.

SUYT

I

M

Tr

a

à

n Kim

T

a

Ñ

Ò

NH

N

G

H

Ó

A

Suyt

mlaømoäthoäichöùng, khoâng p

h

ả

ilaømoätbe

ä

nh,ñöôïcgaây

adobaát

höôøng chöùcnaêngcu

û

a t

mkhieánchokhaû naêngt

mbômmaùubò

uygia

û

m,khoângñaùpöùngñuûn

h

uc

a

àuchuyeån hoùacu

û

a moâvaø

a

ùp löïc ñoåñ

a

ày tha

á

ataêng.

Suyt

mkhaùcvôùi

uytuaànhoaønvì

uytuaànhoa

ø

nbaogoàm nhieàuthaønhphaànnhöt

m,heämaï

c

h maùu,theåt

í

chtuaànho

a

øn, noàng ñoäoâxygaénhemoglobin

ongmaùuñoängmaï

c

h.

D

Ị

CHT

E

à H

Ọ

C



Ư

ớ

ctínhn

ướ

ctahi

ệ

ncoùkho

ả

ng320.000- 1,6t

ệ

ung

ườ

ị

uyt

m.



T

ầ

u

ấ

ệ

nhnhaânm

ớ

ắ

cb

ệ

nh

uyt

ỗ

ă

ỗ

ă

ng.



Kho

ả

ng45%s

ố

ệ

nhnhaân

ẽ

ử

vongt

ongvoøng

ộ

ă

aukhiđ

ượ

c

c

h

ẩ

nñoaùn.



Suy

imch

ế

ỷ

l

ệ

ớ

1

0%

ở

nhöõngb

ệ

nhnhaânnguy

c

ơ

c

a

ov

ớ

iđ

ộ

tu

ổ

ừ

70t

ôû leân.

SINH

L

YÙ B

E

ÄNH

S

ö

ï

v

a

än haønh

c

uûa t

Yeáu toágoác

ñoho

a

ït ñoängcuûatim

l

aø:



C

unglöôïng

im:phuïth

u

oäctieàn

aûi,

öùc

c

oboùpnoäi

aïicuûat

mvaøh

a

äu taûi.



L

öulöôïng

im:phuïthuo

ä

c

c

unglöôïng

imvaøtaàn

oá t

m.

T

ieàn

taûilaø

khoáilöôïng

haátcuoáitaâm

öông,theåhieänbaèngñoädaøi

ôïicôcuoáitaâmt

öông,chòu aûnhhöôûng cuûac

a

ùc yeáu toánhötheåt

í

chtuaànhoaøn,tötheácôtheå, aùp

uaát t

ongloàngngöïc, t

öônglöïct

ó

nh maï

c

h,ta

ù

c ñoängbômcuûac

a

ùc

c

ô

ongcôtheåñaåym

a

ùu veàt

m,coboùp

c

uûa nhó.

Söùc

coboùpnoäitaïicuûa

imchòu aûnhhöôûngcuûac

a

ùcyeáu toá nhöhoaïtñoä

gthaànkinhgiao

c

aû

, c

a

techolaminlöuhaønh,c

a

ùc thuoáctaênghayöùc

c

heá

öùc coboùpt

m,giaûmoxy

eá baøo,taêng

C

O

2

maùu,

toanm

a

ùu, côtimcoùvuønghoaïitöû

–

th

eáu

maùu.

H

a

äu

taûi laøaùplöïc maø

côt

mphaûikhait

ieånkhicoboùp,phuïthuoäcvaøo

k

íchthöôùct

m,

öùcc

a

ûn maï

c

hmaùungo

a

ïi b

eân.

Cô

c

heá buøt

ö

ø t

gsuyt



L

öïcSta

l

ngduy

ìvaänhaønhtim.



T

aênghoaït heä giaoc

a

ûm:doc

a

techolamingiaûi

hoùng töøthaàn kinhgiaoc

a

ûmtaïit

mvaøtuûy thöôïngthaän,khieánchotaêng taàn

oát

m,

öùccoboùpcôt

mvaø

öùcc

a

ûnngoaïibieân

ñeåtaùi phaân boátuaànho

a

øn c

a

ù

c

c

ô quan

inh

oànnhö t

m, naõo…).



T

aênghoaïtheä

–

a

–

aldo

: khieáncomaï

c

h

laøm

aêng

öùcc

a

ûnngoaïi bieân,

aêng huyeátaùp)vaøtaêng aldo

ongaâygiöõmuoáinöôùc.



D

a

øy vaø/hoaëcdaõnbuoàng t

mnhaèmtaêngkhoáilöôï

g moâcoboùp.



T

aêngtieátva

ingaâycom

a

ïchv

a

ø öùdòch.



T

aênghormon

aêngt

öôû

g.



T

aêngA

N

P

At

ialNa

u

cPept

d

)yeáu toá

l

ôïit

eåutöønh

ó

.



T

aêng

B

NP

BtypeN

a

iu

cPep

d

,NTp

B

NP(Nte

minalp

B

NP

: yeáu toálôïi t

eåu coùtieànthaânlaøp

B

NPñöôïc toånghôïp töøthaát

haûivaøt

aùi,ñöôïcgiaûip

h

oùngkhit

mbòtaêng gaùnh

a

ùp löïchaytheåt

í

ch,lieânquanñeánñoänaëng

c

uûa

uyt

.

(hình1)



T

aêng

C

NP

CtypeNat

iu

cPept

d

) yeáu toá

l

ôïit

eåutöønaõo.



T

aêng

ET-

1

(E

ndoth

l

n1

:ñöôïct

eát

öø teábaøo

oäi moâ,gaâycom

a

ïch.



T

aêngTN

F-

α

(T

um

rNe

c

isFa

c

–

α

).

Hình1.

C

ấ

utrúc

B

NP vàNT

-

B

NP

Moâ

h

ì

nhsuyt



M

oâ hìnhsuytim

ế

ể

ntheo

h

ờ

an:



M

oâ hình

h

ậ

c

a

d

enalmodel

:suytim

d

ứ

ướ

cv

a

ø mu

ố

i.



M

oâ hìnhhu

y

ế

tđ

ộ

h

modynamicmodel

:suytimdosuy

ơ

mvaø

c

ạ

chng

ạ

iv

.



M

oâhìnhth

ầ

nkinhho

neu

oho

monalm

del

:

ă

ngho

ạ

h

ầ

nkinhvaø

ộ

ế

uyt

cu

ố

inhöõngnaêm80vaøñ

a

àu nhöõngn

a

êm 90

.



M

oâhình

c

ơ

inhh

ọ

c

biomechanic

a

l model)đ

ượ

cquantaâmhi

ệ

nnay:

uyt

mdob

ế

nđ

ổ

phaân töû,taùicaáu

uùc.

CAÙCTHEÅ

SUY

T

IM

Tr

aùi

–

pha

û

G

a

ây

öùdòch

aubuoàng t

h

aátbòsuy.



Suy

aùi:gaây

ung

h

uyeátphoåi

khoùthôû,phuøphoåi

…

).



Suyt

mphaûi:gaây

unghuyeátngoaïibieân

ó

nh maï

c

hc

a

ûnh noåi,ganto,

huøch

a

ân,buïngbaùng,

aøndòch m

a

øngphoåi…).

Nhöngneáu

uyt

mkeùodaøinhieàu naêmthaùngthìbuoàngthaátkiacuõngbòaûnhhöôûng, víduï

uy t

aùiñöañeán

uyt

mphaûidotaêng aùpmaï

c

hphoåi thöùphaùtvaøöùnöôùc

–

muoáikeùodaøi.

Ngo

a

øi

a,coøndohaithaát coùchungboùcô thaønh vaøvaù

c

hl

eânthaát,donhöõngt

h

ayñoåi

inhhoùaxaûy

a

eõ aûnhhöôûngñoàngthôøi

eânhaithaát, vaødohai

ha

á

tcuøngnaèmt

ongkhoangm

a

øng t

mneânneáu buoàngnaøyto

eõ eùpbuoàng kiakhieán

aêng

a

ùp löïcñoåñaàythaát.

Caáp

–

aïn



Suyt

mc

a

áp:khiñoätn

oätcoùnhöõng baátthöôøng naëng veàgiaûiphaãu vaøchöùcnaêng t

eânt

aùi t

öôùcñoùbìnht

h

öôø

víduïnhoàimaùucô

oäng,taàn

oát

≤

35laàn/phuùthoaëc

180

laàn/phuù

khieán

cunglöô

ï

mgiaûmñoätngoä

,ga

â

y tuïthuyeát aùpvaø

c

höa

c

où phuø.



Suyt

mmaïn

dobeänhvant

m,cô

im…

:t

ñ

uûthôøigianhuyñoängcôcheábuø

öøvaøt

í

ch

dòch

ongkhoaûngkeõ neânhuyeát aùpvaãnoån ñònh vaø

c

où phuø.

T

höïc

akhoâng coù

öïkhaùcnhaucôbaûn.Víduï

uyt

mmaïnnhöngneáuhaïn cheámuoái vaøduøng lôïit

eåuthìkhoâng khoù

hôû,khoângphuø,khoângt

ieäuchöùng

uyt

mmaïnchoñeánkhicoùyeáu toá thuùcñaåy

uyt

mc

a

áp.

Cung

l

ö

ôïng

c

ao

–

thaáp



Suyt

mcunglöôïngthaáp:gaëpt

ongña

oátheåbeänh t

mbaåm

h

,maï

c

hvaønh,taêng

huyeátaùp,côt

m…)vôùibieåu hieänlaâm

aøngcu

û

a

uytuaànhoaønngoaïibieân,comaï

c

h,chi

laïnh

-

taùi

-

í

m,

cheânh aùp

keï

.

C

unglöôïngt

mcoùtheå vaãn bìnhthöôøng luùcnghæ duøthaáp hôn t

öôùckiav

a

ø khoâng taêngluùcgaéng

öùc.



Suyt

mcunglöôïngc

a

o:gaëpt

ongbaõo

iaùp,doøñoängt

ó

nhmaï

c

h,thain

heùn…vôùilaâm

aøng

chiaám,

c

heânhaùpbìnhthöôønghay

oäng.

T

aâm

thu

–

taâm

ö

ông



Suyt

mtaâmthu:t

aûm

öùccoboùpneânkho

â

ng ñuûkhaûnaêng toáng

aùu.

B

ieåu hieän la

â

aøng

c

uûagiaûm

c

ung löô

ï

m. Ví duï:beänhcô t

m daõnnôû…



Suyt

mtaâmt

öông:tha

á

tgiaûmkh

a

ûnaêng nhaän maùuneântaêngaùplöïcñoåñaàytaâmt

öông.Ví

duï:beänhcô t

m phì ñaïi…



C

oùtheåphoáihôïp, víduïnhoàimaùucôt

mcoù

uyt

mtaâmthudocô

imhoaïi töûmaát

öùcco boùp,

uyt

mtaâmt

öôngdomoâ

eïo

ôïithay

c

hophaàncôt

mbìnht

h

öôøng khoâng daõnn

ô

û ñöôïc.

N

G

UYEÂN NHAÂN

Ngu

y

eân

nh

a

ân

c

ô

aûn

Hình2.Sos

a

ùnh

uyt

mtaâmthuvaøtaâmt

öông

L

aø

nhöõng beänh lyùbaåm

inhhoaëc maécphaûiveàmaï

c

hvaønh,vant

m,côt

m,maøngngoaøit

m. Ñieàut

ò nguyeânnhaâncôb

a

ûn nhaèmng

a

ên ngöøa

u

yt

án t

ieånhoaëctaùiphaùt.

Yeáu

á

thuùcñaåy

L

aø

nhöõng yeáutoákhieán

cho

uyt

mcoønbuøthaønh maát buø,

uyt

mnaëngleân.Ñieàut

òyeáu toá thuùcñaåynh

a

èm ch

a

ám dö

ù

t nhanhñôïtsuytimnaëng.



Khoâng tuaânthuûñieàu

ò:aênm

a

ën, ngöngthu

ác,

, hoaïtñoängtheå

l

öïc…



Xu

a

áthieänbeänht

mthöùhai:

oáiloaïnnhòpt

m,nhoàimaùucôt

m,taêngh

u

yeát aùp,vieâmcôt

m,

vieâmnoäitaâmmaï

c

…



Xu

a

áthieänbeänhkhaùc

goaøit

m:n

h

ieãm

uøng,

huyeân taécphoåi,beänh

an,thaän,t

ì

nh

aïng

taêngcung löôïngt

m…



Duøng thuoác öùccheát

mhoaëc giöõnöôùc

–

muo

á

i:

öôïu,thuoác

cheïn

β

,kha

ù

ngvieâm

oidvaø non

-

oid,thu

ố

c

ứ

c

cheá

c

alci, moätsoáthuoácöùccheámieãndòch…

T

RIEÄU

CHÖÙNG

Phuï

huoäc

toácñoä

a

át

buøcuûa

uyt

m,n

uyeân nhaân,tuoåi

aù

c

, beänhlyùphoáihôïpcuûabeänhnhaân.

Tri

eäu

c

h

ö

ùng

c

ôn

a

ê

K

h

où

h

ô

û

Vôùi

c

a

ùc

bieåuhieän

heomöùcñoän

a

ëngdaànnhö

a

u:



Khoùthôûkhigaéng

öùc:

ovôùimöùcñoähoaïtñoängt

öôùckia

c

uûa beänhnh

a

ân.



Khoùthôûnaèm: X

u

aáthie

ä

aukhinaèm

1

-

2phuùt vaøheát ngay

aukhin

oàidaäythoøngch

a

ân xuoánggiöôøng.

B

eänhnhaânphaûitaêngdaàn

oágoáinaèmchoñeánmöùcphaûingoài

uoátñeâm.

C

ô cheá laødokhinaèm,t

í

chmaùuôû buïngvaø ch

a

ân giaûm, maùu veàphoåi ta

ê

g maøthaát t

aùi

u

y khoângthaùo löukòpgaâytaêngaùpt

ó

nhmaï

c

h,maomaï

c

hphoåi.Khit

eánt

ieånlaâugaây

uythaát phaûi,

unghuyeátphoåi

aûm neânkhoùthôûcuõng

eõgiaûm.

T

ieäuchöùngna

ø

ykhoângñaëchieäuvì coùtheågaëp t

ongnhöõngt

ì

nhhuoánglaømgiaûmd

u

í

ch

oángnhö

aùng

uïng,thaitoñaåycô hoaønhleân.



Khoùthôûkòch phaùtveà

ñ

eâm: Xu

a

áthieän

aukhibeänhnhaânnaèmkhoaûng

2

-

5giôøvaøheát khi

ngoàidaäythoøng

ch

a

ân

xuoánggiöôøng

hôn30phuùt.

C

ôcheádo:1

gia

û

mtaùcñoänggiaoc

a

ûmt

eân chöùcnaêngthaátt

aùivaøo

l

uùcnguû,2

öï öùccheámoätc

a

ùch bìnhthöôønghoaït

ñ

oängcuûat

ungtaâm hoâhaápveàñeâm,3

taêng

heåt

í

chmaùut

ongloàngngöïc vaøñaåycôhoaønh

l

eânt

ongtötheánaèm,

4

giaûmhaáp

thudòch keõdotö

heá,5

nieâmmaïc

heáquaûn

unghuyeátneân cothaét.



Khoùthôûkhingh

æ

.



Phuøphoåic

a

áp.

Meät

oûi

N

a

ëng

chidocunglöôïngt

mthaápgiaûmtöôùima

ù

ucôvaân.

Tr

ieäu chöùngnaøykhoâng ñaëchieäu

v

ì coùtheågaëpt

uyn

h

öôïct

h

aànkinh,giaûmtheåt

í

chtuaànhoaøn,maátm

u

oáidocöõmuoái hoaëc

d

o thuoáclôïit

eåu.

Tieåu

eän



T

ieåuñeâm

onggiaiñoa

ï

n ñaàucuûa

uyt

m.Dobanngaøyñiñöùnghoaïtño

ä

ngneântaùiphaân boá tuaànhoaønm

a

ùu khoûi

haänñöañeángiaûmtaïon

ö

ôùctieåu.



T

ieåuít

onggiaiñoaïn

eãcuûa

uyt

m.Docunglöôïngt

mgiaûmnhieàu neângiaûmtaïonöôùc

eåu.

Na

õo

L

olaéng,giaûm

ínhôù,

höùcñaàu,maátnguû,aùcmoäng, maátñònh höôùng, a

û

ogiaùc, luùlaãn, giaûm ñoä

taäpt

ung…, nhaátlaøôû

öôøi

aø

c

où xôvöõam

a

ïch naõo.

Tieâu

h

a

ù



B

ieángaên,oùi,

ñ

aubuïng,nhaátlaøhaï

öôønphaûi,bo

ù

n…do

ung huyeátgan,

h

eät

ó

nhmaï

c

hcö

û

av

a

ø

oángt

eâuhoaù.

G

iaiñoaïn naëngtöôùimaùu

uoät kho

â

ngñuû:ñaubuïng,chöôùngbuïng,tieâu

am

a

ùu.



Neáungoäñoäcdig

tal:coùtheåbieáng aên,oùi.



Ñ

a

uhaï

öôønphaûidoc

a

ê

ngbaoGli

öôønghôïp

uyt

mphaûic

a

á

plaømganto nhan

h

, coønneáu tieán

ieånchaämmaïntính

hìkhoângñau.

Tri

eäu

c

h

ö

ùng

thöïcth

å

Toaøn

a

ï



Suy

immaïn:

uykieät

d

o1

taêngnhuc

a

àu chuye

å

n hoaù

c

hocôhoâh

a

áp, côt

mphìñaïi,

oát nheï,

2

bieáng aên,

oùimöûa

doaûnhhöôûng cuûadig

tal,t

ungöông,gan

unghu

y

eát,3

giaûmhaápthu ch

a

átdinhdöôõngvì

u

ghuyeátt

ó

nhmaï

c

h

uo

ä

t,4

maát ñaïmquañ

ö

ôøng

uoät

uyt

m phaûi.



Suy

imnaëng:vaøngda,tím

aùi, maùñoû,

c

heânhaùpheïp.



Suy

aát naëng: huyeát aùptaâmthugiaûm,nhaátlaøkhicunglöôïng

a

û

m c

a

áp t

í

nh.

T

h

ô

û

C

h

yn

-

S

k



R

oõ khinguû,duøngba

u

at,thuoácgaâyngh

eän.



PhangöngthôûlaømPa

O

2

giaûm vaø

Pa

CO

2

taêng,gaây

kíchth

í

cht

ungta

â

mhoâ haáp,gaâytaêng thoângkh

í

,ñöañeángiaûm

CO

2

maùu,laïigaây

ngö

gthôû.



Dothôøigiantuaànhoaønphoåi-naõokeùodaøit

uyt

aùi,giaûmnhaïyc

a

ûmt

ungt

a

âmh

â

haáp

ongxôvöõam

a

ïch n

a

õo hay

c

aùc

angthöôngnaõokh

a

ùc.

Da

áu

h

ä

u

ta

ê

h

a

ï

h

a

à

ki

h

gia

oc

a

ûm

C

omaï

c

hngoaïibieângaâ

y

:



C

hi

aùi laïnh,t

í

mñaàungoùn,v

a

õ moàhoâi,

aêngtaàn

oá t

m,huyeát aùptaâmt

ö

ôngtaêngnheï.



D

a

õn t

ó

nh ma

ï

chngo

a

ïi b

eânthöù phaùtdocot

ó

nh maï

c

h.



T

haânnhieät< 38

0

Cdocom

a

ïch döôùidalaømgiaûmthaûinhieä

.

Taêng

a

ùp

ó

h

a

ïch

h

eä

h

oá



T

ónhmaïch

c

aûnh,mutay,thaùidöôngnoåi.



Phaûnhoàibuïng

–

ó

nh

aï

c

h

c

a

ûnh

+

:phaûnaùnh

unghuyeátganv

a

øt

mphaûikhoângtheånhaän hoaëctoánglöôïng maùut

ó

nhmaï

c

h veàtaêngthoaùngqua.Doñoù,t

ieäuchöùngnaøycoøngiuùpphaân bieätgantodot

mhay

guyeânnhaânkh

a

ùc.

P

h

u

ø

Khoângl

eân

quanvôùimöùcñoätaêng aùplöïct

ó

nhma

ï

ch heäthoáng,vìt

uyt

aùi,cunglöôïng t

mthaáp,theåt

í

chdòch

goaïibaøocoùtheåtaêng tôùimöùc gaây phuøduøaùplöïc t

ó

nhmaï

c

hheäthoá

g bìnhthöôønghaychætaê

gnheï.

C

oùtheåtaêngtoái

hieåu 5l

í

tdòchngoaïibaøot

öôùckhixuaáthieän phuø.



Khoângcoùphuøt

uyt

mc

a

áp.



Phuøñoáixöùngvaøphuï thuoäc tötheá:khibeänhnh

a

âncoønñiñöùng,phuøôû

aétc

a

ùc

h

aânvaøocuo

á

i ngaøyv

a

ø heáts

a

umoätñe

â

m naèmng

h

æ. Khibeänhnhaânn

a

è

, phuø ôûxöôngcuøng.



Giaiñoaïn

c

uoái:phuøtoaønthaân

chit

eân,ngöïc,

uïng,

inhduïc

.



Hieámkhiphuønaëng vaøñoätngoätgaây

aù

c

h dathoaùtdòch.



Phuø

l

aâu:dataêng

aécto

á

, ñoû, cöùng.



Neáuphuømoätbeân:nghóñeánl

eät moätbeândotaibieánmaïchn

a

õo hoaëctaéct

ó

nh maï

c

hmoätbeân.



Tr

aøndòchmaøngphoåidot

ó

nhmaï

c

hmaøng phoåi

ñ

oåveàt

ó

nhmaï

c

hheäthoáng vaøt

ó

nhmaï

c

hphoåi neânkhitaêngaùplöïcmoätt

onghai

ónhmaï

c

ht

â

ngaâytaêngt

í

nhthaám vaøxuaáthieän t

aøn

d

òch maøngphoåi.

Tr

aøn

d

òch

aøngphoåiluoânhaibeân.Neáum

ät beânthìluoân

eânphaûidotaêng aùp naëngtónhmaïch heäthoá

g, coønneáubeânt

aùithì

ôïiyù

huyeân taécphoåi.

T

h

öôøng dòchñöôïch

a

áp thuïkhi

uyt

mc

a

ûi

hieännhöngcoùtheåt

aøn dòchm

a

øng phoåig

anthuøykeùodaøi.



B

uïngbaùng:dota

ê

ngaùplöïc t

ó

nhmaï

c

h heäthoáng keùodaøi laømtaêngaùplöïct

ó

nhmaï

c

hganvaø

aùp

löïctónhmaïch

ñoå

v

a

øo

phuùcm

a

ïc,ñöañeántaêngt

í

nhthaám.

Ga

osunghuyeát



T

höôøngganto

öôùckhixuaáthieän phuøvaøvaãn

oduøc

a

ùct

ieäuchöùngk

h

aùcc

u

ûa

uyt

mphaûi ñaõheát.



G

a

nñaukhimôùi

onhanhv

a

ø heátñaukhisuytimkeùodaøi.



G

a

ncoùtheåñaäp t

h

ìtaâmthuneáu hôûvanbalaùvaøt

eàntaâmthuneáuheïpvanbalaù,heïp vanñoängm

a

ïchphoåi,vieâmmaøngngoaøit

mcothaét,beänh

c

ôt

mhaïn

c

heá.

Tim



T

imto,ngoaïi

öø

uyt

mdoxuaáthieän

oáiloaïnnhòpt

mñoätngoät,vieâmmaøngngoaøit

mco thaétmaïnt

í

nh,beänhcôt

mhaïncheá, toånthöôngc

a

áp

nhoàimaùucôt

mc

a

áphoaëcvieâm noäi taâmmaïc laømñöùt

höønggaân,

c

oät cô

.



Ngöïaphi

T

3

.



P

2

maïnh

do

uyt

eánt

ieånlaømtaêngaùpñoängmaï

c

h phoåi.Giaûmhoa

ë

cmaátñikhi

uyt

m hoàiphuïc.



AÂmthoåi taâm thudohôûvanhaihoaëcbalaùthöùphaùt

audaõnthaát.

C

uõnggiaûmhoaëc

aátñi

khisuytimhoàiphuïc.



M

aï

c

h

ole:nhòpñeàun

h

öngxenkeõnhòp maïnh

v

aønhòpyeáu,

oõkhi

ôøm

a

ïchngoaïibieân.

C

où theå

oõhônkhiñöùnghoa

ë

cgar

ó

nhmaï

c

h nha

è

mgiaûmmaùut

ó

nhmaï

c

h veà.Seõkhoâng

oõkhi naèmhaygaéng

öùclaømtaêngmaùut

ó

nhmaï

c

h veà.

C

oùtheåkeømtheothayñoåicöôøng ñoät

eáng t

mkhinghet

mvaø

l

eñieäntheát

eânñieänta

â

mñoà.

C

ôcheádothay

ñ

oåilöulöôïngt

eân c

a

û haithaát.

R

a

h

oåi



R

an

a

åm doxuaátt

eát d

ò

chv

a

øo pheánang,khíñaïo, goõñuïc vuøng ñaùyt

uyt

ungbình.



R

anr

í

t,ngaùydo

unghuyeátn

eâmmaïcpheáquaûng

a

ây t

eát nhaøy vaø

c

othaétpheáquaûn.



L

uoânhaibeân.Neáumoätbeân,thöôøng

l

aø beânph

a

ûi. Neáuchæbeânt

aùi, gôïiyù

huyeân taécphoåi.

T

RIEÄUCHÖÙNG CAÄNLAÂMS

A

ØNG

BNPvaø N

T

-p

BNP

aùu



T

ă

ngkhisuytim.



Giuùpxaùcñònhchaånño

a

ù

n, höôùngdaãnñieàut

ò vaøñaùnh giaùtieân

l

öôïng



C

ụ

cQ

u

ả

L

yùD

ượ

cP

h

ẩ

mvaø

T

h

ự

cPh

ẩ

mHoa

K

yøcoângnhaänxeùtnghieäm

B

NPnaêm2000vaø

N

T-

B

NPnaêm2002.



Ngöôõng

c

haån ño

a

ùn

uy

imñoáivôùiB

N

P

l

aø 100ng/

L

,vôùiN

T-

B

NPlaø31pmol

L

.



L

ư

uyù t

ò

oáthayñoåit

h

eotuoå

,giôù

,c

h

ỉ

ố

kh

ố

c

ơ

th

ể

,thu

ố

cđangduøng,c

h

ứ

cn

ă

ngth

ậ

n,

ệ

nhlyùkeøm

heo

…

M

ứ

cBNPch

a

ån ño

a

ùn

uyt

l

Độ

nh

ạ

y

Độ

đ

ặ

ch

ệ

u

> 100

98%

95%

>80

98%

9

3

%

T

heo

h

p:/

ww

w

.

a

.

co.uk/doctor/

B

rai

-

N

atriure

c

-

P

de-(BNP)

.

h

l

Ñi

än

taâmñ

à

D

a

áu

hieäu

l

ôùn nhó

–

thaát,

d

ấ

uhi

ệ

ub

ệ

nht

mc

a

ên baûn(b

ệ

nhc

ơ

m,b

ệ

nh

ạ

chv

a

ønh).

Xqu

a

ö

ïcthaúng



Kíchthöôùcv

a

ø hìnhdaïngboùngt

mchothaáytim

ovaøbeänh timcaênb

a

ûn.



T

aêng

a

ùp löïct

ó

nh maï

c

h heäthoáng:t

ó

nh maï

c

hñônvaøtónhmaïch

c

huû t

eânto.



T

aêngtuaànhoaønphoåi:bìnhthöôøng,khiñöùngma

ï

ch phaânboáôû

ñ

aùylôùn

v

aønhieàuhônôû ñænh phoåi.Khitaêngaùplöïcnhót

aùi-t

ó

nhmaï

c

hphoåi

–

maomaï

c

h phoåi,xuaáthieänphuømoâkeõvaø xungquanhm

a

ïch m

a

ùu,nhaátlaøôûñaùy phoåi.



AÙplöïc maom

a

ïchphoåi1

3

-

17mmHg:kíchthöôùcmaï

c

hmaùuñ

a

ùy baèngñæ

h.



AÙplöïc maom

a

ïchphoåi1

8

-

23mmHg:taùiphaân boá tuaànhoaønm

a

ïch ñænh

o&nhieàuhôn.



AÙplöïc mao

aï

c

h phoåi2

0

-

25mmHg:phuø moâkeõ

Ker

l

ey Bmoâ keõg

anthuøy,quanh maï

c

h, döôùimaøngphoåi

.



AÙplöïc maomaï

c

hphoåi>25mmHg:hìnhaûnhn

h

öñaùmmaâyvaøtuïdòch

q

uanh

oánphoåi, t

aøn dòchm

a

øng pho

å

i.

S

eâu

a

âm

Phaùthieännguyeân nhaân

dotoånthöôngvant

mhayt

mbaåm

inh,baát

höôøng cöûñoängvuøng, kíchthöôùcthaønht

mvaøbuoàng t

m,chöùcnaêng

aâmthuvaøtaâm t

öông.Giuùploaïit

öøcheøn eùp t

m.

Ch

ö

ùc

naêngthaän

T

aêng nheï

B

U

N

,creat

nindog

aûmtöôùimaùuthaänvaøgiaûm ñoä loïcvic

a

àu.

T

oångphaân

í

c

hn

ö

ôùct

eåu

T

ieåuñaïm,

tæ

oïngnöôùct

eåutaêng.

Ñi

än

a

û

iñoà

aùu

T

höôøng

laø

ìnhthöôøng

öôùckhi

ñ

ieàu

ò

uyt

.H

a

ïnat

imaùu coùtheå

x

aûy

ado

uy

imnaëng vaøkeùodaøi,beänh nhaân cöûmuoái,duønglôïit

eåumaïnh, giaûmbaøit

eátnöô

ù

c.K

a

ligiaûmneáuduøng lôïit

eåukeùodaøimaøkho

â

ng boàihoaøn;kalitaêngt

uyt

mnaëng, giaûmñoäloïcvic

a

àu,duønglô

ï

eåugiöõkal

.

Ch

ö

ùc

a

êng

an

T

aêng

mengankhigan

unghuyeáthoaëcxôgan

im.

T

aêngbi

l

ubint

uyt

mc

a

áp naëng.

T

a

á

t c

a

û

eõgiaûmnhanhkhi

uyt

mc

a

ûi th

eän.Neáuxôgant

m,giaûmalbuminmaùudogangiaûmtoång hôïp.

Coâng

th

ö

ùc

aùu

T

hieáu maùuxuaát

h

ieän

ong1

5

-

25%beänhnhaân

uyt

m,vaøcuõnggoùp

haàn gaây

uyt

mcung löôïngcao.T

ì

nht

aïngöùdòchgaâyphaloaõngmaùu,ñöañeán thieáumaùu.

Ch

ö

ùc

naêng

tuy

án

aùp

C

honhöõngbeänhnhaân

ôùi khôûibeänh.

B

il

an

li

d

aùu

v

aø ñöô

ø

nghu

y

eát

L

aø

xeùt ngh

eämthöôøng

q

uyquant

oïng.

CH

A

ÅN

ÑO

A

ÙN

Chaånñ

aùn

x

aùc

ñ

ò

nh

Tieâu

chu

a

ån

Framingh

a

200

2

ổ

sung

đ

ộ

h

ạ

y100%,đ

ộ

chuyeân78%

.

C

haånño

a

ùn xaùcñònhkhi coù1tieâu chuaån

c

hính+ 2t

eâuchu

a

ån phuï.

T

ieâuchuaån

c

hính:



Khoùthôûkòchphaùtveàñeâm



T

ónhmaïch

c

aûnhnoåi



Khoùth

ở

ằ



T

eânxquangn

ự

c



Ngöïaphi

T

3



R

anphoåi



Phuøphoåit

eânxquang

ự

c

T

ieâuchuaån

phuï:



Khoùthôûkhigaéng

öùc



Hoveàñeâm



Phuøchaân



G

a



Tr

aøndòchn

a

øng phoåi



T

aàn

oá t

m>120

l

aàn/p

h

uùt

L

aø

tieâu chuaån

c

hínhhoaëcphuï:



Giaûm

4,5kgqua5ng

a

øy ñieàu

ò suytim

Löuyù

ô

û

reû

ôsinhv

a

ø

eû

nh

oû



N

a

êm ñaàukhoùnuoâi,ch

a

ä

m leâncaân,thôûnhanh,moàhoâinhieàu.



Nhieãmt

uøng phoåi

aùi p

h

aùt.



L

ôùnnhót

aùivaøgoácñoä

gmaï

c

h

hoåigaâytaéck

h

íñaïokhieánxeïpphoåi,

k

hípheáthuûngphoåi t

aùi.



Phaäpphoàngc

a

ùnhmuõi,co keùokhoang lieânsöôøn…laïihieámgaëpôûngöôøi

l

ôùn.



Phuø,buïngbaùng,maï

c

h

ole

í

tgaëphôn.



Phuømaët

höôøng gaëphônphuøngo

a

ïi b

eân.



C

oångaénneânkhoùphaùthieänt

ó

nhmaï

c

hc

a

ûnhnoåi,neânt

ó

nhmaï

c

hmutaylaødaáu hieäu coùgiaù t

ò.

S

osaùnh

ñ

oä chính

xa

ùc

c

u

ûac

a

ù

c

d

öõ

l

eäu

u

ù

pcha

å

ñ

a

ùn

xa

ùc

ñ

ò

h



B

NPmaùu:83%



T

ieâuchuaånF

amingh

a

m:73%



T

ieâuchuaån

N

HA

N

E

S:67%

T

h

u

id

l

eE

S

C

20

0

8

Phaùc

ñoà

ch

a

ån

ñoaùnchobeänhnhaân

c

höañieàut

ò,c

ù t

ieäuchöùnggôïiyùsuytim

hình3

).

Hình3.Phaùcñoà

c

haånñ

aùn

uyt

mtheo

E

SC2008

Chaånñ

aùn

th

å



L

öuyù

uyt

mphaûiñôn

huaànho

a

ëc do

uyt

aùi.



T

uïthuyeátaùp,khoâng p

h

uø: suytimcaáp.



Khoùthôûcôn,ranphoåi:

uyt

aùi.



Tr

ieäuchöùngcuûataêngaùptónhmaïch heäthoáng,ganto:suytimphaûi.

Chaånñ

aùnph

a

ân

eät



Khoùthôûdot

mhaybeä

hphoåitaécngheõnmaïn: beänhnhaânmaécbeänhp

h

oåicoùkhoù thôûxuaát hieän daàn,cuõngkhoùthôûkòch pha

ù

tveàñeâm nhönggiaûmñikhihokhaïc

ñ

aømhônlaø

aukhi ngoàidaäy.

B

NPvaø

N

T

-p

B

NPñaëcbieäthöõuíchgiuùp

l

oaïit

öø khoùthôûdo

mhayngo

a

øi

im.



Hentim:coùt

ieäuchöùngbeänht

m,vaõmoàhoâinh

eàu,

an

a

åm hôn

anr

í

t.



G

a

nto:dobeänhlyùngoaøi

hìphaûnhoàibuïng

–

ó

nh

maï

c

hc

a

ûnh aâmtính.



Suy

aùi: phaânbie

ä

v

ôùi

ieäuchöùnggiaû

uyt

aùi cuûaheïpvanh

a

l

aù.

Chaånñ

aùn

uy

ân

nha

â

C

haån

ño

a

ùn

nguyeânnhaândöïav

a

øo t

ieäuchöùnglaâm

aøngv

a

ø c

a

än laâm

aøngt

eân.



Suyt

mphaûi:thöôøng

d

otaâmpheá

aïn,heïpv

a

nhailaù,t

mbaåm

inh

thoângl

eânnhó,heïp

van ñoängm

a

ïchphoåi,tam chöùngFallo

…



Suyt

aùi:thöôøngdotaênghuyeátaùp,beänhmaï

c

h vaønh,beänhcôt

m,be

ä

nhvanñoäng

aï

c

h ch

uû,hôûvan h

a

l

aù…



C

haånño

a

ùn yeáu toá

huùc

ñ

aåy:neân ñöôïct

uytaàm.

Chaånñ

aùn

ö

ùc

ñoä

T

heophaân ñoä

c

höùcn

a

êngcuûaN

Y

HA

H

oäi

T

N

öõu Öôù

c

:



Ñoä1:khoânggiôùihaïn

h

oaïtñoängtheålöïc,hoaït ñoängthoângthöôøng khoâng gaâykhoù thôû,ho

à

i hoäp.



Ñoä2:giôùihaïn nheï hoaït ñoäng theålöïc, coùt

ieäu

c

höùngkhihoaïtñoängôû

öùcthoângthöôøng vaø khoeûkhinghæ.



Ñoä3:giôùihaïn

oõhoaït ñoäng theålöïc, coùt

ieäu

c

höùngkhihoaïtñoängdöô

ù

imöùcthoângthöôøng

vaøkhoeû

khinghæ.



Ñoä4:khoângtheåhoaïtñoäng

heå löïc, coùt

ieäuchöù

gc

a

û khingh

æ

.

Hình4.

B

NPvaøN

T-

B

NPt

ă

ngtheom

ứ

cđ

ộ

uyt

c

ủ

a

N

Y

H

A

Chaånñ

aùn

a

iño

a

ïn

T

heoA

CC

/AHA

nhaánmaïnht

eánt

ieån cuûa

uyt

mñeåcoùhöôùng

ñ

ieàu

òth

í

chhôïpchomoãi giaiñoaïn

.



A: Nguycô

c

ao

uyt

m,kho

â

ngcoùt

ieäuchöùngh

a

ybeänht

mthöïct

h

ể

â

ệ

h

ạ

chv

a

ønh,taêng

huyeát aùp,ñaùithaùo

ñöôøn

…

).



B

:

B

eänht

h

ự

ct

h

ể

h

ư

ngchöacoùt

ieäuchöùng

uyt

daøythaátt

aùi,

hoàimaùucôt

mcuõ, beänhvanti

…

).



C

:Hieän coùhayñ

a

õ coùt

ieäuch

ö

ùng

uyt

m.



D:Suy

imnaëng,t

eán t

eånhayt

ô.

T

IEÂN

L

ÖÔÏNG



T

ỉ

l

ệ

ố

ngcoøngiaûmd

a

àn theophaân ñoächöùcnaêng cuûa

uyt

hình5

.



T

heoN

H

L

B

I

,phaânnö

û

a

oá beänhnhaânñöô

ï

c

c

haånñoaùn

uyt

eõtöû vongt

ongvoøng5 naêm.



T

æleä

á

ngcoøncuûanamthaáphônnöõ.Nhöngngayc

a

ûbeänh nhaân nöõ,cuõngchæcoù20%

oáng

ñeán

8

-

12naêm.

Hình5.Soángcoøncuûabeänhnhaân

uyt

mtheophaân ñoächöùcnaêng

NEnglJ

M

ed1992;327

:

685;

T

h

eSO

L

VD

I

nve

gato

,N EnglJ

M

ed1991;3

2

5:293; andTheC

O

NS

E

NSUS

Tr

ial

S

tudy

G

oup198

7

316:1429.

T

AØI

L

I

Ệ

U

T

H

A

M

K

H

Ả

O

1.He

a

f

ailu

2010

.

T

h

W

a

hing

onmanu

a

lofmedicalthe

apeutic

.33thed

on.

2.He

a

f

ailu

ewithsy

l

icdy

f

unction

2009)

M

anu

a

lof

C

Vmedicine.3thed

on.

3.

Diagno

is & m

a

nagem

nt ofheart

f

a

lu

200

9

. Hurst

’

sthe hea

t. 1

2

th

edi

ion.

4.

E

SCguide

l

f

orthediagno

isandt

eatment ofa

c

uteandchron

c

h

eart

f

ailu

(2008

: the

T

a

kFo

ce

f

rthediagno

isandt

eatment ofa

c

uteandchron

c

h

eart

f

ail

u

e2008

f the

E

u

opeanSociety

f

C

ard

ology.2008O

c

10

10

:933

-

89.

E

pub20

0

8Sep16.

5.2009Focu

edUpd

a

te:A

CC

F

AHA

G

uide

l

inesfortheDiagn

a

nd

M

an

a

gement ofHe

a

t Fai

l

u

einAdul

.A

R

toftheAm

ican

C

ol

l

egeof

C

ar

d

l

ogyF

undation

Ame

ican He

a

tA

ociation

T

a

kFo

ceonP

a

c

ceGui

d

el

D

ev

lopedin

C

l

lab

rationW

ththe Int

a

alS

ci

ty

f

orH

arta

d

L

u

T

a

l

a

tat

6.Khuy

ế

nc

a

ùo

c

ủ

a

H

ộ

ạ

chh

ọ

cqu

ố

cgia

V

N

v

ề

ch

ẩ

nñoaùnv

a

ø đi

ề

ut

ị

uyt

2008

.

Hình 4. BNP vaø NT-proBNP tăng theo mức độ suy tim của NYHA

Chaån ñoaùn giai ñoaïn

Theo ACC/AHA (nhaán maïnh tieán trieån cuûa suy tim ñeå coù höôùng ñieàu trò thích hôïp cho moãi

giai ñoaïn).

 A: Nguy cô cao suy tim, khoâng coù trieäu chöùng hay beänh tim thöïc thểâ (bệnh mạch vaønh, taêng

huyeát aùp, ñaùi thaùo ñöôøng…).

 B: Beänh tim thực thể nhưng chöa coù trieäu chöùng suy tim (daøy thaát traùi, nhoài maùu cô tim cuõ,

beänh van tim…).

 C: Hieän coù hay ñaõ coù trieäu chöùng suy tim.

 D: Suy tim naëng, tieán trieån hay trô.

TIEÂN LÖÔÏNG

 Tỉ lệ sống coøn giaûm daàn theo phaân ñoä chöùc naêng cuûa suy tim (hình 5).

 Theo NHLBI, phaân nöûa soá beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn suy tim seõ töû vong trong voøng 5

naêm.

 Tæ leä soáng coøn cuûa nam thaáp hôn nöõ. Nhöng ngay caû beänh nhaân nöõ, cuõng chæ coù 20% soáng

ñeán 8-12 naêm.

11

TAØI LIỆU THAM KHẢO

1. Heart failure (2010). The Washington manual of medical therapeutics. 33th edition.

2. Heart failure with systolic dysfunction (2009) Manual of CV medicine. 3th edition.

3. Diagnosis & management of heart failure (2009). Hurst’s the heart. 12

Hình 5. Soáng coøn cuûa beänh nhaân suy tim theo phaân ñoä chöùc naêng (N Engl J

Med 1992; 327:685; The SOLVD Investigators, N Engl J Med 1991; 325:293;

and The CONSENSUS Trial Study Group 1987;316:1429.

12

th

edition.

4. ESC guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure( 2008):

the Task Force for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure 2008 of

the European Society of Cardiology. 2008 Oct;10(10):933-89. Epub 2008 Sep 16.

5. 2009 Focused Update: ACCF/AHA Guidelines for the Diagnosis and Management of Heart

Failure in Adults. A Report of the American College of Cardiology Foundation/American

Heart Association Task Force on Practice Guidelines Developed in Collaboration With the

International Society for Heart and Lung Transplantation

6. Khuyến caùo của Hội tim mạch học quốc gia VN về chẩn ñoaùn vaø điều trị suy tim (2008).