Chào các bạn! Vì nhiều lý do từ nay Truyen2U chính thức đổi tên là Truyen247.Pro. Mong các bạn tiếp tục ủng hộ truy cập tên miền mới này nhé! Mãi yêu... ♥

Tục Ngữ Hán (1)

A .

Ác giả ác báo, thiện lai thiện báo. = Làm ác gặp ác, làm thiện gặp thiện

Ác quán mãn doanh = Tội ác tày trời

Ai tích vô biên = vô cùng thương tiếc

An cư lạc nghiệp = Chỗ ở ổn định công việc tốt lành

An cư tư nguy. = Sống trong bình an lòng vẫn phải suy nghĩ đến những khi nguy cấp

Án giá sa băng = Chỉ việc ra đi (chết) của vua chúa

An thân, thủ phận. An phận, thủ thường = Bằng lòng với số phận, cuộc sống hiện tại của bản thân

Án binh bất động = Việc binh giữ yên, không tiến không thoái

Anh hùng nan quá mỹ nhân quan = Anh hùng khó qua ải mỹ nhân

Anh hùng xuất thiếu niên = Anh hùng từ khi còn trẻ tuổi

Ấu bất học, lão hà vi = trẻ mà không chịu học, về già vô công rỗi nghễ

B

Bách niên giai lão = Trăm năm cùng (song) thọ

Bạch thủ thành gia = Thành công từ bàn tay trắng

Bán tín bán nghi = Nửa tin nửa ngờ

Băng thanh ngọc khiết = Trong trắng như băng ngọc

Bất chiến tự nhiên thành = Không đánh mà thắng

Bất cộng đái thiên = Thù không đội trời chung

Bất di bất dịch = Không di không chuyển, ở yên một chỗ

Bất đắc kỳ tử = chết bất ngờ.hoặc chỉ sự việc xảy ra bất ngờ

Bách chiến bách thắng = Trăm trận trăm thắng, đánh đâu thắng đấy

Bất nhập hổ huyệt, bất đắc hổ tử = Không vào hang cọp sao bắt được cọp con

Bần cùng sinh đạo tặc, phú quý sinh lễ nghĩa = Khi nghèo khó con người có thể thành trộm cắp, khi giàu sang trở nên bày vẽ màu mè

Bất tài vô tướng = Không có khả năng, không có tướng mạo (vừa bất tài, vừa xấu - nhân tướng)

Bất khả chiến bại = Không thể bị đánh bại -Toàn thắng, không thua bao giờ

Binh quý xuất kỳ bất ý = Trong binh pháp quý nhất là tấn công bất ngờ

Bách thiện hiếu vi tiên = Trăm cái thiện chữ hiếu đứng đầu.

C

Cải tử hoàn sinh = chết đi sống lại

Cầm kỳ thi hoạ = Đánh đàn, đánh cờ, làm thơ, vẽ tranh.

Cẩn ngôn vô tội, cẩn tắc vô ưu = Giữ gìn lời nói thì không dễ phạm lỗi, cẩn thận thì không phải lo lắng gì.

Cao nhân tất hữu cao nhân trị = Người giỏi ắt có người giỏi hơn.

Cao sơn lưu thủy, hậu hội hữu kỳ = Núi cao, sông dài, có ngày gặp lại.

Can tràng tấc đoạn = Đau đớn như ruột gan đứt lìa

Cận mặc giả hắc, cận đăng giả minh. = "Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng" trong.

Châu liền bích lạc = Sự kết hợp vô cùng ăn khớp

Châu hoàn hợp phố = Những gì quí giá trở lại cùng chủ cũ

Chích thủ kình thiên = Một tay chống trời

Chính nhân quân tử = Con người quân tử, chính đáng.

Công thành danh toại = Công danh sự nghiệp hoàn tất.

Cốt nhục tương tàn = Cùng chung huyết thống giết hại lẫn nhau.

Cử án tề mi = nâng án ngang mày, vợ quý trọng chồng nâng khay dâng lên chồng.

Cức trời cức thiên = gai trời gai đất, ý chỉ nhiều chông gai

Cửu ngũ chí tôn = chỉ bậc vua chúa.

Cô lậu quả văn = người hẹp hòi nghe ít.

D

Danh bất hư truyền = nổi tiếng như vậy là không sai

Danh chính, ngôn thuận, sự tất thành = Có tính chính danh, lời lẽ hợp tình, thì sự việc ắt thành công.

Nghiêm sư xuất cao đồ = Thầy nghiêm khắc sẽ đào tạo ra trò giỏi.

Di sơn đảo hải = Dời non lấp bể

Di hình hoán cốt = Thay hình đổi dạng

Dĩ ân báo oán = Lấy ơn trả oán

Dĩ oán báo ân = Lấy oán trả ơn

Dĩ hoà vi quý = Giữ được hòa khí là điều quý nhất.

Dĩ độc trị độc = Lấy độc trị độc mới hết độc

Du sơn ngoạn thuỷ = Đi chơi núi xanh ngắm nhìn nước biếc.

Dục hoãn cầu mưu = Kéo dài thời gian để tìm mưu kế.

Dục tốc bất đạt = Vội vàng sẽ không thành tựu( Muốn nhanh hóa chậm ).

Duy ngã độc tôn = Tự xem mình là người cao quý duy nhất.

Dương dương tự đắc = Vênh vang đắc ý.

Dưỡng hổ di họa = Nuôi cọp rồi sẽ mang họa (tương tự "Nuôi ong tay áo" trong tục ngữ Việt Nam)

Dĩ dật đãi lao = Lấy sức nhàn thắng sức mỏi

Đ.

Đả thảo kinh xà = Cắt cỏ động như ngáo đá , đánh rắn động cỏ (gần với câu "Bứt dây động rừng")

Đỉnh thiên lập địa = Đội trời đạp đất

Đại khai sát giới = Xuống dao giết người (thỏa sức chém giết)

Đại ngu nhược trí = Vô cùng ngu muội nhưng lại tỏ ra thông minh.

Đại trí nhược ngu = Vô cùng khôn ngoan nhưng giả vờ ngu si.

Điểu vị thực vi vong, nhân vị tài vi tử = Chim vì ham ăn mà chết, người vì hám lợi mà chết.

Đa mưu, túc trí = Lắm mưu nhiều kế.

Đại từ đại bi = Rất từ bi rất nhân ái

Đồng sàng dị mộng = Nằm cùng giường nhưng khác suy nghĩ, tư tưởng (thường để nói về quan hệ vợ chồng)

Đao quang kiếm ảnh = Ánh đao bóng kiếm

Đáo giang tùy khúc, nhập gia tùy tục = Qua sông tùy khúc sông nông hay cạn, vào nhà nào thì phải tuân thủ qui phép của nhà đó.

Điệu hổ ly sơn = Dẫn dụ hổ ra khỏi rừng.

Đồ thán sinh linh = Muôn người than khóc

Độc nhất vô nhị = Có một không hai.

Đồng bệnh tương lân = Cùng bệnh ở gần, tức là người cùng cảnh ngộ thì sẽ thấu hiểu và thông cảm cho nhau.

Đồng cam cộng khổ = Cùng nhau chia sẻ khổ cực hoạn nạn.

Đồng tâm hiệp lực = Cùng tâm chí cùng hợp sức.Đồng thanh tương ứng.

Đồng khí tương cầu = Cùng thanh âm thì ứng đáp, cùng tính khí thì tìm nhau.

Đồng quy vu tận = cùng chết chung.

Động phòng hoa chúc = Vào phòng cưới với cô dâu.

Đơn thương độc mã = Một gươm một ngựa một thân một mình

Đức cao trọng vọng = Tôn nghiêm cao quý

Đa văn vi phú = nhiều kiến thức là người giàu có.

H.

Hàm huyết phún nhân tiên ô tự khẩu = Ngậm máu phun người thì dơ miệng mình trước.

Hậu sinh khả úy = Lớp trẻ sinh sau đáng nể.

Hổ phụ sinh hổ tử = Cha giỏi sinh con giỏi, tương đương với câu "Cha nào con nấy" trong tục ngữ Việt Nam

Hổ phụ khuyển tử = Cha hổ sinh con chó = cha tài giỏi mà con chẳng ra gì.

Hổ thác lưu bì, nhân thác lưu danh. = Tương tự "Hổ chết để da, người ta chết để tiếng" trong tục ngữ Việt Nam.

Hồ bằng cẩu hữu: Bè mà không phải bạn, bạn xấu

Hồ trung thiên địa = Tiên cảnh mà đạo giáo thường nói tới, hoặc chỉ nơi siêu phàm thoát tục.

Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm. = Vẽ hổ chỉ vẽ da chứ khó vẽ xương, biết người biết mặt nhưng không biết lòng.

Họa vô đơn chí, phúc bất trùng lai = Xui xẻo thường dồn dập đổ đến, may mắn thường không đến lần nữa.

Hoan thiên hỉ địa = Trời đất vui vẻ

Hoạn lộ, họa lộ = Đường thăng quan tiến chức là đường dẫn đến tai họa.

Hồng nhan hoạ thuỷ = Người phụ nữ đẹp là nguồn gốc tai họa

Hoàng thân quốc thích = Họ hàng máu mủ với vua chúa.

Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhân = Trời không quên người hiền đức.

Hồi tâm chuyển ý = Thay đổi ý định

Hồng nhan bạc mệnh = Người đẹp yểu mệnh " Nữ giới tối kỵ đào hoa " cả Đào hoa Mệnh ( Tử vi )và Đào hoa Diện ( Sắc mặt ) Tức la đa đoan , số mệnh bạc bẽo long đong.

Huynh đệ như thủ túc = Anh em như thể chân tay

Húy tật kỵ y = Giấu giếm bệnh tật, sợ bệnh sợ thuốc.

Hư trương thanh thế = Giả vờ huênh hoang vỗ ngực chứ thực sự không có gì.

Hương tiêu ngọc vẫn = Hương tan ngọc nát.

Hữu chí cánh thành = Có ý chí làm gì ắt cũng thành, tương tự "Có chí thì nên" trong tục ngữ Việt Nam.

Hữu danh vô thực = Chỉ có danh tiếng mà không có thực tài.

Hữu dũng vô mưu = Có sức mạnh mà không mưu kế

Hữu duyên bất cần cầu. Vô duyên bất tất cầu = Có duyên không cần cầu.

Vô duyên khỏi phải cầu

Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ = Nếu có duyên thì nghìn dặm xa xôi vẫn gặp được nhau.

Vô duyên đối diện bất tương phùng = Nếu không có duyên thì trước mặt nhau vẫn không gặp được nhau.

Hữu duyên vô phận = Có duyên mà không có phận

Hữu phận, vô duyên = Có phận mà không có duyên

Hữu xạ tự nhiên hương = Nếu có mùi thơm thì tự nó sẽ phát ra, người có tài đức thì tự người ta sẽ biết đến.

Hữu tài, vô phận = Có tài không gặp hội

Hữu tài vô vận bất thành công = có tài nhưng không gặp vận may thì không thể thành công .

K

Khai chi tán diệp = Tương tự như "Đâm chồi nảy lộc", ý chỉ việc con đàn cháu đống, nối dõi tông tường.

Khai thiên tích địa : Khai thiên lập địa= thửa còn ban sơ

Khẩu Phật tâm xà = Miệng nói từ bi, tâm rắn rết, ác độc

Khẩu thị tâm phi = Miệng nói một đằng tâm nghĩ một nẻo

Kim chi ngọc diệp = Cành vàng Lá ngọc

Kinh thiên cức địa = chông gai, chướng ngại khắp nơi

Kinh thiên động địa = Long trời lở đất

Kính nhi viễn chi = Cung kính đứng xa mà nhìn

Kính lão đắc thọ = Kính trọng người già , thì cũng được sống lâu

Khí định thần nhàn = Dáng vẻ bình tĩnh, nhàn nhã

Ký lai nhi tắc an chi = Tương tự "Thuyền đến đầu cầu tự nhiên thẳng", việc đến một lúc nào đó tự an định, giống như đi qua cầu không thể đi chéo.

Kỳ phùng địch thủ = Gặp người đồng cân đồng lạng đồng sức.

Kỳ sở bất dục, vật thi ư nhân = Điều gì mình không muốn thì chẳng nên làm đối với người khác.

L.

Lạc hoa lưu thuỷ = Hoa rơi nước chảy

Lực bất tòng tâm = Sức lực không đủ để làm những điều mà trái tim muốn làm.( Bất lực )

Loạn thần tặc tử = Bề dưới tạo phản, con cái mất nết.

Long đàm, hổ huyệt = Hang rồng, huyệt hổ, chốn nguy hiểm (Đứng vào giữa tình thế khó khăn cho mình: đầm rồng, hang hổ.)

Long tranh, hổ đấu = chỉ sự tranh đấu giữa những người chí cao gan lớn, có tài.

Lộng giả thành chân = Biến giả thành thật

Lưỡng bại câu thương = Cả hai cùng bị thương tích, tranh đấu mà không bên nào có được lợi gì.

M.

Mã đáo thành công = Trở về trong sự thành công

Mai danh ẩn tích = Ẩn náu xa lánh trần gian

Mãnh hổ nan địch quần hồ = Một con hổ mạnh cũng khó lòng đối chọi với một bầy cáo.

Mạng lý hữu thời chung tu hữu = Cái gì có trong ta thì mãi mãi là của ta.

Mẫu đơn hoa hạ tử, tố quỷ dã phong lưu = Chết dưới hoa mẫu đơn, làm quỷ vẫn phong lưu Chỉ những người có số đào hoa và yêu thích ái tình, luôn tình nguyện được chết vì tình yêu.

Mục hạ vô nhân = Xem dưới mắt không có ai, khinh người

Mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên = Mưu tính sắp đặt công việc là ở nơi người, thành công hay không là ở Trời.

N

Nhất tự vi sư, bán tự vi sư = một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy.

Nam tôn nữ ti = Xem trai là trọng gái là khinh

Nhàn cư vi bất thiện = Nhàn rỗi quá sẽ sinh tật hư hỏng.

Nhân bất vị kỉ, thiên tru địa diệt = Người không vì mình, trời tru đất diệt.

Nhân định thắng thiên = Ý chí của con người có thể thắng được hoàn cảnh, số phận.

Nhân sinh vô thập toàn / Nhân bất thập toàn = Con người sinh ra không ai hoàn hảo.)

Nhân trung chi long = Rồng trong đám người, ý chỉ người tài giỏi hoặc có một điều gì đó đặc biệt vượt xa người thường.

Nhân vô viễn lự, tất hữu cận ưu = Người không biết nhìn xa trông rộng thì sẽ gặp phải nhưng ưu phiền.

Nhập gia tuỳ tục = Vào nhà người nào theo phép tắc nhà người đó

Nhất cử lưỡng tiện = Một công đôi việc

Nhất cử nhất động = Mỗi cử chỉ mỗi hành động

Nhất dạ phu thê, bách dạ ân = Một đêm là vợ chồng thì trăm ngày sau vẫn còn tình nghĩa.

Nhất kiến chung tình = vừa gặp lần đầu đã yêu đối phương.

Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại = so sánh sự tự do và lúc bị giam cầm, một ngày ở tù cảm giác dài đằng đẵng, cũng như một nghìn năm ở bên ngoài.

Nhất nhật vi sư, chung thân vi phụ = Một ngày làm thầy, suốt đời là cha

Nhất ngôn, cửu đỉnh = một lời nói ra nặng như sức nặng của 9 cái đỉnh, khó thay đổi. Đỉnh ngày xưa là một thứ khá nặng, người có sức mạnh nâng được 1 đỉnh đã được gọi là lực sĩ.

Nhất ngôn ký xuất,tứ mã nan truy = Một lời nói ra dù bốn ngựa có chạy nhanh đi chăng nữa cũng không đuổi kịp. Ý nói 1 lời nói ra thì sức lan truyền của nó nhanh khủng khiếp.

Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh = Giỏi một nghề thì tấm thân được sung sướng. Ý chỉ tập trung vào nghề nghiệp mình đang làm, nghĩa tương tự câu "Một nghề cho chín còn hơn chín nghề"

Nhất tiễn hạ song điêu = Một mũi tên hạ hai con chim

Nhất túy giải vạn sầu = Rượu có thể giải sầu

Nhất tự vi sư, bán tự vi sư = Tương tự với "Một chữ cũng thầy, nửa chữ cũng thầy" trong tục ngữ Việt Nam.

Nhất tướng công thành vạn cốt khô = Để có một tướng thành danh thì ngàn người (quân lính) chết, tướng càng giỏi thương vong càng nhiều.

Nhất tướng công thành vạn cốt khô = một vị tướng xung trận công thành thì có vạn người phải chết.

Nhất ý cô hành = Kẻ có suy nghĩ độc lập, đi một mình, hành động 1 mình.

Nhi nữ tình trường, anh hùng khí đoản = tình cảm của người phụ nữ thì tồn tại lâu, còn anh hùng thì chỉ trong chốc lát.

Ngoạ hổ tàng long = cũng giống như lúc hổ nằm và rồng ở trong mây, nhìn không thấy được, cũng vô hại, nhưng không phải không tồn tại.

Ngọc bất trác bất thành khí. Nhân bất học bất tri lý = Ngọc không rèn dũa thì không thành hình hài. Người không học không biết lý lẽ.

Tri sở bất ngôn. Ngôn sở bất tri. = Biết mà không nói, nói mà không biết

O.

Oan gia gia trả, oan tình tình vương = Oán trả oán tình trả tình.

Oan oan tương báo, dĩ hận miên miên = chỉ việc trả thù qua lại chỉ khắc sâu hận thù

P.

Phản khách vi chủ 反客為主 = Đảo khách thành chủ, đang ở thế bị động chuyển thành chủ động.

Pháp bất vị thân, nghĩa bất dung tình = Pháp luật không bênh tình thân, nghĩa lý không bao che tình cảm.

Phong hoa tuyệt đại = Vô cùng xinh đẹp, phong lưu

Phổ độ chúng sinh = cứu muôn loài động vật

Phu tử tòng tử 夫死従子 = Chồng chết thì theo con

Phu xướng phụ tuỳ = Chồng lên tiếng Vợ đáp lời, chỉ sự hòa hợp trong mối quan hệ vợ chồng, đàn ông làm chủ, phụ nữ theo đó mà trợ giúp chồng.

Phị tinh đới nguyệt = Một nắng hai sương.

Q.

Quan quan thư cưu, tại hà chi châu, yểu điệu thục nữ, quân tử hảo cầu = quan thư - kinh thi. Chỉ sự yểu điệu của người con gái có thể làm người quân tử say đắm, như lúc nghe chim thư cưu hót bên sông, hòa hợp, xứng đôi.

Quân tử gian nan, hồng nhan bạc mệnh.

Quân tử báo thù, thập niên bất vãn. = Quân tử báo thù mười năm chưa muộn

Quốc hữu quốc pháp, gia hữu gia quy. = Nhà nước thì cần có pháp luật, gia đình thì cần có nội quy: ý nói ở đâu cũng có quy định, luật pháp phải tuân theo.

Quốc gia hưng vong, thất phu hữu trách = Nước nhà hưng thịnh hay lúc suy vong, dân thường cũng phải có trách nhiệm.

Quốc sắc thiên hương = (Sác đẹp làm nghiêng nước "Quốc", nghiêng thành "Hương" )

Quý hồ tinh bất quý hồ đa = Ý nói: quân đội cốt tinh nhuệ chứ không phải đông đảo

Quyền huynh thế phụ = Cha và anh trai có quyền lực

Quyết chiến quyết thắng

Quân tử chi giao đạm nhược thủy, tiểu nhân chi giao cam nhược lễ = Người quân tử chơi với nhau thì trong như nước lã, người ngoài nhìn vào thì thấy như tẻ lạnh, kẻ tiêu nhân chơi với nhau thì vồ vập , sặc nồng như rượu mới cất.

S.

Sơn hà xã tắc = dùng để chỉ đất nước, những gì thuộc về chủ quyền của một nước.

Sâm Thương vĩnh cách = Hai chòm sao Sâm và Thương vĩnh viễn không thấy mặt nhau

Sinh ly tử biệt = Sống chia ly chết vĩnh biệt

Sĩ khả sát, bất khả nhục = Kẻ sĩ thà chết không chịu nhục

Song hổ phân tranh, nhất hổ tử vong = Hai hổ tranh đấu thì một sẽ bị thương.

Sơn hà xã tắc = San hà xã tắc

Sự bất quá tam = Một sự việc nào đó không quá 3 lần, không việc gì có thể xảy ra đến lần thứ 4.

Sự tuy tiểu bất tác bất thành. Tử tuy hiền bất giáo bất minh. = Việc dù nhỏ không làm không xong. Con dù nhỏ không dạy không nên.

Song Tuyệt Chí Tôn = COn người dùng Từ bi và TRí Tuệ, để sống. Lấy Trí Tuệ giải quyết mọi việc, lấy TỪ BI xoa dịu con người, vạn vật. (Văn Học)

Bạn đang đọc truyện trên: Truyen247.Pro

Tags: