Francja
- ponad 63 mln populacji,
- 643 801 km²,
- stolica państwa to Paryż,
- głową państwa jest prezydent - Emmanuel Macron
Do najbardziej znanych atrakcji turystycznych należy:
- Wieża Eiffla - ma trzysta dwadzieścia cztery metry wysokości, jej budowa trwała dwa lata.
- Luwr - dawny pałac królewski w Paryżu, obecnie muzeum sztuki. Jedno z największych muzeów na świecie, najczęściej odwiedzana placówka tego typu na świecie. Stanowi jedno z ważniejszych punktów orientacyjnych stolicy Francji.
- Pałac w Wersalu - Znajduje się pod Paryżem i słynie z zespołu pałacowego, miejsce rezydencji królów francuskich od 1682 roku. Pałac wersalski rozbudowany z rozmachem za czasów Ludwika XIV jest najwspanialszym dziełem francuskiego klasycyzmu i baroku.
ŚLUBY I WESELA
We Francji nie ma ślubów konkordatowych, uroczystość ślubna dzieli się zawsze na ślub cywilny zawierany w merostwie oraz ślub kościelny z weselem.
Na ślub cywilny do merostwa przychodzą przede wszystkim przyszli małżonkowie, ich świadkowie oraz najbliższa rodzina. Co do zasady uroczystość jest otwarta dla każdego, kto miałby ochotę wejść (i zgłosić sprzeciw, dlaczego związek nie może zostać zawarty).
Ceremonia trwa maksymalnie godzinę. Mer odczytuje tekst prawa wymieniając obowiązki małżeńskie: wierność, wzajemna opieka i zaspokajanie potrzeb materialnych, a także edukacja wspólnych dzieci oraz zabezpieczenie ich przyszłości.
Następnie po zadanym przez mera pytaniu (czy bierzesz go/ją za męża/żonę) i po zgodnym "Oui", ci wymieniają się obrączkami oraz podpisują dokumenty. Na koniec otrzymują od mera książeczkę rodzinną, dokument identyfikujący założoną rodzinę.
Ślub Kościelny
Najpierw do kościoła wchodzą świadkowie. Za świadkami idzie Pan Młody pod rękę ze swoją Mamą. Za nimi idą małe dzieci sypiąc na ziemię płatki róż, a ostatnimi w korowodzie jest Panna Młoda i Ojciec Panny Młodej.
We Francji często podczas ceremonii ślubnej Młodzi siedzą na krzesłach/fotelach pod altanką z kwiatów.
We Francji często słowa przysięgi małżeńskiej Młodzi piszą sobie sami.
Kolejna różnica zwyczajów dotyczy obrączki. W Polsce nosi się ją na prawej ręce, a we Francji na lewej.
We Francji, zamiast ustawiania się gości w długą kolejkę, składania życzeń nowożeńcom oraz wręczania kwiatów i prezentów, odbywa się małe przyjęcie dla tych, którzy przyszli na ślub. Inaczej nazywa się to weselny bankiet, który często odbywa się na świeżym powietrzu. Wszystko dzieje się na spokojnie i bez presji stojącej za plecami kolejki gości. Toasty (szampan albo wino), prezenty, pogawędki z nowożeńcami, wspólne zdjęcia.
Przy dobrym jedzeniu goście nadrabiają też zaległości towarzyskie z dawno niewidzianymi członkami rodziny.
Ta część trwa nawet kilka godzin. Uroczysty obiad, na który zaproszeni są najbliżsi rozpoczyna się dopiero wieczorem.
Prezenty
We Francji bardzo rzadko przynosi się kwiaty w prezencie ślubnym. A nawet jeśli, to ewentualnie niektórzy zamawiają je w kwiaciarni z dostawą bezpośrednio do domu Młodych, by nie robić im kłopotu z przewożeniem.
A więc co daje się w prezencie Młodym? Najchętniej widziane są zwyczajnie pieniądze w kopercie. Często na tą okoliczność przewidziane jest specjalne pudełko lub koszyk, aby goście mogli elegancko i dyskretnie zostawić swój upominek (Francuzi są bardzo wstrzemięźliwi w temacie pieniędzy. Nie lubią o nich rozmawiać ani się z nimi zbytnio obnosić.)
Jaka kwota będzie odpowiednia na prezent? Nie ma sztywnych standardów. Każdy daje tyle, ile ma ochotę i mu na to pozwala jego sytuacja finansowa. Przeważnie jednak daje się taką kwotę, aby zwróciło się młodym za swoje miejsce na przyjęciu.
Lepiej nie przynosić kwiatów, bo można tym sprawić kłopot parze młodej. Z drugiej strony zawsze można zapytać się wcześniej mamy panny młodej lub jej świadkowej o zaproponowaną przez Młodych listę prezentów. Sami najlepiej wiedzą, co będzie im potrzebne, aby urządzić wspólne życie. Na liście podane są od razu adresy lub linki do sklepów, gdzie daną rzecz można znaleźć.
Niektórzy dalecy bliscy, znajomi czy nawet sąsiedzi rodziców, którzy nie mogą być na ślubie wysyłają parze młodej kartki z życzeniami i dołączonym czekiem.
Uroczysty obiad
Na francuskich weselach alkohol nie leje się strumieniami. Posiłek trwa – jak na prawdziwy francuski obiad przystało – bardzo długo i jest przede wszystkim okazją do dyskusji z innymi osobami przy stole.
Goście usadzeni są przy stołach w taki sposób, aby ułatwić poznawanie się osób między rodzinami.
Francuskie wesele może być przerywane przez uroczyste przemowy i niespodzianki przygotowane przez rodzinę. Para młoda tańczy również pierwszy taniec, co jest zwyczajem tak samo polskim, jak francuskim.
Po deserze i torcie kończy się siedzenie przy stołach, a zaczyna impreza. Muzyka jest puszczana z odtwarzacza, ale didżeje też się zdarzają.
Parę tygodni po ślubie przychodzi moment na jeszcze jeden francuski zwyczaj. Osobom, które pomagały w przygotowaniach oraz gościom, wysyła się kartki z podziękowaniami.
WAŻNE DNI I ŚWIĘTOWANIE
Święto Narodowe Francji, popularnie jako Dzień Bastylii – święto narodowe, obchodzone we Francji co roku 14 lipca. Upamiętnia wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej 14 lipca 1789 r., zapoczątkowanej zdobyciem Bastylii. We Francji obchody tego święta są bardzo uroczyste. Są pokazy sztucznych ogni i defilady. Podczas tego święta śpiewa się Marsyliankę, hymn Francji.
W dniach 13 - 15 lipca odbywają się w większości miast francuskich pokazy sztucznych ogni. 14 lipca na Polach Elizejskich w Paryżu odbywają się parady wojskowe z udziałem urzędników francuskich i zagranicznych gości.
Boże Narodzenie oficjalnie zaczyna się 25 grudnia.
W czasie przedświątecznym nie obchodzi się Mikołajek.
6 grudnia to dzień jak każdy inny.
W dniach poprzedzających święta nie spędza się czasu na sprzątaniu czy gotowaniu.
Większość Francuzów podchodzi do sprzątania z dozą luzu: nie robi się gruntownych porządków przed Świętami czy przybyciem gości. W wielu domach, nie tylko tych najbardziej zamożnych, angażuje się za to w wymiarze całorocznym pomoc domową, która przychodzi zazwyczaj raz w tygodniu.
Także przygotowanie większości świątecznych dań również nie wymaga wiele zachodu.
Natomiast dużą popularnością cieszą się co roku ruchome, atrakcyjne wystawy luksusowych paryskich domów mody. Zwłaszcza wieczorami i w weekendy trudno przebić się przez napierający ze wszystkich stron tłum, chętny by zobaczyć je z bliska. Mimo iż jest to ciekawe, kolorowe, ładne wizualnie, to, jednak nie ma nic wspólnego z tradycyjnym świątecznym klimatem.
W przestrzeni publicznej unika się religijnych symboli - Boże Narodzenie są czymś w rodzaju bajkowego święta, którego głównym bohaterem jest Gwiazdor. Widać to też na przykładzie kalendarzy adwentowych: zamiast choinki, szopki, aniołków czy świętego Mikołaja, można kupić takie z lalką Barbie czy postaciami z kreskówek.
W kościele katolickim oprócz możliwości tradycyjnej spowiedzi odbywa się też „nabożeństwo pokutne", czyli spowiedź powszechna. Nie uświadczy się też tutaj długich na kilometry kolejek do „tradycyjnej" przedświątecznej spowiedzi, z co najmniej trzech powodów: niewielu jest tutaj „wierzących i praktykujących", ponadto sakrament spowiedzi zanika (we Francji wszyscy uczestniczący we mszy przystępują do komunii) i nie mówi się wiele o wigilijnym pojednaniu z Bogiem i drugim człowiekiem, które w Polsce symbolizowane jest choćby przez łamanie się opłatkiem.
We Francji nie ma specjalnych świątecznych pieśni. Melodia jest podobna do tych polskich kolęd.
Istnieje zestaw tradycyjnych dań serwowanych na kolację wigilijną jak i na obiad w pierwszy dzień świąt, ale w ich doborze panuje mimo wszystko większa dowolność, nie są to też potrawy, które można jeść tylko przy okazji Świąt Bożego Narodzenia.
Wyjątek stanowi deser: ciasto bûche, kupowane jest tylko na tę okazję. Nikt raczej nie robi go samodzielnie, bo wykonanie tradycyjnej rolady z kremem jest bardzo czaso- i pracochłonne.
Bûche de Noël to rodzaj ciasta w kształcie pnia polanego czekoladą, imitującą korę drzewa.
Poza tym, przysmakami świątecznymi są ślimaki i trufle z winem.
W Bretanii na wigilijnym stole królują zwłaszcza owoce morza (ostrygi, krewetki, langusty, kraby, przegrzebki) i ryby, ale nie obędzie się też bez świątecznego przysmaku większości Francuzów: delikatnego pasztetu z gęsich wątróbek.
Każde danie podawane jest przy akompaniamencie odpowiadającego mu wina, a rozpoczynający kolację toast wznosi się szampanem. W dzień Bożego Narodzenia najczęściej podaje się potrawy z drobiu.
We Francji dzieci robią albo wyklejanki z katalogów z zabawkami z tym, co chciałyby dostać, albo piszą listy z życzeniami, które rodzice i dziadkowie w dużej mierze biorą pod uwagę.
Prezenty otwiera się we Francji w dzień Bożego Narodzenia, rankiem. Przed pójściem spać, każdy domownik zostawia pod choinką swoje buty po to, by przychodzący w nocy Gwiazdor wiedział, gdzie zostawić czyje pakunki. Prezenty nie są więc podpisywane (umieszcza się na nich jedynie dyskretnie inicjały), bo każdy obdarowany orientuje się na podstawie butów, a nie podpisu, gdzie są jego upominki. Dzieci często przygotowują mu też mały poczęstunek, na przykład w postaci mandarynek i garści bakalii.
W gronie młodych może pojawić się propozycja wyjścia do pubu.
Wyjście do pubu po kolacji 25. lub 26. grudnia to żaden problem (nie zdarza się to w każdym domu), ale jako, że na Gwiazdkę wiele osób wraca w rodzinne strony, młodzi chętnie spotykają się wieczorem w swoim gronie. Niektóre puby otwierają z tej okazji swoje podwoje aż do rana (co we Francji akurat nie jest regułą: puby zamykane są zazwyczaj o 1 w nocy, żeby były otwarte dłużej musiałyby mieć licencję na dyskotekę), a toast można wznieść specjalnym świątecznym piwem (np. bretońskie piwo Coreff czy belgijskie La Chouffe mają taką edycję limitowaną).
26. grudnia nie jest dniem wolnym od pracy i francuscy katolicy nie mają obowiązku pójścia w ten dzień do kościoła.
KUCHNIA
Kuchnia francuska wywierała przez wieki duży wpływ na inne kuchnie, zwłaszcza zachodniej Europy. Najczęściej kojarzona jest z żabimi udkami, ślimakami, bagietką, serami i winem.
Posiłki
We Francji spożywane są trzy główne posiłki w ciągu dnia:
Śniadanie – składa się zazwyczaj z bagietki lub croissanta (rogalika) z dżemem lub masłem oraz kawy lub czekolady, które podawane są w małych miseczkach, by dzięki temu móc w nich zamaczać bagietkę. Coraz częściej podczas śniadania pije się także sok pomarańczowy.
Obiad – spożywany między południem a godziną 14. Jest posiłkiem obfitym, kilkudaniowym: najpierw podawane są przystawki, potem danie główne, sery, deser i kawa. W przeciwieństwie do polskich zwyczajów, we Francji zupy nie stanowią nieodłącznego elementu obiadu i nie spożywa się ich zbyt często.
Kolacja – spożywana jest dość późno – między 20 a 22 i trwa zazwyczaj dość długo. Podawane są dania na ciepło.
Podczas posiłków zawsze pije się wodę, nalewaną prosto z kranu, a do obiadu także wino, które ostatnio coraz częściej bywa zastępowane piwem. Francuzi uważają, że każdy posiłek trzeba zakończyć kawałkiem sera.
Odnośnie deseru tradycyjnymi przysmakami są np. kremy brûlée, tarta jabłkowa, tarta Tatin i wiele więcej.
Restauracje
Liczba restauracji w Paryżu, uważanym za gastronomiczną stolicę Europy, w ostatnich latach gwałtownie zmalała, czego przyczyną jest m.in. skrócenie przerwy obiadowej dla pracowników – z trzech do jednej godziny. W czasie tej przerwy, która trwa od godziny 13, trudno jest znaleźć otwarty sklep. Coraz częściej spotykane sa także lokale serwujące potrawy kuchni orientalnej, włoskiej albo restauracje typu fast food.
We Francji można spotkać się z następującymi określeniami na różne typy lokali gastronomicznych:
auberge – gospoda,
bistrot – nieduża restauracja z ograniczonym wyborem dań, podająca zazwyczaj danie dnia,
brasserie – pierwotnie oznacza piwiarnię, ale obecnie restauracje tego typu przypominają bardziej kawiarnie i serwują także tradycyjne dania,
café – kawiarnia serwująca napoje, zwłaszcza kawę oraz czasem lekkie posiłki,
crêperie – restauracja podająca naleśniki w różnych wariantach,
restaurant – restauracja serwująca tzw. haute cuisine. Jakość restauracji oceniana jest poprzez odpowiednią liczbę gwiazdek, noży czy widelców,
routier – zajazd przydrożny.
Sery
Sery produkowane są w ogromnych ilościach, rodzajach (mówi się, że jest ich tyle, ile dni w roku; w rzeczywistości rodzajów serów we Francji jest jeszcze więcej – około 500) i kształtach. Najsłynniejsze to normandzki camembert, brie i
roquefort.
Wina
Bordeaux AOC – producent legendarnych win czerwonych i w niewielkiej ilości białych
Burgundia (Bourgogne AOC) – znana z lekkich win czerwonych z odmiany pinot noir i białych z chardonnay (np. chablis)
Langwedocja (Languedoc AOC)
Dolina Redanu (Côtes du Rhône AOC) – produkuje głównie krzepkie wina czerwone
Szampania(Champagne AOC) – obok Alzacji najbardziej wysunięty na północ region winiarski Francji, słynący z win musujących
Alzacja (Alsace AOC) – granicząca z Niemcami i słynąca z produkcji win białych
Dolina Loary (np. Vouvrey AOC)
Jura i Sabaudia
Prowansja (np. Côtes de Provence AOC)
Kuchnie regionalne
Pikardia – jej specjalnością są zupy jarzynowe oraz suflet czosnkowy. Pikardia znana jest także z kremu Chantilly, przyrządzanego z mleka, śmietany i cukru. Na deser można zjeść również tartę z rabarbarem.
Alzacja – znana jest dzięki swoim winom, piwu i choucroute, przyrządzanym z kiszonej kapusty oraz foie gras – gęsim wątróbkom. Specjalnością jest także ser munster, wyrabiany z krowiego mleka.
Burgundia – najbardziej znane są burgundzkie wina, boeuf bourguignon – mięso wołowe duszone w czerwonym winie, musztarda z Dijon oraz ślimaki.
Franche - Comté – w masywie gór wytwarzany jest słynny ser comté z krowiego mleka.
Normandia – jako region nadmorski, słynie z owoców morza, a zwłaszcza z przegrzebków św. Jakuba.
To właśnie z Normandii pochodzi jeden z najbardziej znanych francuskich serów – camembert oraz napoje alkoholowe, produkowane z jabłek: cydr i calvados.
Bretania – tu także często podawane są owoce morza oraz cydr. Słynne są bretońskie naleśniki.
Dolina Loary – dolina Loary nazywana jest często ogrodem Francji, ponieważ produkowanych jest tam wiele owoców i warzyw. Specjalnością regionu są kozie sery, rillettes – drobno posiekane, smażone mięso oraz jabłkowa tarta Tatin.
Prowansja – podstawę kuchni stanowi oliwa, ryby, owoce i warzywa oraz zioła, w tym słynne zioła prowansalskie. Najbardziej znane potrawy to bouillabaisse (zupa rybna), ratatouille (potrawa z duszonych warzyw) i soupe au pistou (zupa z bazylią).
Périgord – kojarzony z truflami – najdroższymi grzybami świata.
Przekąski
Kanapki z serem brie, jabłkiem i rukolą:
Zapiekany camembert z ziołami:
Bagietka z kiełbasą Auvergne i fole gras (pasztet z gęsich wątróbek):
Quiche Lorraine - idealna przekąska lub śniadanie. Najczęściej można go kupić w piekarni i zjeść w biegu. Najlepiej smakuje na ciepło. Przeważnie jest na bazie boczku, szynki, tartego sera, śmietany i jajek:
Dania, które często występują we Francji, czyli klasyk.
Omlette du fromage/du jambon:
Mule (moules)- we Francji podawane z serem Roquefort czy też Camembert:
Sałatka z kozim serem - różne wersje, ale zawsze pojawiające się małe grzanki z ciepłym, roztapiającym się kozim serem:
Croque Madame/Croque Monsieur - klasyczne francuskie tosty lub zapiekanki. Croque Monsieur podaje się z szynką, a Madame z jajkiem sadzonym. Oba zapieka się z serem:
Cienkie naleśniki crepes - podawane na słodko, na wytrawnie, zarówno w restauracjach jak i w fast foodach, bardzo doba przekąska - z dużą ilością kremu czekoladowego:
Créme brûlée - waniliowy krem z chrupiącą, karmelową skórką, schłodzony:
Gateau au chocolat - babeczki z rozpływającym się czekoladowym wnętrzem:
Żabie udka - serwowane z czosnkiem, masłem i pietruszką. Podawane są ze świeżą, chrupiącą bagietką. Żabie udka je się palcami. Ich mięso jest bardzo delikatne, a smakiem przypominają kurczaka na kwaśno. Przysmak jest drogi i należy do rarytasów francuskiej kuchni, nie króluje na francuskich stołach (kupno żabich udek w sklepach graniczy z cudem):
Ślimaki - nie wyglądają apetycznie i sprawiają problem przy jedzeniu, ale są apetyczne. Są uznawane za rarytas, a na francuskich stołach pojawiają się najczęściej jako ekskluzywna przystawka:
Kasztany - podawane na gorąco:
OBYCZAJE I ZWYCZAJE
Francuzi znani są z tego, że podczas śniadania mogą rozmawiać z obcokrajowcami na różne nawet trudne tematy, np. jakie przekonania polityczne mają Polacy.
Czasami zdarza się, iż Francuz potrafi zignorować turystę, który pyta się o coś po angielsku. Można tego uniknąć poprzez zaczęcie rozmowy grzecznościowym bonjour, a potem przejść na rozmowę w języku angielskim. Zapewne wtedy większość Francuzów doceni nasze starania i jest duża szansa na dogadanie się w języku angielskim.
Francuzi uważani są za naród, który dba o kulturę, jednak możemy spotkać jej brak w paryskim metrze, które rządzi się niemal prawami dżungli. Na porządku dziennym jest to, iż kobietą i ludziom starszym nikt nie ustępuje miejsca. Nawet kobietom w ciąży, młodzież rzadko ustępuje miejsca. Poza metrem jest niewiele lepiej, Francuzi nie pałają chęcią pomocy gdy np. kobieta boryka się z wielką walizką.
Będąc we Francji, nie na miejscu jest pytać się jego rdzennych mieszkańców o zarobki. Natomiast godzinami mogą rozmawiać oni o potrawach, serach i winach. Jeśli Francuzi zaproszą nas na obiad, w dobrym tonie jest dać gospodarzom kwiaty i coś na deser.
Często dzieciom pozwala się wypić przy obiedzie trochę wina pomieszanego z wodą. (Dodane na prośbę GLITCH-666).
Oddzielną sprawą są rytuały na przywitanie. Francuzi całują się w policzek na przywitanie jest to tzw. „bisou, bisou". Najczęściej witają się tak dziewczyny i chłopcy z dziewczynami, choć zdarza się że dobrze znający się panowie też zastosują ten typ przywitania. Trzeba nadmienić, że ilość całusów zależy od regionu, w Bretani stosuje się 2, podczas gdy w Paryżu nawet 4.
Francuzi jedzą pączki w tłusty wtorek, a nie czwartek jak w Polsce.
Podczas karnawału w Święto Trzech Króli mieszkańcy Francji ofiarowują sobie ciasto maślane w którym schowana jest mała figurka, kto ją odnajdzie temu przysługuje w ten dzień korona i miano króla, bądź królowej.
Walentynki 14 lutego, są obchodzone tak jak w całej Europie, sklepy są przyozdobione czerwonymi serduszkami i innymi dekoracjami.
Wiosną Francuzi świętują Wielkanoc, którego symbolami nad Sekwaną są zajączki i dzwony. Rodzice chowają wtedy w domu, bądź ogrodzie czekoladowe jajka. W laickiej Francji nie ma religijnego odniesienia do Świąt Wielkanocy jak w Polsce, ale spędza je się u rodziny przy suto zastawionym stole, bądź na wypoczynku za miastem.
1 maja Francuzi obchodzą Święto Pracy, obdarowują się oni bukietami konwalii, co ma przynosić szczęście.
14 lipca przypada Narodowe Święto Francji, z tej okazji jest dzień wolny od pracy.
RUCH DROGOWY
Limit alkoholu we krwi może wynosić maksymalnie 0,5‰.
We Francji obowiązuje ruch prawostronny.
Dzieci w wieku do 10 lat, mogą być przewożone na przednim lub tylnym fotelu, pod warunkiem, że będą umieszczone na specjalnych fotelikach lub podwyższeniach przystosowanych do ich wymiarów.
Dzieci w wieku od 9 miesięcy do 3-4 lat powinny być przewożone w tzw. fotelikach-kołyskach.
Zakaz sadzania dzieci tyłem do kierunku jazdy w samochodach wyposażonych w poduszki powietrzne.
Kierowca jest odpowiedzialny za zapewnienie wszystkim pasażerom poniżej 18 roku życia zabezpieczenia odpowiedniego do ich wieku (pasy bezpieczeństwa, foteliki).
We Francji, aby zdobyć prawo jazdy, trzeba mieć minimum 18 lat i poświęcić na to około trzech miesięcy, bo średnio tyle trwa zdobycie tego dokumentu. Ale tylko wtedy, gdy wszystko idzie zgodnie z planem, bo gdy kursantowi powinie się noga, wówczas musi czekać nawet pół roku na kolejne podejście. Wszystko dlatego, że priorytet w kolejce do egzaminu na terenie miasta mają osoby podchodzące do niego po raz pierwszy. Co równie ważne, osoba zdająca może przystąpić do egzaminu praktycznego maksymalnie pięć razy w ciągu dwóch lat. Zanim jednak nadejdzie wielki dzień, by sprawdzić swoje umiejętności na publicznych drogach, trzeba zdać teorię.
Test składa się z 40 pytań, a poprawnie trzeba odpowiedzieć na minimum 35 z nich. Na każde pytanie jest tylko 30 sekund do namysłu. Przeważnie są to pytania wielokrotnego wyboru, to znaczy poprawna może być jedna, dwie lub trzy odpowiedzi (zawsze jedna jest błędna). Gdy już zdający ma tę część kursu za sobą, czas na egzamin praktyczny.
Trwa on około 20 minut i jeśli przystępujący do niego nie popełni w tym czasie poważnych błędów, zagrażających bezpieczeństwu na drodze, wówczas zdaje. Warto pamiętać, że egzamin zaliczony w aucie z manualną skrzynią biegów uprawnia do kierowania pojazdami z mechaniczną i automatyczną skrzynią, natomiast gdy w czasie egzaminu samochód sam sobie zmienia biegi, wówczas zdający otrzymuje prawo jazdy uprawniające do jazdy wyłącznie samochodami z automatem.
Świeżo upieczeni kierowcy nie tylko muszą nakleić na tylnej szybie czerwoną literę A, ale też przez pierwsze trzy lata mogą zapisać na swoim koncie maksymalnie 6 punktów karnych (w odróżnieniu od pełnoprawnych kierowców, którzy mogą ich mieć 12). Nowi kierowcy mogą zwiększyć swój punktowy limit (o 2 pkt.) za każdy rok, gdy nie popełnili wykroczenia, czyli po roku mogą mieć maksymalnie 8 pkt., po dwóch latach – 10, a po trzech – 12 pkt. Poza tym na drogach obowiązują ich inne limity prędkości. Na autostradach można mknąć maksymalnie 130 km/h, ale nowi kierowcy mogą jechać 100 km/h, na dwujezdniowych drogach ekspresowych 110 km/h, jednak niedoświadczeni kierowcy z prędkością 100 km/h, na wiejskich drogach poza terenem zabudowanym 90 km/h, a świeżo upieczeni kierujący 80 km/h, na obwodnicy Paryża o 10 km/h mniej, natomiast w miastach – 50 km/h. Warto również pamiętać, że obecnie we Francji każdy kierowca musi mieć w samochodzie alkomat.
SZKOLNICTWO
Edukacja we Francji jest obowiązkowa. Trwa od 6. do 16. roku życia. Oświata w tym kraju jest finansowana z budżetu państwa.
Francuskie dzieci bardzo szybko są oddawane pod opiekę innych osób. Ich matki najczęściej po 2-3 miesiącach od porodu wracają do pracy, a dzieci wędrują do żłobka, albo do tak zwanych assistantes maternelles, czyli opiekunek.
Etapy nauki
Szkolnictwie podzielone jest na 4 etapy nauki:
1 etap – szkoła elementarna, która trwa 5 lat. Dzieli się ona na 3 cykle:
cykl przygotowawczy (1 rok),
cykl elementarny (2 lata),
cykl średni (2 lata).
Od szkoły elementarnej zaczyna się 10-letni obowiązek szkolny, którego koniec następuje po skończeniu przez ucznia kolegium. Rozpoczęcie przez dziecko w wieku 5, 6 czy 7 lat nauki w szkole elementarnej jest zależne od decyzji podjętej wspólnie przez lekarza, psychologa, nauczyciela oraz rodziców. Praktycznie jednak aż 98% uczniów rozpoczyna naukę w wieku 6 lat, 1,99% w wieku siedmiu i tylko 0,01% w wieku pięciu. Istnieje również możliwość przejścia najzdolniejszych z niższych do wyższych klas. Do niedawna nie było możliwości odwrotnej. Każdy musiał przejść do następnej klasy. To powodowało nawet wtórny analfabetyzm.
W tym okresie nauczyciele głównie zwracają uwagę na wyrobienie nawyku robienia zadań (prac domowych), najpierw trwa to 10 minut dziennie, a potem przedłuża się do 20 minut.
Ciekawostką jest to, że francuskie dzieci nie chodzą do szkoły w środy – ten wolny dzień poświęcają na zajęcia sportowe i artystyczne. Natomiast zajęcia odbywają się również w sobotę rano. W pozostałe dni natomiast chodzą do szkoły według jednego, stałego planu – zaczynają lekcje o 8.30, a kończą o 16.30.
W każdej szkole są dwie piętnasto minutowe przerwy (po pierwszej lekcji i przed ostatnią lekcją).Mają także przerwę na obiad między 11.30, a 13.00 i mogą w tym czasie iść do domu lub zjeść go w szkolnej stołówce. Są też dwie piętnasto minutowe. Dzieci mogą zostać w szkole aż do 18.30 na świetlicy jeśli ich rodzice pracują do późna.
2 etap – collège, odpowiednik polskiego gimnazjum, trwa 4 lata. Dzieli się go na 2 cykle:
cykl obserwacji (2 lata),
cykl orientacji (2 lata).
Jest to typ szkoły, w której następuje profilowanie uczniów zgodnie z ich zainteresowaniami. Nauka w tej szkole kończy się egzaminami z następujących przedmiotów:
języka francuskiego, matematyki, historii (Francji), geografii (Francji).
Na dyplomie ukończenia collège umieszczane są średnie oceny ze wszystkich przedmiotów z ostatnich dwóch lat nauki.
We Francji w szkole nie ma ocen podobnych do znanych nam piątek czy dwój, zamiast tego Francuzi używają punktów (od czwartej klasy, w niższych klasach nie ma ocen czy też punktów) – maksymalna liczba jaką można uzyskać to 20, ale wystarczy połowa, żeby zaliczyć.
Oprócz dwumiesięcznych wakacji szkolnych, wolne jest praktycznie co sześć tygodni. Dwa tygodnie na Wielkanoc, na Wszystkich Świętych, na Boże Narodzenie, do tego ferie zimowe.
Gimnazjum trwa od 11 r.ż. do 15.
Nazwa klasy pochodzi od liczby lat do 'matury' np. 1 klasa - 6 klasa.
Aby dostać promocję do liceum trzeba zdać egzamin. Lecz 50% zależy od ocen, a 50% od procentów zyskanych na egzaminie.
3 etap – szkoły średnie, które dzielą się na:
licea profilowane (lycée) - przygotowują one do matury i studiów. Nauka w tych szkołach kończy się egzaminem maturalnym, który jest przepustką na studia.
W Lycée proffesionnel matura jest egzaminem zawodowym (BAC pro) np. inżynier, budowlaniec.
Funkcjonuje od 9 do 12 klasy (struktury amerykańskiej) czyli od ostatniej klasy gimnazjum do końca liceum (od 15 do 18 r.ż).
Rok szkolny trwa od września do początku lipca, a lekcje od 8 do 17, lecz uczniowie mają wolne środy lub lekcje tylko do 12, ale także nadrabiają w soboty (również lekcje trwają wtedy do 12).
Teoretycznie wszystkie licea publiczne oferują taką samą jakość kształcenia, w ramach krajowego systemu edukacji, jak i prywatne licea, które też muszą to zapewnić. W praktyce nie jest to do końca prawdą, a coroczne "rankingi" podkreślają bardzo wysoki poziom wydajności wielu liceów.
Aktualnie jeszcze niektóre szkoły dzielą budynki ze względu na płeć, szczególnie szkoły katolickie.
Tylko w większości szkół państwowych są wprowadzone mundurki, w szkołach prywatnych jest to rzadko spotykane.
Przewidywane menu na tydzień do stołówek są wysyłane do dietetyków. Zmieniają oni plan, żeby np. aby zawierał odpowiednią ilość protein, węglowodanów i innych składników.
Składniki lunchów nigdy nie są mrożone itd.
Nauczyciele są opisywani przez uczniów jako niezwykle pewnych siebie, którzy dają również możliwość na indywidualność, są też otwarci na pytania od uczniów.
Matura
Matura we Francji odbywa się w czerwcu (zazwyczaj w dniach 15 - 25 czerwca), trwa ok. 5 dni. Wyniki ogłaszane są już na początku lipca
Do matury przystępują uczniowe, którzy po ukończeniu collège wybierają kształcenie ogólne, uczęszczając do liceum.
Matura (le baccalauréat) we Francji to dwie sesje egzaminacyjne.
Pierwsza odbywa się w klasie drugiej liceum i jest to matura z języka francuskiego zarówno w formie pisemnej jak i ustnej.
Druga sesja natomiast ma miejsce już w klasie ostatniej - trzeciej liceum i obejmuje takie przedmioty jak: filozofia, języki obce (egzamin pisemny i ustny), historia (wypracowanie), geografia (wykonanie mapy do określonego zagadnienia).
Rodzaj matury uzależniony jest także od profilu klasy.
Klasa I jest klasą ogólną, natomiast już w klasie II decyduje się o maturze wybierając 'specjalizację'. Takowe istnieją trzy:
Économique et sociale (ekonomia i polityka, socjologia).
Littéraire (literatura, profil humanistyczny).
Scientifique (przedmioty ścisłe).
Maturzyści (les bacheliers) znajdujący się na profilach ściłsych także zdają maturę z historii i geografii, natomiast licealiści o profilu humanistycznym i społecznym zdają na maturze matematykę i chemię.
We Francji studniówka nie istnieje, natomiast uczniowe przed maturą organizują sobie inne wydarzenia, np.:
Dokładnie sto dni przed maturą we francuskiej szkole odbywa się père cent (odpowiednik naszego polskiego Dnia Maturzysty). Wtedy licealiści przebrani w różne zabawne stroje wychodzą na ulicę i zbierają pieniądze, żeby w tym dniu trochę zarobić, a w zamain oferują przechodniom cukierki. Chociaż nie zawsze obchodzony jest taki dzień.
We Francji ostatni dzień szkoły jest celebrowany. W niektórych liceach w nocy pomiędzy przedostatnim, a ostatnim dniem klasy maturalnej uczniowe rozbijają namioty na boiskach szkolnych i tam spędzają noc. Rano, w klasie chodzą ubrani w piżamy, myją zęby i jedzą śniadanie.
szkoły zawodowe (lycée d'enseignement professionnel) - uczeń po ukończeniu takiej szkoły otrzymuje świadectwo umiejętności zawodowych bądź dyplom robotnika wykwalifikowanego. Uczniowie tych szkół mogą przystępować do tzw. matury zawodowej. Na tym egzaminie uczeń, oprócz przedmiotów ogólnych, zdaje także przedmioty zawodowe. Po zakończeniu edukacji w szkołach zawodowych uczeń może przystąpić do dalszej nauki w szkołach pomaturalnych (dających tytuł technika) bądź na uczelniach wyższych, które trwają 2 lata i dają absolwentom zawodówek tytuł inżyniera.
technikum (lycée technique), czyli BAC professionnel, który trwa 3 lata. Uczeń po ukończeniu tej szkoły otrzymuje świadectwo umiejętności zawodowych i maturę. Uczeń w ciągu tych trzech lat musi dokonać 20 tygodni praktyk.
4 etap – uczelnie wyższe, które nie organizują żadnych dodatkowych egzaminów. Selekcja kandydatów odbywa się podczas pierwszego roku nauki.
Nauka na uczelniach państwowych jest bezpłatna, natomiast w prywatnych należy opłacić czesne, którego wysokość wynosi średnio 4000 euro rocznie. Przyszli studenci mają do wyboru ponad 400 szkół na terenie całego kraju.
We Francji istnieją trzy grupy uczelni wyższych. Są to:
- uniwersytety – są uczelniami ogólnymi, oferują kształcenie w zakresie ogólnym, specjalistycznym i zawodowym. Podstawą rekrutacji na uniwersytet jest zdana matura, nie prowadzi się egzaminów wstępnych czy też dodatkowych. Selekcja kandydatów odbywa się podczas pierwszego roku nauki.
Studia uniwersyteckie
są dwustopniowe:
- po pierwszym, 3-letnim etapie uzyskuje się tytuł licencjata,
- po drugim - trwającym kolejne 2 lata – magistra.
Istnieją dwa rodzaje dyplomów magisterskich: master proffesionnel (dyplom wyższej uczelni oraz dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe) i master recherche (dyplom umożliwiający rekrutację na studia doktoranckie i rozpoczęcie pracy akademickiej).
Jeśli student zdecyduje się na podjecie studiów doktoranckich czekają go 3 lata nauki. Okres ten obejmuje pracę naukową i kończy się otrzymaniem DEA, czyli „dyplom studiów pogłębionych", będącym odpowiednikiem polskiego doktoratu.
- szkoły specjalistyczne
- Grand Ecoles, elitarne uczelnie, na które obowiązuje egzamin wstępny. Studia na nich trwają zazwyczaj pięć lat. Uczelnie te w większości przypadków są państwowe, ale dostęp do nich jest ograniczony surową selekcją kandydatów i możliwy jedynie po egzaminu wstępnego o wysokim stopniu trudności. Do egzaminu konkursowego do Grandes Écoles, uczniowie przygotowują się podczas dwuletnich zajęć w klasach zwanych classe préparatoire aux grandes écoles (CPGE). Absolwentami Grand Écoles są zwykle politycy, dyplomaci, szefowie wielkich koncernów.
We Francji nie zawsze uznawane są matury z innych krajów.
System edukacji we Francji jest od lat uznawany za najlepszy w UE.
I jeszcze przedstawię mały wykresik, który wszystko "podsumuje":
RELIGIA I JĘZYKI
Historycznie najważniejszym wyznaniem w kraju jest katolicyzm. Oprócz tego obecne są inne wyznania chrześcijańskie (protestantyzm, prawosławie, Alostolski Kościół Ormiański) i inne religie: islam, judaizm, buddyzm etc.
Od 1905 roku Francja jest państwem laickim z radykalnym rozdziałem Kościoła od państwa, jednak w konstytucji zagwarantowana jest wolność wyznania.
Według różnych badań około 35-45% ludności nie wyznaje żadnej religii.
Językiem urzędowym we Francji jest francuski, posługuje się nim znaczna większość mieszkańców tego kraju, jednak poza nim istnieje wiele języków regionalnych, m.in.:
Baskijski – język regionalny w Béarn.
Bretoński – język regionalny w Dolnej Bretanii.
POGODA
Całoroczna suma opadów i temperatura we Francji (identyczne tenperatury są w Paryżu, więc nie będę wstawiała drugiego wykresu):
***
Dziękuję za dotrwanie do końca! Jeżeli czegoś nie przedstawiłam, a jest to warte uwagi, to pisz!
Jeżeli chcesz konkretne państwo w następnej notce, to śmiało!
Zapraszam do komentowania ;D
Bạn đang đọc truyện trên: Truyen247.Pro