Tôi cười. Khi nhìn vào đôi mắt người khuất dưới cái mũ trùm mùa đông ấm áp, tôi tưởng như mình đang bị đông cứng lại bởi một thế lực huyền bí nào đó. Nhìn người xem, trơ trọi giữa nghĩa địa lạnh lẽo này đã bao lâu rồi? Công việc của người là dẫn đường cho những linh hồn lạc lối, đưa chúng về phía bên kia bờ bỉ ngạn. Nhìn gương mặt người xem, xinh đẹp và lãnh đạm. Người có đôi mắt sắc, tràn đầy nhựa sống. Người có mái tóc dài, búi gọn gàng giấu sau lớp mũ áo dày dặn. Người có giọng nói thanh trong, mang đầy niềm kiêu hãnh và dịu dàng.

"Gửi cho người những cánh hoa, yên bình bên kia thế giới."

Trên mỗi ngọn thánh giá, mỗi một nấm mồ, người đặt xuống một nhành nguyệt quế xanh tươi đang nở rộ. Tôi đến thăm từng người bạn, viếng từng ngọn cỏ. Bên cạnh tôi, người luôn đứng nhìn, im lặng. Không biết linh hồn họ đã được người dẫn đến nơi đó chưa? Tôi hỏi. Người không trả lời, chỉ mỉm cười rồi quay lưng đi mất.

"Giá như tôi có thể nghe giọng người một lần nữa."

Vài năm sau, khu nghĩa địa bị san phẳng bởi chiến tranh, và bóng hình xuất hiện cạnh những ngôi mộ cũng không bao giờ trở lại.

Hôm nay, tôi đứng đây, tay cầm vũ khí, mắt nhìn thẳng về phía trước. Chiến tranh sẽ không bao giờ kết thúc. Dưới chân trời màu xanh vời vợi, không một áng mây, không một ngọn gió, và điều ước của tôi sẽ không còn có thể thành hiện thực nữa.

Tiếng chuông vang lên, dẫn đường cho những chiến binh bất khuất của đất nước, quốc kì tung bay dưới nắng, hoà nhịp cùng âm thanh đến từ muôn vạn con người. Chúng tôi đã thắng. Nhưng, tôi không tìm được người.

Hôm nay, tôi đứng đây, trên một ngọn đồi nhỏ xanh ngát. Bàn tay chai sạn lướt trên từng phiến đá, từng tấm bia, và từng ngọn thánh giá lạnh lẽo. Tôi ở đây, thăm từng người, viếng từng cánh hoa, như cách người đã từng. Và rồi, khi nghĩa trang đóng cửa, bóng hình lang thang bên cạnh những ngôi mộ lại một lần nữa xuất hiện, tiếp tục công việc của mình cho tới khi vòng lặp của thế giới chấm dứt.

"Dẫn lối cho linh hồn? Ta nghĩ đúng hơn là dẫn đường cho thế giới đến với kết thúc."

"Cầu nguyện cho con, đủ dũng cảm để bước lên nấc thang thiên đàng."