TRÒ CHƠI NHÂN TÍNH (1)

*****

(Đọc chậm và nghĩ chậm. Tới dòng chữ cuối cùng, rồi đọc lại và nghĩ lại.)

"Nhân đạo là nhân đạo, nó không thể đánh đồng với nhân tính. Hiểu rõ điều trên sẽ có được bản tính, còn nếu không thì mọi thứ chỉ là cảm tính. Bản tính tạo ra luật pháp, cảm tính bóp cò."

.

"Lòng tốt giữ cho thế giới này đáng để sống, nhưng thứ bảo vệ lòng tốt không phải là sự lương thiện. Là trí tuệ.

Tạo ra tội ác là dục vọng. Lòng tốt và ngu dốt là thứ nuôi lớn nó."

Từ đó tạo ra chân lý đầu tiên của nhân loại. Là gốc rễ, là trụ cột của mọi tôn giáo và tư tưởng. Chính là "duy tuệ vấn đạo".

Gọi nó là chân lý đầu tiên bởi vì nó không thể bị phủ nhận, bởi nếu không có trí tuệ, thì con thú đó vẫn đang sống trong hang, ăn thịt sống, và trần truồng nằm trên mặt đất.

Đó cũng là cuộc tranh luận muôn đời của các học thuyết vô thần và hữu thần. Không phải là tranh luận đúng sai phủ định, mà là tranh luận xem ai đúng nhiều hơn. Một câu hỏi lớn: "Trí tuệ nào đã tạo ra trí tuệ mà chúng ta đang có?"

Nhân tính là bản năng đúng với tự nhiên sẽ diễn ra, bị chi phối bởi cảm xúc và bản tính. Nhân tính không có đúng sai, chỉ có mức độ lệ thuộc và mức độ chối bỏ.

*

Đã xong phần luật chơi, bây giờ hãy bắt đầu trò chơi, cách thức rất đơn giản, chính là có/không. Thế giới tạo ra trò chơi này. Lựa chọn thì bạn là người chơi, bỏ qua hoặc chối bỏ, bạn là đồ chơi.

1) Gia đình bạn có nuôi một con lợn làm thú cưng, nó ngoan ngoãn dễ thương, và mọi người yêu quý nó. Trong tình huống bắt buộc, cơ bản là đói, và bạn buộc phải ăn thịt nó. Bạn sẽ lựa chọn cách nào:

- Giết nó và ăn. Giúp gia đình bạn sống được 1 tuần.

- Chặt 1 chân của nó rồi băng bó lại. Ăn hết thì chặt chân tiếp theo, cứ vậy tiếp tục.
Giúp nó sống được 2 tuần, còn gia đình bạn thì được 1 tháng.

*

2) Trong nhà của bạn có một số tiền, một người họ hàng tới mượn số tiền đó để trả tiền chữa trị cho con của họ, đứa bé sẽ gặp nhiều nguy hiểm nếu không được chữa trị sớm. Bạn là lựa chọn cuối cùng mà họ có thể, và họ cũng không thể cho bạn thời hạn chính xác hoàn trả. Bạn sẽ làm gì?

- Cho họ mượn và để cả gia đình bạn đối mặt với sự khánh kiệt, rất nhiều chuyện tồi tệ có thể xảy ra.

- Từ chối khéo và để mọi thứ diễn ra bình thường.

*

3) Bạn đang đi trên đường, bỗng nhiên có một cô gái chạy đến khóc lóc quỳ trước mặt bạn, cô ta móc trong người ra một ít tiền dúi vào tay bạn, đa phần là tiền lẻ, rồi van bạn làm cái gì đó, nói bằng một ngôn ngữ mà bạn không hiểu, cơ bản là vừa đáng sợ vừa đáng thương.

Rồi có vài người khác chạy đến, nói rằng họ là người nhà của cô ấy, nói rằng cô ta bị điên, mong bạn tha lỗi vì đã làm phiền. Khi họ kéo cô ấy đi, bạn muốn đưa trả lại cho họ số tiền lẻ kia, họ nói bạn cứ giữ lại đi. Bạn sẽ làm gì?

- Trả.

- Giữ.

*

4) Bạn là đàn ông. Bạn đang ở chung với một nhóm mười người đàn ông khác. Một ngày kia họ bắt cóc một cô gái rồi thay nhau cưỡng hiếp cô gái đó. Rồi họ yêu cầu bạn cũng phải cưỡng hiếp cô ta, rồi cùng họ giết và giấu cái xác của cô ấy, nếu không thì họ sẽ giết luôn cả bạn. Bạn sẽ làm gì?

- Cưỡng hiếp.

- Không.

*

5) Đi xe trên đường, bị cảnh sát giao thông chặn lại, bạn có vi phạm, có thể bị giữ phương tiện. Họ nói chỉ cần đưa cho họ một khoản tiền, họ sẽ để bạn đi. Bạn đang rất bận, một chuyện rất quan trọng. Bạn sẽ làm gì?

- Đưa.

- Không đưa.

*

6) Bạn có hai đứa con, một trai một gái. Một băng cướp tràn vào làng. Chúng yêu cầu mỗi gia đình phải tự nguyện đưa ra một đứa con. Trai thì dạy làm cướp, gái thì làm thú vui cho bọn chúng. Nếu nhà nào không chủ động giao ra thì sẽ giết cả nhà. Bạn sẽ giao ra đứa nào?

- Trai.

- Gái.

*

7) Bạn bị bắt, cảnh sát yêu cầu bạn khai ra tòng phạm, khai được giảm án, ngược lại thì tăng án. Bạn và người tòng phạm đó từng rất thân thiết, như ruột thịt. Bạn có phản bội người đó hay không?

- Có.

- Không.

*

Bạn yêu một người phụ nữ, quyết định đi đến kết hôn. Trước hôn lễ thì có người cho bạn biết về quá khứ của cô ấy, thật sự rất tệ. Bạn vẫn sẽ cưới cô ấy chứ?

- Có.

- Không.

*

9) Trong một trang trại có hai cha con. Người cha tôn thờ thần linh của vùng đất đó, là một tín đồ trung thành. Còn người con thì không.

Một ngày kia vị thần biến thành một kẻ ăn mày rồi đi tới nói với người cha: "Ta là thần của ngươi, hãy giao ra cho ta tất cả gia súc mà ngươi có." Người cha tức giận và đánh đuổi vị thần đó.

Rồi vị thần giữ nguyên hình hài hào quang của mình để đến gặp người con, lặp lại yêu cầu kia. Và ngay lập tức người con giao ra hết số gia súc của trang trại.

Sau đó vị thần quyết định tặng một món quà cho người tôn thờ mình nhất, món quà đó ngài sẽ trao cho ai?

- Người cha.

- Người con.

*

10) Có một nhà hiền triết nổi tiếng là thông thái và đức độ, ngài đã làm rất nhiều điều tốt đẹp cho mọi người. Một năm kia vương quốc bị hạn hán, rất tệ.

Bỗng xuất hiện một lời sấm truyền rằng: "Nhà hiền triết kia chính là do quỷ dữ biến thành, chỉ cần bắt người đó thừa nhận rồi đem đi chôn sống thì những cơn mưa sẽ quay trở lại."

Mọi người quyết định làm theo lời sấm truyền đó, họ vây bắt và ép nhà hiền triết đó thừa nhận bản thân là quỷ dữ trước khi chôn.

Nhà hiền triết đó sẽ làm gì?
- Thừa nhận.

- Chối bỏ.

*

11) Có một vụ động đất vừa diễn ra, mọi thứ xung quanh là một đống đổ nát. Bạn đang chạy về nhà để kiểm tra tình hình của người thân, và trên đường thì bạn nghe tiếng kêu cứu vang ra từ một nơi bị sụp đổ. Bạn sẽ làm gì?

- Bỏ qua, tiếp tục chạy về nhà bởi có thể gia đình của bạn đang rất cần bạn.

- Cứu hộ, chờ cứu xong thì mới đi tiếp về nhà.

*

12) Bạn trồng cây ăn trái, mỗi vụ mùa thường sẽ có một thương lái quen đến vườn để thu mua. Vụ mùa này bỗng nhiên có một người khác đến trả giá cao hơn, bạn sẽ làm gì?

- Giữ cho người cũ.

- Bán cho người mới.

*

13) Bạn là thương lái, đã thu mua xong trái cây. Thời gian để vận chuyển trái cây từ điểm mua đến điểm bán là 1 tuần, trung bình sẽ có khoảng 50% lượng trái bị hư hỏng trong quá trình đó. Nếu có một loại hóa chất có thể gây hại tới người dùng, nhưng lại giúp trái cây không hỏng hóc. Bạn sẽ làm gì?

- Sử dụng.

- Không sử dụng.

*

14) Bạn phát hiện một chuyện tiêu cực, nhưng nếu bạn tố giác chuyện tiêu cực đó thì có khả năng rất cao là bạn sẽ bị tổn hại lợi ích hoặc gặp nguy hiểm. Bạn sẽ làm gì?

- Tố giác.

- Không tố giác.
*
15) Bạn có con, con của bạn có một vấn đề muốn hỏi để xin ý kiến của bạn. Nhưng bạn lại không biết hoặc không có kiến thức về vấn đề đó, bạn sẽ làm gì?

- Nói là bạn không biết.

- Lảng tránh hoặc từ chối trả lời.

*
16) Nếu như người thân trong gia đình của bạn phạm tội, thì bạn có che giấu giúp họ hay không?

- Có.

- Không.

*

17) Bạn là một người thành công, nhưng thế hệ tiếp nối của bạn thì rất tệ hại, cả năng lực lẫn nhân cách. Bạn biết nếu bạn cho chúng kế thừa di sản hoặc tài sản, thì hoặc làm hại chúng, hoặc bị chúng hủy hoại. Bạn sẽ làm gì?

- Giao cho ai đó đủ tốt.

- Giao cho chúng.

*

18) Bạn yêu và hy sinh rất nhiều vì một người, nhưng người đó lại bỏ rơi bạn, phụ bạc bạn, khiến bạn hận họ. Rồi bạn vô tình có được bằng chứng bất lợi hay điểm yếu của người đó. Bạn sẽ làm gì?

- Dùng nó để trả thù.

- Bỏ qua.

*

19) Nếu như bạn bị buộc phải chiến đấu và kết liễu một đối thủ để giành được quyền sống cho mình. Thì bạn sẽ chọn đối thủ như thế nào?

- Một kẻ xấu xa, nhưng giỏi chiến đấu hơn bạn.

- Một người tốt, và yếu đuối hơn bạn.

*

20) Bạn chọn cái nào?
- Bị giam giữ 10 năm, và lúc nào cũng bị đánh đập, bỏ đói, tra tấn.

- Bị giam giữ 20 năm, nhưng được bình yên.

Nghiêm túc, hãy đọc chậm lại và đưa ra đáp án cho mình. Đừng nghĩ đến đúng sai, hãy nghĩ rằng mỗi lựa chọn là một cột mốc giúp bạn tồn tại trong cuộc sống này, chứ không phải là trôi nổi theo nó.
Có một cột mốc, để bạn có thể biết bản thân đang ở đâu, mức nào và như thế nào. Từ đó mới có thể tự thay đổi hoặc phát triển thêm.

Không phải chỉ mình bạn phải đối diện đâu, là cả nhân loại đều phải đối diện, phát triển được đến ngày hôm nay chính là nhờ nhân loại đã vượt qua được những cộc mốc đó.
Cuối cùng, mặc kệ có bao nhiêu người hay có những gì, luôn luôn là bạn sống cuộc sống của mình và đối diện với tất cả.

Ít nhất, ngay lúc này, hãy đối diện, để hiểu rõ bản thân đang là gì?

*
Trương Lang Vương.
*

Đây không phải là đáp án, không phải lúc này. Chỉ là bổ sung chút thông tin ngoài lề thôi.

1) Câu hỏi này lúc ban đầu không phải nói về con lợn, mà là con người. Chính là biên tập lại từ câu chuyện "sợi dây thừng màu đỏ" trong tiểu luận "năm đó có nạn đói" đã từng đăng. Nhưng nội dung muốn hỏi thì vẫn vậy, là ăn hết hay ăn từng phần.

3) Một cô gái không biết ngôn ngữ địa phương, tuyệt vọng đến mức phải cầm tiền và quỳ gối cầu xin người lạ ven đường. Cô ấy đã chờ bao lâu mới có thể thoát ra được? Đã để dành số tiền lẻ đó trong bao lâu? Phải vượt qua khó khăn như thế nào mới có thể thoát ra được để tìm người giúp? Người điên nếu không bị câm thì vẫn có thể nói được tiếng mẹ đẻ của mình.

Đám người kia có thật sự là người thân của cô gái đó hay không? Cô ta có cần giúp đỡ hay không?

Vậy mà bạn chỉ nghĩ về mấy đồng lẻ đó thôi sao? Cầm đi, mua kem ăn, nuốt luôn que thì càng tốt.

Hai năm trước, một toán công nhân người Trung Quốc đem một người phụ nữ cũng người Trung Quốc sang khu công trường họ làm việc ở Việt Nam. Họ dùng người phụ nữ đó là nô lệ tình dục miễn phí cho toàn bộ đàn ông trong công trình đó. Là kiểu đi làm xa bao ăn ở, bao luôn ăn nhậu chơi gái thường thấy.

Khi người phụ nữ đó bỏ trốn được và chạy đến một khu chợ đông đúc của người Việt Nam, nhìn sự tả tơi rách rưới lõa lồ của cô ta, cùng sự khác biệt về ngôn ngữ với những định kiến, người dân trong khu chợ đó trói cô ta lại, bỏ vào thúng và gọi người ở công trình dắt về. Người phụ nữ đó không còn ý định bỏ trốn nữa, có cách khác đơn giản hơn, là dùng dao đâm vào cổ.

Trong phần ba của "những câu chuyện ôi thiu" tôi có viết về Thi. Người dân ở Đức đã bảo vệ và chăm sóc cho Thi trong ba ngày trước khi đưa Thi đến tận cổng đại sứ quán của Việt Nam. Để rồi chính người của đại sứ quán đem bán Thi lần nữa cho chủ lò.

Ít nhất trong ba ngày đó, Thi thật sự đã được sống chung với con người.

Là con, là con người, là người. Chúng không giống nhau.

*

4) Để tôi kể cho nghe chuyện thật sự đã diễn ra. Chỉ có 1 cô gái, 6 con thú và 1 người đàn ông thôi, tổng là 8. Khi người đàn ông xuất hiện thì bọn chúng đã bắt cô gái được 3 ngày. Và bọn chúng đã thật sự ép người đàn ông kia phải hành xử như bọn chúng.

Đây không phải là truyện cổ tích, kiếp hiệp hay siêu nhân. Đây là một lựa chọn nhân đạo đầy khó khăn.

Người đàn ông đó đã tiến tới, đặt tay lên má cô gái, làm cô ngừng khóc, ngừng sợ, rồi hỏi tên tuổi địa chỉ nhà của cô. Sau đó ông dùng tay trần bẻ gãy cổ của cô gái đó, nhanh, nhẹ nhàng và dịu dàng. Chuyện xảy ra kế tiếp giữa người và thú tôi không muốn kể, nhưng sau đó dù phải rất lâu và rất khó khăn, thì những gì còn lại của cô gái đó cũng đã được đưa về nhà, có ngày giỗ, có bài vị nhang khói, có chút tiền gửi lại cho gia đình.

Đó là kiểu người mà dù ở giữa một trăm một nghìn người, thì vẫn là ở một mình. Một người giữa bầy thú, thì vẫn là một người.

.

Muốn có được nhân đạo, thì phải hiểu rõ về nhân tính, từ đó mới phát triển lên được. Đa phần mọi người sẽ chọn cách chối bỏ, hy vọng là các bạn đọc của tôi sẽ không như vậy.

*

Trương Lang Vương

*

(Còn tiếp)