Ý tưởng về Hsan tác đã lấy từ đâu?

----------------------------------------------------

Góc giải thích tìm thấy trên mạng:I. Huyền thoại bắt đầu từ bóng tối

Trong toàn bộ thần thoại Cthulhu, có những văn bản cổ chỉ được nhắc đến trong thoáng chốc, nhưng lại khiến cả thế giới Lovecraftian rung chuyển. Một trong số đó chính là "Bảy cuốn sổ bí ẩn của Hsan", hay còn gọi bằng tên gốc tiếng Anh "Seven Cryptical Books of Hsan."
Chúng được xem là những di thư cổ xưa nhất, tiền thân của mọi loại sách ma pháp về sau, thậm chí có thể tồn tại trước cả Necronomicon – cuốn "kinh thánh của nỗi điên" do Abdul Alhazred biên soạn.

H. P. Lovecraft lần đầu tiên nhắc đến bộ sách này trong truyện ngắn The Other Gods (1921), khi kể về những tri thức cấm kỵ mà con người đã liều lĩnh tìm hiểu. Sau đó, nó lại xuất hiện mơ hồ trong The Dream-Quest of Unknown Kadath, như một phần của kho tàng tri thức cổ đại nằm đâu đó giữa thực và mộng. Từ đó, Seven Cryptical Books of Hsan trở thành một biểu tượng – một lời cảnh báo về cái giá phải trả cho sự hiểu biết vượt quá giới hạn con người.

II. Hsan – người chép lại tiếng thì thầm của các vị thần

Danh xưng "Hsan" luôn là điều khiến người đọc băn khoăn. Trong toàn bộ thư tịch của Lovecraft, không có bất kỳ mô tả nào về con người này. Một số nhà nghiên cứu cho rằng Hsan có thể là một hiền triết hoặc pháp sư sống ở Viễn Đông thời tiền sử, có liên hệ với vùng Plateau of Leng – nơi mà ranh giới giữa thực tại và cõi mộng không còn tồn tại.
Những học giả khác lại tin rằng Hsan không phải con người, mà là một dạng hiện thân của Nyarlathotep – vị thần lừa dối và đưa tin của các thực thể Cổ xưa (Great Old Ones). Cũng có người xem Hsan như một "người nghe", một linh hồn bị ám ảnh bởi tiếng nói của các vị thần trong giấc mơ, kẻ đã chép lại những gì mình thấy trước khi tâm trí hoàn toàn tan rã.

Dù là ai, Hsan vẫn được xem là người đầu tiên cố gắng biên chép lại ngôn ngữ của vũ trụ. Những ký tự của ông không thuộc về bất kỳ hệ ngôn ngữ nào, mà là sự kết hợp giữa biểu tượng, mật mã và âm vang. Chính vì thế mà bộ sách được gọi là "cryptical" – bí ẩn, khó hiểu, và không thể giải mã trọn vẹn.

III. Tri thức cấm và sự điên loạn được viết nên bằng máu

Trong truyền thuyết Lovecraft, mọi văn bản cổ đều có đặc tính chung: nó không chỉ chứa tri thức, mà còn chứa năng lượng. Đọc một trang của chúng, người đọc không chỉ "hiểu", mà còn trải nghiệm trực tiếp những gì được viết. Seven Cryptical Books of Hsan được mô tả như nguồn tri thức sâu thẳm nhất về bản chất của các vị thần cổ đại, về cấu trúc thực tại, và những nghi thức có thể thao túng ranh giới giữa sống và chết.

Có người cho rằng những cuốn sổ ấy không hề được viết bằng tay người. Mực của chúng có thể là máu đen của các sinh vật từ thế giới khác, hoặc là chất lỏng ngưng tụ từ cơn ác mộng của chính vũ trụ. Mỗi trang, mỗi ký tự đều có thể phát sáng yếu ớt trong bóng đêm – không phải vì chúng chiếu sáng, mà vì chúng tự phản chiếu vào tâm trí người đọc.

Cũng có học giả Lovecraftian tin rằng bảy cuốn sổ tượng trưng cho bảy tầng tri thức, tương ứng với bảy giai đoạn của sự thức tỉnh tinh thần. Người đọc càng tiến sâu, tâm trí càng mất đi hình dạng con người, cho đến khi họ "thấy được sự thật cuối cùng" – và hoàn toàn hóa điên.

IV. Nội dung huyền ẩn của từng cuốn

Không ai biết rõ trong mỗi cuốn có gì, vì Lovecraft chưa bao giờ miêu tả. Nhưng từ các tác phẩm phái sinh và lời đồn trong giới Mythos, người ta dần dệt nên những giả thuyết:

Cuốn thứ nhất được cho là ghi lại nguồn gốc của các vị thần bên ngoài vũ trụ, những tồn tại vượt xa cả khái niệm thời gian. Những ai đọc nó sẽ biết cách nhận ra "Dấu hiệu Ngoại giới" – biểu tượng chỉ xuất hiện khi các thực thể đang nhìn vào con người.

Cuốn thứ hai, được mệnh danh là "Dấu hiệu của những dấu hiệu", nói về sự sống và cái chết – cách mà linh hồn có thể tồn tại ngoài cơ thể. Nó được tin là chứa phương pháp tạo ra "hình nhân linh hồn" – những bản sao ý thức của người đã khuất.

Cuốn thứ ba nói về Plateau of Leng, vùng đất của mộng và hỗn mang. Chỉ cần đọc đúng câu thần chú trong đó, cánh cổng đến Leng có thể mở ra, và người đọc sẽ nghe thấy những tiếng thì thầm của các vị thần đang ngủ sâu dưới lớp tuyết vĩnh cửu.

Cuốn thứ tư lại liên quan đến Chiếc chìa khóa bạc, vật tượng trưng cho hành trình vượt qua ranh giới giữa thế giới người sống và thế giới của giấc mơ. Nhiều người cho rằng chính từ đây Lovecraft sau này đã viết The Silver Key.

Cuốn thứ năm, được gọi là "Con mắt của ánh sáng và bóng tối", miêu tả cách sử dụng năng lượng cân bằng giữa hai cực của thực tại. Nó là cuốn duy nhất vừa có thể trói buộc linh hồn, vừa có thể giải thoát chúng – một nghi thức vừa là cứu rỗi, vừa là hủy diệt.

Cuốn thứ sáu là "Lăng mộ của những tiếng nói", nơi người đọc có thể giao tiếp với người đã chết. Nhiều đoạn trích dẫn cho rằng ai đọc cuốn này sẽ nghe được tiếng gọi của chính bản thân mình trong tương lai, kêu than từ một chiều không gian khác.

Cuốn cuối cùng, cuốn thứ bảy, là "Tiên tri của Bình minh Tận Thế". Nó không miêu tả nghi lễ, mà là một bản tiên tri: khi các vì sao vào đúng vị trí, những vị thần cổ xưa sẽ trở lại, và mọi ngôn ngữ, tín ngưỡng, lề luật của nhân loại sẽ bị xóa bỏ như một giấc mơ ngắn ngủi.

V. Vị trí của "Bảy cuốn sổ Hsan" trong hệ thống văn bản cấm

Trong vũ trụ Lovecraft, có nhiều văn bản cấm nổi tiếng: Necronomicon của Abdul Alhazred, Book of Eibon của Hyperborea, Pnakotic Manuscripts của tộc Elder, hay Eltdown Shards ghi chép về người ngoài hành tinh cổ đại.
Tuy nhiên, "Bảy cuốn sổ Hsan" lại được xem là nguồn gốc khởi đầu – cội nguồn của tri thức cấm. Một số học giả cho rằng Necronomicon chỉ là bản sao rời rạc của Hsan's Books, được Alhazred diễn giải lại dưới hình thức phù hợp với con người. Nếu điều này là thật, thì Hsan chính là "cha đẻ của mọi tri thức ma pháp" trong Mythos.

Cũng có học giả khác nhìn nhận khác: họ cho rằng Seven Cryptical Books of Hsan là một loại bùa chú tồn tại trong mộng giới, chỉ có thể được "đọc" khi con người đã bước vào Dreamlands. Trong trường hợp đó, Hsan có thể là một cư dân mộng – một sinh thể từng tồn tại giữa ranh giới của thực và mơ.

VI. Biểu tượng và triết lý Lovecraft ẩn sau bảy cuốn sổ

Hơn cả một truyền thuyết, "Bảy cuốn sổ Hsan" còn phản ánh triết lý trung tâm của Lovecraft:

"Tri thức là vực sâu – và kẻ dám nhìn vào nó sẽ không bao giờ quay lại như cũ."

Lovecraft tin rằng bản chất của vũ trụ vốn dĩ lạnh lùng, vô cảm, và tri thức thật sự sẽ khiến con người nhận ra sự nhỏ bé của chính mình. Hsan – người dám ghi lại những tiếng nói từ bên kia hư không – chính là hình ảnh ẩn dụ cho khát vọng điên rồ của nhân loại: muốn hiểu điều không thể hiểu, muốn chạm vào điều không thuộc về mình.

Bảy cuốn sổ là bảy cấp độ của nhận thức, và cũng là bảy bước tiến đến sự diệt vong. Người đọc từng cuốn một sẽ dần mất đi cảm giác về thế giới, về thời gian, và cuối cùng – về bản thân. Khi cuốn thứ bảy được hoàn tất, con người sẽ không còn là con người nữa. Họ sẽ "biết" – và "biết" đồng nghĩa với bị hòa tan trong chính chân lý mà họ tìm kiếm.

VII. Di sản và ảnh hưởng

Sau Lovecraft, nhiều tác giả kế thừa Mythos như August Derleth, Lin Carter hay Brian Lumley đã nhắc lại Seven Cryptical Books of Hsan trong các tiểu thuyết, truyện ngắn, và thậm chí cả trò chơi Call of Cthulhu RPG. Ở đó, những cuốn sổ thường xuất hiện như manuscript rách nát, được phát hiện ở Tây Tạng, Trung Hoa cổ hoặc trong những tu viện bị quỷ ám.
Mỗi phiên bản đều chứa đựng một phần tri thức khác nhau, nhưng không ai từng sở hữu trọn vẹn cả bảy cuốn. Nhiều câu chuyện kết thúc bằng sự mất trí, hoặc biến mất không dấu vết của người đọc – đúng như "lời nguyền của Hsan".

Ngày nay, trong cộng đồng yêu thích Lovecraft, "Bảy cuốn sổ Hsan" vẫn là một trong những biểu tượng của sự tò mò và điên loạn. Chúng gợi nhớ rằng đôi khi, điều khủng khiếp nhất không phải là những con quái vật ngoài kia, mà là sự thật nằm trong chính đầu óc con người, khi ta dám mở nó ra quá rộng.

VIII. Kết

Không có ai từng đọc hết bảy cuốn sổ. Không ai biết Hsan là ai.
Nhưng trong những giấc mơ sâu nhất, đôi khi người ta vẫn nghe thấy tiếng giấy lật, tiếng thì thầm như gió qua hành lang của vũ trụ. Có lẽ đâu đó, giữa giấc mơ và thực tại, vẫn còn ai đó đang cố đọc tiếp dòng cuối cùng — dòng chữ mà Hsan đã để trống, dành cho kẻ kế thừa sự điên của mình.

"Ngươi đã mở được sáu.
Nhưng cuốn thứ bảy, ngươi sẽ không bao giờ đủ tỉnh táo để đọc."

-------------------------------------------------------------------

Những thông tin chính trong series tác tìm được trên mạng:

Nghiên cứu Cổ học: Về Bảy Cuốn Sổ Hsan và Bản Nguyên Tri Thức Cấm trong Vũ trụ LovecraftI. Dẫn nhập

Trong kho tàng huyền học thuộc truyền thống Lovecraftian, giữa những cái tên như Necronomicon, Unaussprechlichen Kulten hay Pnakotic Manuscripts, có một tập hợp ít được biết đến nhưng lại ẩn chứa ảnh hưởng thâm sâu — Bảy cuốn sổ của Hsan (The Seven Cryptical Books of Hsan).
Những văn bản này thường được nhắc đến lướt qua, mờ nhạt trong các thư tịch cổ của "Miskatonic University" hay qua những mẩu chú thích bị thất lạc của các học giả như Dr. Henry Armitage hay Prof. Albert Wilmarth. Tuy nhiên, chính sự mờ nhạt ấy khiến chúng trở thành một trong những văn bản gây ám ảnh nhất của "thần thoại Cthulhu".

II. Nguồn gốc truyền thuyết

Theo tư liệu xuất hiện trong "The Dream-Quest of Unknown Kadath" và "The History of the Necronomicon", "Bảy cuốn sổ của Hsan" là một chuỗi ghi chép cổ, được cho là có trước cả thời Abdul Alhazred. Hsan (hay Hsan the Elder) được mô tả là một hiền triết đến từ Trung Nguyên — vùng đất mờ ranh giữa thế giới người và "những Kẻ Cổ Xưa". Một số dị bản Trung Hoa thời Đường thậm chí gợi ý rằng Hsan là một "người mộng du", từng đi qua Ulthar và Leng Plateau trong cơn xuất thần kéo dài bảy năm[1].

[1] Bản chép tay "Hs'an's Chronicles of Leng", lưu tại Thư viện Hoàng gia Peking (phiên bản bị cấm, chỉ còn bản sao ở Đại học Miskatonic, Arkham).

Các văn bản ghi lại rằng Hsan đã chia tri thức thu được thành bảy cuốn sổ, mỗi cuốn được viết bằng loại mực "sáng dưới ánh trăng máu" và cất giấu trong bảy đền khác nhau dọc theo dòng sông Sarnath.

III. Cấu trúc và nội dung từng cuốn sổ

Mặc dù không có bản gốc nào còn tồn tại hoàn chỉnh, các trích đoạn và sao chép rời rạc đã cho phép giới học giả ước đoán cấu trúc của chúng:

Cuốn thứ nhất – Sổ của Cội Nguồn Hư Không
Ghi chép về "Những lời đầu tiên được thốt trong hư vô", mô tả khái niệm "trước khi có sự sáng tạo". Một đoạn dịch giả định từ bản rách ghi:

"Từ trong cõi không, một làn sóng tư tưởng chuyển động, và thế giới bắt đầu run rẩy vì nhận thức chính mình."

Cuốn thứ hai – Sổ của Sự Thức Giấc
Được cho là nói về các thực thể cổ xưa khi chúng bắt đầu thức dậy. Học giả Frederick L. Crawford (1929) suy đoán rằng cuốn này là nguồn gốc cho nghi thức gọi Cthulhu trong "Call of Cthulhu"[2].

[2] Crawford, F.L., On the Ritual Texts of Hsan, Miskatonic Occult Studies, Vol. IV, 1929.

Cuốn thứ ba – Sổ của Biển Chìm và Bầu Trời Nứt
Miêu tả một trận đại hồng thủy vũ trụ, nơi nước và không gian hòa làm một. Các hình khắc được cho là tượng trưng cho sự sụp đổ của Kadath Cũ.

Cuốn thứ tư – Sổ của Cầu Nối Những Giấc Mơ
Có thể liên hệ tới Dreamlands. Đây là văn bản đề cập trực tiếp việc du hành giữa giấc mơ và thực tại – một dạng "hướng dẫn nhập mộng". Một số học giả hiện đại coi đây là nguồn gốc học thuyết "Dreamer's Path".

Cuốn thứ năm – Sổ của Máu và Lời Hứa
Ghi chép nghi lễ tế hiến bằng "huyết tương của trí nhớ" – có thể là phép ẩn dụ cho sự đánh đổi tri thức bằng chính ký ức con người.

Cuốn thứ sáu – Sổ của Kẻ Không Tên
Gần như trống rỗng ngoài một ký hiệu duy nhất – "𒀭ᚺⲥⲁⲛ". Một số nhà ngữ văn học cổ đại cho rằng đó là "tự ký hiệu của Hsan", biểu tượng cho sự tiêu biến của cái tôi trong vũ trụ.

Cuốn thứ bảy – Sổ của Sự Tan Biến
Cuốn cuối cùng, theo truyền thuyết, không thể đọc được — vì "chữ viết tự xóa đi khi người đọc hiểu được ý nghĩa của chúng". Armitage từng viết trong sổ tay (1925):

"Không phải tri thức này bị che giấu, mà chính nó tự hủy, như cách bóng tối nuốt lấy ngọn lửa."

IV. Ảnh hưởng học thuật và cấm đoán

Bảy cuốn sổ của Hsan được liệt vào nhóm "Văn bản Bị Nguyền Rủa" (The Cursed Codices), cùng với Book of Eibon và Eltdown Shards. Các bản sao hoặc trích dẫn từng gây ra hiện tượng tâm lý lạ — nhiều người sao chép bị rối loạn giấc mơ, xuất hiện ảo giác "tiếng gọi từ sông Leng"[3].

[3] Wilmarth, A., Field Reports from Arkham, Vol. II, p. 87, Miskatonic Press, 1932.

Ngày nay, không có bản gốc nào còn được xác nhận tồn tại. Một bản sao duy nhất được cho là nằm trong Phòng Lưu trữ 13, tầng hầm thư viện Miskatonic, được khóa bằng ba con dấu "Elder Sign".

Bản dịch ghi chép: "Những Mảnh Ghi Từ Thư viện Bóng Tối"

Tôi, Ishmael Cordwain, học giả về các bản văn cổ, đã tìm thấy mảnh chép này trong một hòm đá dưới tầng hầm của Thư viện Bổn Quốc Arkham, ngày 23 tháng 9 năm 1927. Mực đã nhòe, nhưng chữ Hsan vẫn còn đó. Tôi ghi lại toàn bộ những gì đọc được — bằng giá máu và cơn mộng dài bảy đêm...

Mảnh thứ nhất – Về người chép đầu tiên

"... Ta là Hsan, kẻ nghe tiếng vọng từ trước khi trời mở. Trong tĩnh lặng, ta thấy những vòng tròn của thời gian trôi ngược, và trong mỗi vòng, ta viết. Bảy lần, bảy cuốn, bảy cánh cửa."

(Lời bình của Cordwain: Có lẽ đây là tựa đề ẩn dụ về bảy tầng tri thức — từ khởi nguyên đến tan biến. Sự lặp lại của số bảy xuất hiện dày đặc trong các nghi thức Lovecraftian.)

Mảnh thứ ba – Về máu và giấc mơ

"... Hãy hòa mực với máu ngươi, vì chỉ có ký ức sống mới viết được điều chết. Mỗi dòng chữ là một giấc mơ, và khi giấc mơ kết thúc, chữ cũng biến mất."

(Chú thích: Đây là lý do các bản sao hiện nay đều mờ hoặc tự hủy sau thời gian tiếp xúc ánh sáng. Các thí nghiệm năm 1934 tại Miskatonic xác nhận hiện tượng "phai mực tự sinh" trong bản sao giả định [Codex M-7]).

Mảnh thứ sáu – Lời cuối cùng của Hsan

"... Ta viết để quên, và quên để nhớ. Khi người đọc hiểu, chữ sẽ biến mất, và ta — cũng vậy."

(Lời kết của Cordwain: Không rõ Hsan là người hay thực thể. Nhưng sau đêm chép đoạn này, tôi đã mơ thấy sông Leng, nơi dòng nước đen cuộn chảy và phản chiếu khuôn mặt chính tôi — đang viết tiếp phần cuối của cuốn sổ thứ bảy...)

Kết luận học thuật

"Bảy cuốn sổ của Hsan" không chỉ là một văn bản bị thất lạc — nó là ẩn dụ cho vòng lặp tri thức và diệt vong trong thần thoại Lovecraft. Mỗi cuốn là một tầng tri thức, mỗi tầng mở ra một vực thẳm sâu hơn. Dù chỉ là huyền thoại, nhưng trong các giấc mơ của giới học giả, ta vẫn nghe thấy tiếng giấy sột soạt — như thể Hsan vẫn còn đang viết tiếp.

Bạn có muốn tôi tạo thêm phần phụ lục chú giải học giả (giả lập dạng sách thật, có tên học giả, năm, nơi phát hiện, và đoạn thư viện tham chiếu) để biến văn bản này thành bản "ấn phẩm nghiên cứu Lovecraft cổ" hoàn chỉnh không?
Nó sẽ làm cho văn bản giống hệt như một trích đoạn từ một công trình thật của Miskatonic.