Cụ Muôn bồn chồn chờ. Ơn trời, cuối cùng cũng tìm được con trai về. Tất cả là nhờ thằng Được. Bị hắt hủi, không thừa nhận,nhưng nó không lấy làm điều. Nó vẫn dõi theo bước chân người đàn ông mà nó gọi là cha. Cách nay ba hôm, trong bữa cơm tối, nó bật khóc.

"Mệ ơi, cha cháu ốm rất nặng. Đang nằm ở một bệnh viện xa". "Răng cháu biết?". "Dạ, cháu đọc được thông báo của bệnh viện tìm thân nhân

bệnh nhân..."

Ông Bân tỉnh giấc. Xung quanh yên ả lạ thường. Mùi hoa xoan hoa bưởi thơm xa ngái. Lại có mùi vôi vữa, mùi véc ni mơ hồ. Mình đang

ở đâu đây? Căn phòng sơn tít màu cà phê sữa nhạt, sáng dịu dàng. Trần nhà sơn trắng được phào những đường nét hoa văn trang nhã.

Phía cuối tường, một cánh cửa mở vào buồng tắm, buồng vệ sinh khép kín. Bên nách, cửa sổ mở ra vườn. Nghe lao xao tiếng chim

buổi sáng. Ngỡ ngàng, ông vùng dậy. Chợt nhớ ra thằng Được. Tối qua nó dìu ông vào chỗ này, bảo đây là phòng ngủ của cha. Mê mệt,

ông ngủ một mạch đến giờ.

Xoay cánh cửa buồng, bước ra. Ông hốt lên bởi gian bếp sáng choang. Một bàn đá đen hình chữ L, nép theo hai mặt của hai bức tường.

Trên đó, một bếp ga chìm, một la va bô rửa chén. Trên cao một tầm với là cái tủ bếp bằng gỗ, cũng chạy theo mặt bàn đá. Nhờ ánh

sáng từ cửa sổ, ông nhận ra mạ đang ngồi bên bộ bàn ăn hình trái xoài. Mái tóc bạc trắng. Da mặt nhăn nheo. Chợt cái miệng móm nhoẻn cười. Đôi mắt mờ đục cũng cười. Độ lượng.  

"Lại ăn sáng đi con!"

Ông Bân run rẩy tiến lại, sụp xuống.

"Con lạy mạ! Con... là đứa con bất hiếu."

"Chuyện qua rồi..."

Cụ Muôn hiền từ đưa tay vuốt mái tóc lốm đốm bạc của con trai. Ngày nào nó đi tóc còn xanh mướt, dày mượt. Giờ nó về tóc xơ cứng

như rễ tre, trán lại đầy nếp nhăn thế này. Cụ xa xót nhận ra hai mạ con già cỗi cả rồi.

"Chừ con đã về, có cha con, có ông cháu, có nhà cửa đề huề. Chỉ thương con Thuyến..."

Nghe nhắc tên vợ ông Bân giật mình lật đật đứng dậy đi ra phía gian thờ. Bậc trên thờ thần phật, tổ tiên. Bậc tiếp dưới là ông bà, người

thân. Ông thắp nhang tạ lỗi cùng tổ tiên rồi rưng rưng nhìn vào gương mặt Thuyến trong khung ảnh. Người con gái đẹp nhất làng thuở ấy

đã về làm vợ ông. Cho đến chết nàng vẫn dằn vặt về tội lỗi đã gây ra cho ông thời loạn li.

"Anh xin lỗi em. Anh là một thằng ích kỉ, cố chấp..."

Ông Bân đưa tay chẹn cơn tức nhói lên từ ngực. Cơn tức cuốn ông trở lại ngày đầu tiên trở về sau cuộc chiến. Trên lưng là ba lô cùng

cái khung xe đạp cuốn băng và con búp bê toòng teng, Bân bước vào sân. Thuyến đang khom người quét nhà. Vẫn là tấm lưng thon và

đôi mông mẩy. Nàng ngẩng lên, sững người, lao ào vào vòng tay chồng. Những giọt nước mắt nóng bỏng chờ đợi tuôn trào. Bân ôm vợ,

hít hà những hơi thật sâu mái tóc dày thơm mùi bồ kết.

Ngày đó Bân đã cố tình không báo tin mình được trở về để mạ và vợ bất ngờ. Nhưng chính Bân mới là người bị bất ngờ trong tình

huống không thể tưởng tượng. Mạ lật bật đánh rơi chiếc gáo múc cám đánh xoảng xuống sân khi thấy một thằng bé chạy đến túm quần

Bân nói "Cha ơi! Con chờ cha lâu lắm rồi..."

"Bân! Vào uống thuốc đi con! Vợ chồng thằng Được bảo bệnh của con là phải đông tây y kết hợp." Cụ Muôn giục con trai cốt để kéo nó khỏi những nỗi buồn

xưa. Cái nỗi buồn mà cụ là người phải chứng kiến khi còn

là một bà Muôn. Đã từng xử lí nhiều tình huống éo le trong

hoàn cảnh bom đạn ngặt nghèo, nhưng vào giây phút trở về

sau cuộc chiến của con trai đầu óc bà tối mò. Khi thấy

thằng Được níu quần con trai bà đón đợi cái nhìn của cha,

bà đã luống cuống lủi nhanh vào bếp. Thuyến giật mình,

mặt tái dại buông tay chồng chạy vào buồng đóng cửa.

Ngoài sân, chỉ còn Bân với thằng bé năm tuổi hồn nhiên,

bạo dạn. "Cháu con ai, tên chi?". Bân xoa đầu nó hỏi, tay

lục gói kẹo trong ba lô. Hẳn Bân nghĩ cậu bé con hàng xóm

sang chơi. "Con là con của cha. Cha không nhận ra răng?

Con tên Được. Nhiều lần con dặn mạ viết vào thư...". Bân

choáng váng hiểu thái độ sợ hãi của vợ. Bữa cơm đoàn tụ

gia đình vì thế trở nên gượng gạo. Ai cũng cúi gằm, nhai

gắp, tránh ánh nhìn của nhau. Miếng cơm trong miệng như

rơm khô. Ăn xong cụ Muôn kéo thằng Được đi ngủ sớm.

Trong buồng Thuyến nằm quay mặt vào tường nước mắt

ngắn dài. Bên ngoài Bân trầm lặng với bóng mình in hằn

trên vách cạnh chai rượu trắng và gói thuốc lá. Khuya, Bân

đem võng mắc dưới gốc cây ngoài vườn. Một đêm, hai

đêm. Rồi một tháng, hai tháng...

Cụ Muôn run run rót thuốc từ phích nóng ra bát. Mùi thuốc

thơm hắc, ngào ngạt. Ông Bân bưng chén thuốc uống một

hơi. Cụ nhìn sắc mặt con trai, trong bụng lấy làm mừng.

Ông Bân nhìn mạ thầm biết ơn.

Ngày đó Bân đau đớn như xát muối trong dạ. Rượu cũng

không giúp Bân khuây khỏa. Đêm đêm, nằm trong mớ tăng

võng Bân đánh vật với nỗi nhục nhã ê chề, cảm giác như bị

cầm tù trong chính ngôi nhà của mình. Bữa cơm hai vợ

chồng không ai nhìn mặt ai trở thành cực hình. Thuyến và

cơm chan nước mắt. Bân uất nghẹn. Ôi, người vợ mà Bân

thương nhớ suốt những năm chiến trận giờ ngồi ngay trước

mặt mà sao xa xôi quá. Cái thân thể nồng nẫy kia đã dâng

cho người đàn ông khác. Cuộc tình vụng trộm để lại chứng

cớ chọc tức, trêu ngươi. Bân không ghét thằng bé. Nó vô

tội. Nó yêu Bân bằng tình yêu của đứa con bao năm chờ

cha ngoài mặt trận. Nhưng cứ nhìn nó, cơn mây mưa hoan

lạc của họ lại kéo đến khiến đầu óc Bân muốn nổ tung. Hiểu

được tâm trạng của Bân, mạ quyết định ngăn khu vườn làm đôi, đánh dấu bằng hàng mít. Một tuần sau, túp lều của hai bà cháu dựng

xong. Ngôi nhà cũ là của vợ chồng Bân. Thằng Được ra ở với bà và chỉ được về thăm mẹ khi Bân vắng nhà. Dù thế Bân vẫn không thể