.

Ik loop naar de trap en roep: "Ma, hij ligt te slapen!"

"Haal hem uit bed." Zegt ze terug.

"Nee."

Ze komt onderaan de trap staan en zegt: "haal hem NU uit bed."

"Nee, hij slaapt nog."

Ze stapt boos op de eerste trede, maar stopt gelijk.
Ze laat haar hoofd zakken en zucht van vermoeidheid.

"Laat maar..." zegt ze.

Ze strompelt naar de kamer en ploft op een stoel.
Ik loop naar beneden en zeg:
"roep maar als ik Maya moet halen."
Ze knikt.

Ik loop naar haar toe en wrijf zachtjes over haar rug.

"Het komt goed." Fluister ik.

Ze begint zachtjes te snikken en wrijft over haar gezicht.
"Wat moet ik nu." Zegt ze huilerig.
"Zonder je vader kan ik dit niet aan."

"Tuurlijk wel. Ik help je. Alleen je moet geen dingen doen, die niet nodig zijn."

Ze zucht.

"Waarom wilde je dat ik hem uit bed haalde?" Vraag ik.
"Als hij in mijn armen ligt, zie ik je vader." Vertelt ze.
"Het stelt me gerust."

"Het komt heus wel goed. En eh...misschien vind je ooit wel een andere man..." zeg ik.

-Eigenlijk wil ik geen nieuwe vader.
Het lijkt me niks.-

"Ik ga weer naar boven." Zeg ik.
Ze knikt en ik ren naar boven.

-3 uur later-

Ik loop naar de trap en loop zachtjes naar beneden.
Mike slaapt nog steeds en ik ben van plan om Maya te gaan halen.

"Mam?" 

Ik spring van de laatste tree naar beneden en kijk in de woonkamer.

"Waar ben je?" Roep ik.
"Hier."
"En waar is 'hier'?"
"Keuken."

Ik loop naar de keuken, achter de muur, en zie moeder die aan het koken is.
"Wat eten we?" Vraag ik.

"Soep, die van gisteren die over is. Je kan er een stuk ham bij eten. Dan moet je de ham wel bakken." Vertelt ze.

"Ik ga eerst Maya halen."
Ze knikt en blijft roeren in de pan soep.

Ik loop naar de gang en trek snel mijn schoenen aan.
Ik doe snel mijn jas aan en wikkel mijn sjaal om.

Ik stap naar buiten en zie ten eerste een wagen met soldaten.
Ze komen van een ander dorpje hiervandaan en hebben mannen in de auto zitten.

Ik ga aan de kant van de weg staan en wacht, totdat de auto voorbij is.

Dan stap ik snel naar de overkant.
Ik hoor hoe mijn schoenen klakken op de tegels.

Ik klop op de deur van Wouter en wacht totdat hij geopend wordt.

Vanachter de deur hoor ik: "Wouter! Opendoen!"

Ik hoor voetstappen van een trap afkomen en vervolgens gaat de deur open.
"Je bent zeker Jaylin." Zegt hij.
Ik knik.

Hij zucht diep en roept: "je zus is er"

"Maahaar ik wil niet naar huihuis!" Roept ze van boven.
"Kom!" Roep ik.

Ik hoor een grom en voor ik het weet hoor ik harde stappen van de trap af komen.
Ze kijkt me met een hatelijke blik aan en stapt boos op de grond.
Ze grist haar jas van de kapstok en doet haar sjaal als eerst om.
Zo komt ze erachter dat haar jas niet meer uitkan.
Dus wilt ze schelden, maar aangezien ze geen scheldwoorden kent hoor je alleen maar: "ga aan, stomme jas!"
Dan trekt ze met een ruk haar sjaal van haar nek af, waardoor ze zich half wurgt en een pluk haar uit haar hoofd trekt.
"Au." Zegt ze zachtjes.
Dan doet ze haar sjaal rustig af en trekt haar jas aan.
Ze doet haar sjaal om en stampvoet naar de deur.
Ze gooit de plukken haar, die ze uit haar hoofd heeft getrokken, in mijn gezicht en stapt naar buiten.
"Stop daarmee! Nu meteen!" Roep ik boos.
Ze draait met haar ogen en draait zich om.

Wouter lacht en zegt: "veel succes met Maya. Hier was ze ook al niet te genieten."

Ik stap naar buiten en zie hoe Wouter de deur dichtgooit.

"Jij gaat voorzichtig oversteken, jongedame." Zeg ik.

Ze zucht en wacht, totdat ze mag oversteken.
"Hup, lopen." Zeg ik.

Ze stapt naar voren en loopt in een hazentempo naar de overkant.
Ik volg en doe de deur open.

Als ze binnen, is smijt ze haar spullen neer en rent naar boven.

"Maya?"
Moeder komt naar de gang toe lopen en kijkt verbaasd naar Maya, die verdwenen is in haar kamer.
Je hoort hoe ze haar deur dichtgooit.

"Stom kind." Mompel ik.

"Jaylin, waarom doet ze zo."

"Ach, dat kind wilde niet naar huis."

"Haal haar maar weer. We gaan eten."

Ik zucht en loop naar boven.
Ik klop op de deur van Maya's kamer en zeg: "we gaan eten. Kom naar beneden."

"Nee!" Roept ze.

"Maya, ik heb hier geen zin in. Kom naar beneden."

"Nee! Ik haat je."

Bij die woorden borrelt er woede in me op.
Ik duw de hendel omlaag en bonk met volle vaart mijn schouder tegen de
deur.
Natuurlijk werkt het niet, want dat kind heeft hem op slot gedaan.

Ik kerm kort van de pijn en grom.
"Kom eruit!" Roep ik.

"Nee!"

"Kun je alleen maar nee zeggen?"

"N..."
Ze zwijgt.

Dan hoor ik zachte voetstappen en de deur klikt open.
Beschamend komt ze de deur uit en loopt, met gebogen hoofd, naar de trap.

Ik zucht en ga ook naar beneden.

We ploffen allebei op een stoel en kijken elkaar aan.
Ze heeft geen emotie in haar blik, dus ik wist niet wat ik moest zeggen.

"Jullie hebben beide 1 kom." Zegt moeder.
We knikken tegelijkertijd en moeder schuift ons de kom soep voor.

"Eet smakelijk." Zegt ze.

Ik roer met mijn lepel in de soep.
"Die prei is net snot." Zegt Maya plots.

Moeder kijkt op en kijkt haar boos aan.
"Wat krijgen we nou?!" Zegt ze boos.
"Jij verwend nest! Wees blij dat je een volle maag hebt straks! Er zijn mensen die niks hebben en verhongeren!"

"Mam, rustig." Zeg ik kalm.

Ze kijkt me boos aan en staat op.
"Ik ga Mike halen." Zegt ze.

Ze loopt naar boven.

"Heel slim." Zeg ik hatelijk tegen Maya.

Ze slaat me op mijn hand, waardoor mijn soep, op de lepel, in de ronte vliegt.

"Jij...kleine..."

Ik wil opstaan om haar te wurgen, als moeder beneden komt.

Ze legt Mike in haar armen en eet verder van haar soep.
Maya en ik eten braaf onze kom leeg en zeggen geen woord meer.

-half uur later-

"Ik ga alvast naar bed." Zeg ik
"Waarom?" Vraagt moeder.

"Morgen moet ik helpen met de oogst van boer Wes. Nou ja, van Noud en zijn moeder..." zeg ik.

"Slaap lekker, lieverd." Zegt moeder.

Ik glimlach en loop naar boven.

In mijn kamer doe ik mijn pyjama aan en plof in bed.
Ik doe mijn ogen dicht en val in slaap...