- Bộ luật thành văn Hammurabi đượ 1 đoàn khảo cổ Pháp phát hiện năm 1901 tại phía đông Babilon.

   + Hình thức: khắc lên 1 tấm đá bazan cao 2m, khắc chữ kín 2 mặt

   + Pháp luật phát triển nổi trội hơn các vùng khác.

   + Đây là bộ luật mang tính tổng hợp, quy định tất cả các lĩnh vực: hình sự, dân sự, thương mại, hôn nhân và gia đình, tố tụng,…

   + Điều chỉnh quan hệ xã hội liên quan đến quyền lực của giai cấp thống trị và các cách ứng xử trong xã hội nhưng lại không quy định về cơ cấu tổ chức chính trị.

   + Tính chất: có nhiều quy định mang tính vượt thời đại.

- Nội  dung: bộ luật gồm 3 phần

   + Mở đầu: tuyên bố các vị thần đã trao cho Hammurabi thống trị toàn đất nước.

   + Nội dung: Pháp luật mang tính chất tư tố: là trách nhiệm giữa cá nhân và cá nhân chứ không phải cá nhân và nhà nước; có 7 nhóm tội phạm về xâm phạm sự an toàn của nhà nước và tôn giáo, quyền của chủ sở hữu; chứa đựng các luật, lệnh và những quyết định của tòa án cao cấp lúc bấy giờ. Các điều luật thường có chế tài nhưng không được sắp xếp theo các chế định -> hàm hỗn. Hiện nay ta có thể sắp xếp lại theo các chế định.

   $ Hợp đồng: được đề cập rất nhiều và cụ thể, tài sản mua bán phải được đảm bảo đúng giá trị sử dụng của nó, người bán phải là người củ thực sự của tài sản, khi tiến hành hợp đồng phải có người thứ 3 làm chứng,…

   $ Hôn nhân và gia đình: bất bình đẳng, củng cố địa vị của người chồng và người cha.

   $ Thừa kế: thừa kế theo pl và thừa kế theo di chúc.

   $ Hình sự: nguyên tắc tính có lỗi; thể hiện sự bất bình đẳng và tàn dư của công xã nguyên thủy; về hình phạt: có phạt tiền, tử hình và hình phạt thân thể, hình phạt mang tính chất trả thù ngang bằng, hình phạt tử hình tàn bạo.

   $ Tố tụng: được quy định không nhiều, không phân biệt tố tụng dân và tố tụng hình, không phân biệt quyền công tố.

=> KL: khẳng định mục đích của bộ luật, khẳng định uy quyền và công ích của nhà vua, ai vi phạm cũng bị trừng phạt.