Câu 10: Trang 88

Trình bày các quy tắc phân chia khái niệm?

Các quy tắc phân chia khái niệm:

a.      Phan chia phải cân đối: Ngoại diên của khái niệm bị phân chia phải bằng tổng ngoại diên của các khái niệm sau phân chia. A trùng A1+A2+…+An. Vi phạm quy tắc này sẽ dẫn đến một trong các lỗi sau:

-         Chia thiếu thành phần: khi không chỉ ra đủ các khái niệm chủng trong khái niệm bị phân chia thì A>A1+A2+…+An

-         Chia thừa thành phần: khi các khái niệm chủng thành phần thu được thừa ra so với ngoại diên của khái niệm bị phân chia thì A<A1+A2+…+An

-         Phân chia vừa thừa vừa thiếu.

b.      Phân chia phải cùng một cơ sở: Phải giữ nguyên căn cứ phân chia trong suốt quá trình phân chia.

Điều này có nghĩa là không phải có một cơ sở phân chia duy nhất cho một khái niệm, mà tùy vào đối tượng và mục đích của phân chia ta có thể lựa chọn các căn cứ phân chia khác. Nhưng khi đã bắt đầu chia thì chỉ được phép chọn một căn cứ và phải chia xong ở căn cứ ấy mới được chuyển sang căn cứ khác. Khi căn cứ phân chia bị đổi giữa chừng thì vi phạm quy tắc này.

c.      Các khái niệm thu được sau phân chia phải ngang hàng: Ngoại diên của chúng phải tách rời nhau. Ngược lại thì sẽ là vi phạm quy tắc này.

d.      Phân chia phải liên tục: Khi phân chia thì phải từ khái niệm loại vạch ra các khái niệm chủng gần nhất. Nếu quy tắc này bị vi phạm thì sẽ mắc lỗi phân chia nhảy vọt.