Quang Dũng thuộc thế hệ nhà thơ tài năng, trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp. Ông là nghệ sĩ đa tài, có thể viết văn, làm thơ, vẽ tranh, soạn nhạc; năng lực ấy kết hợp với ấu thơ được dưỡng nuôi từ chất men say nồng tình đất, tình người của xứ Đoài mây trắng, tạo nên một hồn thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa. Thơ Quang Dũng là sự hài hòa giữa tinh thần kiên cường của người chiến sĩ cách mạng cùng tâm hồn lãng mạn bay bổng của thi nhân; giữa nhiệt huyết chung của thanh niên thời đại "Nhất khứ hề bất phục hoàn"(Chỉ có ra đi mà không hẹn ngày về) và cái hào hoa của lớp trí thức trẻ Hà thành xếp bút nghiên theo việc đao cung. Một trái tim, hai dòng máu sục sôi đã đem đến phong cách thơ rất đỗi độc đáo, mới lạ, một lối độc tấu người đọc chỉ cảm nhận được trong sáng tác của ông, trong đó "Tây Tiến"-đứa con đầu lòng tráng kiện và hào hoa là tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Quang Dũng. Tác phẩm ban đầu có tên "Nhớ Tây Tiến" được tác giả ngẫu hứng viết nên trong buổi chiều ở làng Phù Lưu Chanh, khi cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc đang đi vào giai đoạn cam go- năm 1948, bắt nguồn từ nỗi nhớ về những tháng ngày chiến đấu, sát cánh cùng đồng đội ở quân đoàn Tây Tiến. Tây Tiến là đơn vị bộ đội thành lập năm 1947- giai đoạn đầu của kháng chiến chống Pháp với lực lượng chủ yếu là học sinh, sinh viên Hà Nội; binh đoàn có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ biên giới Việt-Lào trên địa bàn rộng lớn khắp các tỉnh vùng Tây Bắc và cả Thượng Lào. Dẫu điều kiện chiến đấu gian khổ, vất vả và hi sinh song họ vẫn giữ trong mình một tinh thần rất đỗi lãng mạn, lạc quan, yêu đời đặc trưng của người thành đô. Quang Dũng là đại đội trưởng của tiểu đội thuộc binh đoàn, có nhiều kỉ niệm đáng nhớ với những người đồng đội ở đây và thi phẩm đã cụ thể hóa tâm tình nhà thơ khi đoàn quân đã lùi vào dĩ vãng. Sau này, để kín đáo tình cảm của mình và khái quát hóa thành tình cảm chung của người lính, tác giả đổi tên tác phẩm thành "Tây Tiến" in trong tập Mây đầu ô năm 1986.