VÀI SUY NGHĨ VỀ TÌNH TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG HIỆN NAY

“Bạo lực học đường” đang là vấn đề nóng bỏng nhất hiện nay, được dư luận quan tâm 1 cách đặc biệt. Ở Việt Nam càng ngày các vụ bạo lực học đường càng gia tăng cả về số lượng lẫn tính chất nguy hiểm. Nếu vài năm trước đây chuyện trẻ cầm dao đâm bạn khiến dư luận sửng sốt thì bây giờ không phải là hiếm. Đây là hiện tượng đáng báo động. Nó thể hiện sự lỏng lẻo về thiết chế văn hóa, về phương pháp giáo dục trong nhà trường và gia đình, sự lệch chuẩn trong suy nghĩ của trẻ.

THỰC TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG

Đáng báo động hơn khi trong thời gian gần đây, nhiều vụ bạo lực học đường nguy hiểm như: nữ sinh tụ tập đánh nhau “hội đồng”, làm nhục bạn; nam sinh dùng dao, kiếm, mã tấu chém nhau ngay trong trường học. Có trường hợp do mâu thuẫn trong tình bạn, tình yêu đã dùng dao rạch mặt bạn, đâm chết bạn giữa sân trường, xảy ra ở nhiều nơi: Hà Nội, Hà Tĩnh, Lai Châu, Gia Lai, Bắc Giang, Bình Dương, Đồng Nai, tp Hồ Chí Minh…

Bằng chứng là ngay đầu năm 2010 lại xảy ra một vụ bạo lực học đường kinh hoàng: Một học sinh lớp 7 của Trường THCS An Châu, huyện Châu Thành, tỉnh An Giang đánh thầy giáo ngất xỉu trên bục giảng. Sinh viên đại học thi rớt nhiều lần, xin điểm thầy không cho đã nhẫn tâm tạt cả thau axit lên người thầy, hậu quả để lại là sinh viên đó phải chịu trách nhiệm hình sự, thầy giáo mãi mãi không còn đứng được trên bục giảng, sống mà như chết. 
Mới ngày 3/11/2010 đây, xảy ra vụ hành hạ và làm nhục bạn ngay tại lớp học của ba nữ sinh học lớp 8 trường Mai Kiếm Hùng quận 5 tp Hồ Chí Minh. Nguyên nhân của sự việc chủ yếu là cái liếc mắt trông khó ưa mà ba học sinh cùng lớp đã bắt nạn nhân cởi hết áo, tát liên tiếp vào mặt, bắt quì gối xin lỗi, vừa đánh vừa chửi tục ngay tại lớp học. Đau lòng hơn nữa là các học sinh trong lớp lại đứng nhìn, hò reo, cổ vũ, quay clip rồi bắn blutut truyền tay nhau xem suốt 2 tuần liền. Đến ngày 19/11/2010 thì Ban Giám Hiệu nhà trường đó mới biết, sự vô cảm của các em và sự thiếu quan tâm sâu sát của gia đình, ban quản sinh, giáo viên chủ nhiệm…đã dẫn đến sự việc đáng tiếc trên. Một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động tình trạng bạo lực trong học đường. Đâu rồi tà áo trắng tinh khôi, đâu rồi sự hồn nhiên đáng yêu, những bài học về đạo đức dường như bị lãng quên, tình yêu thương con người, đồng loại như đã mất theo những cái tôi quá bồng bột, thiếu nghĩ suy.

Tình trạng học sinh suy thoái về đạo đức, sẵn sàng đánh nhau để giải quyết mâu thuẫn xuất hiện ngày càng nhiều trong các trường phổ thông trên toàn quốc, nguyên nhân do đâu??

NGUYÊN NHÂN

Nói một cách thẳng thắn, bạo lực học đường xảy ra đến mức đáng báo động thì điều đó thuộc về trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội còn buông lỏng việc giáo dục trẻ em. Trước những vi phạm của con trẻ, người lớn phải nhìn lại mình.

Về phía gia đình

Không ít bâc làm cha làm mẹ “khoán trắng” cho nhà trường, mải mê làm ăn không quan tâm đến con cái, không biết con mình học hành ra sao, chơi bời lêu lổng thế nào? Chính sự thiếu chăm sóc về mặt tình cảm của cha mẹ khiến trẻ có hành vi bạo lực để được cha mẹ quan tâm.

Một số bậc phụ huynh thì chiều chuộng con cái quá đáng, cho con quá nhiều tiền tiêu sài, cho nên rất dễ hư hỏng, chơi nhiều hơn học.

Về phía nhà trường

Lâu nay nhà trường hầu như chỉ lo dạy chữ mà chưa làm tốt phần dạy người, dạy đạo đức, dạy kỹ năng sống…

Không ít trường buông lỏng quản lý, chưa tạo được niềm tin cho học sinh để khi xảy ra mâu thuẫn thì báo cáo với giáo viên, nhà trường tìm cách giải quyết.

Các hình phạt mà nhà trường thầy cô đưa ra lại không đủ sức răn đe nên trẻ càng có xu hướng xử sự theo bản năng.

Một số giáo viên vẫn chưa gương mẫu, có những hành vi xúc phạm, xâm hại học sinh. Hiện tượng đối xử không công bằng làm các em bức xúc rồi trở nên quậy phá như một cách lấy lại cân bằng.

Về phía xã hội

“Cùng với sự phát triển của kinh tế và xã hội, thế hệ trẻ đang bị đầu độc bởi ma lực của những trò chơi chém giết trong game, đồng thời cũng bị “nhiễm khuẩn” từ chính những cảnh bạo hành trong gia đình và ngoài xã hội.

Phim ảnh thiếu lành mạnh, nhiều thói hư tật xấu của người lớn đã ảnh hưởng tới trẻ em…

Bên cạnh đó công tác phối kết hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội chưa được chặt chẽ; cụ thể là thiếu thông tin hai chiều giữa nhà trường và gia đình cũng như giữa lực lượng công an địa phương với các trường trên địa bàn.

Nguyên nhân từ chính bản thân của học sinh

“Điểm xuất phát của tình trạng bạo lực học đường ngày càng lan tràn như hiện nay là sự cô đơn bế tắc của trẻ. Cha mẹ chạy theo kinh tế, thầy cô chạy theo giờ hành chính, người lớn thiếu lòng yêu trẻ khiến các em không gần gũi, chia sẻ”

Tâm lý trẻ dễ bị kích động, muốn sớm khẳng định cái tôi mà không quan tâm đến những chuẩn mực đạo đức

Trẻ yêu sớm cũng gây nên bạo lực học đường. Trong khi đó vấn đề giáo dục giới tính của các bậc phụ huynh, cũng như của nhà trường hầu như còn bỏ ngỏ, còn để cho các em tự bơi, tự dò dẫm lớn lên trong môi trường đầy rẫy cám giỗ và cạm bẫy..

GIẢI PHÁP

Biện pháp tốt nhất để đẩy lùi bạo lực học đường là phải kết hợp giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội. Bên cạnh đó cần nghiên cứu bài bản tâm sinh lý lứa tuổi của học trò ngày nay, mỗi trường cần tuyển giáo viên tâm lý, dành riêng hẳn một phòng để các em giải tỏa những tâm tư, tình cảm với chuyên viên khi bị vướng mắt, không biết chia sẻ với ai.
            Về phía gia đình

Mỗi ông bố bà mẹ hãy là những tấm gương đạo đức cho con, cùng con chia sẻ cảm xúc, tình cảm, lắng nghe tâm sự của của con. Cha mẹ phải là người thầy đầu tiên của trẻ.

Gia đình phải kết hợp với nhà trường, nhận rõ trách nhiệm của cha mẹ  trong việc giáo dục con em mình, không nên khoán trắng hết cho nhà trường.

Về phía nhà trường

Luôn bảo đảm cho môi trường giáo dục được lành mạnh, dứt khóat tuyên chiến với bạo lực và tội ác, đó là nhiệm vụ hàng đầu của ngành giáo dục cũng như mỗi trường học trong xã hội chúng ta.

Cần giáo dục về pháp luật, đạo đức cho các học sinh ngay từ khi mới bước vào trên ghế nhà trường.

Tăng cường công tác quản lý, giáo dục đạo đức học sinh ở  trường qua các buổi trò chuyện đầu tuần.

Các thầy cô giáo phải là tấm gương sáng về mặt đạo đức. Trong giáo dục có nhiều phương cách nhưng tự làm một tấm gương tốt là một phương pháp giáo dục rất hữu hiệu.

Các trường phải đưa ra các hình thức kỷ luật thật nghiêm minh đối với các học sinh có hành vi bạo lực đối với bạn. Thậm chí cần áp dụng cả luật hình sự với những vi phạm đó.

Nhà trường cần phải nắm được danh sách các học sinh cá biệt có nguy cơ gây bạo lực để thường xuyên chia sẻ, giáo dục các em. Phối hợp với gia đình, yêu cầu gia đình cần làm bản cam kết giáo dục nghiêm chỉnh con em mình tại nhà.             

Thường xuyên kiểm tra và ngăn chặn học sinh mang hung khí hoặc các vật dụng có thể gây nguy hiểm vào trường học

Chương trình học cũng nên được giảm tải, tránh gây nặng nề ức chế tâm lý cho các em. Thay vào đó, tăng cường các hoạt động vui chơi, giải trí lành mạnh, xây dựng các chương trình trải nghiệm đi thực tế xã hội cho trẻ học tập.

Về phía xã hội

Cần xây dựng một xã hội phát triển văn minh, lành mạnh, là mội trường tốt cho trẻ học hỏi, trưởng thành.

Chính quyền địa phương cũng cần thiết phải nắm được hoàn cảnh của từng gia đình có con em đang theo học tại các trường trên địa bàn. 

Tránh việc đưa những trẻ quá cá biệt vào các Trung tâm giáo dưỡng vì “cần nhìn thẳng vào vấn đề để thấy rằng chúng ta cần cảm hóa chứ không phải trừng phạt.”

Bản thân học sinh

Các em học sinh cũng phải có trách nhiệm đối với bản thân mình bằng cách là tự rèn luyện về mọi mặt, nhất là đạo đức, lối sống, hành vi, nếu không sẽ dẫn tới những hậu quả khó lường.

Trước tiên, Hs cần cố gắng chăm chỉ học tập, trao dồi kiến thức, tu dưỡng đạo đức để trở thành trò giỏi, con ngoan, là một công dân tốt.

Có lối sống, lành mạnh, biết lựa chọn các hình thức giải trí phù hợp với hoàn cảnh, lứa tuổi của mình, giữ gìn sự trong sáng trong tình cảm học trò

Biết học hỏi, biết sẻ chia, biết kiên nhẫn lắng nghe và sửa chữa khuyết điểm.

Có đủ nghị lực để tránh xa những cám dỗ trong cuộc sống đời thường, nói không với các tệ nạn xã hội.

Tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội.
Mong rằng với vài lời suy nghĩ của chúng tôi sẽ góp thêm tiếng nói chung để giảm bớt tình trạng bạo lực trong học đường hiện nay.