diễn ra trong đại Tân Sinh từ 65 tr năm trước giai đoạn quan trọng đối với việt nam và thế giới vì những đặc điểm tự nhiên hiện nay đều được hình thành trong giai đoạn này.Do vị trí đặc biệt nên hoạt động tân kiến tạo ở việt nam xảy rầt mạnh mẽ.Do tiếp xúc với vùng uốn nếp Himalây khi lục địa ấn độ va chạm mạnh vào lục địa âu-á làm oằn cong phía đông nam của lục địa này làm DNA trở thành 1 cái túi hẹp kẹp giữa 2 đới hút chìm của mảng ấn-úc va mảng TBD-philippin.Tác động thể hiện ở cường độ nâng sụt rất lớn với biên độ tới 17km Đặc điểm thứ 2 vận động tân kiến tạo có sự kế thừa các kiến trúc cổ.nơi diễn ra nhiều lần uốn nếp mở rộng vỏ lục địa qua các khâu nối thì vận động nâng la chính Tạo các núi cao 1500vòm sông chảy ,cao nguyên đồng văn ,hoàng liên sơn Dac diem 3 hiện tượng nâng sụt diễn ra không liên tục mà theo từng đợt khiến có tính phân bậc trong địa hình việt nam ,có thể nhận thấy 6 chu kỳ chính mỡi chu kỳ mở đầu bằng 1 pha nâng mạnh khiến sông ngòi trẻ lại ,xâm thực chảy xiết cắt xẻ phá huỷ các bán bình nguyên hình thành trước đó kết thúc = 1 pha yen tĩnh Vai trò :vận động Tân kiến tạo là vận động có cường độ không lớn ở việt nam nhưng đây la vận động căn bản quyết định đến đặc trưng cơ bản Yếu tố địa hình : đây là vận động quyết định nhất tạo nên các đặc điếm sau của địa hình Trực tiếp : đồi núi rất quan trọng chủ yếu la doi nui thap ,tinh gia tre lai cua dia hinh tinh phan bac tinh fuc tap Gien tiep: van dong nay quyet dinh den tinh chat cua khi hau nhiet doi am gio mua cua dia hinh Voi khi hau: van dong tan kien tao la tac nhan quyet dinh den tinh chat khi hau nhiet doi am gio mua tinh phuc tap va thong qua su hinh thanh gio mua no tao ne tinh bien dong cua thoi tiet co diem moi la khi hau am do bien moi duoc hinh thanh Dieu kien hinh thanh gio mua >>> nhiet luc Sau vd TKT co tac dung doi cao dia hinh o au-a do cao dia hinh co 2 huong a kinh tuyen a vi tuyen Vi the khu vuc luc dia ko giao luu duoc voi bien tao dieu kien hinh thanh trung tam ap theo mua co tri so mang tinh cuc doan mua he lam gio mua mo rong anh huong den VN Luc hut: sau van dong TKT VN hinh thanh canh cung o Dong Bac mo rong ve phia Bac quy tu o Tam Dao tao pheu~ hut gio hinh thanh huyet ap thap vinh bac bo Tao cho VN khi hau phuc tap vi TKT tao hoan luu gio mua lam cho dia hinh VN doi cao phan hoa Dong -Tay Bac-Nam Sinh vat :TKT co vai tro quyet dinh den cac dac trung cua sinh vat SV mang dac trung nhiet doi am gio mua Tinh' co? TKT co tac dung doi cao dia hinh dac biet la day himalaya co huong a vi tuyen day nay co tac dung ngan chan qua trinh nam tien cua dai bang .TKT co tac dung lam dia hinh trong nuoc doi cao song ngoi cat xe lam cho dia hinh hiem tro ngan chan tac dung cua con nguoi nen moi luu giu yeu to co. Yeu to dac huu: TKT co tac dung doi cao dia hinh tao dieu kien sinh thai cuc bo su doi cao dia hinh dong nghia voi viec cac sinh vat ko giao luu to tinh dac huu