LƯU Ý KHI TÍNH THUẾ

       I.            THUẾ XNK, TTĐB, GTGT

1.      Các nguyên tắc cơ bản khi tính thuế

a)     Đối với thuế XNK

-         Thuế NK chỉ tính cho hàng thực sự NK, tức là hàng hóa sản xuất ở nước ngoài, tiêu dùng ở VN. Giá tính thuế là giá tại cửa khẩu nhập đầu tiên (giá CIF), tức là giá bao gồm: giá hàng hóa (C – Cost), chi phí bảo hiểm QT (I – Insurance), chi phí vận tải QT (F- Freight).

-         Thuế XK chỉ tính cho hàng thực sự XK, tức là hàng hóa sản xuất ở VN, tiêu dùng ở nước ngoài. Giá tính thuế là giá tại cửa khẩu xuất cuối cùng (giá FOB), tức là giá bao gồm: giá hàng hóa (C) và chi phí vận tải và bảo hiểm nội địa, không có chi phí vận tải và bảo hiểm QT. => CIF = FOB + I + F

-         Công thức tính: Giá tính thuế NK hoặc XK * Thuế suất thuế NK hoặc XK.

-         Hàng NK đã nộp thuế NK mà sau đó XK thì được hoàn thuế NK.

-         Hàng XK đã nộp thuế XK mà sau đó NK thì được hoàn thuế XK.

-         NVL/hàng hóa NK để sản xuất hàng XK nhưng sau đó không XK được thì bị truy thu thuế NK.

-         NVL/hàng hóa XK để sản xuất hàng NK nhưng sau đó không NK được thì bị truy thu thuế XK.

b)     Đối với thuế TTĐB

-         Thuế TTĐB chỉ tính cho hàng hóa chịu thuế TTĐB được tiêu thụ tại VN.

-         Thuế nộp 1 lần ở khâu NK hoặc khâu sản xuất, tức là Cty NK nộp thuế TTĐB cho hàng hóa khi hàng hóa đấy được NK vào VN hoặc Cty sản xuất nộp thuế TTĐB cho hàng hóa mà Cty đó tự sản xuất và bán được.

-         Thuế TTĐB của hàng NK tính chồng lên thuế NK (nếu có), tức là giá tính thuế TTĐB hàng NK phải là giá đã có thuế NK:

(Giá tính thuế NK + Thuế NK thực nộp) * Thuế suất thuế TTĐB

-         Thuế TTĐB hàng bán trong nước tính theo công thức:

Giá chưa thuế TTĐB * Thuế suất thuế TTĐB

Hoặc

[Giá chưa thuế GTGT/(1 + Thuế suất thuế TTĐB)] * Thuế suất thuế TTĐB

(vì giá chưa thuế GTGT là giá đã bao gồm thuế TTĐB)

-         Hàng XK là đối tượng không chịu thuế TTĐB trừ ô tô dưới 24 chỗ bán vào khu chế xuất hoặc khu phi thuế quan.

-         Thuế TTĐB được hoàn khi hàng hóa đã nộp thuế TTĐB nhưng sau đó lại được XK chứ không tiêu thụ tại VN, trừ ô tô dưới 24 chỗ bán vào khu chế xuất hoặc khu phi thuế quan.

-         DN vừa phải nộp thuế TTĐB đầu ra cho hàng hóa bán được, vừa phải nộp hoặc chịu thuế TTĐB đầu vào của NVL thì được khấu trừ thuế TTĐB đầu vào của số NVL dùng để sản xuất hàng hóa bán được.

c)     Đối với thuế GTGT

-         Thuế GTGT tính cho hàng hóa được tiêu thụ tại VN.

-         Thuế được tính ở tất cả các khâu mua bán hàng hóa.

-         Thuế GTGT ở khâu NK tính chồng lên thuế NK (nếu có) và thuế TTĐB (nếu có), tức là giá tính thuế GTGT là giá đã bao gồm thuế NK (nếu có) và thuế TTĐB (nếu có):

(Giá tính thuế NK + Thuế NK thực + Thuế TTĐB thực) * Thuế suất thuế GTGT

-         Giá tính thuế GTGT hàng bán trong nước là giá chưa có thuế GTGT

Giá chưa thuế GTGT * Thuế suất thuế GTGT

-         Thuế GTGT của hàng XK = 0, trừ ô tô dưới 24 chỗ bán vào khu chế xuất hoặc khu phi thuế quan.

-         Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, NVL trong kỳ được khấu trừ toàn bộ (nếu đủ điều kiện), không quan tâm đến việc đầu ra đã bán được bao nhiêu.

-         Điều kiện để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào:

+ Hóa đơn, chứng từ mua hàng hợp pháp, tức là có ghi rõ ràng, đầy đủ các khoản: giá chưa thuế GTGT, thuế GTGT, giá có thuế GTGT (giá thanh toán);

+ Hóa đơn phải ghi đúng mức thuế suất;

+ Đối với TSCĐ là ô tô thì chỉ được khấu trừ số thuế GTGT đầu vào tương ứng với giá trị từ 1,6 tỷ trở xuống, tức là số thuế tối đa được khấu trừ là 160 triệu

ðnếu số thuế thực ≤ 160 triệu thì được khấu trừ toàn bộ

ðnếu số thuế thực > 160 triệu thì chỉ được khấu trừ 160 triệu

+ Phải có chứng từ thanh toán qua ngân hàng, trừ trường hợp tổng giá trị hàng hóa/dịch vụ mua vào đã có thuế GTGT là < 20 triệu.

2.      Các bước làm bài

-        Việc đầu tiên là đọc toàn bộ đề bài.

-        Tiếp theo là phân tích đề: xác định xem: “Đề yêu cầu gì? Có cần tính thuế không? Nếu có thì tính những thuế gì? Các loại thuế đó tính như thế nào?”. Trong lúc phân tích thì cần gạch chân vào đề những từ khóa và các con số, rồi ghi lại những lưu ý nhỏ về cách tính ở ngay bên lề. Bước phân tích đề là bước quan trọng nhất trong quá trình làm bài nên cần được thực hiện cẩn thận.

-        Sau khi phân tích đề thì trình bày vào bài theo đúng những gì đã phân tích, lưu ý các đề mục phải được ghi rõ ràng: Tên thuế (NK, XK, TTĐB, GTGT), Loại thuế (đầu vào, đầu ra), Tính chất đặc biệt (được hoàn, được khấu trừ, bị truy thu). Việc này vừa giúp cho người làm bài khi soát lại bài được dễ dàng, vừa khiến cho người chấm bài khi chấm được nhanh chóng.

1.      Thuế nộp Hải quan: tổng các loại thuế sau

-         Thuế NK: phải nộp – được hoàn (chỉ ghi số, không nên ghi phép tính)

+ Thuế NK phải nộp:

+ Thuế NK được hoàn:

-         Thuế XK: phải nộp – được hoàn (chỉ ghi số, không nên ghi phép tính)

+ Thuế XK phải nộp:

+ Thuế XK được hoàn:

-         Thuế TTĐB: phải nộp – được hoàn (chỉ ghi số, không nên ghi phép tính)

+ Thuế TTĐB phải nộp (TTĐB đầu vào ở khâu nhập khẩu và TTĐB đầu ra khi CSSX bán ô tô dưới 24 chỗ ngồi cho DN trong khu chế xuất, khu phi thuế quan)

+ Thuế TTĐB được hoàn:

-         Thuế GTGT (GTGT đầu vào ở khâu nhập khẩu và GTGT đầu ra khi CSSX bán ô tô dưới 24 chỗ ngồi cho DN trong khu chế xuất, khu phi thuế quan)

2.      Thuế nộp Cơ quan Thuế: tổng các loại thuế sau

-         Thuế TTĐB:

+ Thuế TTĐB đầu ra (hàng bán trong nước)

+ Thuế TTĐB đầu vào được khấu trừ (bán được bao nhiêu thì khấu trừ tương ứng bấy nhiêu)

ðĐầu ra > Đầu vào được khấu trừ => DN nộp thuế phần chênh lệch

ðĐầu ra ≤ Đầu vào được khấu trừ => DN không phải nộp thuế

-         Thuế GTGT:

+ Thuế GTGT đầu ra (hàng bán trong nước)

+ Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ (khấu trừ toàn bộ GTGT đầu vào trong kỳ, không quan tâm là đầu ra bán được bao nhiêu)

ðĐầu ra > Đầu vào được khấu trừ => DN nộp thuế phần chênh lệch

ðĐầu ra = Đầu vào được khấu trừ => DN không phải nộp thuế

ðĐầu ra < Đầu vào được khấu trừ => DN được chuyển phần chênh lệch sang kỳ sau khấu trừ tiếp

1.      Một số trường hợp thường gặp khi tính kết hợp 3 loại thuế

a)     Gia công hàng hóa chịu thuế TTĐB trong nước

-         DN nhận gia công:

ðNộp thuế TTĐB đầu ra thay cho DN giao gia công theo giá bán sản phẩm quy định tại hợp đồng.

ðNộp thuế GTGT đầu ra theo giá gia công quy định tại hợp đồng.

-         DN giao gia công: nộp thuế GTGT đầu ra theo giá bán sản phẩm quy định tại hợp đồng.

b)     Nhập khẩu NVL để sản xuất hàng hóa, cả NVL và hàng hóa đều chịu TTĐB

Nộp thuế NK, TTĐB đầu vào, GTGT đầu vào cho NVL ở khâu nhập khẩu.

-         Nếu bán hàng đó trong nước:

ðnộp thuế TTĐB đầu ra và thuế GTGT đầu ra cho số hàng bán được.

ðđược khấu trừ thuế TTĐB đầu vào của số NVL dùng để sản xuất hàng bán được và khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào.

-         Nếu xuất khẩu:

ðnộp thuế XK cho số lượng thực xuất; thuế GTGT đầu ra ở khâu xuất khẩu = 0;

ðđược hoàn thuế NK và hoàn thuế TTĐB đầu vào của số NVL dùng để sản xuất hàng xuất khẩu.

c)     Mua hàng từ khu chế xuất, khu phi thuế quan

Nếu NVL sản xuất ra hàng hóa có nguồn goc noi dia

ðMiễn thuế NK, nộp thuế TTĐB đầu vào (nếu có) và thuế GTGT đầu vào cho hàng hóa ở khâu NK.

-         Nếu NVL sản xuất ra hàng hóa có nguồn gốc nước ngoài

ðNộp thuế NK cho NVL theo thuế suất hàng hóa (giá NVL * thuế suất hàng hóa) ở khâu NK.

ðNộp thuế TTĐB đầu vào (nếu có) và thuế GTGT đầu vào hàng hóa ở khâu NK (lưu ý: 2 loại thuế này phải tính theo giá hàng hóa và tính chồng lên thuế NK thực nộp)

a)     Bán ô tô dưới 24 chỗ vào khu chế xuất, khu phi thuế quan

-         Nếu ô tô mua trong nước rồi bán lại cho KCX, KPTQ

ðNộp thuế XK và thuế GTGT đầu ra ô tô ở khâu XK

ðĐược khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào

-         Nếu NK ô tô rồi bán lại cho KCX, KPTQ

ðNộp thuế NK, thuế TTĐB đầu vào và thuế GTGT đầu vào ô tô ở khâu NK

ðNộp thuế XK, thuế GTGT đầu ra ô tô ở khâu XK

ðĐược hoàn thuế NK cho số ô tô XK

ðĐược khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào ô tô

-         Nếu bán ô tô do DN tự sản xuất thì có thể xảy ra 3 TH

+ TH 1: đề bài chỉ nói là ô tô tự sản xuất, không nhắc đến nguồn gốc NVL sản xuất ra nó

ðNộp thuế XK, thuế TTĐB đầu ra, thuế GTGT đầu ra cho ô tô ở khâu XK

+ TH 2: nếu NVL sản xuất ô tô được mua từ 1 DN khác trong nước

ðNộp thuế XK, thuế TTĐB đầu ra, thuế GTGT đầu ra ô tô ở khâu XK

ðĐược khấu trừ thuế TTĐB đầu vào cho số NVL dùng để sản xuất ra ô tô XK

ðĐược khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào NVL

+ TH 3: nếu NVL sản xuất ô tô là NK

ðNộp thuế NK, thuế TTĐB đầu vào (nếu có), thuế GTGT đầu vào NVL ở khâu NK.

ðNộp thuế XK, thuế TTĐB đầu ra, thuế GTGT đầu ra cho ô tô ở khâu XK

ðĐược hoàn thuế NK của số NVL dùng để sản xuất ô tô XK.

ðĐược khấu trừ thuế TTĐB đầu vào của số NVL dùng để sản xuất ô tô XK (nếu NVL cũng chịu thuế TTĐB)

ðĐược khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào NVL

b)     Giao gia công hoặc nhận gia công cho nước ngoài

-         Nếu nhận gia công

ðMiễn thuế NK NVL, miễn thuế XK hàng hóa khi xuất trả.

-         Nếu giao gia công

ðMiễn thuế XK NVL, khi NK lại hàng hóa thì nộp thuế NK hàng hóa nhưng không bao gồm giá trị NVL đã XK được dùng để sản xuất hàng hóa đó.

c)     Khuyến mại cho khách hàng bằng sản phẩm

-         Nộp thuế TTĐB đầu ra (nếu sản phẩm chịu thuế TTĐB), không phải nộp thuế GTGT đầu ra.

-         Được khấu trừ thuế TTĐB đầu vào (nếu có) cho số NVL dùng để sản xuất ra sản phẩm khuyến mại.

-         Được khấu trừ toàn bộ thuế GTGT đầu vào.

a)     Hóa đơn GTGT hàng bán trong nước ghi sai mức thuế suất

-         Nếu thuế suất thực > thuế suất qui định

ðDN bán hàng nộp thuế GTGT đầu ra theo thuế suất thực

ðDN mua hàng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo thuế suất quy định

-         Nếu thuế suất thực < thuế suất qui định

ðDN bán hàng nộp thuế GTGT đầu ra theo thuế suất quy định

ðDN mua hàng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào theo thuế suất thực

a)     Bán hàng chịu thuế TTĐB cho cơ sở kinh doanh thương mại

ðTính chênh lệch giá theo công thức:

[(Giá CSKDTM – Giá CSSX) / Giá CSKDTM] * 100% = a%

(các giá trong công thức đều là giá chưa thuế GTGT)

ðNếu a% < 10% thì giá tính thuế TTĐB đầu ra và thuế GTGT đầu ra hàng hóa là giá do CSSX quy định (giá CSSX bán cho CSKDTM)

ðNếu a% ≥ 10% thì giá tính thuế TTĐB đầu ra và thuế GTGT đầu ra hàng hóa là giá do Cơ quan Thuế ấn định.