Rèn luyện trí não

Não sắc bén nhờ phô mai, sữa chua

Thường xuyên ăn phô mai, sữa chua, uống sữa sẽ giúp duy trì não sắc bén.

Cuộc khảo sát liên quan tới 1.000 người của các nhà khoa học Mỹ và Úc cho thấy, những ai thường dùng các chế phẩm từ sữa như sữa, phô mai, sữa chua… đạt điểm cao trong các bài kiểm tra về trí não hơn so với những ai không bao giờ hoặc hiếm khi dùng các sản phẩm này, theo báo Daily Mail.

Cuộc khảo sát còn cho thấy, những người lớn tuổi có hàm lượng chất béo tốt như a xít béo omega-3 trong máu cao thì não ít bị teo (một dấu hiệu điển hình của Alzheimer – một dạng bệnh mất trí nhớ).

Chất a xít béo omega-3 này cũng có trong cá nhiều mỡ như cá hồi, cá trích…

Ngồi thiền giúp não thông minh hơn

Ngồi thiền tác động tích cực đến chức năng hoạt động của não, giúp não xử lý thông tin nhanh hơn và cải thiện khả năng đưa ra các quyết định quan trọng.

Trợ lý giáo sư của Đại học California (Los Angeles, Mỹ) Eileen Luders và đồng sự đã phát hiện những người ngồi thiền lâu năm sở hữu một lượng lớn gyrification (chỉ nếp gấp vỏ não, cho phép não hoạt động nhanh nhạy) hơn người không ngồi thiền.

Các chuyên gia cũng tìm thấy mối tương quan trực tiếp giữa số lượng các gyrification và thời gian thực hành phương pháp tịnh tâm này.

Để rút ra kết luận trên, nhóm nghiên cứu của Luders đã phân tích kết quả quét MRI của 50 người tập luyện bộ môn ngồi thiền trong thời gian trung bình khoảng 20 năm, gồm 28 nam và 22 nữ, và so sánh với 50 người không ngồi thiền có cùng độ tuổi, tay thuận và giới tính.

Nghiên cứu đăng trên chuyên san Frontiers in Human Neuroscience đã cung cấp thêm bằng chứng về khả năng thích ứng của não trước sự thay đổi môi trường.

Não sắc bén nhờ nghĩ… vẩn vơ

Thường phát hiện bản thân hay suy nghĩ lan man trong lúc làm việc? Tin mừng, bởi đó là dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang sở hữu một trí nhớ khá tốt.

Tình trạng trên thực sự cho phép trí nhớ ngắn hạn của một người có thời gian tập luyện, tăng cường khả năng lưu giữ thông tin trên não, theo nghiên cứu mới của Viện Max Planck (Đức).

Trí nhớ hoạt động (hay còn gọi là trí nhớ ngắn hạn), liên quan đến khả năng nhớ và sử dụng các thông tin, cho phép não bộ đồng thời xử lý nhiều dòng suy nghĩ.

Và trí nhớ ngắn hạn càng hoạt động thì tình trạng suy nghĩ lan man càng xảy ra, nhưng điều này không ngăn cản họ xử lý công việc đang thực hiện.

“Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy những hoạt động lên kế hoạch mà con người thường làm khi đang ngồi trên xe buýt, lái xe hoặc thậm chí khi tắm dưới vòi sen thường nhằm mục đích phục vụ cho hoạt động của trí nhớ ngắn hạn”, theo báo cáo đăng trên chuyên san Psychological Science.

Nói tóm lại, nghiên cứu này cho thấy khi các nhiệm vụ đang thực hiện không quá khó khăn, con người có khả năng mạnh về trí nhớ ngắn hạn thường huy động năng lực này để cùng lúc thực hiện những hoạt động khác.

Quả mâm xôi ngừa mất trí nhớ

Ăn các loại quả mọng như mâm xôi, dâu tây… có tác dụng cải thiện trí não và giúp ngừa chứng mất trí nhớ liên quan tới tuổi già.

Đó là nhờ các loại quả mọng chứa nhiều chất chống ô xy hóa, chất bảo vệ tế bào khỏi những tổn hại do các phân tử gốc tự do gây ra. Hai chuyên gia sức khỏe Mỹ Barbara Shukitt-Hale và Marshall G.Miller khẳng định điều này sau khi hồi cứu các cuộc khảo sát về tác dụng của các loại quả mọng ở tế bào, động vật và ở người, theo Science Daily. Hai chuyên gia còn cho biết thêm, các loại quả mọng giúp thay đổi cách thức tế bào thần kinh trong não giao tiếp, có thể ngăn ngừa tình trạng viêm ở não vốn gây hại thần kinh, đồng thời cải thiện quá trình điều khiển dây thần kinh vận động và nhận thức.

Ăn cá lợi cho trí não

Từ lâu, khoa học đã chứng minh cá có giá trị dinh dưỡng cao, không những không thua kém thịt động vật mà nhiều điểm còn vượt trội. Protid của cá tươi dễ tiêu hóa và đồng hóa hơn protid của thịt động vật máu nóng. Các chất béo của cá gồm lipit và liopit.

Chất béo được cung cấp từ hải sản, nhất là cá biển, được xem là chất béo có lợi cho tim mạch, trí não. Trong 3 tháng đầu mang thai, nếu phụ nữ thường xuyên sử dụng cá biển thì đứa trẻ khi sinh ra sẽ có não bộ tốt hơn những trẻ khác. Các món hải sản (sò, ốc, cá sống mù tạc, cá nấu riêu, cá nướng giấy bạc…) là nguồn cung cấp kẽm phong phú.

Đó cũng là lý do dễ hiểu vì sao những dân tộc có thói quen ăn nhiều cá thì sống khỏe mạnh, thông minh và ít bệnh tật hơn những dân tộc ăn nhiều thịt.

Gần đây, các nhà khoa học còn phát hiện nhiều tác dụng hơn nữa của cá. Chẳng hạn, trong nhiều loại cá có hai chất dinh dưỡng rất quý cho sức khỏe con người là EPA (tác dụng phòng bệnh tim mạch) và DHA (có vai trò rất quan trọng đối với hệ thần kinh)… EPA có nhiều ở các giống cá lưng xanh. Trong thịt động vật máu nóng hàm lượng EPA rất thấp, còn DHA thì hầu như không có; trái cây, rau đậu cũng không có DHA. Các nhà dinh dưỡng học đề nghị mọi người nên tăng cường ăn cá để bảo vệ sức khỏe và trí tuệ, nhất là đối với người cao tuổi.

Ăn cá rõ ràng là tốt hơn ăn các loại thịt đỏ nhưng nên nhớ không ít loại cá nằm trong nhóm thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc có thể gây ngộ độc. Các món ăn như mực phơi một nắng luôn khoái khẩu với nhiều người nhưng lại là nỗi lo của người có cơ địa dị ứng. Cá ngừ ngon đấy nhưng cũng là thực phẩm dễ gây dị ứng, phụ nữ mang thai cũng được khuyến cáo là nên hạn chế ăn cá ngừ do cá ngừ thường chứa thủy ngân gây độc cho thai nhi.

Vì thế, việc đề phòng dị ứng và ngộ độc do ăn cá là điều đáng quan tâm. Có những lời khuyên đơn giản nhưng chúng ta có thể áp dụng một cách dễ dàng để phòng ngừa dị ứng và ngộ độc từ cá. Chẳng hạn không dùng cá ươn; nếu biết thường bị dị ứng khi ăn một loại cá nào đó thì tốt nhất là không nên ăn nữa, kể cả các món xào nấu mà trong thành phần có loại cá này; việc nấu chín các loại cá dễ gây dị ứng sẽ hạn chế được tác dụng gây dị ứng…

Kích điện não để thông minh hơn

Nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ cho thấy kích thích xuyên hộp sọ bằng một dòng điện từ nguồn pin 9 V (ảnh) có thể tăng hiệu quả hoạt động của não bộ và tăng cường trí nhớ.

Theo trang thông tin khoa học Gizmodo, những thí nghiệm tại Cơ quan Các dự án Nghiên cứu quốc phòng tiên tiến (DARPA) cho thấy người được kích điện thực hiện trò chơi vi tính tốt hơn. Không quân Mỹ cũng cho biết biện pháp kích điện não này rút ngắn được khoảng một nửa thời gian huấn luyện phi công điều khiển máy bay không người lái. Một nhóm chuyên gia tại Đại học Harvard báo cáo có thể kích điện để điều trị bệnh trầm cảm.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo đây chỉ là những thử nghiệm bước đầu trong phòng thí nghiệm nên chưa khẳng định được nguy cơ gây tác hại lâu dài và khuyến cáo không nên sử dụng phương pháp này tùy tiện vì lý do an toàn và y đức

Cải thiện trí nhớ bằng cà ri

Ăn cà ri có thể giúp ngăn ngừa tình trạng suy giảm nhận thức ở người lớn tuổi. Những người thường dùng cà ri có bộ não sắc bén và nhận thức tốt hơn những người không dùng cà ri.

Chất curcumin có nhiều trong củ nghệ, thành phần chính trong cà ri, đã phát huy công dụng trên do nó sở hữu nhiều chất chống oxy hóa và có đặc tính chống viêm. Theo các nhà khoa học thuộc Đại học Quốc gia Singapore, các chất chống oxy hóa trong cà ri đã giúp bảo vệ các tế bào thần kinh. Những ai dùng cà ri trong thời gian dài có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer

Vitamin, dầu cá giúp ngừa Alzheimer

Những ai có chế độ ăn uống giàu vitamin các loại hoặc giàu a-xít béo omega-3 sẽ ít có nguy cơ bị teo não, từ đó tránh được nguy cơ mắc bệnh Alzheimer (một dạng bệnh mất trí nhớ).

Điều này có nghĩa những ai thường xuyên ăn cá nhiều dầu như cá hồi, cá thu và cá mòi hoặc ăn nhiều trái cây và rau củ có thể ngừa được bệnh Alzheimer.

Các nhà khoa học thuộc Đại học Oregon (Mỹ) rút ra kết luận này sau khi khảo sát ở các tình nguyện viên.

Trong cuộc khảo sát, các chuyên gia phát hiện rằng, những ai có chế độ ăn giàu a-xít béo omega-3 và vitamin các loại như vitamin B, C, D, E đã đạt điểm cao trong các bài kiểm tra về trí lực, trí nhớ hơn so với nhóm người ít bổ sung các dưỡng chất này.

Do đó, các nhà nghiên cứu khuyên chỉ cần thực hiện một số thay đổi đơn giản trong chế độ ăn uống hằng ngày có thể giúp ngừa nguy cơ tử vong vì bệnh Alzheimer.

“Thật là thú vị khi phát hiện ra rằng con người có thể ngăn chặn tình trạng teo não và giữ cho não sắc bén chỉ bằng cách điều chỉnh chế độ dinh dưỡng”, báo Daily Express (Anh) dẫn lời trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Gene Bowman thuộc Đại học Oregon, cho biết.

Luyện não

Rèn luyện thân thể không thể bỏ qua việc rèn luyện não, bảo đảm cơ quan điều khiển cơ thể luôn có sức khoẻ để hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu cho hoạt động của con người. Có những cách tập sau đây:

1. Quan sát:

Chú ý quan sát sự vật xung quanh và luôn ghi nhớ trong óc những điều cần thiết, tất nhiên, quan sát phải kèm phân tích động não.

2. Nghe:

Luôn nghe nhạc mình ưa thích để giúp tăng cường trao đổi chất trong tế bào não, rèn luyện nâng cao khả năng điều khiển việc nghe của thần kinh, giúp trí óc thông minh hơn.

3. Nghĩ:

Luôn suy nghĩ là cách tốt nhất rèn luyện não. Ai muốn thông minh đều cần hoạt động não nhanh nhẹn và biết suy nghĩ. Ngược lại, người không chịu suy nghĩ não thường lão hoá nhanh, giảm khả năng hoạt động rõ.

4. Đọc:

Cần đọc sách báo nhiều vì đó là nguồn cung cấp thông tin quan trọng, giúp cho kho dữ liệu cơ sở của óc – nền tảng của sự thông minh, đầy đủ tiềm lực. Cần đọc sách để tiếp thu kiến thức. Tránh đọc quá nhiều sách tiêu khiển, hoạt hình, truyện vui…

5. Động:

Thực hiện các hoạt động tinh tế khéo léo như vẽ, kẻ chữ, đánh đàn…cũng như luyện tập thể dục thể thao khéo léo linh hoạt, có độ khó cao để nâng cao hoạt động trí lực.

6. Nói:

Não điều khiển việc nói, qua nói giúp cho khả năng tổng hợp logic, thể hiện…của não. Tất nhiên, không chỉ nói nhiều, nói vui pha trò…mà cần thể hiện triết lý tổng hợp sâu sắc, nội dung phong phú, sáng tạo, hấp dẫn.

7. Oxy:

Não cần nhiều ôxy hơn bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Não đủ ôxy sẽ hoạt động với hiệu suất cao hơn. Khi não hoạt động, nhất thiết phải có không khí trong lành sạch sẽ, không hút nhiều thuốc lá.

8. Vui vẻ:

Vui vẻ thoải mái, luôn tươi cười làm não phát huy hết công suất hoạt động. Cần giao thiệp rộng, biết vui cùng bạn bè, gia đình. Tâm hồn thoải mái hưng phấn, vui tươi nhẹ nhàng, không cô độc, trầm lặng, thiếu sinh khí…tạo điều kiện tốt cho não làm việc suy nghĩ.

9. Ăn uống:

Bảo đảm cho não hoạt động tốt, ăn uống cần ổn định, cân bằng, hợp lý. Cần nhiều vitamin C, thức ăn giàu đạm, rau quả tươi, đậu, các loại thịt nạc, cá…

10. Ngủ:

Để não nghỉ ngơi thư giãn, quan trọng nhất là ngủ đủ, không ngủ quá dài để tránh não chìm đắm trong mê mệt, tiêu cực, não già, ít năng động.

Phương pháp luyện trí não của OMIZUMI KAG

I. Tư duy sáng tạo là gì?

1. Gạt bỏ những hiều biết về kiến thức thông thường:

Trước hết, các bạn hãy trả lời câu hỏi sau đây, nhưng tối thiểu phải suy nghĩ 5 phút

Có một chai rượu nho, nút bần trên miệng chai không mở được. Vậy làm thế nào để uống được chai rượu nho này mà không cần đập vở chai, cũng không xoi qua lỗ nút chai

Bạn có trả lời câu hỏi trên một cách dễ dàng không?

Tất nhiên nhiều người sẽ trả lời đúng câu hỏi trên một cách dễ dàng. Những cũng có người phải chào thua. Câu trả lời thật đơn giản: Ấn nút bần cho lọt vào bên trong. Thế nhưng cũng có nhiều người không nghĩ ra, cứ nghĩ rằng muốn uống rượu thì pahỉ mở nút chai ra. Nếu nút chai không mở ra được thì sẽ không uống được rượu trong chai. Bản chất của câu hỏi trên chính là nhằm vào chỗ yếu trong suy nghĩ của con người, chỉ nghĩ theo sự hiểu biết thông thường của mình.

Lúc bé, chúng ta học nhiều về thường thức trong cuộc sống. Tất nhiên, những hiểu biết đó đã giúp ích cho ta trong đời sống hàng ngày. Tuy vậy, cũng có những lúc nó không những vô dụng mà còn làm hạn chế tư duy của chúng ta khi giải quyết một số vấn đề.

Thực tế cho thấy, nhiều vấn đề đơn giản đến nỗi trẻ con cũng làm được mà người lớn lại cảm thấy vô cùng khó khăn.

2. Gạt bỏ những kinh nghiệm trong quá khứ.

Nhà ảo thuật muốn lấy một vật gì đó từ trong túi áo ra, thường phải làm ngược lại cách nghĩ thông thường của khán giả. Thông thường, ai cúng nghĩ rằng, muốn lấy một vật gì đó từ trong túi áo thì phải thò tay vào túi áo. Giả sử nhà ảo thuật thò tay vào túi áo, lợi dụng khi lấy khăn tay luôn tiện lấy cả tờ giấy bạc ra thì rất dễ bị khán giả phát hiện

Cũng một động tác nhưng nếu ta làm ngược lại, thay vì lấy tờ giấy bạc ra lúc thò tay vào túi lấy khăn tay, nay nhà ảo thuật thò tay vào lấy chiếc khăn nhưng chỉ lấy chiếc khăn thôi, không có tờ giấy bạc nào cả. Khán giả cũng trố mắt để theo dõi chiếc khăn lấy từ túi ra có kèm theo vật gì không ? Không có. Khán giả có thể yên trí được rồi ! Thế nhưng lúc bấy giờ cũng chính là lúc nhà ảo thuật trôr tài của mình, anh ta đường hoàng thò tay vào túi để bỏ chiếc khăn vào và….thật nhanh, tờ giấy bạc được lấy ra trong lúc bỏ chiếc khăn vào, chứ không phải lúc lấy chiếc khăn ra. Từ đó ta thấy lường gạt hay ảo thuật đều làm ngược lại với những suy nghị thông thường của con nguời. Đó cũng là chỗ yếu tâm lý của chúng ta.

Đầu óc của con người vì sao lại bị ràng buộc bởi những ‘hiểu biết về kiến thức thông thường’ hoặc “kinh nghiệm của qúa khứ” ?. Tôi cho rằng chẳng qua là bộ não của chúng ta cấu tạo quá hoàn chỉnh mà thôi.

Suy nghĩ cũng làm cho con người mệt mỏi, nên cần có thời gian thích đáng để nghỉ ngơi. Nhất là gặp những trường hợp nhiều lần được giải quyết một cách thuận lợi bởi những kinh nghiệm sẵn có, lúc đó đầu óc của chúng ta sẽ chọn các ‘tiết kiệm tư duy” để ứng phó với những vấn đề đó.

Điều đó làm cho đầu óc của chúng ta trở nên mất linh hoạt. Đó chính là nguyên nhân làm hạn chế tính sáng tạo trong tư duy của con người.

Để tránh sự xơ cứng của bộ não, ta nên tập thành thói quen suy xét một vật hoặc một vấn đề từ nhiều khía cạnh.

Chịu khó tư duy, chịu khó động não, chắc chắn các bạn sữ có những cách giải quyết vấn đề hoặc những phát hiện bất ngờ.

3. Tạo điều kiện phát triển khả năng sáng tạo

Giữ gìn truyền thống là điều không ai chối cãi. Những trong thời đại tên lửa hiên nay, bất cứ ai cũng cần có những sáng tạo trong tư duy.

Nhưng thực tế thì hầu hết những người thông thường không có sự cố gắng trong việc rèn luyện tính sáng tạo tư duy của mình. Bởi lẽ họ cho rằng khả năng sáng tạo là bẩm sinh. Không thể rèn luyện hoặc nhờ sự cố gắng mà có.

Thực tế dù ở gia đình, nhà trường hoặc nơi làm việc, đều có rất nhiều nguyên nhân làm hạn chế tính sáng tạo. Nhất là tại các cơ quan làm việc. Đối với những suy nghĩ táo bạo của tuổi trẻ thường bị phê bình là: “Quá non nớt! Quá ấu trĩ!”

Ở một xí nghiệp nào đó khi có mặt giám đốc, các nhân viên vẫn cười nói bình thường, đấy là bầu không khí làm việc lý tưởng. Nhưng ngược lại tại một số nơi khi trưởng phòng xuất hiện các tổ trưởng lập tức câm miệng như hến, nhân viên bỗng nhiên trở nên hiền như con mèo con mới mang về. Ở những công ty đó, các nhân viên trẻ làm sao có khả năng phát huy tính sáng tạo trong công tác của họ. Khả năng phát triển của công ty sẽ bị hàn chế.

Giới hạn con người trong khuôn khổ lấy những hiểu biết về kiến thức thông thường, những tậ tục, những truyền thống, những ký ức để ràng buộc con người sẽ không thể có sáng tạo trong tư duy và công tác.

II. Nâng cao khả năng sáng tạo:

Để nâng cao khả năng sáng tạo, cần có phương pháp rèn luyện. Đó là:

1. Phương pháp đặt vấn đề:

Trước tiên, các bạn liệt kê toàn bộ những chi tiết có vấn đề thành một bảng kê. Sau đó lần lượt suy nghĩ từng vấn đề. Làm như vậy chúng ta sẽ tránh được kiểu xem xét sự vật phiến diện hoặc bỏ sót cá chi tiết quan trọng. Tuy vậy, cũng không nên quá lệ thuộc vào phương pháp nạy vì quá lệ thuộc vào nó sẽ làm hạn chế tính sáng tạo.

2. Phương pháp liên tưởng đôi

Mục đích rèn luyện của phương pháp này cũng giống như phương pháp đặt vấn đề, giúp ta vượt qua các liên tưởng thông thường

Ví dụ: Cần sáng chế một sản phẩm mới về âm thanh nổi. Trước tiên, người ta liên tưởng tới một sản phẩm hoàn toàn không liên quan dến nó – máy bay. Sau đó ta xem xét đặc tính, công dụng, trang bị của máy bay.

Căn cứ vào những yếu tố đó ta lại lần lượt xét các yếu tố đó với sản phẩm về âm thanh nổi.

Phương pháp này không những giúp ta nghiên cứu sáng chế sản phẩm mới mà còn rèn luyện tính sáng tạo trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

3. Phương pháp phân tích hình thái:

Ví dụ: Muón làm một cái ly để đông dung dịch chúng ta cần xem xét hình dáng, kích thước, nguyên liệu của ly. Người ta lập một biểu đồ khối lập phương để lựa chọn điều kiện tối ưu. Có 48 trường hợp để lựa chọn, giúp chúng ta có những dữ liệu để sáng chế một sản phẩm mới đạt tiêu chuẩn cao.

Ba phương pháp trên nhằm hạn chế sự lão hoá của bộ não nhưng đối với việc rèn luyện tư duy lại không có hiệu quả bao nhiêu.

Theo kinh nghiệm những người có sức sáng tạo phong phú thường là những người rất thích thú với các trò chơi về bộ não như: câu đố, tiểu thuyết suy luận, ảo thuật, truyện vui, tạp kỹ…. Trong đó câu đố là một hình thức không thể thiếu được để rèn luyện trí óc của chúng ta. Nó bao gồm những tài liệu rèn luyện khả năng trực giác, khả năng quan sát, khả năng phân tích, khả năng suy luận, khả năng bền bỉ, khả năng sáng tạo của con người.