Kìa ngoài kia xa vắng
Có ai chờ người về
Kìa ngoài kia sương gió
Tháng năm chờ mỏi mòn.

Một từ chờ trong lòng mẹ là mỏi mòn qua năm tháng.

Một màn đêm ập xuống. Có lẽ màn đêm này không thể nhận được ánh sáng nữa rồi. Bởi nó yên tĩnh đến yên bình. Bởi dù biết mình bị vây trong tối tăm nó vẫn yên lặng. Yên lặng đợi chờ một điều còn đẹp hơn cả ánh sáng. Nhưng tất cả đều mờ ảo, đều không phải sự thực. Vì không có màn đêm nào mãi tối tăm cả... chỉ là không thể chấp nhận thôi.

Có ai hay cảm giác thực sự của chờ đợi?

Dậy đi em, đông sang rồi
Dậy đi em, kẻo lạnh em ơi
Đời lang thang mình em bước
Mệt mỏi rồi vẫn bước đi em.

Gió lạnh ào ạt thổi hất tung chiếc lá khô trên cành. Cậu rùng mình mở mắt chỉ thấy mây trời ảm đạm. Cuộn mình dưới gốc cây, chống chọi với cái lạnh.

- Con à, con đi đâu vậy? Sao con lại ngồi đây? Người con lạnh quá! Về nhà với mẹ nào.

Bà lão ôm chầm lấy cậu. Bà vừa khóc vừa cười. Bà xoa xoa đôi tay lạnh đến tím tái của cậu, ôm cậu vào lồng ngực ấm áp. Ánh mắt bà ngập tràn yêu thương trìu mến, một tiếng gọi "con" nghe thật thân thương.

- Con à, con làm sao vậy? Sao con không nói chuyện với mẹ? Sao con không gọi mẹ?

Ánh mắt bà bất chợt thất thần, đôi môi nhăn nheo run run, từng nếp nhăn trên gương mặt hằn lên sự khổ đau.

- M... mẹ... mẹ ơi...

Bà cụ này sao có thể là mẹ cậu được. Nhưng như vậy đã sao? Trêu đùa cũng được. Giả cũng được. Cậu ôm lấy bà, òa khóc nức nở.

- Mẹ! Mẹ ơi! Mẹ ơi! Mẹ ơi!...

- Con ngoan đừng khóc. Mẹ đây rồi. Mẹ đây rồi mà.

Bà vỗ về lưng cậu. Một người mẹ đang dỗ dành con mình. Đó là cảm giác cậu luôn mong muốn. Đó là tình yêu thương cậu luôn ước ao.

Em luôn mong ước có mẹ mà, đúng không?

Đêm dần buông êm đềm. Mặc cho gió lạnh ngoài kia rít gào, mặc đêm đen xa xăm, trong căn nhà ngói nhỏ có hai bóng người bên nhau, bóng mẹ cao lớn ôm ấp bóng con bé nhỏ.

Bữa cơm tối nghèo khổ nhưng thật ấm nóng, thật tràn yêu thương. Đó sẽ là bữa cơm ngon nhất cuộc đời cậu vì... có mẹ ở bên.

Đúng vậy, một bữa cơm sẽ thật ngon khi có mẹ ở bên.

Còn người mẹ kia ơi, đứa trẻ này có thật là con bà? Đứa trẻ kia thật đáng thương, em cần có mẹ biết bao. Dù bà không phải mẹ em nhưng trái tim người mẹ rất bao dung. Trái tim ấy sẵn sàng ôm lấy em, trao cho em yêu thương. Em biết không, trái tim của người mẹ ấy đang rất khổ đau vì bà ấy đang mòn mỏi chờ con trong vô vọng. Và em có hay rằng chính em cũng đang xoa dịu nỗi đau của người mẹ ấy.

Vậy con của bà đâu rồi?

Là chiến tranh! Chính chiến tranh đã cướp đi tất cả của bà, cướp đi đứa con yêu quý - cả nguồn sống của bà.

Chiến tranh ơi chiến tranh, qua đi thì đã sao? Chiến tranh có hay chăng bắt đầu là máu và kết thúc cũng là máu không? Dù cho biết thì đã sao? Chiến tranh vẫn sẽ thản nhiên hủy diệt tất cả. Máu tuôn chảy thấm đẫm non sông, xương trắng tha hương vùi trong đất... chiến tranh có vui không? Nếu chiến tranh có cảm xúc thì sẽ chẳng bao giờ gây ra những chuyện tang thương, thảm khốc. Chiến tranh khói lửa mịt mù đập nát tất cả thành cát bụi nhưng trái tim người mẹ rất kiên cường dù cho đã bị tổn thương rỉ máu. Bao trái tim người mẹ bị giằng xé khi con họ ngã xuống nhưng những trái tim ấy vẫn cố nén đau thương, vẫn đập từng nhịp vững chãi vì Tổ quốc. Một phát súng nổ, một người ngã xuống. Một trận đánh bom, bao người nằm yên trong đất mẹ. Bao trận tra tấn vẫn ngẩng cao đầu kiên cường bất khuất. Nhiều người ngã xuống sẽ có rất nhiều người đứng lên. Con trai bà cũng vậy. Anh đã chiến đấu cho đến hơi thở cuối cùng. Máu thịt anh thấm trong đất mẹ. Đất mẹ cũng là đất quê nhà. Ở quê nhà xa xôi có mẹ đang chờ anh quay về. Có bao người ra đi, cũng có người trở lại. Các anh ngã xuống để bảo vệ Tổ quốc, để cho bao trái tim người mẹ khác không rỉ máu, quặn thắt.

Những người con ngã xuống, danh hiệu bà mẹ Việt Nam anh hùng vừa tự hào vừa xót xa. Tự hào cho một người con anh dũng kiên cường và xót xa cho cõi lòng người mẹ tan nát.

Trước hiên nhà vắng lặng, bà chờ con từng ngày. Thằng bé chỉ đi quanh đâu đây thôi rồi sẽ về ngay mà. Con bà ngoan lắm, nó sẽ về với mẹ ngay thôi. Nước mắt người mẹ rơi lặng lẽ từng giọt... từng giọt... thấm đẫm thời gian.

Con ơi! Con đâu rồi? Mau về đi con...

Căn nhà lặng nghe từng bước chân. Mẹ ngóng trông con từng ngày. Đã bao mùa đến rồi đi mà bóng con giờ nơi đâu? Đôi mắt mờ dần theo năm tháng mà hình bóng con chỉ về trong giấc mơ đêm tàn. Ngày con lên đường nhập ngũ, theo màu xanh áo lính mẹ ngóng trông từng bước cho đến khi xa khuất tầm tay. Năm tháng ơi xin đưa con về bên mẹ. Năm tháng ơi xin cho mẹ được thấy bước chân con trở về... dù chỉ một lần thôi cũng được. Căn nhà lặng yên theo dáng mẹ mỏi mòn mà tin con vẫ chưa thấy.

Ngoài kia sao xa vắng? Từng con đường mẹ dắt con từng bước đi ngày bé đâu rồi? Cái cây con hay trèo giờ đã rụng hết lá, đứng trơ trọi giữa khoảng trời xanh xám. Cái cây đó nảy lộc non khi xuân đến, ra hoa đậu quả vào những ngày hè oi ả, rụng lá vàng xào xạc khi thu qua và lạnh lẽo lúc đông về. Giờ đây cái cây ấy không còn lá nữa. Giờ đây cái cây ấy đã chết khô rồi... Khô héo theo năm tháng. Khô héo theo dáng mẹ nhạt nhòa.

Hiên nhà vắng lặng, mẹ đơn bóng ngóng con quay về. Mưa xuân lâm thâm, tim mẹ lạnh ẩm. Ngày hạ chói chang, từng cơn gió nóng phả vào bao nếp nhăn xếp chồng trên gương mặt mẹ. Ngày thu sang, nắng buồn phủ lên bóng mẹ. Lá vàng rơi lạo xạo trong sân. Nắng kéo dài vệt bóng mẹ đơn cô. Mùa gió lạnh đến rồi nhưng mẹ nào quan tâm. Đông ơi, đông thật lạnh! Nhưng lòng mẹ còn buốt giá hơn.

Kìa ngoài kia sương gió, bóng mẹ liêu xiêu bên hiên nhà. Cánh chim bay đi rồi trở lại. Nơi phương trời xa xăm, con giờ ở đâu? Trời giăng mây đen giông bão đến rồi, con giờ nơi đâu? Bao ngày mưa tầm tã, có người mẹ tìm con, tóc trên đầu từ hoa râm giờ đã đẫm sương. Mưa rơi nhòe mắt mẹ, mẹ vẫn từng bước, từng bước đi tìm con. Mưa ào ào đổ xuống có hay nước mắt mẹ ướt đầm tháng năm. Mưa rơi qua bóng mẹ nhạt nhòa, rơi qua mắt mẹ mờ đục. Đêm gió lạnh sương giá, khung cửa sổ buồn không khép. Đêm dài khắc khoải ngọn đèn cô liêu, bóng mẹ lặng yên trên tường.

Vì nhớ mong con, người mẹ ấy đã điên rồi. Bà ấy là một người điên nhưng bà ấy là một người mẹ.

Ru con, con ngủ cho dài​Ngủ ngoan không khóc ngủ dài mẹ thương
À ơi năm tháng dãi dầu​Bóng mẹ già yếu, bóng con phương trời
À à ơi... à à ơi...​Ngủ ngoan con hỡi... đừng rời xa mẹ.

Bà ôm đứa trẻ vào lòng nhẹ nhàng hát ru. Lời ru man mác trong đêm gió lạnh, êm dịu như bàn tay ấm áp, êm dịu như tình thương bao la của mẹ. Đôi tay gầy guộc nhăn nheo vỗ nhẹ lên lưng đứa trẻ. Mẹ đã già rồi nhưng lời ru ấy vẫn luôn ngập tràn yêu thương. Câu hát năm nào giờ lại được mẹ hời ru. À ơi... à ơi... lời ru êm đềm theo từng giấc ngủ của con. Tuổi thơ êm đềm khi có lời ru của mẹ. Ru hời từng bước chân con chập chững. Ru hời từng nụ cười con thơ dại. Ru hời những ngày xưa ngủ yên trong đêm tối im lìm...

Con yêu à, con có nghe thấy lời ru của mẹ không? Ngủ ngoan đi nào. Ngủ ngoan đi nào. Đừng chạy lung tung làm mẹ tìm mỏi mắt. Đừng đi lâu quá để mẹ chờ mong. Ngủ ngoan đi con... đừng rời xa mẹ.

Bên ngọn đèn leo lét, bà ngồi may áo cho con. Đôi mắt mờ vì năm tháng, đôi tay gầy guộc run run xỏ chiếc kim. Từng mũi lên mũi xuống là bao nỗi lòng người mẹ. Gió ngoài kia lạnh rồi, con lạnh lắm phải không? Gió lạnh thổi lá rụng, con đã rất lạnh nên mới ngồi thu mình dưới gốc cây như những ngày xưa. Mẹ biết con là đứa trẻ ngoan mà. Con sẽ không đi đâu xa và sẽ không đi quá lâu. Con đã về bên mẹ rồi đấy thôi. Con vẫn bé bỏng như ngày nào. Nhưng sao mẹ lại già nhanh thế này? Mẹ không còn thể dắt con đi từng bước và cũng không thể theo từng bước chân con nữa.

Con bà đã về rồi và đang nằm ngủ ngoan trong lời ru của bà. Bà biết con bà sẽ về mà. Thằng bé vẫn bé bỏng thơ dại như ngày nào. Gió lạnh thổi, con lạnh run ngồi thu mình dưới gốc cây. Bà xót xa lắm. Con trai bà đã về rồi, gió lạnh cũng về rồi, bà muốn may áo ấm cho con. Con trai bà đã về rồi, sao bà lại già yếu thế này? Con trai bà đã về rồi, bà muốn được ở bên con, muốn ôm con, muốn nấu những bữa ăn ngon cho con, muốn hát ru con những đêm dài... Nhưng bà mệt quá rồi... Nhưng bà vẫn muốn may áo ấm cho con. Gió ngoài kia lạnh lắm, không có áo ấm con sẽ lạnh lắm. Nhưng biết làm sao đây? Mẹ mệt quá rồi, con à.

Gió lạnh ào ạt qua ngôi nhà ngói nhỏ. Bên ánh đèn leo lét đổ bóng liêu xiêu, bà ôm chiếc áo đang may dở... gục xuống.

Chỉ có người mẹ mới hay cảm giác thực sự của chờ đợi. Chờ đợi con về và chỉ mong con bình an. Bởi con là cả nguồn sống của mẹ. Trong đêm sương gió cũng chỉ có mẹ chờ mong con về. Chờ đợi con cho đến khi tháng năm mỏi mòn quanh đôi mắt mẹ.

Thời gian ơi đi qua tóc mẹ
Cứ vô tình như gió như sương
Ngoảnh lại nhìn cùng bao năm tháng
Bóng mẹ chờ bên hiên quạnh hiu.