truyện kiều, tên thật là độc tiểu thanh ký, có nghĩa là đứt từng đoạn ruột.thật ra có vô vàn tiếng kêu mà có lẽ trao duyên là tiếng kêu đầu tiêu khởi đầu vô vàn đau thương chồng chất lên cuộc đời đầy truân duyên của người con gái tài hoa bạc mệnh..thúy kiều đứt ruột trao duyên và nguyễn du cũng vẽ lên cảnh trao duyên bằng những lời thơ tan nát căng tràn

    trao duyên được mở đầu bằng 2 câu thơ mà khi nó về vẻ đẹp của truyện kiều ít ai không nói đến. nó giản đơn như lời nói hằng ngày mà lại chân xác như mọi câu thơ hàm xúc nhất

                                                                   cậy em em có chịu lời

                                                  ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa

 đúng là trọng lượng của câu thơ rơi vào 4 chữ cậy chịa lạy thưa, người ta không thể thay thế các chữ kia bằng bất cứ chữ nào khác, 4 chữ kia mang đậm nét bi kịch của nàng thúy kiều. với 4 chữ kia, vị thế của 2 chị em thúy kiều đã bị thay đổi, đảo lộn. vẫn xưng hô chị em nhưng trong đó là mỗi quan hệ giữ một ân nhân và một kẻ chịu ơn. bốn chữ ấy đều là lời của kẻ dưới đàng nói khó với người trên, chị trở thành kẻ lép vế phải cậy cục lụy phiền, em thành người ban ơn. để báo đáp ân tình trong muôn một cho chàng kim, kiều phải nhún nhường hạ mình,đến thế. nhưng trong cái cử chỉ tội nghiệp kia, ta thấy tất cả sự cao khiết một tấm lòng, một phẩm cách. rồi nàng kể, nàng giải bày thật nhanh cho vân hiểu vì sao mình phải lựa chọc cách này, trong lời lẽ có phần khôn ngoan của thúy kiều lộ ra cái vẻ lo âu dường như kiều phải cố gắng thuyết phục hết lời, để cho em vì mình mà không thể thoái thác. nàng đã viện đến cái chết để lời cậy nhờ nặng như lời ủy thác

                                                          ngày xuân em hãy còn dài

                                          xót tình máu mủ thay lời nước non

                                                          chị dù thịt nát xương mòn

                                          ngậm cuoi chín suối hãy còn thơm lây

    nhưng ngẫm mà xem, kiều đâu phải dùng đến cái chết như 1 nghệ thuat thuyết phục. trong suốt đoạn trao duyên này và cả trước đó nữa, nàng luôn nghĩ đến cái chết như một kết cục u ám. trong hoàn cảnh này, đời đã thế này, có còn gì mà tha thiết nữa đâu, vô nghĩa hết cả rồi, càng yêu đời lại càng không muốn sống

     đoạn trao duyên phải là một cuộc chuyện trò, nhưng rồi lại diễn ra như một màn độc thoại. thúy vân hầu như không lên tiếng, nag im lặng chịu lời. và thế là kiều phải làm nốt cái phan việc cuối cùng và khó khăn nhất: trao kỷ vật lại cho thúy vân. hôm qua nghĩ đến việc hi sinh mối tình, kiều đã nghĩ đến việc mất kim trọng. và vừa rồi trong lúc lựa lời thuyết phục em gái, cái cảm giác mất mát ấy đến gần hơn và cho đến lúc này này đây thì mới thật sự choáng ngợp tâm hồn nàng. còn giữu kỷ vật, ít nhiều người còn có cái ảo giác người yêu còn là của mình, vẫn trong mình. chỉ cho đến khi tự tay cầm kỷ vật trao đi, người ta mới thật sự rơi vào hụt hẫng. bắt đầu từ giây phút này đây, cùng với kỷ vật này đây, chàng kim sẽ vĩnh viễn thuộc về người khác. câu thơ như 1 nỗi nghẹn ngào

                                                                 chiếc thoa với bức tờ mây

                                                       duyên này thì giữ vật này của chung

     quả là, 2 chữ của chung chất chứa bao đau xót. kỷ vật thiêng liêng chỉ khi nó là tín vật, là nhân chứng thầm kín của riêng của 2 người thôi. còn từ bây giờ, từ bây giờ, nó đã trở thành của chung. nhưng câu thơ còn giấu trong nó là một nỗi đâu sâu kín của nàng kiều. hai chữ này như dằn lòng, như dang dở. lý trí đã quyết định trao duyên, trao kỷ vật. song tình cảm vẫn cố trì hoãn, níu giữu, vì thế mà cái động thái trao kia cứ dùng dằng. kỷ vật lìa khaoir tay người như cũng vật vả không yên. cố dằn lòng mà không thể cầm lòng.

        người giản đơn có thể nghĩ trung đại không phuc tạp là thế nhưng cho dù thời nào thì bản chất của tình yêu vẫn là không thể chia sẻ! trái tim yêu thời nào thì cũng đau như vậy thôi. trao kỷ vật cho thúy vân và dặn dò em, nhưng có lẽ qua thúy vân, kieu muốn dặn dò kim trọng. lòng nàng lâm li, tức tưởi. nỗi đau trong lòng cứ quặn lên mãi. kiều nhìn khắp những đồ vât thân yêu, những chứng nhân lặng lẽ trong những giây phút nồng nàn hạnh phúc của mình với kim trọng: chiếc thoa voi bức tờ mây, phím đàn vs mảnh hương huyền, lò hương ấy, tơ phím này....và hình dung chỉ ngày mai thôi chúng sẽ lại chứng kiến những giây phút nồng nàn như thế của kim trọng vs 1 ng khác, cho dù ng ấy là em gái mình đi chăng nhữ..ũng không thể chịu nỗi. nguyen du có lẽ đã hiểu thấu những tâm tư khuất lấp mà chân thực vô cùng ấy, cho nên đã viết những câu thật lắng đọng

                                                                mai sau dù có bao giờ

                                                       đốt lò hương ấy so tơ phím này

                                                                  trông ra ngọn cỏ lá cây

'                                                       thấy hiu hiu gió thì hay chị về

           cái câu mai sau nghe thật không đâu mà lại chính là câu thơ khó viết. đã đành kiều hình dung về mai sau, 1 mai sau rồi sẽ đến. nhưng lại sao có 2 tiếng dù như một giả định về 1 viec khi xảy ra như vậy? hai chữ dù có như bỗng nhói lên trong cái âm điệu xuôi dòng của câu thơ. nó cho thấy lòng không dễ nuôi yêu, nàng không muốn cái cảnh bao giờ ấn xảy ra. tâm tình ấy đã đâu chịu tắt lòng. kiều hình dung mình chết rõ quá và tội quá chứ không còn ngạm cười chín suối như phần trên. mối tình sâu nặng với kim trọng nàng vẫn cứ mang theo như khối tình  mang xuống tuyen đài chưa tan. vì sự tha thiết ấn mà hồn nàng còn trở về dương thế. thậm chí nàng còn hình dung rõ mồn một mình sẽ trở về trong gió câu như thế nào. hai chữ hiu hiu nghe mà gai của người. người ta như thấy trong đó là sự hiển linh. hai tiếng hiu hiu chấp chới giữu 2 thế gioi thực tại và hư vô, chập chờn giữa 2 cõi: cõi âm và cõi dương. kiều hy sinh cho tất cả, cho tất cả. nàng chỉ xin cho mình 1 chén nước thôi. một chút nhớ thương của người còn sống. một chút tình cũ, hay 1 chút duyên thừa. chỉ 1 chén nc thôi, 1 chút thế thôi nàng đã cảm thấu được an ủi, cảm thông nhieu lắm

                                                           hồn còn mang mặng lời thề

                                                     nát thân bồ liễu đền nghì trúc mai

                                                           dà đài cách măt khuất lời

                                                    rưới xin giọt nước cho ng thác oan

       và khi hình dung mình chết.,kiều còn thấy rõ mình thác oan! 2 chữ thác oan có biết bao là tình là hận

        những việc cần làm thì đã lam rồi. sợi dây níu buộc đã cắt lìa rồi. nhìn vào lòng mình, đời mình, bây giờ kiều mới thấy rõ mất mát để lại trong lòng cả 1 nỗi trống hoang, hụt hẫng. nàng quên đi em vân trước mặt, quay vào nỗi đau trong lòng giờ đây vs nàng, chri còn nỗi đau là hiện hữu, nỗi đau choáng váng ngập cả lòng nàng. đấy là lúc bi kịch dâng lên đến trầm trọng. kiều như phân trần, thanh minh , tạ lỗi vs chàng kim. mong muốn ở chafng1 sự cảm thông thấu hiểu

                                                         bây giờ trâm gẫy gương tàn

                                              kể làm sao hết muôn vàn ái ân

         nghĩ về quá khứ muôn vàn ái ân mà đau. nghĩ đến bây giờ 1 thực tai phũ phàng trâm gẫy bình tan mà đau, bội phần đau đớn. ngán ngẩm cho số kiếm đen bạc của mình, nagf cất lên tiếng than thân thăm thẳm của người đàn bà, nàng sa vào mặc cảm phũ phàng. mở đầu thì lạy em sau thì lạy cả người yêu. nàng cứ thấy mình là kẻ bội tình và mong được lượng thứ

                                                            trăm nghìn giử lạy tình quân

                                                 tơ duyên ngắn ngui có ngần ấy thôi

                                                           phận sao phận bạc như vôi

                                                  đã đành nc chả hoa trôi lỡ làng

    ta nghe trong đó tiếng vọng của những câu thơ mà nguyễn du bao lần kêu lên đầy thống khổ cho những thân phần đàn bà tài sẵ

                                                  đau đớn thay phận đàn bà

                                                   chém cha cái số đào hoa

       và cuối cùng như òa lên, câu thơ nói nói gì đến nước mắt nhưng chúng ta biết lời kiều đang vỡ ra trong nc mắt, nức nở cạy cực

                                             ôi kim lang hỡi kim lang

                                     thôi thi thiếp đã phụ càng từ đây

          vậy đấy, lời trao duyên đứa ruột đã hóa thành lời trăng trối

            hình nhưu các tố chất đặt thù của ng nghệ sĩ đó chính là sự cảm thông. khẳ năng cảm thông sây sắc khiến cho người nghệ sĩ đã hóa thân thành ng trong cuộc, nhập thân thành người trong cuộc đến từng thoáng sợn mơ hồ nhất của xúc cảm để nói lên những tiếng nói sâu xa kín khuất nhất của cõi lòng. nguyen du đã làm được điều đó. ngueyn du hoa thân thành thúy kiều. đến nỗi thúy kieu trao duyên mà ngỡ như chính nguyen du đang đứt ruột trao duyên.