Zodra de schaduwen langer begonnen te worden, trok een maanzacht duister de vertrekken binnen. Een kille kou kwam sissend over de zanderige vloer naar binnen gekronkeld. De broeierige stilte waarin Tony al dagen lag te wachten glipte tussen zijn vingers door. Een deel van de hitte bleef plakken aan zijn borst, terwijl de eerste kou plagerig aan zijn tenen plukte. Steevast klonk het gekraak van leren laarzen door de stilte van de vroege avond zodra de dansende temperaturen hem misselijk begonnen te maken.

De ridder kwam terug, altijd, zelfs als Tony er zeker van was dat de man de hele dag niet in de buurt was geweest. Soms rook hij naar muffige kelders, naar een vochtige atmosfeer die onvoorstelbaar leek in de droogte van de smoezelige in rotswanden uitgehakte woning. Er leek op deze hele planeet geen water meer te bestaan.

'Pirun.' De ridder hield een ijzeren beker omhoog.

Tony was gewend geraakt aan water dat metalig smaakte, water dat zijn smaakpapillen gillend liet samentrekken. Hij knikte. Hij kende het woord, hij kende de betekenis van de ridders karige statement.

De ridder sprak maar weinig, al helemaal in vergelijking met de kleine vrouw die hier ook altijd ergens rondhing. Zij tetterde de oren van Tony's hoofd, ook al begreep hij geen woord van wat ze tegen hem zei. Ze bleef maar praten, of Tony haar nu met grote ogen aankeek of zich zuchtend van haar af draaide.

'Pirun.' De klanken voelden vreemd in zijn mond, en leken nog steeds in de verste verte niet op de klanken die de ridder gebruikte. 'Pirun, 'lek.'

Hij had zo'n drie woorden geleerd sinds de ridder hem hier had neergelegd. Water was pirun en veruit het belangrijkste woord dat Tony in zijn tijd hier had geleerd. 'lek gebruikte hij te pas en te onpas, maar hij vermoedde dat het zoiets als 'ja' betekende. Als laatste was er pirkaak wat soep betekende. Nietsvermoedend had Tony gedacht een glas water aan te nemen, om erachter te moeten komen dat de ridder de meest pittige soep had meegebracht die Tony ooit had geproefd. Hij voelde zijn tong nog branden als hij eraan terugdacht.

Hij liet zijn benen over de rand van de tafel bungelen, voldoende aangesterkt om op eigen kracht rechtop te gaan zitten. De kou beet zich gretig vast in zijn voeten. Hij sloeg de viezige deken die hij had gekregen stevig om zich heen. Hij nam de beker aan, controleerde de inhoud en nam een slok.

Het bleef onvoorstelbaar, hoe lekker water was na een dag in de broeierige droogte gelegen te hebben. ''lek,' zei hij tegen de ridder, ''lek.'

De ridder schudde zijn hoofd. 'Vor entye,' zei hij, langzaam, alsof hij voor het eerst wilde dat Tony ook echt goed hoorde wat hij zei.

'Vor entye?' Tony dacht dat hij klonk als een domme Amerikaanse toerist in Frankrijk die dacht dat hij het beste Frans van de wereld sprak, maar in feite nog slechter was dan al zijn landgenoten te samen. 'Vor entye?' probeerde hij opnieuw toen de zwarte gezichtsplaat van de ridder op hem gericht bleef.

'Vor entye, Toh-ni.' Het klonk geduldig, zorgzaam bijna, en lichtelijk geamuseerd. 'Vor entye.'

'Vor entye.' Het klonk nog slechter dan net, waarschijnlijk. 'Vor entye, Mando.' Hij zei het met alle zelfverzekerdheid die hij kon opbrengen.

De helm van de ridder bewoog lichtjes, en Tony kon de man horen grinniken. Maar hij wist dat de man onder de helm hem niet uitlachte. 'Vor entye,' zei de ridder voor een laatste keer, knikkend.

Tony had geen idee welke woorden hij sprak terwijl hij de ridder voor een laatste keer nabootste. De woorden "vor entye" dwongen zijn tong in bochten waar hij zich niet eerder aan had gewaagd. Hij begreep de ridder niet, verstond geen woord van de dagelijkse zinnetjes die de man uitte. Hij wilde dat hij de man begreep. Dan kon hij vragen waar ergens hij was, en of dit misschien een uithoek van de aarde was waar hij simpelweg niet bekend genoeg mee was.

Maar hij kon het niet. Hij kende de woorden niet.

En Engels had geen enkele meerwaarde in deze uithoek van het heelal. Engels bracht hem geen water, Engels joeg de kou niet de kamer uit bij het eerste ochtendgloren.

Hij hief zijn glas, grijnsde en probeerde het voor een laatste keer: 'Vor entye.'