Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Ông là một đại thi hào dân tộc và là danh nhân văn hoá thế giới. Sáng tác của ông có cả chữ Hán lẫn chữ Nôm được viết bằng nhiều thể loại. May mắn được sinh ra trong một gia đình quý tộc, tuy vậy ông đã gặp nhiều biến cố và đã trải qua 10 năm lưu lạc và nhờ thế ông đã được nhìn thấy những số phận bất hạnh, hẩm hiu, những con người nhỏ bé bị xã hội phong kiến vùi dập. Với trái tim nhân hậu và nhạy cảm của một nhà thơ, ông đã vô cùng thương xót trước những số phận ấy và đặc biệt là người phụ nữ xinh đẹp, tài hoa nhưng bạc mệnh. Từ đó ông đã viết lên Truyện Kiều hay còn được gọi là Đoạn Trường tân thanh nói về cuộc đời của Thuý Kiều, nàng là một đại diện cho những số phận đáng thương bị xã hội kim tiền vùi dập, đồng thời phản ánh bản chất tàn bạo của xã hội xưa, nêu cao lòng chủ nghĩa nhân đạo sâu sắc.

Kiều sinh ra là con của một nhà khá giả, nàng vốn thông minh, xinh đẹp và vô cùng tài hoa. Trong độ tuổi đẹp nhất của người con gái, Thuý Kiều đã gặp gỡ và có tình duyên sâu sắc đối với chàng thư sinh Kim Trọng những "chữ tài thường đi đôi với chữ mệnh". Biến cố bất chợt ập đến, Kiều buộc phải cắt đứt tình duyên giữa mình và Kim Trọng, bán mình cho Mã Giám Sinh để lấy tiền chuộc cha. Trong đêm hôm ấy, Kiều đã trao mối duyên tơ của mình lại cho người em là Thuý Vân. Sự đau khổ, tiếc nuối và dằn vặt ấy được thể hiện rõ trong 8 câu thơ cuối trong đoạn trích "Trao Duyên "trích " Truyện Kiều" :

"Bây giờ trâm gãy gương tan.
Kể làm sao xiếc muôn vàn ái ân.
Trăm nghìn gửi lại tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây"

Duyên đến thì giữ duyên đi thì buông vì dù có níu kéo thế nào đi nữa cũng không được. Nhưng khi duyên đi chỉ còn lại sự đau khổ tột cùng và vô vàn nuối tiếc. Kiều cũng như thế , nàng lao vào tâm trạng bi ai đau xót sau khi đã trao duyên cho Thuý Vân:

"Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân"

"Bây giờ" ý Kiều là ngay lúc trao duyên, nàng đã chọn chữ hiếu nên đành để lại mối tơ duyên cho người em nhưng lại không trọn vẹn. Nguyễn Du đã vận dụng sáng tạo thành ngữ " gương vỡ lại lành "để nói lên sự không trọn vẹn ấy , ý rằng tình yêu giữa Thuý Kiều và Kim Trọng hiện tại có thể bị " vỡ " nhưng nàng vẫn tin rằng rồi một ngày sẽ lại " lành " cũng như tấm gương kia. Kể lại những giây phút " ái ân " giữ mình và Kim Trọng, nàng xót xa, rồi lại đi đến những cảm xúc vô cùng day dứt.

"Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi chỉ ngần ấy thôi
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng"

"Trăm nghìn" là số từ ước lệ và không có phần chắc chắn. Cảm thấy day dứt, dày vò vì nghĩ là mình có lỗi, nàng " day dứt " khi tự cho mình là người đã phụ bạc chàng Kim cho nên Kiều không biết phải trả lại cho Kim Trọng biết bao là cho đủ " trăm nghìn " không thể chắc chắn về số lượng, là vô vàng, là bất tận. Kiều gọi Kim Trọng là " tình quân " , từ ngữ trang trọng càng thể hiện lên tình yêu sâu sắc của Thuý Kiều dành cho chàng Kim. Nàng coi mình là kẻ phụ bạc khi đã chọn chữ Hiếu nhưng trong xã hội phong kiến đầy chèn ép, Kiều không thể chọn Tình bỏ Hiếu , cắt đứt tình duyên giữ mình và chàng Kim. Nàng than thân trách số phận của mình " Phận sao phận bạc như vôi" , trách số phận hẩm hiu đã vùi đẩy cuộc đời nàng. Qua đó nêu lên định kiến của Nguyễn Du rằng trong thời đại phong kiến xưa, những người tài hoa thường bạc mệnh vô cùng.

Dù đã trao duyên lại cho em và đã cũng nói ra hết những tâm tư khổ tâm nhưng nàng vẫn cảm thấy vô cùng day dứt và có lỗi.

"Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây

Một tiếng nấc nghẹn ngào, ngậm ngùi, một tiếng kêu tuyệt vọng đến xé lòng. Dường như lúc này Thuý Kiều đã hoàn toàn quên đi sự có mặt của Thuý Vân ngay bên cạnh. Nàng tâm sự với Kim Trọng trong cơn mê sảng. Đó là những dòng độc thoại nội tâm trong dằn vặt và đau đớn. Kết thúc bằng câu cảm thán và điệp từ " thôi"  thể hiện sự dằn vặt, dày xé dày vò tâm can. Nhịp thơ ngân dài nhưng một tiếng than khẩn thiết, kêu cứu trong tuyệt vọng.

Qua 8 câu thơ cuối trong đoạn trích "Trao Duyên" được trích trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du đã miêu tả tài tình và tinh tế nội tâm của Kiều trong đêm trao duyên. Nguyễn Du quả là bậc thầy trong việc miêu tả nội tâm nhân vật , làm nổi bật lên từng khuôn bậc cảm xúc của Thuý Kiều và cho ta thấy được sự cảm thương, thông cảm. Đó là khoảnh khắc tuyệt vọng nhất trong cuộc đời của Thuý Kiều, mở đầu cho 15 năm lưu lạc đầy gian khổ và tủi nhục của nàng. Đồng thời ông còn ca ngợi tài năng, phẩm cách thanh cao, cao đẹp và quan niệm về một tình yêu thuỷ chung, sâu sắc của Thuý Kiều dành cho Kim Trọng.