Biểu hiện của đạo đức kinh doanh trong việc thực hiện các chức năng của doanh nghiệp

- Đạo đức kinh doanh là 1 tập hợp các nguyên tắc, chuẩn mực có tác dụng điều chỉnh, đánh giá, hướng dẫn và kiểm soát hành vi của các chủ thể kinh doanh.

a) Đạo đức trong quản trị nguồn nhân lực

• Trong tuyển dụng, bổ nhiệm, sử dụng lao động

+ Phân biệt đối xử: là việc không cho phép ai đó được hưởng những lợi ích nhất định do có sự phân biệt định kiến về chủng tộc, giới tính, tôn giáo...

+ Tôn trọng quyền riêng tư cá nhân: sẽ là không tôn trọng quyền riêng tư cá nhân nếu sử dụng thông tin cá nhân người lao động từ quá trình tuyển dụng, sử dụng lao động vào mục đích riêng, can thiệp quá sâu vào đời tư người lao động

+ Đãi ngộ chất xám không tương xứng: trả thù lao lao động thấp hơn công sức, chất xám của người lao động đã bỏ ra để tăng lợi nhuận. Đây là hình thức bóc lột, không thỏa mãn lợi ích cả 2 bên
• Trong đánh giá người lao động
+ Đánh giá dựa vào định kiến: người quản lý chỉ dựa vào ấn tượng cá nhân về đặc điểm của 1 nhóm người nhất định để đánh giá, phán xét về người lao động của nhóm đó

+ Giám sát người lao động bằng phương tiện kỹ thuật: sử dụng camera theo dõi, máy ghi âm, rà soát email... để quan sát người lao động không đảm bảo tính khách quan, công bằng mà dùng phục vụ mục đích riêng hoặc gây áp lực tâm lý cho người lao động

• Trong bảo vệ người lao động
+ Điều kiện an toàn lao động: điều kiện an toàn lao động không đảm bảo khi người quản lý cố tình không đáp ứng quyền lợi của người lao động về môi trường làm việc an toàn như không cung cấp thiết bị an toàn lao động, không phổ biến về an toàn lao động. Điều này giúp doanh nghiệp giảm chi phí nhưng khiến người lao động gặp nhiều rủi ro
+ Quấy rối tình dục nơi công sở: khi cấp trên, đồng nghiệp có những hành vi, cử chỉ, lời nói mang bản chất tình dục nơi công sở (tán tỉnh, gạ gẫm, sàm sỡ...) gây ảnh hưởng xấu đến công việc vủa 1 cá nhân. Điều này sẽ tạo ra 1 môi trường làm việc đáng sợ, thù địch, xúc phạm

b) Đạo đức trong marketing
- M arketing và phong trào bảo hộ người tiêu dùng: phong trào bảo hộ người tiêu dùng xuất hiện ở mỹ từ những năm 1960 với các tổ chức như cơ quan nhà nước bảo vệ người tiêu dùng, tổ chức BBB, đặt ra 8 quyền lợi của người tiêu dùng: được thỏa mãn nhu cầu cơ bản, được an toàn, được thông tin, được lựa chọn, được lắng nghe, được bồi thường, được giáo dục về tiêu dùng, được có 1 môi trường lành mạnh và bền vững
- Các hoạt động marketing phi đạo đức:
+ Quảng cáo phi đạo đức: lôi kéo, nài ép, dụ dỗ khách hàng ràng buộc với sản phẩm; tạo ra, khai thác, lợi dụng niềm tin sai lầm về sản phẩm; phóng đại, thổi phồng vượt mức hợp lý về sản phẩm; lừa dối khách hàng bằng cách che giấu sự thật trong 1 thông điệp; dùng từ ngữ giới thiệu mơ hồ, không rõ ràng buộc khách hàng phải tự hiểu; sử dụng hình thức khó coi, phi thị hiếu, sao chép lố bịch; quảng cáo nhằm vào những đối tượng nhạy cảm
+ Bán hàng phi đạo đức: bán hàng lừa gạt; núp dưới chiêu bài nghiên cứu thị trường; bao gói, dán nhãn lừa gạt; lôi kéo; nhử và chuyển kênh
+ Trong quan hệ với đối thủ cạnh tranh: cố định giá cả; phân chia thị trường; bán phá giá; sử dụng các biện pháp thiếu văn hóa khác để hạ uy tín của công ty đối thủ

c) Đạo đức trong hoạt động kế toán tài chính
- Nhữg hành vi cạnh tranh thiếu lành mạnh như cung cấp dịch vụ với mức phí thấp hơn doanh nghiệp khác, có thể vì tư lợi
- Cho mượn danh kiểm toán viên để hành nghề: làm giảm uy tín của kiểm toán viên, đòi hỏi trách nhiệm của kiểm toán viên mượn danh khi kiểm toán sai
- Xử lý các khoản phí "không chính thức": tiền hoa hồng, phí "bôi trơn", tiền "bồi dưỡng", tiền "lại quả"...
- Điều chỉnh số liệu tài chính không chính xác: "hợp lý hóa" số liệu tài chính có thể lừa dối nhà đầu tư, cộng đồng và cơ quan nhà nhà nước