Data opublikowania: nie wiadomo
Ostatnia aktualizacja: 15.12 10.09.2019

Można uzależnić się od wszystkiego. Każda z używek oddziałuje na mózg w indywidualny sposób. Jedyną cechą wspólną jest to, że podczas zażywania powyżej określonej dawki jest wydzielana dopamina. Aktywuje to układ nagrody, z czasem chcemy więcej, co prowadzi do uzależnienia.

Aby wrócić do nałogu wystarczą 33 milisekundy. Za krótko, aby obraz dotarł do świadomości, ale to nie jest problem. Podświadomość widzi używkę, żąda wzięcia substancji.

Nałóg ma swoją pamięć. Im częstsza i dłuższa konsumpcja, tym trudniej ją wymazać. Ona utrzymuje się przez całe życie. Nawet u osób czystych określone obszary mózgu są uśpione, czekając na przebudzenie. Jedna aktywacja wystarczy. Nawet po śmierci zostają ślady w postaci ilości aktywnych białek związanych z uzależnieniem.
Jedzenie cukru podnosi poziom dopaminy o 50% podobnie jak zjedzenie dobrego obiadu, seks o 100%, marihuana 125-175%, alkohol 125-200%, kokaina i gry online 400%, amfetamina 1000%. Nieprawdopodobne, nieprawdaż?

Telefon
Smombie - osoba uzależniona od smartfona wpatrzona w ekran zachwywująca się niczym zombie. U takich osób nałóg aktywuje te same połączenia nerwowe co u narkomanów.

Alkohol
Alkoholik umarł dwanaście godzin po 42. urodzinach. Nie zapił się na śmierć, jego organy nie były w strasznym stanie spowodowanym przez picie. Mężczyzna rzucił alkohol z dnia na dzień. Delirium tremens - zjawisko po gwałtownym odstawieniu substancji uzależniającej. Jeśli nagle przestaniemy organizmowi dostarczać np. alkoholu receptory np. GABA czy NMDA wszczynają alarm. Pojawia się stres, staje się tak silny, że może dojść do zapaści układu krążenia. Ważne jest stopniowe zmniejszanie dawki uzależniającej substancji. Dzięki temu nasz mózg się odzwyczai i wyjdzie z fazy krytycznej.

Nikotyna
Tu krótko. E- papierosy zawierają pyrazynę, która zalewa dopaminą układ nagrody.

Ból
Masochiści lub pacjenci z zaburzeniami osobowości typu borderline najczęściej chcą czuć ból. Dzięki temu redukują poziom stresu lub napięcie psychiczne, niekiedy sprawia im to przyjemność. Bodźce bólowe powodują wyrzut narkotykopodobnych neuroprzekaźników np. endorfin. Za jedyną formą leczenie, która działa, uznaje się psychoterapię.

Wskaźniki diagnozowania uzależnienia: tolerancja i odstawianie. Pierwsze to potrzeba przyjmowania coraz większych dawek, bo ta sama ilość nie daje identycznych efektów jak wcześniej.
U podłoża tolerancji leży szereg mechanizmów fizjologicznych takich jak chociażby zmiana liczby receptorów. Osoba uzależniona nie może czerpać przyjemności z codziennych zachowań. Musi przyjąć kolejną dawkę, myśli tylko o tym, nie może się skupić. Gdy substancja uzależniająca nie jest dostarczona, pojawia się zespół odstawienia z licznymi objawami somatycznymi. Na poziomie fizjologicznym wiąże się to z reakcjami stresowymi i wydzielaniem hormonów stresu. Mniejszy jest poziom uwalniania dopaminy z NAC i aktywność całego układu nagrody jest obniżona. Różne substancje psychoaktywne będą inaczej działać wobec neuroprzekaźnika, dlatego ważne jest, aby zacząć leczenie na wczesnym etapie uzależnienia.

Źródła
1. Świat Wiedzy Wydanie 7/2018
2. http://neuropsychologia.org/od-przyjemnosci-do-zniewolenia-rola-ukladu-nagrody