LUI LÀ TIẾN, NHƯỢNG LÀ ĐƯỢC

Đối nhân xử thế biết nhường nhịn là sáng suốt, vì nhượng một bước thường là nấc thang để tiến xa hơn. Đối nhân xử thế khoan dung độ lượng là có phúc, vì đồng thời mang lại sự thoải mái cho người cũng chính là cơ sở cho sự thoải mái của bản thân.

ĐIẾN CỐ XỬ THẾ

Nhà văn học nổi tiếng thời Đông Hán là Khổng Dung lúc nhỏ rất thông minh hiếu học, tài trí mẫn tiệp, khôn ngoan khéo léo ứng đáp, mọi người đều gọi cậu là thần đồng. Lúc bốn tuổi cậu đã có thể đọc thuộc lòng rất nhiều thơ, còn thông hiểu lễ tiết, cha mẹ vô cùng yêu quý cậu. Một hôm cha mua về một ít lê, Đặc biệt để dành cho Khổng Dung trái lớn nhất, Khổng Dung lắc đầu và lại chọn một trái nhỏ nhất, cậu nói: "Tuổi nhỏ nhất nên ăn trái lê nhỏ nhất, trái lê đó để dành cho anh". Cha nghe xong rất đỗi kinh ngạc và vui mừng. Câu chuyện Khổng Dung nhường lê được truyền đi khắp hang cùng ngõ hẽm và vẫn còn tiếp tục được lưu truyền mãi cho đến đời sau, trở thành một bài học hay để các bậc phụ huynh giáo dục con cái.

NGƯỜI NGẤM NGẦM CHỚ KẾT BẠN, KẺ KIÊU NGẠO NÊN KIỆM LỜI

Gặp người vẻ mặt thâm trầm không thích nói chuyện, tạm thời không nên kết bạn tâm sự với họ; gặp người hay cao ngạo tự đại, hay tức giận bất bình, thì nên cẩn thận với lời nói của mình. 

ĐIỂN CỐ XỬ THẾ

Nước Tống có một người tên là Ngải tử, một lần bị sốt cao, trong cơn mê sản ông thấy mình bị đưa đến âm tào địa phủ, gặp Diêm La Vương thăng đường hỏi tội. Có mấy tên quỷ đưa ông đến, một đứa nói: "Người này ở dương thế đã làm nhiều việc thất đức". Diêm Vương bèn ra lệnh: "Dùng năm trăm tỉ tỉ cân cửi lửa để đốt". Tên quỷ đầu trâu đến áp giải đi. Người này thăm dò tên quỷ đầu trâu: "Ông đã là chủ quản của nhà ngục sao lại mặc chiếc quần da báo rách rưới như vậy?". Quỷ đầu trâu nói: "Âm gian không có báo, nếu dương gian có người đốt mới được". Người đó bèn nói: "Nhà tôi chuyên đi săn bắn, loại da này rất nhiều. Nếu ông thương hại giảm bớt một chút củi để tôi có thể sống mà quay về, nhất định sẽ đốt mười tắm da báo cho ông". Quỷ đầu trâu hết sức vui mừng liền giảm bớt hai chữ "tỉ tỉ". Đợi đến khi người đó được quay về, quỷ đầu trâu mới dặn dò: "Nhất định không được quên da báo nghe!". Người đó quay lại nói với quỷ đầu trâu: "Tôi có một bài thơ muốn tặng riêng cho ngài: Chủ ngục đầu trâu rât tiếng tăm, quyền ở Diêm Vương không ở quân, giảm bớt củi lửa do ngục quyết, mong được hối lộ mấy tấm da". Quỷ đầu trâu tức giận bèn dìm ông xuống nồi nước sôi sùng sục lại còn cho thêm cửi vào để lửa cháy lớn hơn nữa. Ngải Tử tỉnh dậy bèn nói với các đồ đệ của ông: "Nhất định phải tin rằng miệng là cách cửa của tai họa!".

PHẨM CHẤT KHÔNG ĐỔI, TÀI NĂNG KHÔNG LỘ

Người không màng danh lợi sẽ bị kẻ chỉ hám danh lợi hoài nghi; người sống giản dị dè dặt, đại đa số bị kẻ sống phóng túng đố kỵ ganh ghét. Người quân tử kiên trì với cuộc sống chính nghĩa của mình đương nhiên không nên vì việc này mà thay đổi phẩm chất của mình, nhưng cũng đừng quá thể hiện tài năng của mình.

ĐIỂN CỐ XỬ THẾ

Thời Tam Quốc, Tào Tháo có một mưu sĩ tên Dương Tu. Một lần Dương Tu theo Tào Tháo ra trận, công phá thành không được, Tào Tháo bèn cấm trại cố thủ. Lúc này Dương Tu bỗng nghe Tào Tháo nói: "Gân gà, gân gà!". Ông lập tức hiểu rõ tâm ý Tào Tháo là muốn lui binh bèn nói với các binh sĩ:" Thừa tướng dự định cho lui binh". Vì vậy người trong toàn doanh trại đều nhộn nhịp thu dọn đồ đạc hành lý chuẩn bị rút lui. Khi Tào Tháo đi tuần doanh trại trông thất tình hình như vậy thì giật mình kinh ngạc, bèn hỏi các binh sĩ nguyên do từ đâu, mới biết răng Dương Tu đã hiểu rõ tâm ý của mình, trong lòng thầm khâm phục sự thông minh của Dương Tu, nhưng đồng thời cũng đố kỵ với tài trí của mưu sĩ này. Thế là ông mượn cớ Dương Tu làm loại lòng quân ra lệnh giết ông. Dương Tu chết là vì cậy tài khinh người quên hết mọi việc, trước mặt Tào Tháo lại khoe khoang tài hoa mà không biết được mũi nhọn âm thầm đang đâm vào chính mình, cuối cùng phải nhận lấy họa sát thân. Sau khi Dương Tu chết, cha của ông là Dương Bưu vô cùng thương tâm, Tào Tháo hỏi ông: "Dương công sao lại gày ốm như vậy?". Dương Bưu thở dài nói: "Tự tôi cảm thấy thật xấu hổ, vì không ngờ con trai tôi lại nhận lấy hậu quả bi thảm thế này!". Tào Tháo nghe xong vô cùng ấy náy.