LUẬT DÂN SỰ – HÀI HƯỚC NHƯNG CHUẨN PHÁP LÝ

---

1. PHẦN CHUNG – "LUẬT CHƠI" CỦA ĐỜI

Luật Dân sự giống như một bản hướng dẫn chơi game cuộc đời vậy. Ai sống trong xã hội đều phải tuân theo.

Nguyên tắc cơ bản (Điều 3 BLDS 2015) – "Luật chơi công bằng":

Tự do, tự nguyện thỏa thuận: Không ai ép buộc bé ký hợp đồng mua nhà khi bé còn chưa có nổi 10 nghìn trong túi.

Bình đẳng: Không có chuyện "bạn là con nhà giàu thì thắng".

Thiện chí, trung thực: Đừng có hứa lèo rồi trốn.

Không xâm phạm lợi ích chung: Đừng ký hợp đồng xả rác ra đường hay mua bán động vật quý hiếm.

Chủ thể trong quan hệ dân sự:

Cá nhân: Mỗi người đều có năng lực pháp luật dân sự (quyền và nghĩa vụ). Nhưng năng lực hành vi dân sự phụ thuộc vào tuổi và nhận thức (trẻ con không thể tự ký hợp đồng vay tiền tỷ).

Pháp nhân: Công ty, tổ chức… (giống như bang hội trong game, có thể mua bán, giao dịch).

Giao dịch dân sự (Điều 116 BLDS 2015) – "Thương vụ đời người":

Ví dụ: Bé bán điện thoại cho bạn → Đây là một giao dịch dân sự hợp pháp.

Nhưng nếu bé "bán" mặt trăng cho bạn → Giao dịch vô hiệu vì đối tượng giao dịch không tồn tại.

Thời hiệu khởi kiện (Điều 150 BLDS 2015) – "Hạn nộp đơn khi bị chơi xấu":

Mất tiền vì bị lừa? Bé có thời hạn nhất định để kiện.

Quá thời hạn, coi như bỏ qua, không ai giúp đòi lại được.

---

2. QUYỀN SỞ HỮU VÀ THỪA KẾ – "CỦA AI THÌ GIỮ"

Quyền sở hữu (Điều 158 BLDS 2015) gồm:

Quyền chiếm hữu: Giữ đồ của mình (không phải của người khác!).

Quyền sử dụng: Mua xe mà không chạy thì uổng.

Quyền định đoạt: Muốn bán, tặng, hủy cái điện thoại của mình cũng được.

Tài sản (Điều 105 BLDS 2015):

Bất động sản: Nhà, đất.

Động sản: Điện thoại, xe máy, thú cưng.

Quyền tài sản: Quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ.

Thừa kế: Khi ai đó "offline vĩnh viễn", tài sản sẽ được chia theo:

Di chúc (Điều 624 BLDS 2015): Để lại lời nhắn "căn nhà này cho con mèo cưng".

Thừa kế theo pháp luật (Điều 650 BLDS 2015): Nếu không có di chúc, tài sản sẽ chia theo hàng thừa kế (con, cha mẹ, anh chị em…).

---

3. NGHĨA VỤ DÂN SỰ VÀ HỢP ĐỒNG – "HỨA RỒI LÀM ĐI"

Nghĩa vụ dân sự (Điều 274 BLDS 2015): Bé nợ tiền thì phải trả, làm sai thì phải đền.

Hợp đồng dân sự (Điều 385 BLDS 2015): Cam kết giữa hai bên về một việc gì đó.

Hợp đồng mua bán: Mua điện thoại, xe cộ.

Hợp đồng vay tài sản: Cho bạn vay tiền, đến hạn phải trả.

Hợp đồng thuê mướn: Thuê nhà, thuê xe, thuê người giúp việc.

Hợp đồng dịch vụ: Thuê người chụp ảnh, dạy nhảy.

Nguyên tắc hợp đồng:

Tự nguyện: Không ai ép bé ký hợp đồng bán thận.

Hợp pháp: Không được ký hợp đồng làm việc phi pháp (ví dụ: hợp đồng bán… linh hồn).

Thực hiện đúng cam kết: Hứa xong mà không làm, bên kia có quyền kiện.

---

4. BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG – "GÂY HỌA THÌ PHẢI ĐỀN"

Nguyên tắc bồi thường (Điều 584 BLDS 2015): Nếu bé làm ai đó mất mát tài sản, tổn hại sức khỏe, danh dự → Bé có thể phải bồi thường thiệt hại.

Các loại thiệt hại (Điều 589 - 592 BLDS 2015):

Thiệt hại tài sản: Lỡ đụng xe ai đó làm bể kính chiếu hậu → Bé phải đền tiền.

Thiệt hại sức khỏe: Làm ai đó bị thương → Bé phải lo chi phí thuốc men.

Thiệt hại danh dự, nhân phẩm: Bôi nhọ ai đó trên mạng mà không có bằng chứng → Có thể phải bồi thường.

---

5. QUAN HỆ DÂN SỰ CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI – "GAME XUYÊN BIÊN GIỚI"

Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài (Điều 663 BLDS 2015): Khi một giao dịch liên quan đến người, tổ chức nước ngoài.

Xác định luật áp dụng:

Nếu hai bên có thỏa thuận → Theo luật nước đã chọn.

Nếu không thỏa thuận → Xem xét luật của nước có liên quan nhất.

Ví dụ:

Bé ký hợp đồng mua hàng từ Nhật Bản → Tranh chấp có thể theo luật Nhật hoặc Việt Nam, tùy vào hợp đồng.

Bé kết hôn với người nước ngoài → Có thể phải làm thủ tục theo cả hai nước.

---

KẾT LUẬN – HỌC LUẬT ĐỂ KHÔNG "TOANG"

Hiểu rõ quyền sở hữu → Không bị mất tài sản oan.

Cẩn thận khi ký hợp đồng → Tránh bị lừa.

Biết bồi thường thiệt hại → Đừng tưởng đụng xe người ta mà chạy là xong.

Giao dịch quốc tế cần cẩn trọng → Tránh kiện tụng mất công.

Bé còn thắc mắc phần nào không nè? Anh giải thích tiếp cho!