Trong một bộ truyện trinh thám nổi tiếng, người thám tử có nói: "Mỗi một dấu vết dẫu là cực nhỏ cũng sẽ có nguồn gốc đặc biệt, đó chính là chân tướng."

Trong quá trình điều tra một vụ án ngoài đời thực, người điều tra viên nhiều kinh nghiệm chia sẻ: "Mỗi một dấu vết rất nhỏ, sẽ luôn tồn tại hơn một ngàn khả năng dẫn đếnnguyên nhân xuất hiện của chúng, người điều tra đương nhiên phải từ đó mà suy luận. Sau khi xem xét qua nhiều góc độ thì chân tướng mới lộ ra."

Tôi đặc biệt thích quan điểm thứ hai.

Điều tra vụ án trong thực tế, là có nhiều bộ phận chuyên ngành cùng hợp tác, đối mặt với vụ án, điều tra hiện trường, kiểm nghiệm các dấu vết, tìm kiếm trong các bộ hồ sơ, từ nhiều góc độ khác nhau tìm kiếm tới từng manh mối nhỏ... Từ những việc đó, họ tìm ra hệ thống chứng cứ đáng tin cậy, cuối cùng sẽ tìm ra sự thật.

Pháp y chính là một trong những nghề nghiệp vô cùng đặc thù.

Bởi vì đối tượng họ khám nghiệm là cơ thể con người.

Ngoài việc kiểm nghiệm thương tật của người còn sống, hầu hết công việc của họ vẫn là khám nghiệm tử thi. Người làm pháp y nhất định phải là kẻ có tâm lý vững chắc hơn người.

Họ thông qua những thủ pháp khoa học chuyên nghiệp kiểm tra từng phần xương cốt, da, cơ thịt, mỡ, nội tạng, máu đến hệ thần kinh, từ đó suy đoán thời gian thương vong, công cụ gây án, cường độ cũng như góc độ, thậm chí phải tính đến khả năng hung thủ gây án trong trạng thái tâm lý đặc thù.

Bên cạnh việc xem xét vết thương cho người sống, pháp y chủ yếu vẫn làm với thi thể. Người bình thường đối diện với việc này sẽ vô cùng sợ hãi, đây cũng là phản ứng tâm lý bình thường khi thấy đồng loại bị thương tổn. Nhưng trải qua quá trình huấn luyện chuyên nghiệp trường kỳ, người làm pháp y đã có tinh thần thép, làm việc này mà không mảy may chớp mắt.

Thần Tần Minh là một người làm pháp y có tiếng trong giới, cũng là một người hết sức gần gũi. Khi truyện "Người giải mã tử thi", tên ban đầu là "Tay quỷ, tâm Phật" còn đăng dang dở trên mạng, tôi thường đọc đến mức muốn ngừng không được, thường chẳng nhịn nổi mà thúc giục tác giả ra chương mới.

Tác phẩm là những câu chuyện được dựa trên vụ án có thật, kết hợp nhuần nhuyễn giữa một khối lượng khổng lồ những kiến thức chuyên ngành với suy luận trong điều tra. Đặc biệt, chúng ta có thể đọc được những tình tiết vui vẻ, nhưng vẫn ẩn chứa sự đường hoàng chân chính của nhóm bác sĩ pháp y lạc quan và hài hước.

Trích dẫn vài lời của thầy Tần Minh: "Hàng năm, vào thời điểm nóng nhất, nhiệt độ không khí vượt qua cả nhiệt độ cơ thể, vi khuẩn thối rữa cũng theo đó nảy sinh, phát triển mạnh trong điều kiện tốt nhất. Lúc này, có rất nhiều nhân viên công vụ trốn trong phòng điều hoà mà lao động trí óc, các bác sĩ pháp y lại phải phơi mình giữa trời nắng khủng khiếp, giữa chốn đồng không mông quạnh, đứng giữa dòng nước mà vớt, khám nghiệm từng hình thái khác nhau của thi thể.

Tôi nói hình thái khác nhau không hề phóng đại chút nào. Thi thể phân hủy mỗi ngày một dạng, từ thi thể mới có đốm xanh xuất hiện khi tĩnh mạch vỡ ra, cho đến thi thể biến đen, trương phình, thậm chí khiến bác sĩ pháp y đau đầu nhất chính là thi thể đã ở mức rất khó nhận diện. Bất luận thi thể biến dạng đến thế nào, người làm pháp y cũng không thể phủi tay cho qua, cũng không thể làm quấy quá cho xong được.

Nói thế để thấy, mỗi vết thương dù nhỏ cho đến án mạng nghiêm trọng đều hàm chứa rất nhiều nỗi vất vả của người làm pháp y.

Trân trọng!

Khương Chấn Vũ

Chủ nhiệm Trung tâm thông tin pháp luật, Đại học chính trị và pháp luật Trung Quốc.

Khách quý của Đài truyền hình Giang Tô.