Ey gönül kamaşması! Sende aşkın bütün kuvveti, üzüntüyü duymak kudreti var. Onlar var da aşkın içe ferah veren zevkleri, tatlı hazlarını vermek elinden gelmiyor. Onun uyumasını seyrediyor, seyrediyor da: "Meleklerinkine benzer güzelliği, tatlı zaaflarıyla hep benimdir! Tanrı'm lütfedip de onu, bir erkek kalbini açsın diye yaratmış; işte o bu haliyle benim emrimde" diyemiyorum.

SCHIL­LER

Stras­burg'da se­kiz gün kal­ma­ya mec­bur olan Ju­li­en as­ker­ce şan, za­fer, özü­nü va­ta­na kur­ban et­mek dü­şün­ce­le­riy­le gö­nül avut­tu. şık mıy­dı? Bu­nu bil­mi­yor­du, an­cak bur­ku­lan gön­lün­de Mat­hil­de'in sal­ta­nat sür­dü­ğü­nü, bah­ti­yar­lı­ğı­nın an­cak onun elin­de ol­du­ğu­nu se­zi­yor, ha­ya­lin­de hep onu bu­lu­yor­du. Umut­suz­lu­ğa düş­me­me­si­ni ya­ra­tı­lı­şın­da­ki bü­yük kuv­ve­te borç­lu idi. Ma­de­mo­isel­le de La Mo­le ile bir ili­şi­ği bu­lun­ma­yan her­han­gi bir şe­yi dü­şün­mek, ona ka­fa yor­mak bir tür­lü elin­den gel­mi­yor­du. Vak­tiy­le yük­sel­mek he­ve­si, el âlem için­de kol­tuk­la­rı­nı ka­bar­tan ufak te­fek ba­şa­rı­lar, kal­bin­de Ma­da­me de Re­nal'in uyan­dır­dı­ğı his­le­ri avu­ta­bi­li­yor­du. Mat­hil­de ise ona her şe­yi unut­tur­muş­tu; şim­di Ju­li­en, ge­le­cek gün­le­ri­ni ha­yal eder­ken bi­le yi­ne hep onun­la, Mat­hil­de ile kar­şı­la­şı­yor­du.

Ju­li­en, ge­le­cek gün­le­rin­de de, her ne iş tu­tar­sa tut­sun, ba­şa­ra­bil­mek umu­du kal­ma­mış­tı. Ver­rie­res'de iken mağ­rur, ki­bir­li di­ye ta­nı­dı­ğı­mız bu de­li­kan­lı, son de­re­ce­ye var­mış gü­lünç bir al­çak­gö­nül­lü­lü­ğe ka­pıl­mış­tı.

Da­ha üç gün ön­ce Ab­be Cas­ta­ne­de'i ke­yif­le öl­dü­re­bi­lir­di; Stras­burg'da ise bir ço­cuk ge­lip onun­la kav­ga çı­kar­mak is­te­se, hak­kın var di­ye ona bo­yun eğe­cek bir hal­de idi. Ha­ya­tın­da kar­şı­laş­tı­ğı ha­sım­la­rı, düş­man­la­rı ha­tır­la­dık­ça her iş­te, her va­kit ken­di­si­ni hak­sız çı­ka­rı­yor­du. Es­ki­den ile­ri­yi dai­ma par­lak ba­şa­rı­lar­la be­zen­miş gös­te­ren o kud­ret­li ha­ya­li, şim­di aman bil­mez bir düş­ma­nı ol­muş­tu.

Yol­cu­luk ha­ya­tı­nın yal­nız­lı­ğı, ha­ya­lin her şe­yi ka­rart­mak gü­cü­nü bir kat da­ha ar­tı­rı­yor­du. Bir dost bul­sa, bir ha­zi­ne bul­muş gi­bi ola­cak­tı. Ama, di­yor­du, yer­yü­zün­de be­nim için çar­pan bir kalp var mı­dır ki? Bir dos­tum ol­sa bi­le şe­re­fim ba­na, ölün­ce­ye dek kim­se­ye açıl­ma­ma­yı em­ret­mi­yor mu?

At bin­miş, dert­li dert­li Kehl ci­va­rın­da do­la­şı­yor­du; Kehl, Rhin Ir­ma­ğı bo­yun­da, De­sa­ix ile Go­uvi­on Sa­intCyr sa­ye­sin­de adı ta­ri­he geç­miş kü­çük bir ka­sa­ba­dır. Bir Al­man köy­lü­sü ona Rhin ır­ma­ğı­nın, o bü­yük ge­ne­ral­le­rin yi­ğit­li­ği sa­ye­sin­de nam al­mış ada­cık­la­rı­nı, çay­la­rı­nı, yol­la­rı­nı gös­te­ri­yor­du. Ju­li­en atın diz­gi­ni­ni sol eli­ne al­mış sağ eliy­le de Ma­re­şal Sa­intCyr'in Hâ­tı­ra­lar'ın­da­ki o gü­zel ha­ri­ta­yı aç­mış, ba­kı­yor­du. Bir­den­bi­re et­ra­fı çın­la­tan bir kah­ka­ha du­yup ba­şı­nı kal­dır­dı.

Bu, bir­kaç ay ön­ce Lon­dra'da ta­nış­tı­ğı, ken­di­si­ne bö­bür­len­me­nin baş­lı­ca ku­ral­la­rı­nı öğ­ret­miş olan Prens Ko­ra­soff idi. O bü­yük hü­ne­rin âda­bın­dan şaş­ma­yan Ko­ra­soff, Stras­burg'a da­ha bir sa­at ön­ce var­mış, 1796 mu­ha­sa­ra­sı üze­ri­ne de bir sa­tır ya­zı bi­le oku­ma­mış ol­du­ğu hal­de, Ju­li­en'e her şe­yi an­lat­ma­ya baş­la­dı. Ko­ra­soff'un düş­tü­ğü ko­ca ko­ca ha­ta­la­rı fark ede­cek ka­dar Fran­sız­ca bi­len Al­man köy­lü­sü, şaş­mış ba­kı­yor­du. Ju­li­en'in dü­şün­ce­le­ri, köy­lü­nün­ki­ler­den çok baş­ka idi; onun ba­kış­la­rın­da da hay­ret var­dı ama bu, de­li­kan­lı­nın ata bin­mek­te­ki za­ra­fe­ti­ne hay­ran­lık­tan ge­li­yor­du.

İçin­den, bah­ti­yar adam! di­yor­du. Pan­to­lo­nu ne de çok ya­raş­mış! Saç­la­rı da ne za­rif ke­sil­miş! Ah! ben de onun gi­bi zen­gin ol­say­dım bel­ki Mat­hil­de, ben­den nef­ret et­mez, ba­na kin bağ­la­maz­dı.

Ko­ra­soff, Kehl ku­şat­ma­sı­nı an­la­tıp bi­tir­dik­ten son­ra Ju­li­en'e:

– Siz Trap­pe ma­nas­tı­rı pa­paz­la­rı­nı an­dı­rı­yor­su­nuz, de­di; ben si­ze Lon­dra'da ağır­baş­lı, so­murt­kan gö­zük­me­li­si­niz de­dim ama bu ka­dar da de­ğil. Böy­le ke­der­li gi­bi dur­mak iyi gö­rül­mez; içi­niz sı­kı­lı­yor­muş gi­bi dur­ma­lı. Ke­der­li olun­ca bir ek­si­ği­niz var, bir işe gi­riş­miş­si­niz de ba­şa­ra­ma­mış­sı­nız de­mek­tir.

Ke­der­li dur­mak, ken­di­ni­zi kü­çük gös­ter­mek olur. İçi­niz sı­kı­lı­yor­muş gi­bi bir hal ta­kın­dı­nız mı, ho­şu­nu­za git­me­ye bo­şu­na uğ­raş­mış adam kü­çük dü­şer. Pe­kâ­lâ tak­dir eder­si­niz ki, dos­tum, iki­si­nin ara­sın­da çok bü­yük fark var­dır, ya­nıl­ma­ya gel­mez.

Ju­li­en, ken­di­le­ri­ne ağ­zı açık ba­ka­ka­lan köy­lü­ye bir beş frank­lık at­tı.

Ko­ra­soff:

– İyi, de­di, bu ha­re­ke­ti­niz­de bir hoş hal, şöy­le asil­ce bir hor bak­ma var!

Atı­nı dört­na­la sür­dü. Ju­li­en, ah­mak­ça bir hay­ran­lı­ğa ka­pıl­mış, pe­şin­den gi­di­yor­du.

Ah! ben de böy­le ol­say­dım, Mat­hil­de Cro­ise­no­is'yı ba­na ter­cih et­mez­di! Ko­ra­soff'un gü­lünç ha­re­ket­le­ri­ni ak­liy­le kö­tü bu­lu­yor ama yi­ne de, on­la­ra hay­ran ol­ma­dı­ğı için ken­di ken­di­ni ha­fif­si­yor, o huy­la­rın ken­di­sin­de de bu­lun­ma­ma­sı­nı bir baht­sız­lık sa­yı­yor­du. Bir in­san ken­di ken­din­den an­cak bu ka­dar iğ­re­ne­bi­lir.

Stras­burg'a gi­rer­ken Ko­ra­soff onu hâ­lâ ke­der­li gö­rün­ce:

– Val­la­hi, dos­tum, de­di, si­zin­le ar­ka­daş­lık hiç de ke­yif­li de­ğil; bü­tün pa­ra­nı­zı mı kay­bet­ti­niz? Bir oyun­cu kı­za gö­nül mü ver­di­niz? Ne ol­du?

Rus­lar, Fran­sız âdet­le­ri­ni tak­lit eder­ler ama dai­ma el­li yıl ge­ri­den ge­lir­ler. On­lar şim­di, XV. Lou­is as­rı­nı ya­şa­mak­ta­dır­lar. Aşk üze­ri­ne edi­len bu şa­ka­lar Ju­li­en'in göz­le­ri­ni ya­şart­tı. Bir­den­bi­re için­den: "Ben bu se­vim­li ada­ma akıl da­nış­sam san­ki ne çı­kar?" de­di. Son­ra Ko­ra­soff'a:

– İyi an­la­dı­nız dos­tum, de­di, be­ni Stras­burg'da bu hal­de gör­me­niz gön­lü­mü kap­tı­rıp da yüz bul­ma­dı­ğım, baş­tan sa­vul­du­ğum için­dir. Ci­var şe­hir­ler­den bi­rin­de otu­ran ga­yet gü­zel bir ka­dın be­ni üç gün ateş­le sev­dik­ten son­ra bı­rak­tı git­ti; böy­le de­ği­şi­ver­me­si be­ni öl­dü­rü­yor.

Prin­ce Ko­ra­soff'a Mat­hil­de'in et­tik­le­ri­ni, hu­yu­nu, adı­nı de­ğiş­ti­re­rek, an­lat­ma­ya baş­la­dı. Ko­ra­soff:

– Ye­ter, de­di; si­ze tam dok­to­ru­nu­zu bul­du­ğu­nu­zu is­pat için bı­ra­kın da hi­kâ­ye­yi ben ta­mam­la­ya­yım, ba­kın iyi an­la­ma­mış mı­yım? O ta­ze­nin ko­ca­sı ga­yet zen­gin bir adam­dır; ya­hut ki ken­di­si, ka­dın, mem­le­ke­tin en asil so­yun­dan­dır. Her­hal­de övü­ne­cek bir şe­yi var.

Ju­li­en ba­şı­nı sal­la­dı, söz söy­le­me­ğe di­li var­mı­yor­du.

Prens:

– Pe­kâ­lâ, de­di, si­zin için ga­yet­le acı üç ilâ­cım var, bun­la­ra va­kit ge­çir­me­den baş­vur­ma­lı.

Bir: Her gün gi­dip Ma­da­me ... adı ne idi?

– Ma­da­me de Du­bo­is.

Prens kah­ka­ha­yı ko­yu­ver­di:

– Aman ne ad! Af­fe­der­si­niz, si­zin için kim bi­lir ne em­sal­siz bir ad­dır. Ma­da­me de Du­bo­is'yı her gün gör­mek lazım; hem onun kar­şı­sın­da öy­le ke­der­li, gü­ce­nik dur­ma­ya­cak­sı­nız; ya­şa­dı­ğı­nız as­rın ken­di­ne baş ku­ral bil­di­ği şe­yi ak­lı­nız­dan çı­kar­ma­yın. Her­kes si­zi na­sıl gö­re­ce­ği­ni sa­nı­yor­sa siz onun ak­si hal­de ol­ma­lı­sı­nız. O ba­ya­nın lü­tuf­la­rı­na er­me­den se­kiz gün ön­ce na­sıl idiy­se­niz yi­ne de öy­le imiş­si­niz gi­bi gö­zü­kün.

Ju­li­en umut­suz­luk ile:

– Ah! de­di, o za­man ben ra­hat­tım, ona acı­dı­ğı­mı sa­nı­yor­dum...

Prin­ce, dün­ya ku­ru­la­lı be­ri tek­rar edi­le­ge­len ben­zet­me­den çe­kin­me­di:

Du­bo­is, Fran­sa'da en yay­gın soy ad­la­rın­dan­dır; asil­lik gös­te­ren "de" ile bir­leş­me­si cid­den çok gü­lünç­tür.

– Per­va­ne ka­na­dı­nı mum­da ya­kar...

Son­ra da de­vam et­ti:

– Bir: onu her gün gö­rür­sü­nüz; İki: onun çev­re­sin­den bir ka­dı­na il­ti­fat­lar ede­cek­si­niz ama şöy­le âşık ol­muş gi­bi gö­zük­me­ye­cek­si­niz; an­la­şı­lı­yor mu? Giz­le­me­ye ge­rek yok, oy­na­ya­ca­ğı­nız rol çok zor­dur; ya­lan­cık­tan iş gö­re­cek­si­niz ama o hal­le­rin ya­lan­cık­tan ol­du­ğu an­la­şı­lır­sa yan­dı­ğı­nı­zın res­mi­dir.

Ju­li­en ke­der­li ke­der­li:

– O çok akıl­lı, ben­se hiç de­ği­lim! Mah­vol­dum! de­di.

– Ha­yır, ha­yır; yal­nız siz be­nim san­dı­ğım­dan da âşık­mış­sı­nız. Al­lah'ın yar­dı­mı, ya faz­la asil­li­ği, ya faz­la pa­ra­sı olan bü­tün ka­dın­lar gi­bi Ma­da­me de Du­bo­is da ken­di ken­di­siy­le pek meş­gul. Si­ze ba­ka­ca­ğı­na ken­di­ne ba­kı­yor, de­mek ki si­zi ta­nı­mı­yor. İki üç de­fa si­zi is­ti­fa­de et­ti­re­cek aşk buh­ran­la­rı ge­çir­miş di­yor­su­nuz ya! On­la­rı da ha­ya­li­ni zor­la­ya­rak tat­mış ol­ma­lı, si­zi ol­du­ğu­nuz gi­bi de­ğil, ha­ya­lin­de ya­şat­tı­ğı kah­ra­man ha­lin­de gör­müş­tür.

Ama, azi­zim, bun­lar aş­kın ilk ders­le­ri sa­yı­lır; siz bu işin bu ka­dar da ace­mi­si mi­si­niz He­le şu ma­ğa­za­ya bir gi­re­lim, ba­kın çok gü­zel bir si­yah ya­ka, san­ki Bur­ling­tons­tre­e'te­ki John An­der­son'un elin­den çık­mış; siz ha­tı­rım için bo­ğa­zı­nız­da­ki o çir­kin ipi atın da bu­nu alın.

Stras­burg'un en iyi kur­de­lâ­cı­sı­nın dük­kâ­nın­dan çık­tık­tan son­ra Prin­ce Ko­ra­soff:

– Si­zin Ma­da­me de Du­bo­is kim­ler­le dü­şer kal­kar? Ma­da­me de Du­bo­is! Aman, aman Ya­rab­bi! ne tu­haf ad! Kız­ma­yın, dos­tum, gül­me­mek elim­de de­ğil... Şim­di si­zin han­gi ka­dı­na il­ti­fa­tı­nız ola­cak?

– Son de­re­ce zen­gin bir ço­rap­çı­nın kı­zı­na; ahlaka son de­re­ce bağ­lı, mu­ta­as­sıp­tır. Göz­le­ri­nin dün­ya­da eşi bu­lun­maz, be­nim de ho­şu­ma gi­di­yor; hiç şüp­he­siz mem­le­ke­tin en ile­ri ge­len kı­zı. Fa­kat bü­tün bu bü­yük­lük­le­ri­ne rağ­men, ya­nın­da ti­ca­ret, dük­kân sö­zü et­ti­niz mi, kı­za­rıp afal­la­yı­ve­rir. Ak­si­li­ğe de ba­kın, ba­ba­sı Stras­burg'un en ta­nın­mış tüc­car­la­rın­dan­mış.

Prin­ce Ko­ra­soff gü­le­rek:

– De­mek ki, de­di, söz ma­ri­fet'ten açı­lın­ca si­zin gü­zel ba­yan si­zi de­ğil, fab­ri­ka­sı­nı dü­şü­nür. Bu gü­lünç huy Hı­zır gi­bi im­da­dı­mı­za ye­ti­şe­cek; onun o gü­zel göz­le­ri­ne ba­kıp de­li­lik et­me­ni­zi ön­ler. Bu işi ba­şa­ra­ca­ğı­mız­dan hiç şüp­he­niz ol­ma­sın.

Ju­li­en'in ak­lı­na Ma­re­şal de Fer­va­qu­es'ın ka­rı­sı gel­miş­ti. La Mo­le ko­na­ğın­da sık sık gö­rü­nen bu ka­dın bir ec­ne­biy­di, ma­re­şal onu ölü­mün­den bir yıl ön­ce al­mış­tı. Ma­da­me de Fer­va­qu­es'ın ha­yat­ta bü­tün ga­ye­si, bir fab­ri­ka­cı kı­zı ol­du­ğu­nu unut­tur­mak­tı; Pa­ris'te ken­di­ne bir iş ol­sun di­ye, if­fet, fa­zi­let tas­la­yan­la­rın ba­şı­na geç­miş­ti.

Ju­li­en, Prin­ce Ko­ra­soff'a gö­nül­den hay­ran­dı: onun gü­lünç huy­la­rı­nı edi­ne­bil­mek için ne­le­re kat­lan­maz­dı! İki dost uzun uzun ko­nuş­tu; Ko­ra­soff'un ağ­zı ku­lak­la­rı­na va­rı­yor­du. Ken­di­ni hiç­bir Fran­sı­za bu ka­dar uzun za­man din­le­te­bil­di­ği ol­ma­mış­tı.

Pek se­vin­miş, için­den: He­le şü­kür, di­yor­du, ho­ca­la­rı­ma ders ve­re­cek, on­la­ra bu ders­le­ri din­le­te­cek ha­le var­mı­şım!

Ju­li­en'e bel­ki onun­cu de­fa ola­rak tek­rar et­ti:

– An­la­şıl­dı! Ma­da­me de Du­bo­is'nın ya­nın­da, Stras­burg­lu ço­rap tüc­ca­rı­nın gü­zel kı­zı ile ko­nu­şur­ken bir par­ça­cık ol­sun ateş­li bir sev­gi gös­te­ril­me­ye­cek. Mek­tup­la­rı­nız­da ise bi­lâ­kis ya­kı­cı bir aşk bu­lun­ma­lı. Öze­ni­le be­ze­ni­le ya­zı­lı bir aşk mek­tu­bu al­mak, if­fet tas­la­yan bir kız için zevk­le­rin en bü­yü­ğü­dür; bir an oyu­nu bı­ra­kıp din­len­miş olur, gön­lü­nü din­le­me­ye ce­sa­ret eder; gün­de iki mek­tup ya­zar­sı­nız.

Ju­li­en, ko­lu ka­na­dı kı­rıl­mış:

– Bu­nu hiç mi, hiç ya­pa­mam, di­yor­du; üç ta­ne ci­ci­li bi­ci­li cüm­le­ler­le bir mek­tup yaz­ma­ya kalk­mak­tan­sa ha­va­na ko­nup dö­vül­me­ye ra­zı­yım; ben can­lı bir ce­na­ze­yim, dos­tum, ar­tık ben­den bir şey bek­le­me­yin. Bı­ra­kın, ben yo­lun ke­na­rın­da ölüp gi­de­yim.

– Si­ze ci­ci­li bi­ci­li cüm­le­ler ya­zın di­yen ol­du mu? Be­nim yol çan­tam­da el ya­zı­sıy­la, bel­ki al­tı cilt tu­tar aşk mek­tu­bu var. Her tür­lü huy­da ka­dın için mek­tup bu­lu­nur. Ka­lisky, Rich­mon­la­Ter­ras­se'ta, bi­lir­si­niz ha­ni Lon­dra'dan üç fer­sah öte­de­ki ka­sa­ba­da, bü­tün İn­gil­te­re'nin en gü­zel qua­ker kı­zı­na sev­gi sö­zü et­me­miş mi?

Ju­li­en sa­ba­hın sa­at iki­sin­de dos­tun­dan ay­rı­lır­ken üzün­tü­sü azal­mış­tı.

Er­te­si gü­nü Prin­ce Ko­ra­soff bir ya­zı­cı ge­tirt­ti; iki gün son­ra da Ju­li­en'e, gü­zel kız­la­rın en ya­ma­nı­na, en dert­li if­fet tas­la­ya­nı­na gön­de­ri­le­bi­le­cek el­li üç mek­tup ver­di. Ju­li­en'e:

– Bu mek­tup­lar el­li dört ta­ne de­ğil, çün­kü Ka­lisk is­te­di­ği­ne ere­me­miş, ko­vul­muş, de­di; ama ço­rap­çı­nın kı­zın­dan kö­tü mu­ame­le gö­rür­se­niz si­ze ne? Siz an­cak Ma­da­me de Du­bo­is'ya te­si­ri ol­sun di­ye uğ­ra­şa­cak­sı­nız.

Her gün ata bi­ni­yor­lar­dı: Prens Ko­ra­soff, Ju­li­en için çıl­dı­rı­yor­du. Ona bir­den­bi­re bağ­la­dı­ğı bu dost­lu­ğu gös­ter­mek için ne ya­pa­ca­ğı­nı bil­mi­yor­du; o ka­dar ki Mos­ko­va'nın en zen­gin kız­la­rın­dan bi­ri am­ca­sı kı­zı­nı ona ver­me­ye kalk­tı.

– Ev­len­dik­ten son­ra da, bir yan­dan ben tor­pil ya­pa­rım, bir yan­dan da bu göğ­sü­nüz­de­ki ni­şa­nın yar­dı­mı olur, iki yı­la kal­maz al­bay­lı­ğa ka­dar yük­se­lir­si­niz.

– Ama ben le­gi­on d'hon­ne­ur ni­şa­nı­nı Na­pol­yon'dan al­ma­dım ki! Ben­de ni­şa­nın o ka­dar kıy­met­li­si ne ge­zer!

– Za­ra­rı yok, ni­şa­nı icat eden Na­pol­yon ya! ye­ti­şir. Av­ru­pa'da ni­şan­la­rın en de­ğer­li­si yi­ne bu­dur; di­ğer­le­ri bu­nun ya­nın­da hiç ka­lır.

Ju­li­en az kal­dı ra­zı ola­cak­tı; ama gö­re­vi onu o bü­yük za­tın ya­nı­na ça­ğı­rı­yor­du. Ko­ra­soff'tan ay­rı­lır­ken mek­tup ya­za­ca­ğı­na söz ver­di. Gö­tür­dü­ğü giz­li no­ta­nın ce­va­bı­nı alıp he­men Pa­ris yo­lu­nu tut­tu. Prin­ce Ko­ra­soff'tan ay­rı­lıp yal­nız ka­la­lı da­ha iki gün geç­me­miş­ti ki Fran­sa'dan, Mat­hil­de'den uzak­laş­mak ona dün­ya­nın en bü­yük iş­ken­ce­si gi­bi gö­zük­me­ye baş­la­dı. Ko­ra­soff'un tek­lif et­ti­ği zen­gin kı­zı al­mam ama onun ver­di­ği öğüt­le­ri tu­ta­ca­ğım.

O bil­mez mi? Ka­dın, kız av­la­ma­ğı o bil­me­ye­cek de kim bi­le­cek? On beş yıl­dır işi gü­cü bu; şim­di otu­zun­da, on be­şin­de baş­la­mış. Doğ­ru­su ze­ki de­ğil de­ne­mez; in­ce adam, ted­bir­li, kur­naz adam. O ya­ra­tı­lış­ta ada­mın coş­kun­lu­ğa, şi­i­re ka­pıl­ma­sı­na im­kân yok­tur ka­dın tel­la­lı; da­ha iyi ya! al­dan­mı­yor de­mek.

De­di­ği­ni din­le­me­li, Ma­da­me de Fer­va­qu­es'a tat­lı söz­ler söy­le­me­li.

Bel­ki bi­raz içim sı­kı­lır ama, onun o gü­zel göz­le­ri­ne ba­ka­rım. O göz­ler be­ni dün­ya­da en çok sev­miş olan göz­le­re ne ka­dar da ben­zi­yor!

Fran­sız de­ğil; onun hu­yu­nu, ta­bi­atı­nı da bir in­ce­le­miş olu­ruz.

Ben de­li gi­bi­yim, san­ki su­ya bat­mış bo­ğu­lu­yo­rum; böy­le za­man­da bur­nu­mun di­ki­ne iş gör­mek ol­maz, bir dos­tun öğüt­le­ri­ne ku­lak ver­me­li.