Thuốc tránh thai

I.thuốc viên uống tránh thai

Có 3 dạng thuốc viên uống tránh thai:

Loại 2 pha: nửa đầu vòng kinh dùng Estrogen, nửa sau dùng Progestin.

Loại 1 pha: thuốc tránh thai kết hợp giữa E và P, phổ biến nhất

Loại 3: chỉ có Progestin đơn thuần, dùng cho phụ nữ cho con bú.

1. Thuốc tránh thai kết hợp

• Thành phần:

- Estrogen tổng hợp ( Ethinyl estradiol)

- Progestin tổng hợp: Thế hệ 1: norethindron, ethinodiol...

Thế hệ 2: norgestrel, levonorgestrel

Thế hệ 3: Desogestrel, norgestimat, gestoden

• Cơ chế tác dụng:

- Ức chế tuyến yên tiết FSH và LH nên ức chế phóng noãn (E)

- Làm đặc chất nhày CTC, làm niêm mạc tử cung kém phát triển (Progestin)

• Chỉ định và CCĐ:

- Tránh thai cho phụ nữ 15-45 tuổi

- Đau bụng kinh

- Rối loạn kinh nguyệt

• Chống chỉ định:

- Nghi có thai

- Tăng huyết áp

- Tiểu đường

- Bệnh mạch máu, rối loạn đông máu

- U xơ tử cung, ung thư CTC, ra máu ÂĐ chưa rõ nguyên nhân

- Vàng da tắc mật

• Ưu điểm:

- Hiệu quả tránh thai rất cao, nhanh chóng có thai lại sau khi ngừng thuốc

- Giảm thống kinh, giảm nguy cơ GEU, giảm tổn thương lành tính của vú, ung thư niêm mạc tử cung

• Nhược điểm, tác dụng phụ

- Phải uống hàng ngày

- Không phòng được STD, không dùng được cho người cho con bú

- Tăng cân, nhức đầu, buồn nôn, sạm da

- Vô kinh, căng ngực, ra máu giữa kỳ kinh

- Tăng huyết áp, huyết khối

* Cách sử dụng:

- Vỉ 21 viên: viên đầu tiên uống vào ngày đầu kỳ kinh, 1viên/ngày, nghỉ 7 ngày

- Vỉ 28 viên: viên đầu tiên uống vào ngày đầu kỳ kinh, 1viên/ngày, uống liên tục

-Quên thuốc:

2.THUỐC TRÁNH THAI CHỈ CÓ PROGESTIN

• Là loại thuốc chỉ có Progestatif đơn thuần liều thấp, thường dùng là Lynestrenol ( Exluton).

• Cơ chế tránh thai:

- Ức chế phóng noãn

- Làm đặc chất nhày CTC, ngăn cản TT xâm nhập

- Niêm mạc tử cung kém phát triển, ngăn cản trứng làm tổ

• Chỉ định:

- Phụ nữ cho con bú

- THA

- Không dung nạp Estrogen

- Trên 35 tuổi, hút thuốc nặng

- Bệnh tim mạch, trên 45 tuổi

• Chống chỉ định:

- Bệnh gan mật

- Có thai, nghi có thai

- Ung thư buồng trứng

- Bệnh vú ác tính, ra máu ÂĐ chưa rõ nguyên nhân

• Ưu điểm:

- Không ảnh hưởng tiết sữa

- Hiệu quả tránh thai cao ( thấp hơn viên kết hợp!)

- Làm giảm nguy cơ K buồng trứng, K nội mạc tử cung

• Nhược điểm:

- Kiểm soát chu kỳ kinh không tốt

- Phải uống theo giờ nhất định

- Không tránh được STD, tỷ lệ thất bại cao trong tháng đầu

• Tác dụng phụ:

- Căng vú, đau đầu

- Mọc lông, tăng cân, mụn trứng cá

- Gây u nang BT cơ năng

- Kinh nguyệt không đều, ra máu thấm giọt

• Cách sử dụng:

- Viên thứ nhất uống vào ngày đầu tiên của kỳ kinh

- Với phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ: Uống từ tuần thứ 3 sau sinh, hoặc khi hết thời kỳ hậu sản

- 1viên/ngày, liên tục vào một giờ nhất định

- Quên thuốc: uống viên ngày đó khi nhớ ra

II. Thuốc tiêm tránh thai

• Đựoc áp dụng rộng rãi là loại thuốc tiêm chỉ có Progestin đơn thuần: Medroxyprogesteron acetat (MPA) ( Biệt dược: Depo provera 150mg, Megestron 150mg, Noristerat 250mg...)

• Cơ chế tác dụng:

- Ức chế phóng noãn

- Làm đặc chất nhày CTC, ngăn cản TT xâm nhập

- Làm teo niêm mạc tử cung, ngăn cản trứng làm tổ

• Chỉ định: Thuốc có chỉ định rộng rãi

- Chưa có thai lần nào

- Hút thuốc lá, THA trung bình

- Phụ nữ cho con bú

- Đái đường, bệnh tim mạch, bệnh đường mật

- U xơ tử cung, TS K vú..

• Lợi ích của thuốc tiêm tránh thai:

- Hiệu quả tránh thai rất cao, có thai lại dễ dàng khi ngừng thuốc

- Tác dụng kéo dài 2- 3 tháng

- Phù hợp khi cho con bú

- Giảm nguy cơ K niêm mạc tử cung

- Giảm nguy cơ khối u BT, u xơ tử cung

- Giảm nguy cơ u vú, nguy cơ GEU

- Có thể dùng cho người CCĐ với Estrogen

• Bất lợi của TTTT:

- Rối loạn KN, vô kinh

- K thể ngừng thuốc

- Khó chịu khi tiêm, căng vú

- Có thai lại chậm

• Cách sử dụng:

- Bắt đầu tiêm bất kỳ lúc nào miễn là không có thai

- Khoảng cách giữa các mũi tiêm: 13 tuần +/- 2 tuần

- Sau sinh cho con bú: 6 tuần sau đẻ

- Sau sinh: Ngày thứ 5 sau đẻ

- Các trường hợp khác: ngày thứ 5 của VK

• Thuốc tiêm tránh thai kết hợp Estrogen và Progestatif:

- Còn đang được nghiên cứu

- Cyclofem: 25mg MPA và 5mg Estradiol cypronat

- Mesigyna: 50mg Norethindron và 5mg E valerat