I- Nguon goc va ban chat nha nuoc

1. Nguon goc nha nuoc

- Nha nuoc la mot pham tru lich su. Nha nuoc khong dong

nghia voi xa hoi, khong phai xa hoi loai nguoi hinh thanh la da co

nha nuoc. Lich su xa hoi da co mot thoi ky chua co nha nuoc - thoi

ky xa hoi cong san nguyen thuy; chi den khi xa hoi phan chia

thanh giai cap nha nuoc moi ra doi.

- Che do tu huu ra doi, xa hoi phan chia thanh nhung giai

cap doi khang - chu no va no le. Mau thuan giua cac giai cap, cuoc

dau tranh giua giai cap do khong ngung dien ra va ngay cang

quyet liet khong the dieu hoa duoc. De bao ve loi ich cua minh,

giai cap chu no da lap ra mot bo may bao luc, tran ap. Bo may do

la nha nuoc.

- Nha nuoc dau tien trong lich su la nha nuoc chiem huu no

le, tiep do la nha nuoc phong kien, nha nuoc tu ban deu xuat hien

tu mau thuan doi khang giai cap von co cua moi xa hoi do. Nhu

vay, nha nuoc la san pham va bieu hien cua nhung mau thuan

giai cap khong the dieu hoa duoc. O dau co mau thuan giai cap

khong the dieu hoa thi o do nha nuoc xuat hien.

2. Ban chat nha nuoc

- Ban chat nha nuoc la nen chuyen chinh cua mot giai cap

nay doi voi giai cap khac va doi voi toan xa hoi. Nho co bo may nha

nuoc, giai cap thong tri chiem so it trong dan cu duy tri duoc su ap

buc, boc lot cua minh doi voi giai cap bi tri bao gio cung chiem so

dong. Ban chat do duoc the hien o chuc nang va dac trung cua nha

nuoc.

- Voi tinh cach la nen chuyen chinh cua mot giai cap doi voi

giai cap khac, nha nuoc cua giai cap boc lot khong the la ke "cong

bang" bao ve loi ich cho cac giai cap trong xa hoi.

- Theo ban chat do, nha nuoc, la mot bo phan quan trong

nhat cua kien truc thuong tang cua xa hoi co giai cap. Do do, "Nha

nuoc noi chung chi la su phan anh, duoi hinh thuc tap trung cua

nhung nhu cau kinh te cua giai cap thong tri trong san xuat".

(Mac -Ph.Angghen: Tuyen tap, t.VI, Nxb. Su that, HN, 1984,

tr.413).

II. Tinh tat yeu va dac diem cua nha nuoc xa hoi chu nghia

1. Tinh tat yeu

Su ton tai cua nha nuoc xa hoi chu nghia la mot tat yeu lich

su, bat nguon tu ban chat cua cuoc cach mang xa hoi chu nghia -

mot cuoc cach mang sau sac va triet de nhat trong lich su xa hoi.

Giai cap cong nhan va nhan dan lao dong can phai thiet lap

nha nuoc cua minh de:

- De bep su phan khang cua giai cap boc lot va cac luc luong

phan dong.

- Xay dung nen kinh te xa hoi chu nghia - tien de vat chat xa

hoi co tinh tat yeu bao dam cho nhan dan lao dong nam duoc

quyen luc xa hoi, lam cho nguoi lao dong tro thanh nguoi chu xa

hoi.

- Phat trien va khong ngung hoan thien nen dan chu xa hoi

chu nghia, phat huy tinh tich cuc sang tao cua nhan dan lao dong.

- Xay dung va cung co luc luong quoc phong de chong lai moi

am muu xam luoc cua bon de quoc va cac luc luong phan dong

quoc te ben ngoai.

- Mo rong giao luu quoc te, tiep can va van dung nhung gia

tri cua nen van minh nhan loai phuc vu cho su nghiep xay dung

chu nghia xa hoi va doi song hanh phuc cua nhan dan.

2. Nhung dac diem co ban cua nha nuoc xa hoi chu nghia

- Nha nuoc xa hoi chu nghia la nha nuoc cua dan, do dan va

vi dan, la mot to chuc thuc hien quyen lam chu cua nhan dan lao

dong do dang cong san lanh dao. Day la dac diem chu yeu nhat

cua nha nuoc xa hoi chu nghia.

- Nha nuoc xa hoi chu nghia vua la mot bo may chinh tri -

hanh chinh, mot co quan cuong che, vua la mot to chuc quan ly

kinh te - van hoa xa hoi cua nhan dan lao dong. Do la su ket hop

giua hai chuc nang tran ap va to chuc xay dung, trong do to chuc

xay dung la mat chu yeu.

- Su thong nhat giua tinh chat dan toc va tinh chat quoc te la

mot dac diem cua nha nuoc xa hoi chu nghia.

- Nha nuoc xa hoi chu nghia la to chuc, thong qua do dang

cua giai cap cong nhan thuc hien vai tro lanh dao cua minh doi voi

tien trinh phat trien cua xa hoi. Su lanh dao cua dang cong san

quyet dinh ban chat giai cap cong nhan cua bo may nha nuoc, la

dieu kien quyet dinh de bao dam thuc hien quyen lam chu tap the

cua nhan dan lao dong, bao dam la nha nuoc cua dan, do dan va vi

dan.

Nhung dac diem chu yeu da noi o tren cua nha nuoc xa hoi

chu nghia xac dinh ro la nha nuoc kieu moi trong lich su.