Aangezien ik ergens in de inleiding heb geschreven dat ik ook schrijftips zou geven in dit boek en ik niet de reputatie van leugenaar wil hebben, heb ik enkele tips neergeschreven die je misschien in je achterhoofd kan houden als dat geweldige idee om nog eens wat te schrijven weer in je opkomt. Het zijn geen schrijftechnische tips die je vertellen hoe je een verhaal moet opbouwen of hoe je een goede dialoog schrijft, maar wel algemene raad die je schrijfprestaties eventueel zouden kunnen bevorderen. Verwacht niet dat ik wereldschokkende dingen ga zeggen die je nog nooit gehoord hebt, maar ik hoop toch dat jullie er iets aan hebben.

Tip 1: Kies jouw schrijfplekje uit

Allereerst is het belangrijk om uit te zoeken op welke plek jij het best kan schrijven. Als je schrijft, moet je je namelijk goed en geborgen voelen. Je moet persoonlijke rust vinden op je schrijfplek, want dat zal alleen maar jouw schrijfprestaties bevorderen. Persoonlijk heb ik een hekel aan rommel om me heen en zal ik nooit aan een vuile tafel schrijven, maar misschien zorgt dat bij jou net voor een bepaalde rust en motiveert het je schrijfmicroben. Zelf schrijf ik altijd achter mijn bureau, het liefst in de avond met mijn raam open en een zuchtje wind. Als je liever in het midden van de woonkamer zit terwijl je vader voor de tv supportert voor zijn favoriete voetbalclub, je moeder eindeloos zit te bellen met die ene vriendin die ze twintig jaar geleden voor het laatst heeft gezien en je kleine broertje doet alsof hij een ambulance is: ook prima. Zolang jij je maar goed voelt op die plek.

Tip 2: Doe ervaring en kennis op

Als schrijver heb je een zekere mate van levenservaring nodig. Die heb je nodig om situaties en mensen uit je boek te kunnen inschatten. Blijf dus niet hopeloos achter dat blanco blad op je computer zitten als je geen inspiratie hebt, want het komt toch niet. Doe in de plaats daarvan ervaringen op. Ga naar buiten en kijk naar de wereld om je heen. Zelf vind ik het erg fascinerend om mensen te observeren; wat ze denken, doen en vooral waarom ze dit doen. Kijk naar het nieuws, dompel je onder in allerhande litteratuur, kijk films en series, ga naar een optreden kijken... Inspiratie schuilt in de kleinste hoekjes. Zo was ik laatst wat in mijn cursus aardrijkskunde aan het lezen en kreeg ik plots een idee voor één van mijn verhalen -wat dat idee mag zijn, dat is een geheim.

Tip 3: Weet waarom je schrijft

Dit is wat mij betreft één van de belangrijkste tips die er zijn en zelf kan ik hem best ook wel gebruiken. Denk voor jezelf nog eens na waarom je dit precies doet en houd dit in je achterhoofd wanneer je schrijft. Ik heb vaak genoeg tegen mezelf gezegd dat ik dezelfde avond dat ene hoofdstuk per se moet afgeschreven hebben. Dat is echter de verkeerde mentaliteit. Onthoud: niets moet. Schrijven is een hobby, geen verplichting. Het is niet de bedoeling dat het je stress geeft. Je schrijft omdat je het leuk vindt, omdat je je erin kan uitleven. Niet omdat je van jezelf moet schrijven, want dat houd je toch niet vol. Probeer terwijl je schrijft alles uit je hoofd te zetten: denk niet aan wat andere mensen ervan zouden vinden, of het wel logisch is wat je schrijft, of je wel genoeg woorden hebt geschreven... Geniet gewoon.

Tip 4: Daag jezelf uit

De meesten onder jullie zijn nog jong en ikzelf ben dat ook, dus de kans is best groot dat je nog een beetje moet ontdekken wat nu precies jouw stijl is op gebied van schrijven. Er is maar één manier om daar achter te komen: probeer. Probeer verschillende genres uit, schrijf hoofdstukken vanuit verschillende vertelperspectieven, kies eens een minder gebruikelijk personage, experimenteer met korte en lange verhalen... Verleg je grenzen en durf je bekende schuitje eens te verlaten voor wat nieuws. Het kan zijn dat het uiteindelijk niets wordt, maar evengoed blijkt het veel beter mee te vallen dan je had gedacht en komt er wat verrassends uit!

Tip 5: Denk niet te veel na

Dit klinkt misschien een beetje raar, maar toch denk ik dat je best niet te veel nadenkt als je schrijft. We kennen de tips allemaal wel: gebruik zo weinig mogelijk bijwoorden, gebruik geen spiegelscène om een personage te introduceren, show don't tell... Hoewel al deze tips zeker een punt hebben, kan je je er best niet te veel door laten leiden tijdens het schrijven. Schrijven is geen IKEA kast; er bestaat geen vaste handleiding voor. Het is jouw verhaal en jij bepaalt hoe je het vertelt. Jouw manier kan even goed zijn. Begrijp me niet verkeerd: dat betekent niet dat je ineens grove grammaticale fouten mag maken, of dat bordkartonnen personages ineens goed te praten zijn. Laat je schrijven echter niet belemmeren door conventies en durf je eigen ding te doen. Of zoals ik al eerder zei: geniet.

Tip 6: Aanvaard kritiek

Kritiek kan soms hard aankomen en ja, je wordt er soms onzeker van. Schrijven is vaak iets heel persoonlijks waar je bewust of onbewust een beetje je ziel in legt, dus dan is het normaal dat je liever niet hebt dat iemand je corrigeert. Toch moet je er mee leren omgaan en het zelfs zo veel mogelijk zelf opzoeken, want daar zal je uiteindelijk alleen maar van kunnen leren. Er zijn tal van initiatieven op Wattpad die daarbij kunnen helpen. Schrijf je in voor recensies, doe gezellig mee in een boekenclub en beoordeel tegelijk andermans werk, doe mee aan schrijfcompetities... Misschien vind je niet alle kritiek even terecht, maar er zitten altijd een aantal heel handige tips tussen waar je misschien zelf nog niet aan hebt gedacht. Doe er dus wat mee, want dat komt je werk alleen maar ten goede!

Tip 7: Zoek een vertrouwenspersoon

Ik denk dat het belangrijk is om een vertrouwenspersoon te vinden bij wie je alles kwijt kan over alles waar je mee inzit tijdens het schrijven. Iemand die je kan motiveren als het je allemaal een beetje tegenzit, iemand die altijd meedenkt met je verhaal, iemand die zich oprecht interesseert in wat je doet. Misschien denk je dat je zo iemand niet nodig hebt en je je schrijfsels liever voor jezelf laat, maar volgens mij wordt dat al snel eenzaam. Het kan eender wie zijn; één van je ouders, je zus of broer, een vriend of vriendin, zelfs een leerkracht als je dat zou willen. Wattpad is dan ook perfect om met anderen te communiceren over schrijven en je kan zeggen over deze site wat je wil, maar dat is toch echt wel één van de gouden redenen waarom het hier zo leuk is.

Tip 8: Herschrijf wat je herschreven hebt

Je eerste versie is nooit perfect. De tweede versie niet en waarschijnlijk je derde versie ook niet. Het zal waarschijnlijk nooit perfect zijn, maar door te herschrijven, kom je wel steeds dichter in de buurt. De ene vindt het heerlijk om te doen omdat de structuur van het verhaal er al staat en je er alleen maar aan hoeft te sleutelen, de andere heeft er een bloedhekel aan omdat je op alle fouten stuit die verbeterd moeten worden. Het is hoe dan ook een cruciaal onderdeel van het schrijven en iets waar je niet omheen kunt. Je kan scènes toevoegen, overbodige scènes dan weer schrappen, details toevoegen, kromme zinnen verbeteren... Wel is het sowieso aangeraden om niet te beginnen met herschrijven voor je eerste versie af is. Zelf geeft het me een soort rust om te weten dat de eerste versie niet perfect moet zijn, omdat ik weet dat ik het later toch ga verbeteren. Als je eerste versie af is, kan je het beter ook even laten liggen in de plaats van je meteen op het herschrijven te storten. In de tussentijd kan je op zoek gaan naar proeflezers die de fouten aanwijzen en heb jij de tijd om rustig over je verhaal na te denken.

Tip 9: Maak altijd een back-up

Nu misschien wel de allerbelangrijkste tip van allemaal! Stel: je bent bezig aan de allerlaatste zin van het verhaal waar je al twee jaar aan werkt en voelt het enthousiasme al opkomen omdat je er eindelijk in geslaagd bent het verhaal af te schrijven. En dan crasht je laptop. Alles is weg. Foetsie. Toevallig stond het verhaal alleen maar op die laptop en wilde je voor één keer een verhaal afschrijven alvorens het op Wattpad te zetten. Helaas zal men het verhaal nooit te lezen krijgen. Het is de nachtmerrie van elke schrijver. Daarom is het van belang, nee, van levensbelang dat je een back-up voor handen hebt. Zet al je verhalen op GoogleDrive, je ICloud, OneDrive, in je creaties op Wattpad, mail het naar al je bestaande e-mailadressen, desnoods mail je het ook nog naar iemand die je vertrouwt. Zorg er gewoon voor dat je altijd een back-up of tien klaar hebt staan! Het klinkt misschien een beetje maniakaal - oké, dat is het ook gewoon-maar ooit zal je jezelf dankbaar zijn voor de duizenden back-ups die je gemaakt hebt. Het zal je een heleboel zenuwinzinkingen besparen, neem het van me aan.

Tip 10: Geef nooit op

Geef nooit op. Ook al lijkt die writersblock eeuwig aan te slepen, lijkt het alsof je alleen nog maar slechte commentaar krijgt of ben je al elf keer afgewezen bij een uitgeverij: geef nooit op en blijf verder schrijven. Wat er ook je pad kruist of wat andere mensen ook zeggen, blijf je dromen najagen. Vroeg of laat worden je inspanningen wel beloond. Dat geldt trouwens voor alles in het leven.