Câu 1: Bảo hiểm là gì? Phân tích đặc điểm của bảo hiểm.

*Khái niệm: Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ tập trung – quỹ bảo hiểm nhằm xử lý rủi ro, các biến cố bảo hiểm, bảo đảm cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội được diễn ra bình thường.

*Đặc điểm của bảo hiểm:

Một là, bảo hiểm là một loại dịch vụ đặc biệt

- Sản phẩm của bảo hiểm là sản phẩm vô hình

+ Người tham gia bảo hiểm phải cam kết nộp phí bảo hiểm

+ Nhà bảo hiểm lúc đó trở thành con nợ của người tham gia bảo hiểm, cam kết sẽ bồi thường khi có sự cố bảo hiểm xảy ra.

- Chu trình của bảo hiểm là chu trình đảo ngược

+ Sản phẩm BH được bán ta trước – doanh thu được thực hiện trước; chi phí – tiền bồi thường phát sinh sau.

+ Đặc điểm này tạo tính nhàn rỗi của nguồn vốn bảo hiểm trong những thời gian nhất định, cho phép các tổ chức bảo hiểm có thể sử dụng quỹ bảo hiểm tham gia vào thị trường tài chính để sinh lời.

Hai là, BH vừa mang tính bồi hoàn vừa mang tính không bồi hoàn

- Nếu không có rủi ro xảy ra gây thiệt hại thì người bảo hiểm không phải bồi thường cho người được bảo hiểm

- Ngược lại, nếu xảy ra các sự cố bảo hiểm, đối tượng bảo hiểm bị tổn thất, thiệt hại hoặc bị ảnh hưởng thì người bảo hiểm phải bồi thường cho người được bảo hiểm.

Câu 2: Bảo hiểm là gì? Phân tích vai trò của bảo hiểm.

*Khái niệm: Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ tập trung – quỹ bảo hiểm nhằm xử lý rủi ro, các biến cố bảo hiểm, đảm bảo cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội được diễn ra bình thường.

*Vai trò của bảo hiểm:

1. Góp phần bảo toàn vốn kinh doanh và ổn định đời sống của người tham gia bảo hiểm, mang lại sự an toàn cho xã hội.

- Hoạt động của bảo hiểm trước hết là nhằm khắc phục những hậu quả rủi ro

- Hơn nữa, với những nghiệp vụ bảo hiểm của các tổ chức bảo hiểm có trách nhiệm nghiên cứu rủi ro, thống kê tai nạn, tổn thất và xác định nguyên nhân, đề ra biện pháp kiểm soát, ngăn ngừa giảm thiểu rủi ro.

ð Từ đó, đảm bảo sự an toàn về tính mạng, sức khoẻ con người và của cải vật chất xã hội.

2. Bảo hiểm thúc đẩy hoạt động tiết kiệm, tập trung vốn, góp phần đáp ứng các nhu cầu về vốn trong xã hội

- Sự tồn tại của thị trường bảo hiểm đã tác động đến tư duy tiết kiệm của cá nhân, hộ gia đình, chủ doanh nghiệp

- Qua hoạt động bảo hiển, một lượng tiền vốn nằm phân tán đã được tập trung, hình thành nên quỹ tiền tệ có quy mô khá lớn.

ð Quỹ tiền tệ này cũng được tiến hành đầu tư một phần trên thị trường tài chính, đầu tư phát triển kinh tế xã hội nhằm bảo toàn và phát triển vốn, tăng cường quỹ dự trữ bồi thường, tạo điều kiện giảm phí bảo hiểm

3. Bảo hiểm góp phần tăng thu cho ngân sách nhà nước, tăng tích luỹ tiền tệ cho nền kinh tế quốc dân.

- Tác động đến sự phát triển của cá ngành kinh tế, khu vực kinh tế

- Góp phần vào sự đảm bảo an toàn cho xã hội

- Tăng thu cho NSNN

- Tăng tích luỹ tiền tệ cho nền kinh tế quốc dân

Câu 3: Bảo hiểm là gì? Trình bày các nguyên tắc hoạt động của bảo hiểm.

*Khái niệm: Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ tập trung - quỹ bảo hiểm nhằm xử lý rủi ro, các biến cố bảo hiểm, đảm bảo cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội được diễn ra bình thường.

*Các nguyên tắc hoạt động của bảo hiểm:

1. Nguyên tắc lấy số đông bù số ít

Nguyên tắc hoạt động của bảo hiểm là sự san sẻ rủi ro, qua đó mang lại cho con người sự an tâm được bảo vệ và đền bù những mất mát, thiệt hại đối với con người, tài sản, công việc, tiền bạc, lợi nhuận,... nếu như chỉ có một số ít người tham gia bảo hiển thì không thể tổ chức được bảo hiểm

2. Nguyên tắc sàng lọc rủi ro

- Đối với nhà bảo hiểm, không phải bất cứ loại rủi ro nào cũng có thể chấp nhận bảo hiểm, bởi vì những rủi ro này sẽ liên quan đến số tiền mà nhà bảo hiểm có thể sẽ phải chi trả trong tương lai.

- Tổ chức bảo hiểm cần phải xác định những rủi ro nào cần phải loại trừ không được bảo hiểm và những rủi ro nào có thể chấp nhận.

3. Nguyên tắc định phí bảo hiểm phải dựa trên cơ sở "giá của các rủi ro"

- Rủi ro rất đa dạng và tác hại của chúng cũng không đồng đều, do đó định phí dựa trên giá của các rủi ro mới đảm bảo công bằng đối với người tham gia bảo hiểm.

- Trên cơ sở khoa học của quy luật số lớn, nếu một loại rủi ro nào đó có xác suất xảy ra lớn, thiệt hại nhiều thì người nào muốn tham gia bảo hiểm với những loại rủi ro đó sẽ phải trả phí cao hơn và ngược lại.

4. Nguyên tắc thận trọng

- Nhà bảo hiển luôn là con nợ đối với người tham gia bảo hiểm, cho nên vấn đề an toàn tài chính của nhà bảo hiểm được đặt lên hàng đầu.

- Nguyên tắc thận trọng luôn phải tuân thủ để tránh các trường hợp gian lận

- Thận trọng khi chuyển các tài sản nợ là các khoản phí thu được thành các tàu sản khác có trên thị trường để kiếm lời nhằm đạt được mục đích bảo toàn và phát triển vốn của mình.

Câu 4: Bảo hiểm xã hội là gì? Trình bày cơ chế tạo lập và sử dụng quỹ Bảo hiểm xã hội.

*Khái niệm: Bảo hiểm xã hội là các quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung, được hình thành từ sự đóng góp của người sử dụng lao động và người lao động nhằm đảm bảo quyền lợi vật chất cho người lao động và gia đình họ khi gặp phải các biến cố làm giảm hoặc mất khả năng thanh toán từ thu nhập theo lao động.

=>BHXH là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, thất nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.

*Cơ chế tạo lập và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội

Cơ chế tạo lập quỹ bảo hiểm xã hội

- Quỹ BHXH được hình thành từ sự đóng góp theo cơ chế ba bên: Người sử dụng lao động, người lao động và các nguồn tài trợ khác như của NSNN, hội từ thiện, các cá nhân ủng hộ..

- Ngoài ra, quỹ BHXH còn có thể được hình thành từ:

+ Tiền sinh lời từ các hoạt động do sử dụng số tiền kết dư chưa dùng đến đầu tư vào hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ; tiền do tổ chức trong và ngoài nước hỗ trợ.

+ Tiền phạt do đóng BHXH chậm, thu khác như thu từ thuế đối với hoạt động có hại cho sức khoẻ.

Sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội

- Bảo hiểm xã hội thực hiện chi các khoản trợ cấp và chi phí cho người tham gia bảo hiểm xã hội trong các trường hợp:

+ Đối tượng gặp phải các biến cố đã quy định trong chế độ BHXH.

+ Người được bảo hiểm là thành viên của BHXH.

+ Phải đóng góp BHXH đều đặn.

- Ngoài ra quỹ BHXH còn thực hiện các khoản chi khác như chi quản lý, chi hoa hồng đại lý, trả lệ phí thu, chi bảo hiểm xã hội và các khoản chi khác.

Câu 5: Bảo hiểm y tế là gì? Trình bày cơ chế tạo lập và sử dụng quỹ Bảo hiểm y tế.

*Khái niệm: BHYT là các quan hệ kinh tế gắn liền với việc huy động các nguồn tài lực từ sự đóng góp của những người tham gia bảo hiểm để hình thành quỹ bảo hiểm và sử dụng quỹ để thanh toán các chi phí khám chữa bệnh cho người được bảo hiểm khi ốm đau.

*Cơ chế tạo lập và sử dụng quỹ bảo hiểm y tế:

Cơ chế tạo lập quỹ bảo hiểm y tế.

Quỹ BHYT được hình thành từ bốn nguồn:

-Ngân sách của ngành y tế do NSNN cấp,

-Viện phí của người bệnh,

-Bảo hiểm y tế

-Tiền ủng hộ của các tổ chức, cá nhân, thu từ hoạt động đầu tư tăng trưởng của quỹ.

Sử dụng quỹ bảo hiểm y tế.

Tổng số thu bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo mức đóng quy định phân bổ và sử dụng như sau:

+ Chi trả các khoản chi phí thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế.

+ Trích để lại cho các cơ sở giáo dục để mua thuốc, vật tư y tế tiêu hao, trang thiết bị và dụng cụ y tế thông thường

+ Trích để lại cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có tổ chức y tế cơ quan để thực hiện khám bệnh, chữa bệnh trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu

+ Dành cho quỹ dự phòng và chi phí quản lý quỹ bảo hiểm y tế.

Câu 6: Bảo hiểm kinh doanh là gì? Trình bày cơ chế tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm kinh doanh.

*Khái niệm: Bảo hiểm kinh doanh là các quan hệ kinh tế gắn liền với việc huy động các nguồn tài chính thông qua sự đóng góp của các tổ chức và cá nhân tham gia bảo hiểm để tạo lập quỹ bảo hiểm, phân phối và sử dụng chúng để trả tiền bảo hiểm, bồi thường tổn thất của các đối tượng bảo hiểm khi các sự kiện bảo hiểm xảy ra.

*Cơ chế tạo lập, phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm kinh doanh

Cơ chế tạo lập quỹ BHKD

+ Vốn kinh doanh của công ty BH: muốn được phép hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm thì các doanh nghiệp phải đảm bảo mức vốn pháp định cần thiết.

+ Doanh thu hoạt động kinh doanh bảo hiểm: là số tiền phải thu phát sinh trong kỳ.

+ Doanh thu hoạt động tài chính: thu hoạt động đầu tư trên thị trường tài chính

+ Thu nhập khác: thu từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ; các khoản nợ khó đòi đã xoá nay thu hồi được

Phân phối và sử dụng quỹ bảo hiểm

+ Ký quỹ tại ngân hàng thương mại

+ Quỹ dự trữ bắt buộc

+ Bồi thường tổn thất và trả tiền bảo hiểm

+ Dự phòng nghiệp vụ

+ Phânphối lợi nhuận.