Phân tích tác động của hội nhập Kinh tế quốc tế đối với sự thúc đẩy chuyển dịch  và đầu tư của mỗi nước

 Trong nền kinh tế thế giới hiện nay, khái niệm hội nhập kinh tế quốc tế được sử dụng phổ biến. Đây là quá trình gắn kết nền kinh tế của một quốc gia với nền kinh tế khu vực và thế giới thông qua các biện pháp tự do hóa và mở cửa thị trường trên các cấp độ đơn phương, song phương, đa phương.

Sự hình thành và phát triển của tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế là một đòi hỏi khách quan. Nó không chỉ có tác động tích cực mà còn cả tiêu cực đến kinh tế thế giới nói chung và các quan hệ kinh tế quốc tế nói riêng. Trong số những ảnh hưởng này, sự tác động đối với thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đầu tư của mỗi nước là rõ rệt hơn cả.

Thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế:

Hội nhập ktqt thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế của mỗi nước theo hướng chuyên môn hóa sản xuất, giúp khai thác tối đa lợi thế so sánh của mỗi nước.

+ Chuyển dịch cơ cấu kinh tế (CDCCKT) hợp lý là cốt lõi trong chiến lược phát triển kinh tế của mỗi nước, là nhân tố quan trọng để đảm bảo sự tăng trưởng bền vững và nâng cao hiệu quả kinh tế - xã hội. Thực tiễn cho thấy CDCCKT là điều kiện tiên quyết để nền kinh tế vượt qua thời kỳ suy thoái và đạt tới trình độ phát triển cao hơn.

+ hội nhập thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành, theo lãnh thổ, cũng như cơ cấu phân bổ lao động, đầu tư, thu nhập.

·        Ví dụ: Tại việt nam, cơ cấu kinh tế theo ngành đã có những bước chuyển dịch vững chắc theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát huy lợi thế so sánh và nâng cao năng lực cạnh tranh. Tỷ trọng các ngành kinh tế trong GDP thay đổi đáng kể, cụ thể là năm 2010 lĩnh vực công nghiệp và xây dựng đã đạt 41%, lĩnh vực dịch vụ 39%, lĩnh vực nông nghiệp giảm xuống còn 20%. Cơ cấu của từng lĩnh vực kinh tế này cũng có những chuyển biến sâu sắc.

·         cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ đã được điều chỉnh theo hướng hình thành 4 vùng kinh tế trọng điểm phát triển nhanh, đóng góp gần 64% GDP, hơn 90% giá trị xuất khẩu, thu hút hơn 90% số dự án đầu tư nước ngoài và gần 90% thu ngân sách của cả nước. Các vùng kinh tế trọng điểm từng bước phát huy được tác động lan tỏa, thúc đẩy phát triển các vùng, miền khác.

·        cơ cấu đầu tư và lao động thay đổi phù hợp với các chuyển dịch trong cơ cấu ngành, vùng kinh tế. Đầu tư Nhà nước đã tập trung hơn vào phát triển cơ sở hạ tầng, các dịch vụ công ích, hỗ trợ xóa đói giảm nghèo, phát triển các vùng sâu, vùng xa. Cơ cấu lao động chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng lao động ở nông thôn xuống còn 70%, lao động nông nghiệp xuống còn 48%, tăng dần tỷ lệ lao động được đào tạo nghề.

-          Hội nhập ktqt cũng thúc đẩy giao lưu và trao đổi khoa học- công nghệ, kinh nghiệm quản lý.

-          Đặc biệt, quá trình hội nhập giúp các quốc gia nâng cao năng lực cạnh tranh-> là cơ sở cho việc thúc đẩy các quan hệ kinh tế quốc tế song phương và đa phương phát triển vững chắc.

-          Ngoài các tac động tốt như trên, HNKTQT còn tăng áp lực đối với việc điều chỉnh cơ cấu kinh tế trong nước. Nhất là đối với các nước đang phát triển và chậm phá triển, việc thay đổi cơ cấu kinh tế nhanh chóng để đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập là một thách thức lớn trong điều kiện cơ sở hạ tầng, khoa học công nghệ, nguồn nhân lực còn hạn chế.

Tác động đến đầu tư

-          Tác động tích cực của HNKTQT là cơ cấu đầu tư theo thành phần kinh tế cũngcó chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng tích cực do khu vực FDI và kinh tế ngoài nhà nước có tốc độ tăng trưởng cao hơn hẳn.

·        Ví dụ: ở Việt Nam, tỷ trọng đầu tư của khu vực kinh tế ngoàinhà nước trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng từ 22,6% năm2001 lên 38,5% vào năm 2007.

cùng với HNKTQT sâu rộng hơn, nền kinh tế ngày càngmang tính thị trường, theo đó đầu tư không thuộc khu vực nhà nước đóng vai trò ngàycàng quan trọng, còn đầu tư nhà nước đang dần trở thành công cụ điều tiết phát triểnkinh tế ổn định.

-          Đầu tư là một trong các lĩnh vực chịu tác động nhanh nhất của HNKTQT với tốc độ tăng cao còn hơn tăng trưởng xuất khẩu. Môi trường pháp lýminh bạch hơn, bình đẳng hơn, mức độ mở cửa cao hơn sau khi hội nhập cùng với các điều kiện ưu đãi trong các hiệp định thương mại, đầu tưsong phương và khu vực mà các nước đã tham gia là những yếu tố quan trọng nhấtthu hút các nguồn vốn đầu tư. Tác động của việc gia nhập và thực hiện cam kết WTO thể hiện mạnh mẽ trongviệc thu hút đầu tư.

-          HNKTQT đã góp phần tích cực cho việc huy động vốn đầu tư vào nền kinh tế. Việc thực hiện các cam kết hội nhập đã ảnh hưởng đến đầu tư toàn xã hội cũngnhư cơ cấu đầu tư theo ngành, lĩnh vực và theo thành phần kinh tế. 

-          Trong bối cảnh HNKTQT, môi trường đầu tư được cải thiện, mọi thành phầnkinh tế được khuyến khích đầu tư phát triển kinh tế. Tỷ trọng vốn đầu tư của nhà nướctrong tổng vốn đầu tư có xu hướng giảm, trong khi vốn đầu tư của khu vực ngoài nhànước và khu vực có vốn ĐTNN tăng lên. Thực tế cho thấy HNKTQT đãlàm chuyển biến dần vai trò của đầu tư nhà nước thành một công cụ chính sách quantrọng (cung cấp dịch vụ công, an sinh xã hội và điều tiết phát triển kinh tế) để tận dụngnhững cơ hội và điều kiện thuận lợi, đồng thời khắc phục những mặt hạn chế củaHNKTQT