Bà McPhee đã tặng cho cô làm quà lưu niệm chia tay một cái áo mới để mặc buổi chiều, màu xanh lợt với những sọc hoa lá dẹp màu hồng.

Khi mặc áo vào lần đầu, cô cảm thấy mình cao hơn và duyên dáng hơn, ra dáng một phụ nữ kiều diễm.

Mỗi buổi sáng, trước khi cô khởi sự tô màu, công việc của cô là xem qua quyển sổ hẹn khách và phủi bụi đồ đạc.

Cô cũng đã học được nghệ thuật nhuận sắc tranh hoặc làm cho người mẫu có vẻ tự nhiên theo ý họ, xóa những chỗ bẩn, tô đậm những chân mày lợt, thêm sáng cho tóc và răng.

Ông Hamilton rất vừa lòng, và lấy làm lạ sao mình lại có thể điều khiển chàng thanh niên khá tối dạ phụ tá ông trước đây. Nhưng ông không để cô làm việc quá sức. Ông rất lo lắng về vẻ mảnh khảnh của cô, những ngày cô có vẻ mệt nhọc và xanh xao, ông thường cho cô về nhà nghỉ sớm.

Nhưng vẻ xanh xao của cô là tự nhiên, vẻ mệt nhọc chỉ là do buồn chán; và vừa rảnh, cô liền chạy vội đi lấy dụng cụ vẽ và ra ngoài vẽ cho đến khi trời sụp tối.

Một buổi sáng, xem sổ ghi hẹn thấy không có việc, cô vội vã thu dọn rồi luồn mình vào những nếp mềm mại dễ chịu của bộ đồ mới. Tức khắc, cô thấy mình là một người khác. Cô lấy bàn chải và lược chải sơ mái tóc. Rồi đầu ngẩng lên, tà áo dài lê dịu dàng phía sau, cô thướt tha vào xưởng vẽ.

Đang đẩy cái ghế xô-pha đến một chỗ sáng hơn, ông dừng lại nhìn cô sững sờ. Và bức ảnh của cô đã được ghi vào phim. Trước khi thay áo, cô mang ra hai bức tranh đã được gói lại và để ở đáy hộp giấy, một bức vẽ trên vải đã căng khung, một bức màu nước dán lên bìa.

- Tốt! Tốt lắm. Tôi phải chụp ở góc độ này. Hừ,hai bức tranh đều do cô vẽ à? Đúng là rất đẹp.

Ông chọn một bức tranh phác họa một chiếc thuyền nhỏ dưới những cây bạch đàn đỏ, lung linh trên mặt nước xanh lục.

Đây là thời cơ cho cô. Cô áp các bức tranh vào người và thiết tha yêu cầu ông cho đến trường Mỹ thuật theo học lớp vẽ phong cảnh mỗi tuần hai buổi chiều. Vẽ tĩnh vật, cô vẫn học ban đêm. Nhưng tranh màu đối với cô là quan trọng hơn cả.

*

Lớp họa phong cảnh tổ chức vẽ ngoài trời hai lần mỗi tuần.

Khi ông hiệu trưởng Daniel Wise vố là một họa sĩ chuyên về phong cảnh đi qua ở phía sau giá vẽ của Delie, tai cô nóng bừng. Chỉ một tiếng khen cũng đủ khiến cô rạng rỡ và thích thú. Chẳng khi nào ông nói nhiều trước khi bức tranh được hoàn thành, trừ khi phải chỉ ra một lỗi trong bố cục bức tranh hay trong giai đoạn phác họa. Đôi khi ông lấy cọ và với một vài nét tài ba giặm thêm màu, ông đã biến một bản vẽ vô cùng nhợt nhạt thành một bức tranh.

Ông dừng lại thường hơn sau lưng Delie, đôi khi lầu bầu, và cũng thường đi bên cô khi sinh viên đi vẽ ngoài trời trở về. Lần lần, khi cô bớt sợ, thầy trò trở thành bạn, và ba cô học viên cùng lớp tỏ vẻ không thích mối quan hệ này.

Cô chẳng chú ý. Cô rất chán đề tài của họ, quần áo và đám con trai, cô thích nói chuyện với phái nam hơn. Các bạn nữ gán cho cô là “phóng đãng”, nhưng Delie rất sung sướng và chăm chú vào công việc.

Những lúc cô đơn và chán nản là vào ban đêm, khi cô ngồi trong phòng ngủ lạnh lẽo của mình, vẽ phác họa hay đọc sách hơn là đi gặp những kẻ hẹp hòi tỏng phòng khách cuối nhà trọ.

Tại sao cô không làm việc này sớm hơn, đến Echuca sống khi Adam còn ở đấy? Tại sao cô đánh rơi anh? Tại sao anh phải chết? Những câu hỏi và những hối tiếc ấy, vốn có từ lâu và cô cũng chưa có thể trả lời được, vẫn lảng vảng trong đầu cô.

*

Bộ sưu tập sách nhỏ của cô, một bản in tranh hè vàng của Streeton lấy ở một tấm lịch, một vài hoa phong lữ thảo ở bệ cửa sổ, không thể che đậy sự trống trải xấu xí của căn phòng. Ngoài cái giường, có một cái bồn rửa ọp ẹp và một cái tủ com-mốt đánh vẹc-ni vàng với một tấm gương quay nhưng không thể kềm lại nếu không có một miếng giấy cứng chèn vào bên góc. Phía trên gương là một khăn choàng bằng xoa lụa mà cô phải nhịn ăn trưa một tuần để mua. Mấy bức bố màu sáng, mấy tấm tranh, trong đó có cái còn dở dang, treo trên các bức tường.

Đối với cô, giờ đây màu sắc là nổi đam mê còn lớn hơn hình thể. Mùi sơn dầu còn quyến rũ cô hơn mùi dầu thơm ngọt ngào nhất.

__________________

Quê hương muôn cõi tìm đâu chốn

Mơ ước về hôn đất cố hương

31

Vào lúc ăn trưa, mỗi ngày Delie thường đi xuống bến tàu để xem có tàu nào mới về. Cô chào các thuyền trưởng cũ, bạn bè cũ và hỏi thăm tin tức chiếc Philadelphia.

Vào tháng sáu, một ngày quang đãng, khi ánh nắng quái cho một ảo tưởng ấm áp giữa mùa đông, cô thấy một chiếc tàu nhỏ với banh xe quạt bên hông, sơn màu trắng. Cô không thấy được tên tàu, nhưng chắc chắn là…. Đúng! Đó là chiếc Philadelphia, mang tên của cô, trở về sau một chuyến đi cả nghìn dặm vào vùng New South Wales.

Cô nhanh nhẹn lách người qua lan can sắt rào khu làm việc, rồi chạy tới chiếc Philadelphia.

- Bác To…om! Chào bác, - Cô gọi, nhưng không có tiếng trả lời.

Chiếc tàu hình như vắng người.

Cô kéo cao chiếc áo vải xoa lên bắp chân, leo cầu thang hẹp với những bước ngắn đi qua chỗ bánh xe quạt nước, định gõ vào cửa cabin chính; có lẽ thuyền trưởng đang ngủ gật trong đó. Cô sắp đi hết cầu thang bỗng nghe một tiếng huýt sáo nhỏ nhưng có ý thán phục. Co dừng bước, bỏ váy xuống. Một thanh niên to người, tóc quăn vàng đỏ tựa người vào chỗ nồi đun nước, tay khoanh lại. Anh ta không cười nhưng đôi mắt như sáng lên.

Cô hơi đỏ mặt:

- Tôi tìm thuyền trưởng Tom. Bác có ở trên tàu không ạ?

- Không, bây giờ thì không! Tôi thế ông ta không được sao?

Anh có vẻ ngạo mạn; tuy giọng nói cũng dễ nghe.

- Không được. - Cô ngẩng lên, đi trở xuống.

Tới gần nấc cầu thang cuối, cô vấp chân, suýt ngã. Người lạ nhảy tới nắm cánh tay cô thật mạnh. Anh ta nói:

- Cẩn thận! 

Cô rút cánh tay ra một cách khó khăn và tránh sang bên. Cô hỏi một cách xa lạ:

- Anh là người mới à?

- Phải, tôi là thuyền phó. Có gì phản đối không?

- Ồ! Vậy anh là nhân viên của tôi. Tôi hùn vốn mua chiếc tàu này.

- Thì ra cô là Philadelphia thứ thiệt? Một chiếc tàu đẹp.

Câu nói này có hai nghĩa. Cô im lặng.

- Nhưng tôi cũng không hẳn là người làm thuê. Này, tôi cũng có hùn vốn đấy.

- Thế là thuyền trưởng Tom đã bán phần hùn của ông ta rồi à?

- Đúng! Nói chính xác là một nửa vốn.

- Ồ. - Cô lại cảm thấy đỏ mặt.

Thế ra con người ghê gớm này đã biết hai mươi lăm phần trăm vốn thảm hại của cô. Anh ta đang cười cô. Delie vội vã tính rút lui.

- Nhờ anh chuyển giùm lời tôi nhắn thuyền trưởng Tom. Có thể bác tìm tôi ở địa chỉ cũ. Hiệu ảnh Hamilton, phố High, xin cám ơn ông.

Chàng thanh niên giở mũ ra khỏi mái tóc sáng rực của anh ta:

- Hiệu ảnh Halmiton, phố High, tôi không quên đâu.

Nhưng cô đang đi nhanh trên cầu thang, xuống suốt các bực tối tăm, với một cảm giác khó chịu.

Cái tay quá tự cao tự đại đó nghĩ rằng cô muốn cho hắn biết địa chỉ của cô không? Cái vẻ hắn nhìn cô trâng tráo mới dễ ghét làm sao! Cô hy vọng sẽ không gặp lại hắn ta nữa.

*

- Cần vốn… Cô coi… Chiếc tàu cần sửa chữa lớn… Đó là lý do vì sao tôi cần một người hùn vốn.

Con người to lớn, vụng về của bác Tom như choán hết cái phòng nhỏ phía sau xưởng vì ông ngồi đong đưa trên một cái thùng ngay cửa vào. Cô cứ lấy làm lạ sao ông Tom và thuyền phó có thể lọt vào phòng lái.

- Anh bạn trẻ này hưởng gia tài của người ông và muốn hùn tiền sắm tàu. Do đó tôi để cho tanh ta hùn phân nửa. Cô Delie ạ, chúng tôi có thể trả lại cô năm mươi bảng của cô, nếu cô muốn.

- Ồ không, thưa bác! Cháu thích được có dù là một phần nhỏ của chiếc tàu. Cháu muốn một ngày nào đó, cháu sẽ có một chiếc tàu riêng của cháu, và đi lại các con sông Murra, Murrumbidgee và Darling. Lần này, bác có đến bourke không? Còn Walgett? Ồ, giá mà chau được đi Walett chuyến tới!

Tom gãi bộ râu muối tiêu. Cái trán vàng sạm màu sương gió của ông như nhăn lại trong cố gắng phát biểu ý mình.

- Này cô, cô biết cô là phụ nữ trẻ. Nếu cậu thuyền phó có vợ, chúng tôi cũng có thể nhận vợ của cậu ta theo như là, như là… không biết cô gọi đó là gì nhỉ?

- Bảo mẫu. Vâng, vậy chúng ta cần phải nhớ đến phép tắc! Không phải cháu e ngại chuyện đó, nhưng dượng Charles vẫn còn là giám hộ của cháu. Tôi tại sao cháu phải sinh ra làm con gái chứ? Thật bất công.

Cô tự hỏi thầm:

“Nhưng sao lúc này mình lại nói đến chuyện này, Chuyện không muốn nhận lại năm mươi bảng. Với số tiền này mình có thể đi Melbourne vào học trường Mỹ thuật một năm…”. Nhưng cô rất hãnh diện về chiếc tàu, giá mà không có tay thuyền phó chết bầm kia.

Cô hỏi đột ngột.

- Tên anh ta là gì, bác?

- Tên ai?

- Anh thuyền phó ấy, người hùn vốn với bác? Hôm nay cháu đã gặp anh ta trên tàu.

- Tên Brenton Edwards, nhưng miền sông nước này người ta gọi anh ta là Teddy Edwards.

*

Chiều thứ bảy, Delie bỏ một cuộc picnic ở cầu Stewart để vẽ một bức tranh về chiếc Philadelphia. Bác Tom đã hứa đưa chiếc tàu xuống phía dưới cầu tàu và buộc tàu một nơi nhiều cây ngay sau khi hàng chở từ mạn trên về được cất lên.

Cô mang theo dụng cụ vẽ, một chiếc áo cũ thường để choàng khi vẽ, và đi xuống bờ sông. Con tàu đậu phía dưới một bờ dốc đứng nhưng có một con đường mòn đi xuống một nơi bằng phẳng để đặt giá vẽ.

Cô làm việc đó một cách thích thú và vội vã. Ánh sáng đang vừa phải, nhưng sẽ chóng tối. Một phần chiếc tàu ở dưới bóng một cây bạch đàn nhựa to.

Cô vẽ một cách hăng hái và chắc tay hơn bao giờ hết. Khi cô bước lui ra sau ngắm nhìn tác phẩm của mình, cô đụng mạnh vào một người có thân hình vạm vỡ. Đôi má trắng trẻo của cô hồng lên khi cô nhận ra Brenton Edwards đang dang day ra giữ cô và anh ta nhìn cô- Phải, với một kiểu lạ lùng nhất.

Rồi anh ta cúi xuống hôn cô. Có lẽ cô đã để rơi cây cọ tốt nhất, lớn nhất của cô xuống đất cát bẩn, có thể như vậy; có thể cô đã mất bảng pha màu đã được pha cẩn thận. Nhưng người cô cứng đờ, tay đơ ra. Rồi cô tựa vào anh ta, không biết gì nữa, bối rối buông thả mình vào một cảm giác mới mẻ.

Cô nghĩ:

“ Mình bị nuốt chửng rồi. Mình sẽ chết. Mình sẽ chết…”

Nhưng anh ta hôn cô một cách dịu dàng, dịu dàng hơn nữa, một chuỗi hôn em dịu như đang từ giã đôi môi giận dữ của cô. Cuối cùng khi a ta buông cô, cô như choáng váng, lảo đảo, tựa hồ như cô choàng dậy quá nhanh sau một giấc ngủ dài.

Anh ta đưa tay 

ra để giữ cho cô đứng vững, nhưng khi đầu anh ta lại cúi xuống mặt cô, cô như sực tỉnh, và có phản ứng. Cô hết sức giận dữ vì con người xa lạ này đã làm cô quên hết thời gian, không gian, quên cả chính mình tới khi con người của cô như tan ra trong con người của anh ta.

Cô nắm chặt bảng màu và giáng mạnh xuống những lọn tóc vàng đỏ của anh ta:

- Quân súc vật!

Anh ta phá lên cười vì ngạc nhiên, giọng rú lên vang rền. Giọng cười ấy, cộng với sự tiếc rẻ vì đã mất bao nhiêu sơn tốt đổ lên mái tóc của anh ta khiến cô càng giận điên.

Cô lắp bắp:

- Ồ! Anh…anh…anh…

Những giọt nước mắt giận dữ long lanh trong mắt cô. Cô lấy mu bàn tay gạt đi.

- Thôi nào, chớ bảo với tôi là em chưa từng được hôn, chùi những ngón tay trên đám cỏ.

- Phải, tôi đã từng được hôn, nhưng không phải như thế. Anh biết rất rõ…

- Tôi tưởng… Tôi không có ý…

- Anh tưởng tôi sẽ không chấp chứ gì? Nếu một phụ nữ chọn nghề họa, trở thành diễn viên, hoặc làm bất cứ việc gì khác thường, thì anh nhìn cô ta như một thứ trò chơi à?

- Không hẳn vậy.

Cái cười chế giễu đã biến đi trong đôi mắt anh ta, anh ta nghiêm chỉnh nhìn cô.

Lần đầu tiên cô nhận thấy đôi mắt anh ta sáng, màu xanh lơ lẫn xanh lục, màu của biển cả ở duyên hải phía nam.

- Tôi không có ý giở trò khiếm nhã với cô. Tôi không nghĩ gì hết. Chỉ vì cô đâm bổ vào tôi, và trông cô dịu hiền biết bao với chiếc áo cũ buồn cười này, và tóc cô xõa xuống, và một vết sơn trên má…

Cô nhìn xuống chiếc áo cũ như để che giấu gương mặt đang dịu lại của cô; cô nhìn lên và bỗng nhiên mỉm cười:

- Anh có biết tóc anh có đủ màu của cầu vồng không?

Anh ta cười:

- Cũng bõ.

Cô cau mày và quay lưng lại. Cô bắt đầu gom dụng cụ, bỏ các ống màu vào hộp, xếp giá vẽ và luồn tấm vải còn ướt vào ngăn đặc biệt.

- Tôi được xem bức tranh không?

- Không, nó chưa hoàn thành, tôi sẽ cố gắng mang nó về nhà để hoàn tất, còn bây giờ bảng màu dã hỏng cả. Tôi sẽ mất công pha màu lại. Ôi, tại sao anh lại đến tận nơi này quấy rầy là làm dở dang công việc của tôi đang lúc tôi sắp hoàn tất.

- Nào, nói cho cùng, chiếc Philadelphia là nhà của tôi. Tôi đang lặng lẽ lên boong tàu thì chính cô chạy tới đụng tôi.

- Ồ…!

Cô thọc mạnh một cây cọ vào lọ dầu thông rồi chùi thật mạnh vào một miếng giẻ.

- Cô cho tôi xin ít dầu đó được không? Tôi nghĩ trên tàu không còn tí dầu nào.

Cô nhìn mớ tóc dính màu của anh ta, ngần ngại, rồi cũng chế một ít dầu thông lên một miếng giẻ.

- Đây.

- Cảm ơn cô.

Anh ta cầm giẻ xoa vào mái tóc, còn Delie tiếp tục chùi những cây cọ còn lại. các lọn tóc của anh ta sẫm lại, cuốn thành những búp nhỏ, lấp lánh trong nắng.

Delie chợt có một khao khát điên rồ là được vuốt tóc anh ta, mân mê các ngón tay vào đó.

- Được chưa cô?

- Chưa, còn một vệt xanh thẫm lớn ở tai trái anh.

Anh ta chùi nhưng không ra. Cô nghĩ: Thật phiền phức cho cô nếu có ai nhìn thấy sơn trên tóc anh ta. Anh ta hoàn toàn có thể cắt nghĩa vì sao anh ta bị như thế.

- Thôi để tôi. - Cô đổ thêm một ít dầu thông lên một miếng giẻ sạch. - Anh ta cúi đầu xuống.

Chỗ màu bám được chùi sạch, cô nắm một lọn tóc vặn mạnh.

- Ui cha!

- Đâu có đau.

- Đúng vậy. Không đau lắm.

Anh ta mím miệng chịu. Cô mỉm cười, đôi mắt sáng nhưng khá nhỏ của anh ta lim dim, một cái nhìn có ý nghĩa. Cô không thích cái nhìn ấy.

Tựa hồ cô là bức tranh và anh ta đang đánh giá cách pha màu. Cô lại nghĩ đến tư cách của mình. Cô vội vã thu gom đồ đạc cho xong. Cô ra lệnh:

- Anh quay lưng lại.

Anh ta ngoan ngoãn quay người lại, nhìn ra bờ sông. Cô tháo chiếc áo vẽ ra làm tóc cô rối thêm, rồi nhét nó vào túi xách.

- Bây giờ, xin từ giã ông Edwards.

- Nhưng tôi phải mang giá vẽ cho cô chứ, cô Gordon.

- Không! Tôi tuyệt đối cấm!

Và cô bước đi.

Anh ta sẽ nhún vai, nhìn theo cô. Rồi anh ta quay lại, băng qua ván cầu lên boong tàu Philadelphia.

__________________

Delie như dán mắt vào vòng xoay chậm chạp của cái cối xay gió, những lá bạch đàn lấp lánh, run run bên trên cửa sổ. Người dượng vừa ra về và cô đang cố đón nhận tin tức mới. Dì Hester đang hấp hối. Còn cô thì không thể nhỏ được một giọt nước mắt.

Hình như đã xảy ra một quá trình xơ cứng trong cảm xúc của cô kể từ khi Adam chết. Cô không cảm xúc được điều gì nữa.

*

Chiếc tàu nhỏ Julia đang cố tiến lên ngược dòng, bám gần bờ để tránh dòng chảy. Tốc độ đều đều, đám khói cũng đều đều tỏa qua ống khói và nhất là tiếng xình xịch của cánh quạt như ru Delie vào một trạng thái yên ổn. Cô đang quay về nhà dì Hester.

Cát trên bờ sông với những rễ xòe như bàn tay của những cây bạch đàn to ngập nước, có màu vàng ấm áp; và đây là lan can mái hiên đã mòn và xám như gắn chặt biết bao vào kỷ niệm hết sức êm dịu và đau buồn cho cô lánh xa.

- Delie! Cháu về tới rồi! - Từ cửa ngôi nhà, ông Charles gọi lớn- Vào đây cháu, dì cháu cứ mãi lo rủi cháu nhỡ tàu.

Cô theo lối đi quen thuộc với một cảm giác đau đớn trong gan ruột. Cô phải đối diện với dì Hester trong cái phòng ngủ phía trước, nơi cô không vào nữa sau khi Adam chết. Cô sợ và ghét bệnh hoạn; và làm thế nào cô phải chào hỏi người thù địch cũ, bệnh hoạn không chữa trị được và đang chết dần chết mòn? Và dì Hester sẽ chào hỏi cô như thế nào?

Nhưng cô chẳng cần lo lắng. Tất nhiên bà Hester vẫn theo kiểu cách của bà từ xưa.

- Lại đây, lại đây, cháu, dì nghe tàu đến bến thật lâu, cháu đi đâu mãi đến bây giờ? Dì đã nói dượng Charles coi cháu đến chưa; nhưng ông ấy còn rối rít về việc mặc đồ ngủ cho dì và dọn mấy cái gối, mấy đóa hoa và những thứ khác có trời mới biết là thứ gì… Còn cô y tá, cô ở đâu rồi, cô đang làm gì, thật là dì không nắm được…Người nào cũng như người nấy, cái con Annie, dì phải tập mãi để làm đúng những gì dì thích thì đã bỏ dì khi dì cần. Này, dì đã cho rước mục sư, mai ông ta sẽ đến đây để rửa tội cho dì. Dì biết cháu không thích việc nội trợ, nhưng ít ra dì cũng đã dạy cháu cách làm. Nhờ cháu thay dì trông nom con Bella và xem sao cho bữa ăn dọn lên cho phải cách. Vì dĩ nhiên mình cũng phải mời ông mục sư ăn trưa sau một chuyến đi xa như vậy.

Cô nói:

- Vâng, thưa dì.

Cô cảm thấy tựa hồ như cô trở lại tuổi mười hai, và tất cả những gì đã qua từ đó đến nay chưa bao giờ xảy ra. Dì Hester hình như không thay đổi lắm. Tiếng nói vẫn lớn, gương mặt của dì vẫn đỏ lự với các mạng gân màu đỏ tuy hai má có hóp một ít, và đôi mắt đen trước đây rất sắc nay đã bóng ngời như son màu và có vẩy cá sát tròng đen.

Chỉ có một vết nhỏ xám trong mái tóc đen tuyền. Cô cảm thấy vui. Bà không có vẻ gì sắp chết, hẳn bác sĩ đã nhầm.

Cô hỏi:

- Dì có đau lắm không? Cháu rất lo khi nghe nói bệnh của dì nặng hơn…Cháu nghĩ là đến đây sẽ gặp dì nằm bệnh…

- Ừ, bệnh có nặng hơn; nặng lắm, - Bà có vẻ phần nào vừa ý, đắc thắng. - Dì biết rằng có một cái gì ở đấy. Không ai biết dì đau đớn như thế nào.

Và cái giọng cáu kỉnh ngày trước không còn nữa. Trở thành trung tâm của sự chăm sóc đầy lo lắng, cuối cùng bà Hester tìm thấy được một thứ hạnh phúc gì đó.

*

Tiếng gà mẹ gọi con rất gợi nhớ, tiếng ào ào của cối xay gió đưa nước từ sông lên đánh thức Delie.

Và cô nhận thấy một cách khó chịu rằng cô đã không mơ thấy Adam, mà thấy Brenton Edwards. Từ hôm bên bờ sông, cô không gặp anh ta nữa, cô đã tránh xa chiếc Philadelphia, tuy cô có gặp bác Tom nhiều lần ở thị trấn, và cô đã cố gắng không nghĩ đến Brenton. Nhưng tuy cô đã loại anh ta ra khỏi ý thức của cô, người thuyền phó ấy vẫn xuất hiện trong những giấc mơ của cô, lúc nào cũng to lớn hơn ngoài đời, vui tính, tóc vàng, đầy sinh lực.

Mục sư Polson vào nhà, trễ hơn giờ ăn trưa nửa tiếng, buồn dàu dàu, ông ta có vẻ nhưng bóng ma xanh xao bên cạnh một Brenton đầy sức sống trong giấc mơ của cô.

Khi cuộc chiến tranh Nam Phi nổ ra, nó chỉ là một cái gì đó trên báo, như một trận động đất ở Nhật hay một cuộc nổi dậy ở Boolivia; Đối với số thanh niên ham vui đang hưởng những ngày cuối tuần với Delie, điều đó không đáng quan tâm nhất.

Cô chơi quần vợt, đi picnic, đi tàu ra các vùng quanh, đi nhảy và dự các tiệc trà.

Những lúc cô vui thích nhất là lúc ở một mình hoặc lúc cô vẽ; tuy vậy cô thích bạn bè và có thể bốc lên vui nhộn như mọi người trẻ khác. Cô lao vào những cuộc picnic, những buổi khiêu vũ hết sức thích thú không cần nghĩ ngợi gì cho tới lúc bỗng nhiên tình trạng đó chợt rời khỏi người cô. Cô thường ngồi riêng nhìn những hình bóng xoay quanh trên sàn nhảy trở thành hư ảo như những hình nhân trong các vở múa rối, trong khi một nỗi buồn khủng khiếp sâu thẳm rơi xuống trên người cô, không mục đích. Hoặc cô lẻn ra xa một cuộc picnic ồn ào để đến đứng ở bờ sông với dòng nước đang lướt chảy không ngừng làm cô mênh mang và vẫn cảm thấy phù hợp với một cái gì xao động không dứt trong thâm tâm cô.

Những màu sắc tinh tế của nền trời chiếu vào mặt nước phẳng lặng. Chính hình dáng của những thân cây tăm tối mềm mại phản chiếu đường chân trời làm lòng cô tràn đầy một cảm xúc không tả được. Delie muốn trải rộng thân ra khắp thế giới hữu hình; cô là dòng sông, là dòng nước chảy không ngưng nghỉ, là bầu trời mềm mại, không giới hạn.

Chính con sông hơn bất cứ người nào, đã gắn cô vào Echuca, con sông xa xưa trong truyền thuyết về các người da đen đã đến đây từ các vùng cao sau bà Eva và con rắn thần của bà, và ngoằn ngoèo chảy qua một nửa lục địa để rồi chấm dứt ở một vùng bờ biển xa xôi.

Không một người nào trong thị trấn có thể làm cô thổ lộ tâm sự và nói rõ những ý nghĩ trong thâm tâm của cô.

*

Một tối nọ, có tiếng gõ cửa khi Delie đang ngồi trong phòng nghiên cứu một bức vẽ. Đó là bà chủ nhà với một nụ cười có vẻ không vui lắm, đến báo cho cô có một người khách- Một thanh niên.

Delie rất ngạc nhiên và cô chạy xuống lầu. Kenvin đang bồn chồn chờ ngay ở khung cửa trước. Con ngươi của mắt anh như nở ra đến nỗi trông thật đen, còn đôi má như má thiếu nữ của anh đỏ hồng.

- Delie! Em có thể đi dạo một lúc không?

- Đi dạo à? Nhưng em hơi mệt, anh Kenvin. Và em còn phải làm việc với mấy bức phác họa.

- Để đấy. Khoác áo vào, đi với anh.

Cô đắn đo một lúc, cảm thấy bà chủ nhà đang chằm chằm nhìn không tán thành phía sau. Nhưng vẻ bồn chồn của Kenvin lan sang cô; sự mệt mỏi của cô liền biến đi.

- Anh ra ngoài chờ em, - Cô vừa nói ngắn gọn, vừa chạy nhanh lên lầu với lấy một chiếc áo khoác dài khoác lên người và đội lên đầu một chiếc mũ.

Kenvin cặp tay cô trong cánh tay nóng hổi và căng thẳng của anh. Anh ta khỏe mạnh, không cao lắm; hai người đi bộ bên nhau trông thật nhịp nhàng. Họ đi bộ trên phố High đến cuối đường, rẽ về phía công viên. Cô đứng sững quay trở lại.

- Không đến đó đâu anh!

- Vậy thì đi đâu? Anh muốn từ biệt em một cách đàng hoàng. Em có biết tại sao anh mời em ra ngoài không? Chẳng bao lâu nữa, chúng ta sẽ chia tay nhau, ngày kia thôi. Anh mang cho em bức ảnh của anh.

Anh ta đưa miếng giấy cứng và trong ánh sáng mờ mờ của ngọn đèn đường, cô thấy gương mặt tươi trẻ của anh ta nhìn cô một cách tin tưởng, cái nón nhà binh lệch sang bên. Cô nhét ảnh vào tay áo.

- Mình trở về đường kia dọc theo con sông.

Anh ta lầu bầu:

- Về phía cầu à? Được, nhưng phải nhanh lên. Anh muốn đi xa chỗ có người để có thể hôn em.

Cô siết nhẹ cánh tay Kenvin. Sự xúc động của anh ta khiến cô liều lĩnh. Nếu có ai bắt gặp cô đi bộ một mình với một thanh niên trong các đường phố tăm tối, về các bụi cây vắng bên bờ sông thì thế nào? Dù sao, cô đâu có tiếng tăm gì mà sợ mất.

Dòng sông trôi một cách lặng lẽ, chậm chạp. Kenvin cầm tay cô đi trước cho đến khi cả hai đi khá xa khỏi thị trấn và qua dưới những trụ cầu to bằng xi măng, rồi anh ta dẫn cô lui cách bờ một ít, cởi áo ngoài và trải lên những cành cây nhún nhảy, đặt cô xuống nhẹ nhàng trên đó. Anh ta quỳ trước mặt cô, nhìn đăm đăm vào gương mặt mờ nhạt của cô qua ánh sáng các ngôi sao phàn chiếu từ nước và trời.

Cô phản đối:

- Anh sẽ bị lạnh mất.

- Không, anh đang như thiêu đốt. Đưa bàn tay nhỏ của em cho anh.

Cô cảm thấy muốn cười to:

- Tay em không nhỏ, tay em to, vụng về.

Anh ta cầm hai bàn tay cô áp vào chiếc áo sơ-mi mỏng để cô cảm nhận tiếng đập mạnh của con tim mình.

- Anh muốn làm sao cho tim em cũng đập như vậy.

- Có thể được đấy!

Ồ, tại sao cô lại nói những điều ngu ngốc, vô nghĩa, điệu bộ như vậy? Trái tim của cô đã chết và đã được chôn trong mồ của Adam rồi mà.

- Được hở?...Được hở em?- Anh ta thầm thì, hơi thở anh ta nóng bỏng bên tai cô.

Cô ngoảnh đầu đi, nhưng môi anh ta nhẹ nhàng tìm kiếm môi cô…Cái miệng trẻ trung, mềm mại của Kenvin như gắn chặt vào miệng cô, cô thở dài, thích thú, mơ màng; tuy vậy, mạch đập của cô vẫn bình thường.

Như trong giấc mơ, cô cảm thấy đôi bàn tay anh tham hiểm tấm thân mềm mại và ấm áp của cô. Dường như chưa bao giờ cô tự thấy mình đẹp như vây giờ. Tựa hồ như trước kia cô chưa bao giờ biết mình có thân thể đẹp. Nó chỉ được khám phá dưới những ngón tay tìm tòi một cách tinh tế của anh ta. Cuối cùng, cô xô anh ta ra, ngồi dậy, chiếc khăn choàng rơi xuống quanh đôi vai cô, mối buộc tóc xổ ra.

- Delie! Anh yêu em.

Cô cảm động vì nghe tiếng nói run run của anh ta nhưng cô xích ra xa anh ta.

- Nhưng em không yêu anh, Kenvin.

- Em phải yêu anh, em phải yêu anh, chỉ một phút thôi! Tại sao em đến đây?

- Em buồn vì anh sắp đi xa, và anh muốn từ biệt em. Bây giờ thì em phải về, bằng không em sẽ bị khóa cửa bỏ bên ngoài.

- Em không để cho anh từ biệt em một cách đàng hoàng - anh ta hờn dỗi úp mặt vào hai cánh tay.

Cô cảm động vì cử chỉ trẻ con của anh ta, và trong ánh sáng lờ mờ, hình dáng của đầu anh ta và mái tóc dày của anh ta giống như mái tóc của Adam. Cô nhớ rõ lại đêm trăng ấy khi cô từ chối không chịu theo ý Adam và đã đẩy Adam đi vào cái chết.

Và anh chàng trẻ con này, chắc cũng có thể đang đi vào chỗ chết. Cô chìa một bàn tay và vỗ vỗ mớ tóc đen dày của anh ta. Anh ta nắm lấy và hôn những ngón tay, lòng bàn tay, cườm tay cô. Anh ta lại kéo cô nằm xuống bên anh ta, lần này cô không chống cự.

Cả hai đều rất trẻ, đều không có kinh nghiệm; nhưng cô có đủ kiến thức để biết rằng thực sự chưa có gì nhiều xảy ra và cô không cần phải lo cho mình số phận của Minna. Hai người trở về, hầu như lặng lẽ, cánh tay anh sát vào thân cô, thân thể hai người như hòa nhập cùng đi theo con đường lặng lẽ.

Tới cửa, anh ta hôn cô thật lâu. Anh ta thì thầm:

- Em cho anh vào với. Em hãy cho anh ở với em suốt đêm nay.

Cô lắc đầu một cách kiên quyết. Cô bắt đầu thấy ngạc nhiên với chính mình. Tất cả đều không quan trọng, hầu như đã xảy ra với ai khác.

- Không thể được, anh Kenvin. Không được đâu.

Nhưng khi lên giường nằm, cô cảm thấy nóng và như tan chảy, tựa hồ như cái khiêng rắn chắc bằng kim loại quanh tim cô mềm đi, tan chảy ra.

Có phải cô thực sự yêu bất cứ ai nữa không? Cô sẽ viết cho Kenvin những bức thư dài gởi ra mặt trận, cô sẽ đan cho anh ta đôi vớ kaki và gởi sách cho anh ta; cô sẽ là một người em đối với Kenvin, nhưng chỉ thế thôi.

*

Trước khi dòng sông hẹp vào mùa hè ngưng mọi thông thương, Delie nhận được một bức thư gửi từ Bourke, ở miền viễn tây của New South Wales. Delie cảm thấy một sự bồn chồn không giải thích được, cô vội vã xé bìa làm rách lá thư, thấy một chữ ký cứng nhắc của một người không quen cầm viết. Như cô chờ đợi: Brenton Edwards. Anh ta viết với nét chữ cẩu thả, trẻ con. Cô lật lật trang thư, đọc lại từ đầu.

“ Cô Gordon thân mến.

Tôi gửi thư này qua tay một anh bạn, vì tôi không tin bưu điện nhưng tôi tin rằng thuyền trưởng chiếc Kelpie sẽ đến Echuca. Tôi rất tiếc phải báo cho cô một tin xấu.

Đó là chuyện bác Tom đáng thương. Bác đang kiểm tra máy vì Charles không khỏe lắm, lúc bác bước qua trục chèo ống quần của bác bị vướng. Chân bác bị nghiến đứt trước khi mọi người kịp hành động. Chúng tôi chở bác tới Bourke, nhưng bác chết trước khi tới bệnh viện.

Đấy, bác luôn luôn sợ chết ở Nhà Dưỡng Lão, nơi mọi người không cho uống rượu và chửi thề. Dù sao bây giờ bác khỏi vào đó nữa.”

Cô ta nhảy mấy dòng và đọc tiếp: “ Như thế, bây giờ cô là chủ của chiếc tàu”. Dường như bác Tom lúc nào cũng muốn nhường chiếc Philadelphia cho cô, và bác cũng đã đủ sáng suốt để ký cách đây rất lâu nhượng cho cô phần hùn của bác. Brenton Edwards lên làm thuyền trưởng vì anh ta có giấy của bác. Năm nay, có thể tàu sẽ dỡ hàng ở Swan Hill.

Trước khi hiểu đúng nghĩa lời lẽ của bức thư, Delie cũng ghi nhận một hai chỗ sai chính tả, một sự lỏng lẻo về ngữ pháp. Nhưng đây là một bức thư tốt, tỏ bày nhiều tình cảm hơn cô chờ đợi ở anh.

Ý nghĩa của bức thư tràn ngập cô. Chiếc Philadelphia là của cô. Và bác Tom- Bác Tom thân thương, tử tế, cục mịch, rộng rãi- không còn nữa.

Cô ngồi lặng trong phòng làm việc bé nhỏ và cô cảm thấy một giọt nước mắt chậm rãi, nóng hổi rơi xuống bàn tay đang cầm bức thư. Bác Tom thân thiết, bác đã thoát được biển, rồi lại chết như thế. Cô sờ soạng tìm mùi-xoa.

Hôm sau ông Charles đến thăm cô, cô đứng bật dậy, nóng lòng muốn nói với ông cái tin quan trọng mới nhận được là tiền vốn năm mươi bảng mà ông luôn nghi ngại đã được hoàn lại gấp mười.

Ông yêu cầu cô về trang trại và lưu lại đó đến khi mọi việc xong xuôi. Bà Hester muốn gặp cô, tỏ ra rất muốn làm lành trước khi quá muộn. Và bây giờ bà cần được chăm sóc hai mươi bốn giờ một ngày, một người nuôi bệnh không thể kham nổi.

Khi người dượng ra về, cô xin ông Hamilton cho cô nghỉ dài hạn.

Ông này nói một cách khô khan:

- Được, được! Cô hãy trở lại càng sớm càng tốt.

__________________34

Cô không ngừng đi đi lại lại cửa sổ nhìn ra ngoài, rồi quay vào người dì. Bên cạnh giường giờ đây cây đèn để sáng cả ngày lẫn đêm, nó càng có ý nghĩa hơn đối với người bệnh mà toàn thế giới bó hẹp giữa bốn bức tường này, hơn là mặt trời mọc, mặt trời lặn.

Dưới ánh đèn, màu da vàng giống sáp của bà như căng xương của bà ra, nên mũi và trán nhô thêm, còn hai mắt thì lún sâu vào hai hố mắt. Bà yếu ớt quay đầu và hỏi:

- Này cháu, phải cháu nói là sáng trăng không? Một đêm sáng trăng thú vị!

- Thưa dì, phải.

Đêm trước, cô đã nói là trăng tròn. Bây giờ là giữa ban ngày, cái nóng của buổi trưa tràn ngập ngôi vườn, còn bóng cây thu nhỏ lại nhất và tối nhất; nhưng nói rõ những cái đó để làm gì?

Cô hỏi:

- Dì có thấy muốn uống chút gì không?

- Có… Dì muốn uống. Bao giờ cháu cho dì thuốc ngủ?

- Dì vừa uống cách đây nửa giờ. Dì lại đau à?

Bà Hester lắc đầu từ bên này sang bên kia gối tựa hồ như muốn thoát đi. Thỉnh thoảng bà thốt ra một tiếng rên hoặc một tiếng kêu: “ Ôi, chúa ơi! Hãy thương xót con!”.

Vào lúc xế chiều, cô ngồi một mình trong phòng với người dì thì bà thức dậy, và cô hầu như hoảng hốt khi thấy bà nhìn mình hiền hậu và yêu thương:

- Charlotte! - Bà ta bỗng gọi to và rõ.

- Thưa dì, cháu đây. Cháu là Delie!

- A! Cháu, lúc nãy dì tưởng là mẹ cháu. Dì nằm mơ, mơ, mơ…

- Dì đã ngủ ngon.

- Dì sẽ đến lúc phải ngủ vĩnh viễn. Bấy giờ dì lại gặp Lotie và Adam. Cả hai đang chờ dì ở đấy, bên kia sông đấy. Chắc chẳng còn bao lâu nữa…

Cô nhìn xuống sàn nhà, yên lặng.

- Dì muốn nói với cháu vì sao dì bảo dượng cháu đem cháu về đây và dì… dì thật là quấy khi buộc tội cháu gây ra cái chết của Adam. Nó là một đứa bé cứng đầu, bướng bỉnh, và có thể là… Dù gì chăng nữa, giá như cháu không bao giờ đến đây thì tốt hơn. Phải, giá mà dì đừng bao giờ thấy cháu…

Delie đứng lên, hoảng hốt, sững sờ. Trong đôi mắt đen đã nhạt nhòa, vẫn còn tia căm hờn trước đây.

- Dì đã cố gắng tha thứ cho cháu; dì đã cầu nguyện, nhưng dì không thể nào tha thứ được, phải. Dì lấy làm buồn, Delie… Nhưng cuộc sống quá khắc nghiệt với dì… Bây giờ dì không thể thay đổi được. Dì không còn thù hằn cháu nữa, dì không có sức để yêu thương ai, thù ghét ai, nhưng trong thâm tâm, dì vẫn chưa tha thứ cho cháu.

Hai ngày sau, bà Hester bắt đầu ho, suốt ngày suốt đêm đó, cứ ba mươi giây, lúc thức lúc ngủ gì bà cũng ho. Sáng hôm sau, thứ bảy, ông Charles thắng xe rất sớm đi mời bác sĩ, nhưng sau khi ông đi chẳng bao lâu, bà hết ho và hôn mê. Hàm của bà trễ xuống, hơi thở ồ ồ, chậm chạp. Chốc chốc hơi thở bỗng dừng lại từng hồi; rồi bà lại thở mấy cái nhanh, rồi lại dừng. Mỗi lần như vậy, Delie nín thở và chờ đợi…

Ngay lúc đó bác sĩ đến.

Bác sĩ bắt mạch cho bà Hester và lấy ngay một ống tiêm trong túi, hút đầy thuốc. Ông hỏi lớn và rõ:

- Bà Jamieson, bà thức chứ? Tôi tiêm cho bà một mũi để giúp cho bà nằm nghỉ yên nhé?

Bác sĩ bắt đầu khám bệnh trong khi Delie vẫn lẩn quẩn trong khung cửa.

Ông nói:

- Xin cô ra khỏi phòng cho.

*

Cô ngồi một mình trong phòng khách. Không có gì làm ngoài việc chờ đợi và nghe ngóng. Những lần ngưng trong nhịp thở nặng nề ồ ồ của người bệnh như kéo dài nhiều phút. Cô chờ đợi với một cảm giác hồi hộp; có phải là lúc cuối cùng không? Nhưng luôn luôn với một loạt co giật, hơi thở lại tiếp tục.

Cuối cùng, gần nửa đêm, trong khi cô đang ngồi trên ghế thiu thiu ngủ, bà y tá đi vào lặng lẽ báo:

- Cô Gordon, bà đi rồi.

- Sao? Sao bà không kêu tôi? Dượng Jamieson về chưa?

- Chưa. Tôi đến kêu cô ngay khi tôi chắc là bà qua đời rồi.

Cô băng qua hành lang sang buồng của người dì.

Bà Hester có vẻ như bình thường; miệng vẫn há, đôi mắt nhắm nghiền, bà có vẻ như ngủ, nhưng ngủ say hơn và yên hơn trước. Sau những hơi thở ồn ào căn phòng hết sức lặng lẽ. Không còn âm thanh nào thoát qua đôi môi đã khép thật chặt, đã mím lại một cách cay đắng như thế và bây giờ trễ hẳn xuống cho thấy sự đầu hàng hoàn toàn của ý chí.

Và bà được chôn bên cạnh Adam theo ý nguyện của bà.