(khi phép Quán này thành tựu, sẽ nhận biết sâu xa, ta và kẻ khác đều là thể
chất thô lậu. Do vậy, đây chính là môn phương tiện để trừ tham niệm khi đối trước
cảnh giới)
Phàm phu do ý niệm dâm dục, đời đời thường chuyển dời. Đời trước khi làm
thân nữ, thấy nam nhân bèn vui thích. Đời này được làm nam giới, lại yêu thân
thể người nữ. Luôn cảm thấy thân ấy ô uế, ái sẽ do đâu mà dấy?
1) Hãy sanh khởi sự giác quán thứ nhất khi ngủ dậy: Thầm nghĩ sáng sớm
thức dậy, hai mắt lờ đờ, chưa được rửa ráy, súc miệng, khi ấy, miệng đầy ke bựa,
lưỡi đóng bợn vàng, hết sức ô uế! Hãy nghĩ dáng vẻ kiều diễm tuyệt thế, dẫu là
miệng anh đào xinh xắn, trước khi thoa son, giồi phấn, dáng vẻ cũng chỉ như vậy
mà thôi!
2) Hãy khởi sự giác quán thứ hai [bản thân ta] sau khi say sưa: Thầm nghĩ,
khi uống rượu quá lố, nội tạng nôn nao. Chẳng mấy chốc, ói mửa ồng ộc, phun
sạch những vật chưa tiêu trong bụng. Chó đói ngửi thấy, vẫy đuôi giật lùi. Hãy
nghĩ giai nhân nhấm nháp từng chén rượu, ngọc nữ nhỏ nhẹ dùng cơm, nhưng khi
chén, khay chất đống, những thứ trong bụng cũng chỉ như vậy mà thôi!

   3) Hãy nên khởi sự giác quán thứ ba lúc bệnh. Thầm nghĩ sau khi ngọa bệnh,
mặt mũi xám xịt, thân hình còm cõi. [Bệnh tật] lại còn tạo thành ghẻ, bướu, nát
rữa, mủ máu lẫn lộn, hôi thối chẳng thể tới gần. Hãy nên nghĩ bậc quốc sắc thiên
hương, trẻ tuổi, tươi non, nhưng bị bệnh tật quẩn thân lâu ngày, hình dạng cũng
sẽ như vậy mà thôi!
4) Hãy khởi lên sự giác quán thứ tư khi trông thấy nhà vệ sinh. Thầm tưởng
nhà xí công cộng bên đường, phân tiểu chất chứa. Những thứ trắng vàng xen lẫn,
ruồi nhặng rập rờn khắp nơi. Hãy nghĩ tư thái thiên kiều bá mị, mặc cho kẻ ấy tắm
gội bằng nước thơm, thân xông hương xạ, nhưng sau khi đồ ăn thức uống bị tiêu
hóa, cũng biến thành như vậy đó thôi!