Jane Austen sinh ngày 16 tháng 12 năm 1775 tại Steventon, Hants, Anh, và là người thứ bảy trong tám người con của Mục sư George Austen (1731-1805), cai quản giáo xứ Steventon, và bà Cassandra Leigh (1739-1827). Người thân thiết nhất trong cuộc đời tác giả là cô chị Cassandra; cả hai không bao giờ kết hôn. Ông bố là một học giả luôn khuyến khích con cái tính ham học hỏi. Tuy thế, tác giả không được tiếp thu nhiều giáo dục từ nhà trường mà chủ yếu được ông bố dạy học, và cũng có điều kiện đọc nhiều sách vở. Không khí gia đình sống động và yêu thương, cộng thêm những mối quan hệ rộng rãi với họ hàng và bạn hữu, đã cung cấp bối cảnh cho các tác phẩm của tác giả.

Từ tuổi nhỏ, Jane Austen đã bắt đầu viết những vở kịch ngắn và tiểu phẩm nhằm tạo vui thú trong gia đình, tiếp theo là một ít thơ và văn xuôi. Tác giả đã sử dụng khung cảnh đời sống của mình - vùng nông thôn, giáo xứ, láng giềng và những thị trấn miền quê, cùng những chuyến thăm viếng đến các thành phố Bath và London để lấy chất liệu cho những tình huống, cá tính và đề tài trong các tác phẩm của mình.

Tác phẩm Sense and Sensibility được viết vào năm 1784 dưới tựa đề Elinor và Marianne, qua nhiều bổ sung và chuyển thể đến năm 1811 mới được xuất bản, chỉ ghi tác giả là "một phụ nữ", và với chi phí tác giả tự bỏ ra. Tương tự, truyện Pride and Prejudice được phác thảo trong thời gian 1796-1797 và xuất bản lần đầu tiên năm 1813. Thêm truyện Mansfield Park được xuất bản năm 1814, và Emma năm 1815. Một nhà phê bình văn học có uy tín đã ca ngợi "tác giả không tên" là ngòi bút tuyệt diệu của "tiểu thuyết hiện đại" trong truyền thống mới về hiện thực. Tất cả tác phẩm xuất bản lúc Jane Austen còn sống vẫn đề tên tác giả vô danh. Sau khi tác giả qua đời, lần đầu tiên tên thật của tác giả mới xuất hiện năm 1817, trên truyện Persuasion.

Năm 1802, tác giả dường như nhận lời kết hôn với Harris Bigg-Wither, 21 tuổi, nhưng cô thay đổi ý định. Không ai biết rõ về cuộc đời tình ái của tác giả ngoại trừ những mẩu chuyện mâu thuẫn nhau. Cô chị Cassandra luôn muốn bảo vệ chi tiết đời tư của em gái mình, nên sau khi tác giả qua đời, cô đã tiêu hủy rất nhiều thư từ của tác giả để lại. Nhưng các tác phẩm cho thấy tác giả thông hiểu kinh nghiệm của tình yêu và của tình tuyệt vọng.

Sống với gia đình của mình trong suốt cuộc đời, tác giả bắt đầu chớm căn bệnh Addison (thoái hóa tuyến thượng thận) vào năm 1816 và qua đời ngày 18 tháng 7 năm 1817, chỉ hưởng thọ 42 tuổi.

Tác phẩm Pride and Prejudice

Pride and Prejudice (Kiêu hãnh và định kiến) có lẽ là truyện được yêu thích nhất trong số các tác phẩm của Jane Austen. Truyện kể về cuộc đối đầu giữa Elizabeth Bennet, con gái của một gia đình trung lưu, và Fitzwilliam Darcy, một địa chủ giàu có. Mặc dù họ để tâm tìm hiểu lẫn nhau, tác giả đã đảo ngược ý niệm thông thường về "thuở ban đầu": tính kiêu hãnh về giai cấp và tài sản của mình cùng định kiến về vị thế thấp kém của gia đình Elizabeth khiến Darcy lúc đầu muốn tránh xa cô, trong khi cô Elizabeth cũng kiêu hãnh vì lòng tự trọng của mình và có định kiến về cung cách trưởng giả của Darcy, trở nên một người con gái không giống như những người con gái khác chung quanh Darcy. Elizabeth, với cá tính nhạy bén, dí dỏm và cứng cỏi, được xem là một trong những nhân vật lôi cuốn nhất trong nền văn học Anh.

Sách này đã được dịch ra tiếng Việt với tựa đề Kiêu hãnh và Định kiến, do Hội Nhà văn xuất bản.

Bình chọn.

Trong cuộc bình chọn dân chúng Anh năm 2005 do đài BBC tổ chức, Jane Austen được chọn là nhà văn nữ người Anh được ưa thích nhất mọi thời đại. Riêng quyển Pride and Prejudice được chọn là tác phẩm của người Anh được ưa thích thứ nhì mọi thời đại (chỉ thua Lord of the Ring - Chúa tể của Chiếc nhẫn - do ảnh hưởng của điện ảnhKiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 1

Chương 1

Có một sự thật mà ai cũng công nhận, đấy là: một người đàn ông có một tài sản khá hẳn sẽ muốn có một người vợ. Dù cho người ta chỉ biết rất ít về cảm nghĩ hay quan điểm của người đàn ông như thế, khi anh ta đến cư ngụ trong vùng, sự thật ấy đã in sâu vào đầu óc của những gia đình sống xung quanh, đến nỗi họ xem người đàn ông này là tài sản hợp pháp của cô con gái này hay cô con gái kia của họ.

Vào một ngày, bà Bennet nói với chồng mình:

- Ông thân yêu, ông có biết tin đã có người thuê Netherfield Park chưa?

Ông Bennet trả lời rằng ông chưa biết.

Bà vợ nói tiếp:

- Có người đã đến thuê rồi. Bà Long đã đi đến đấy, và đã kể cho tôi nghe tất cả việc này.

Ông Bennet lắng nghe và không trả lời. Bà vợ mất hết kiên nhẫn nói:

- Ông có muốn biết ai vừa dời đến không?

- Chính bà đang muốn kể cho tôi nghe đấy thôi.

Thế là đủ khuyến khích cho bà nói tiếp.

- Ông phải biết, bà Long đã cho tôi hay rằng có một công tử còn trẻ, giàu có, gốc gác ở miền Bắc, đến thuê Netherfield. Cậu ta đã đến vào hôm thứ hai trên một cỗ xe bốn ngựa kéo. Cậu ấy rất thích chỗ này nên đồng ý ngay với giá ông Morris đưa ra. Và cậu ấy hẳn sẽ đến trước ngày lễ thánh Michael (ngày 29 tháng 9), nhưng tuần tới sẽ có vài gia nhân đến trước.

- Thế anh ta tên gì vậy?

- Bingley.

- Anh ta đã có vợ hay vẫn còn độc thân?

- À, chắc là vẫn còn độc thân. Một người độc thân với khoản lợi tức lớn, bốn hay năm nghìn bảng mỗi năm. Kể ra đó là điều hay cho mấy đứa con gái nhà ta!

- Hay như thế nào? Chuyện ấy thì có gì liên quan đến mấy đứa con gái nhà ta?

- Ông ơi! Ông phải hiểu là tôi đang nghĩ đến việc anh ta sẽ cưới một trong mấy đứa nhà ta chứ.

- Thế anh chàng ấy có ý định như thế khi đến đây à?

- Ý định? Làm sao ông có thể nói càn như thế? Chỉ có điều rằng anh ấy có thể yêu một trong các con ta, vì thế ông phải đi viếng thăm anh ta càng sớm càng tốt.

- Tôi chẳng thấy có cơ hội nào cả. Bà và mấy đứa có thể đi, hay là để mấy đứa tự đi, như vậy có thể tốt hơn. Vì bà còn đẹp hơn chúng nó, tôi e rằng anh Bingley lại mến bà hơn.

- Thôi ông ơi, ông lại tâng bốc tôi rồi. Chắc chắn tôi đã từng có thời xuân sắc, nhưng bây giờ tôi không thể coi mình là đặc biệt. Khi một người đàn bà đã có năm đứa con gái trưởng thành thì không nên nghĩ đến sắc đẹp của mình nữa.

- Ờ, chỉ khi nào người đàn bà ấy không có sắc đẹp gì đáng để nghĩ đến.

- Nhưng mà này, ông đi gặp cậu Bingley ngay khi anh ta đến đây nhé.

- Kể ra thì cũng quá sức tôi rồi. Bà biết đấy...

- Nhưng mà ông phải nghỉ đến mấy đứa con. Chỉ cần nghĩ một trong chúng sẽ đạt được những gì. Ngài William và phu nhân Lucas cũng nhất quyết đi chỉ vì mục đích ấy. Ông hẳn biết họ thường không thích thăm viếng người mới đến. Thật ra ông phải đi, nếu không mấy mẹ con tôi không có lý do nào đến nếu như ông không đi.

- Bà thật là cẩn thận quá đáng. Tôi tin chắc rằng anh Bingley sẽ lấy làm vui lòng khi gặp bà, còn tôi sẽ gửi bà mang đi ít dòng để cho anh ta hiểu rằng tôi sẵn lòng chấp nhận, nếu anh ta chọn một trong mấy đứa con gái của mình, mặc dù tôi sẽ có ít chữ đề cao con Lizzy.

- Tôi mong rằng ông không làm như thế. Lizzy không có gi hơn những đứa kia cả, và tôi thấy nó không đẹp bằng nửa Jane, không tươi tắn bằng nửa Lydia, nhưng ông vẫn luôn thương nó hơn cả!

- Thế bà cho rằng những đứa kia có gì đáng giới thiệu?

- Ông Bennet, làm thế nào mà ông lại có thể sỉ nhục con cái như thế ? Ông cứ trêu cho tôi bực mình để làm vui thôi. Ông không thông cảm cho thần kinh nhạy cảm của tôi tí nào cả!

- Bà nhầm rồi. Tôi rất tôn trọng thần kinh của bà. Ít nhất là trong hai mươi năm qua tôi đã nghe bà nói nhiều về thần kinh của bà đấy thôi.

- Hừ! Ông không thể biết tôi đã chịu khổ sở thế nào...

- Nhưng tôi mong bà sẽ sớm vượt qua, và tiếp tục sống để thấy nhiều thanh niên có bốn nghìn bảng mỗi năm đến cư ngụ ở vùng này.

- Nếu có hai chục người như thế đến đây nhưng ông không chịu gặp gỡ họ thì cũng vô ích thôi.

- Khi nào có đủ hai mươi người thì tôi sẽ đi gặp tất cả.

Cá tính của ông Bennet là sự pha trộn giữa láu lình, trào phúng châm biếm, dè dặt, và thất thường, đến nỗi mấy chục năm sống chung vẫn không đủ cho bà vợ hiểu nổi ông. Đầu óc của bà giản đơn hơn. Bà có tính cảm thông hẹp hòi, kiến thức nghèo nàn, và tính khí vô chừng. Khi không được như ý, bà tưởng như mình bị lo lắng. Cả đời bà chỉ lo mỗi việc là kiếm chồng cho năm cô con gái. Việc thăm viếng và trao đổi chuyện phiếm là cách khuây khỏa của bà. Kiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 2

Chương 2

Ông Bennet là một trong số những người đi thăm viếng Bingley sớm nhất. Ông luôn có ý định đi gặp anh, mặc dù ông luôn nói với vợ rằng ông không muốn đi. Cho đến buổi tối sau lần gặp gỡ, bà vợ mới biết được tin này. Khi nhìn cô con gái thứ hai đang trang trí cái mũ, thình lình ông nói với cô:

- Lizzy, bố hy vọng cậu Bingley sẽ thích cái mũ này.

Bà phật ý:

- Chúng ta không thể biết anh ta thích gì vì chúng ta không đi thăm viếng anh ấy.

Elizabeth nói:

- Mẹ quên rồi sao? Chúng ta sẽ gặp anh ta trong buổi họp mặt, và bà Long đã hứa là sẽ giới thiệu ta với anh ta.

- Mẹ không tin bà Long sẽ làm như thế. Bà ta còn hai đứa cháu gái. Bà ta là một con người ích kỉ, đạo đức giả, không tin được.

Ông Bennet xen vào

- Tôi cũng không tin, nên tôi thấy mừng rằng bà không có ý nhờ vả bà ấy.

Bà Bennet không màng trả lời, nhưng không thề dằn lòng, bà quay sang mắng các cô con gái.

- Kitty, đừng có ho mãi như thế. Phải thương lấy thần kinh mẹ một chút. Mẹ muốn vỡ đầu ra đây này.

Ông bố đế vào:

- Kitty ho không được kín đáo gì cả, ho không đúng lúc.

Kitty trả lời một cách khổ sở:

- Con đâu có vui gì mà ho như thế chứ.

- Khi nào thì đến buổi dạ vũ của con?

- Hai tuần nữa.

Bà mẹ thảng thốt nói:

- À thì ra thế. Bà Long sẽ chỉ trở lại ngày trước đấy, nên bà không thể giới thiệu anh ấy, vì bà vẫn chưa quen biết gì anh ta cả.

- Vậy thì bà có lợi thế hơn so với bạn của bà, cứ giới thiệu Mr Bingley với con nhỏ.

- Không thể được, ông ạ, không thể được, khi tôi vẫn còn chưa quen biết anh ta. Sao ông có thể đùa cợt như thế?

- Tôi khen bà đã thận trọng. Hai tuần thì có quá ít thời gian để làm quen. Ta không thể biết người mà ta mới quen nghĩ gì chỉ sau có hai tuần, Nhưng nếu ta không bạo dạn, người khác sẽ đánh bạo làm. Dù sao đi nữa bà Long và hai cô cháu cũng muốn thử thời vận. Nếu ta không tiến tới, bà ta sẽ cho rằng ta có ý nhường, bà ta sẽ nắm lấy cơ hội.

Các cô gái nhìn chằm chằm ông bố. Bà Bennet chỉ nói:

- Vô lý, thật vô lý!

- Bà nói thế có nghĩa gì? Bà có nghĩa rằng cách thức giới thiệu và sự căng thẳng trong việc này là vô lý không? Tôi không thể đồng ý với bà về điểm này. Mary con có ý kiến gì không? Bố biết con thích suy nghĩ chín chắn, thích đọc sách hay, lại hay trích dẫn từ sách vở mà.

Mary muốn nói điều gì đấy hợp lý, nhưng không thể nghĩ ra.

Ông tiếp:

- Trong khi Mary đang tìm ý, ta hãy trở lại cậu chuyện anh chàng Bingley.

Bà vợ cao giọng:

- Tôi quá mệt vì cái tên Bingley này rồi.

- Tôi lấy làm tiệc nghe bà nói như thế, nhưng tại sao bà không nói lúc trước? Nếu sáng nay tôi biết như vậy, chắc chắn tôi đã không đi gặp anh ta. Thật là vô phúc, nhưng vì tôi đã gặp anh ta, bây giờ chúng ta không thể tránh khỏi mối quen biết này.

Sự kinh ngạc của các cô gái chính là điều mà ông mong muốn; riêng bà Bennet còn kinh ngạc hơn cả các cô con gái, tuy nhiên sau những khoảnh khắc xáo động là niềm vui; bà cho rằng đấy là việc bà vẫn hằng mong muốn.

- Ông Bennet yêu dấu, ông tốt bụng làm sao! Nhưng tôi biết cuối cùng tôi vẫn phải thuyết phục ông. Tôi biết rõ ông rất thương các con, nên ông không thể bỏ qua mối quen biết như thế này. Thật là tôi vui quá! Kể ra ông đùa như sáng nay cũng hay, ông đi mà không nói một lời nào cho đến tận bây giờ.

Ông Bennet quay qua Kitty và nói:

- Kitty, bây giờ con có thể ho tùy thích.

Ông vừa nói vừa bước ra khỏi phòng, cảm thấy mệt mỏi vì những lời phấn khích của bà vợ.

Khi cánh của phòng đã đóng lại, bà bảo các con:

- Thấy không, các con có một người cha tuyệt vời. Mẹ không hiểu các con sẽ đền đáp tấm lòng chăm lo của bố các con ra sao, ngay ngay cả mẹ cũng không biết. Mẹ không ngại cho các con biết, với tuổi bố mẹ bây giờ tạo mối quen biết mới mỗi ngày thì không lấy gì làm dễ chịu, nhưng bố mẹ sẵn lòng làm tất cả mọi chuyện vì các con. Lydia, mặc dù con là con út, nhưng mẹ tin chắc cậu Bingley sẽ khiêu vũ với con trong buổi dạ vũ sắp tới.

Lydia nói cứng cỏi:

- Con không sợ. Tuy con là út nhưng con cao hơn các chị.

Và trong cả buổi tối còn lại họ thi nhau phỏng đoán khi nào Mr Bingley sẽ đến thăm ông Bennet để đáp lễ, và bàn bạc nhau bao giờ thì có thể mời anh đến dùng bữa tốiKiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 3

Chương 3

Tuy thế, qua ông chồng bà Bennet không thể biết được gì nhiều về Mr Bingley, ngay cả với sự trợ giúp của năm cô con gái. Họ hỏi han ông đủ mọi cách, với mọi câu hỏi, mọi phỏng đoán thần kì, mọi giả định mơ hồ, nhưng ông đều né tránh tất cả. Cuối cùng họ đành phải chấp nhận thông tin gián tiếp từ bà hàng xóm Lucas. Tin tức bà đưa ra đều rất thuận lợi. Ngài William đặc biệt có cảm tình với Mr Bingley. Anh là một thanh niên còn khá trẻ, rất đẹp trai và vô cùng dễ mến, và nhất là anh định dẫn theo rất nhiều người đến tham gia buổi dạ vũ. Không có gì có thể tuyệt hơn. Ý thích khiêu vũ là bước đầu tiến đến một cuộc tình, thế là ai nấy tha hồ kì vọng vào con tim anh.

Bà Bennet bảo chồng:

- Nếu tôi chỉ cần thấy một đứa con gái có cuộc sống hạnh phúc ở Netherfield, thêm bốn đứa kia đều có mối lương duyên tương tự, thì tôi không còn ước ao điều gì nữa.

Vài ngày sau, Bingley đáp lễ chuyến thăm viếng của ông Bennet, và trong mười phút ngồi cùng ông trong phòng đọc sách, anh hy vọng được phép gặp các cô gái, mà anh đã nghe người khác ca ngợi về vẻ đẹp của các cô, nhưng anh chỉ gặp được ông bố. Các cô thì may mắn hơn, vì có thể quan sát anh từ của sổ tầng trên, thấy anh mặc một áo choàng màu lam và cưỡi một con ngựa ô.

Sau đấy là lời mời dùng bữa tối, và bà Bennet vội sắp đặt nhiều việc trước khi nhận được lời đáp. Mr Bingley có việc bận phải đi đến London vào ngày kế nên không thể nhận lời mời. Bà Bennet bị hụt hẫng. Bà không thể tưởng được anh có việc gì quan trọng tại thành phố ngay sau khi đến ngụ tại Hertfordshire. Bà bắt đầu lo rằng anh có thể lượn lờ từ nơi này qua nơi khác mà không chịu định cư ở Netherfield. Phu nhân Lucas phải trấn an bà, cho rằng Bingley chỉ đi London để mời bạn bè đi dự buổi dạ vũ. Chẳng bao lâu, có tin nói rằng Mr Bingley sẽ dẫn theo mười hai quý cô và bảy công tử cùng đến dự. Các cô gái đau khổ khi nghe số đông phụ nữ đến thế, nhưng đến buổi sáng trước đêm dạ vũ được nghe rằng thay vì mười hai, anh chỉ dẫn đến sáu người từ London, năm chị em và một cô em họ. Khi buổi dạ vũ bắt đầu, tất cả chỉ có năm người: Mr Bingley, hai chị em của anh, người chồng của cô chị, cùng một thanh niên khác.

Mr Bingley có ngoại hình bắt mắt và tư thái phong nhã. Gương mặt ưa nhìn, cử chỉ ung dung chân thật. Hai người chị em của anh trông chững chạc, có phong cách của lối xử sự dứt khoát. Người anh rể, ông Hursy, chỉ có vẻ nhã nhặn. Nhưng người bạn, tên là Darcy, chẳng bao lâu đã thu hút sự chú ý của cả gian phòng, bởi vóc dáng cao ráo, đẹp trai, tao nhã; và trong vòng năm phút sau khi anh ta bước vào đã có lời xầm xì rằng lợi tức mỗi năm của anh lên đến mười nghìn mỗi năm. Mấy ông thì cho rằng anh có dáng vẻ cân đối, còn các bà thì cho rằng anh còn đẹp trai hơn cả Bingley. Cả nửa buổi tối ai cũng có thiện cảm với anh. Sau đấy, chính cử chỉ của anh khiến nhiều nguời khinh ghét. Họ cho rằng anh kiêu hãnh, anh ở trên cao hơn nhóm bạn bè của anh, không hòa đồng cùn vui với mọi người. Ngay cả bất động sản lớn lao của anh tại Derbyshire, anh vẫn có nét mặt hãm tài, khó chịu, không đáng d0ược so sánh với người bạn của mình.

Chẳng bao lâu Bingley đã làm quen với mọi người quan trọng trong căn phòng. Chàng tỏ ra sôi động không kiểu cách, khiêu vũ với mọi bản nhạc, tỏ ra không thỏa mãn khi thấy buổi dạ vũ chấm dứt quá sớm, cho biết sẽ tổ chức một buổi dạ vũ khác ở Netherfield. Giữa chàng và người bạn quả là hai thái cực! Mr Darcy chỉ khiêu vũ một lần với bà Hurst và một lần với cô Bingley, không muốn được giới thiệu với những phụ nữ khác, sau đấy chỉ đi vòng quanh, thỉnh thoảng nói chuyện với vài người trong nhóm. Mọi người nhanh chóng nhận ra tính cách của anh. Trên thế gian này, có lẽ anh là con người khó chịu nhất, khó chịu nhất và mọi người đều mong anh chàng đừng trở lại nữa. Riêng bà Bennet thì có ác cảm nặng nhất; bà cảm thấy bực tức do anh đã khinh rẻ một trong các cô con gái bà.

Vì số phụ nữ đông hơn nam giới, Elizabeth Bennet phải ngồi ngoài trong hai bản khiêu vũ, và trong thời gian ấy Darcy nói chuyện với Bingley khi đứng khá gần cô, nên cô nghe lỏm được.

Mr Bingley muốn ép bạn mình tham gia khiêu vũ thêm.

- Này Darcy, cậu phải khiêu vũ chứ. Tớ không thích thấy cậu đứng đây với điệu bộ buồn tẻ như thế. Khiêu vũ mà vui với người ta.

- Tớ không thích. Cậu biết tớ ghét khiêu vũ, trừ khi với người đã quen biết đặc biệt. Tớ không thể chịu được đám người này. Chị em của cậu đã có người đi cặp, còn tớ thấy khiêu vũ với những phụ nữ khác trong phòng như là một cực hình.

- Tờ không khó tính như cậu. Thú thật trong đời mình chưa bao giờ gặp những người dễ thương như thế này, có vài người đẹp tuyệt vời.

Darcy nhìn cô con gái đầu lòng của gia đình Bennet:

- Cậu chỉ nhảy với những cô gái đẹp trong phòng này.

- Cô ấy là người đẹp nhất trong những người mà mình đã gặp! Nhưng cô em rất xinh, rất dể thương ngồi sau cậu đấy. Cho phép mình nói với bạn nhảy của mình giới thiệu cô ấy với cậu.

Darcy quay người nhìn Elizabeth một thoáng, bắt lấy tia nhìn của cô, rồi quay đi lạnh lùng nói:

- Cậu có ý gì vậy? Cô ta trông cũng được, nhưng không đủ xinh để lôi cuốn tớ, còn tớ cũng không thích theo đuổi những phụ nữ đã bị đàn ông khác chán chê. Cậu nên ra với bạn nhảy của mình đi, đừng phí thời gian với tớ.

Bingley nghe theo lời khuyên của bạn. Darcy bước đi; và Elizabeth ngội yên một chỗ, không còn chút cảm nghĩ thân thiện về anh chàng. Nhưng sau đó cô vui vẻ kể lại chuyện này cho cô bạn nghe, vì tính cô thích đùa cợt, lấy làm vui với mọi chuyện kì khôi.

Nhà Bennet hài lòng với buổi dạ vũ. Bà Bennet nhận thấy cả đám người tham dự đều mến cô con gái lớn của bà. Bingley đã khiêu vũ với cô hai bản, và cô trở nên nổi bật trong số các em gái. Qua đó Jane cảm thấy hài lòng như bà mẹ, dù theo phong cách trầm lặng hơn. Elizabeth cảm nhận được niềm vui của Jane. Mary nghe có người nói với cô Bingley rằng Jane là người con gái toàn vẹn nhất vùng. Riêng Catherine và Lydia có may mắn là luôn có người mời khiêu vũ, và hai cô chỉ mong thế trong một buổi dạ vũ. Cả gia đình phấn khởi quay vể Longbourn, ngôi làng nơi họ cư ngụ, ở đấy họ là những cư dân quan trọng. Khi về đến nhà họ thấy ông Bennet vẫn còn thức. Chỉ cần một cuốn sách là ông quên bẵng về thời gian, và vào dịp này ông háo hức muốn biết về buổi tối vốn đã tạo cho mọi người nhiều háo hức tuyệt vời. Ông đã nghĩ rằng mọi ý kiến của bà vợ về anh chàng xa lạ sẽ là bị thất vọng, nhưng ông đã nghe một câu chuyện khác hẳn.

Khi bước vào phòng bà vợ nói:

- Ông ạ, mấy mẹ con tôi có một buổi tối thật vui, một buổi dạ vũ tuyệt vời. Tôi ước gì ông có thể đi cùng, ai nấy đều cảm mến Jane, không còn gì tuyệt hơn. Mọi người đều khen con bé xinh xắn, riêng chàng Bingley cảm thấy nó khá đẹp, và nhảy với nó hai bản. Tôi chỉ có thể nghĩ đến việc đấy: anh ấy đã nhảy với con bé hai bản, chỉ có con bé là được mời nhảy đến lần thứ hai. Trước tiên, anh ta mời cô Lucas. Tôi cảm thấy thật bực mình khi ấy, nhưng mà anh ta tỏ ra không thích con bé ấy tí nào. Ông biết chứ, thật ra chẳng ai thích con bé ấy cả. Anh ta bị Jane nhà ta thu hút sau khi nhảy với nó. Thế là anh chàng dọ hỏi về con bé, được người ta giới thiệu với nó, rồi mời con bé nhảy tiếp bản thứ hai. Thế rồi bản thứ ba với cô King, bản thứ tư với Maria Lucas, bản thứ năm với Jane lần nữa, bản thứ sáu với Lizzy, rồi nhà Boulanger.

Ông chồng mất kiên nhẫn ngắt lời:

- Nếu anh ta có thương hại tôi thì anh ấy chỉ nên khiêu vũ phân nửa như thế! Lạy Chúa, bà đừng kể về mấy cô gái nhảy với anh ta nữa. À! Có lẽ cứ kể rằng anh ta bị trật khớp cổ chân trong bản đầu tiên thì hơn.

Bà Bennet tiếp tục:

- Tôi thật sự thấy thích anh ta. Anh ta thật đẹp trai! Các chị em của anh ta cũng hấp dẫn. Trong đời tôi chưa từng thấy trang phục nào thanh lịch như loại các cô ấy mặc. Tôi tin chắc dải đăng-ten trên áo bà Hurst...

Bà lại bị ngắt lời. Ông Bennet không muốn nghe bà kể về thời trang lòe loẹt. Thế là bà buộc phải chuyển đề tài, và với tất cả chua cay, công thêm ít phóng đại, kể cho ông nghe về thái độ thô lỗ của Mr Darcy. Bà tiếp:

- Nhưng ông yên tâm, Lizzy không mất mát gì khi không hợp với thị hiếu của hắn. Anh ta thuộc hạng người khó thương nhất, một con người đáng kinh tởm, không đáng cho ai lấy lòng. Anh ta chảnh chọe và kiêu kì không ai chịu được. Hắn ta cứ đi lòng vòng đầu này đầu nọ, làm ra vẻ ta đây là nhất! Mà hắn có đẹp trai gì cho cam! Tôi ước gì ông có ở đấy để cho anh ta ít lời răn! Tôi ghét cay ghét đắng anh ta.Kiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 4

Chương 4

Khi chung quanh không còn ai, Jane thổ lộ với Elizabeth về tình cảm mà cô dành cho anh Bingley, trong khi trước đấy cô có phần thận trọng trong lời khen:

- Thanh niên đúng là phải như anh ấy, chín chắn, vui vẻ, sống động. Chị chưa bao giờ gặp người nào như thế! Thật thư thái, với vẻ gia giáo tuyệt vời!

Elizabeth đáp:

- Anh ấy còn là người đẹp trai nữa, thanh niên là phải như thế. Đúng là mẫu người hoàn hảo.

- Chị cảm thầy hãnh diện khi được anh ấy mời nhảy lần thứ hai. Chị không ngờ mình được anh ấy chú ý đến như thế.

- Không ngờ à! Chính em nghĩ chị xứng đáng với điều ấy. Nhưng mà đấy là sự khác biệt lớn giữa hai chị em chúng ta. Chị luôn cảm thấy bất ngờ khi được chú ý đến, còn em thì không bao giờ. Anh ta có mời chị nhảy thêm cũng là chuyện đương nhiên. Hẳn anh ta nhận thấy chị xinh đẹp hơn các cô gái khác trong phòng. Không cần có lời cảm ơn anh ta vì chuyện này. Anh ấy đúng là người dễ mến, và em không có ý định ngăn cản chị thích anh ta. Chị đã từng mến nhiều người ngu xuẩn hơn thế nhiều.

- Này Lizzy!

- Chị biết không? Chị rất dễ xiêu lòng trước người khác. Trong mắt chị ai cũng là người tốt và dễ mến. Trong đời em chưa từng nghe chị chê bai người nào cả.

- Chị không muốn hấp tấp chỉ trích thiên ha, nhưng chị luôn nói thất lòng điều chị nghĩ.

- Em biết như vậy. Chính vì vậy mà chị là một người tuyệt vời. Với tấm lòng chân chất của chị không thể nhận ra thói điên rồ và càn bậy của người ta. Thái độ giả vờ bộc trực thì đâu đâu cũng có. Nhưng bộc trực mà không có ý phô trương hay chủ định như chị thì thật hiếm. Chị chỉ chú ý đến điểm tốt của mọi người để ngợi khen mà không để ý đến cái xấu. Và như vậy chị cũng rất thích hai chị em của anh ấy phải không? Tư cách của họ không bằng anh ấy.

- Chắc chắn không bằng, thoạt đầu chị nghĩ như vậy. Nhưng có nói chuyện với họ mới thấy họ rất dễ mến. Bà chị sẽ sống cùng anh ấy và giúp cai quản ngôi nhà. Chị không nhầm khi nói rằng chúng ta sẽ có một người làng giềng thật lôi cuốn như bà ta.

Elizabeth im lặng nghe, nhưng không cảm thấy thuyết phục. Cô thấy cách cư xử của chị em anh Bingley không phải là dễ mến. Với khả năng quan sát nhạy bén, tư tưởng không dễ uốn nắn như cô chị, cộng thêm trí phán đoán không gì lay chuyển được, cô cảm thấy khó chấp nhận được họ. Thật ra hai người phụ nữ này là những người khá tốt, họ không thiếu phần hóm hỉnh khi họ vui và cũng không thiếu khả năng làm vui lòng người khác khi họ muốn. Nhưng hai người quá kiêu hãnh và tự cao. Họ khá đẹp, và được giáo dục trong trường dòng thành phố, có gia tài hai mươi nghìn bảng, có thói quen tiêu xài quá mức và thích giao du với tầng lớp thượng lưu. Do đấy về mọi phương diện họ có quyền nghĩ họ ở bậc cao và xem thường người khác. Họ thuộc về một gia tộc danh vọng tại miền Bắc nước Anh. Đấy là môi trường in sâu vào hoài niệm của họ hơn là gia tài của họ và cậu em vốn đã được tích lũy nhờ kinh doanh.

Mr Bingley thừa hưởng từ ông bố một gia tài lên đến gần một trăm nghìn bảng. Ông đã định mua bất động sản, nhưng không kịp mua thì ông qua đời. Mr Bingley cũng có ý định tương tự, và có lúc đã chọn được nơi chốn, nhưng bây giờ anh đã được cấp một ngôi nhà khang trang công thêm một trang viên. Nhiều người vốn rõ tính tình của chàng vẫn không thể đoán được liệu chàng có lưu lại Netherfield suốt đời hay không.

Các chị em của chàng thiết tha muốn chàng mua bất động sản cho riêng mình, nhưng giờ đây tuy chỉ là người ở thuê, cô em vẫn không ngần ngại ngồi ghế chủ vị ở bàn ăn. Bà Husrt cũng thế, vốn đã lập gia đình với nhiều trang phục hơn tài sản, mỗi khi bà muốn bà vẫn sẵn sàng xem ngôi nhà của anh là nơi chốn của bà. Bingley tình cờ được giới thiệu về ngôi nhà Netherfield. Anh đến xem và sau nửa giờ xem xét bên trong và ngoài, cảm thấy thích vị trí của ngôi nhà và các phòng chính của nó, đồng ý với mấy lời ca ngợi của chủ nhân, rồi thuận ý ngay.

Giữa anh và Mr Darcy có tình bạn rất bền vững, mặc dù tính nết hay người trái ngược nhau. Bingley được Darcy quý mến vì tính xuề xoà, cởi mở, dễ uốn nắn, tuy không có cơ duyên nào khác mang lại sự tương phản hơn so với bản chất của anh, nhưng với chính mình anh không bao giờ lộ vẻ bất mãn. Bingley tin tưởng vững chắc vào bản ĩnh của Darcy, và đánh giá cao óc phán đoán của bạn mình. Về mặt hiễu biết thì Darcy có phần trội hơn Bingley, và tỏ ra khôn ngoan hơn. Darcy vừa kiêu kỳ, kín đáo và cử chỉ của anh không mấy cuốn hút tuy anh được giáo dục rất kỹ lưỡng. Về mặt này Bingley lại có phần trội hơn, dù ở đâu anh cũng được mọi người quý mến, riêng Darcy thì cứ mãi xúc phạm thiên ha.

Cách thức hai người trò chuyện với nhau trong buổi dạ vũ biểu thị rõ nét cá tính của họ. Bingley trong đời chưa từng gặp người con gái dễ thương và xinh xắn như Jane. Mọi người đều tử tế và ân cần với anh. Không kiểu cách và cứng nhắc, chẳng bao lâu anh đã làm quen được với tất cả mọi người trong phòng, riêng đối với Jane Bennet thì anh thấy không thiên thần nào có thể đẹp hơn. Riêng đối với được, anh thấy cả đám người này không có dáng vẻ gì đặc sắc vì thế anh chẳng chú ý đến ai cả, và cũng chẳng được ai chú ý đến. Anh công nhận Jane là cô gái đẹp, nhưng anh thấy cô cười quá nhiều.

Bà Husrt và cô em gái cũng nghĩ như thế, nhưng hai người vẫn mến cô, cho rằng cô là một thiếu nữ dễ mến, hiền dịu, và không ngần ngại muốn biết thêm về cô. Thế là Jane đã được mọi người công nhận là hiền dịu, nên qua đấy Bingley cảm thấy được phép nghĩ đến cô mỗi khi anh muốn Kiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 5

Chương 5

Cách Longbourn một quãng đường ngắn có một gia đình quen thân với nhà Bennet. Ngài William Lucas lúc trước kinh doanh tại Meryton, tạo nên được một sự nghiệp kha khá và được triều đình phong tước Hiệp sĩ khi ông giữ chức thị trưởng. Có lẽ ông đã cảm nhận vinh dự này một cách quá mãnh liệt. Ông chán ghét công việc kinh doanh và ngôi nhà của mình trong một thị trấn thương mại nhỏ, nên ông rời bỏ cả hai và dời gia quyến về một ngôi nhà cách Meryton khoảng một dặm. Ông đặt tên ngôi nhà là Lucas Lodge - Nhà nghỉ họ Lucas, nơi ông có thể tự mãn coi mình là một người quan trọng, không bị ràng buộc vì chuyện làm ăn buôn bán, chỉ chuyên chú vào việc sống cho ra vẻ với thiên hạ là một công dân tốt. Ông hoan hỉ về tước phong của mình nhưng không lấy làm kiêu kì, ngược lại ông quan tâm đến tất cả mọi người. Với bản chất không muốn ai bị xúc phạm, lại thêm tính thân thiết và chiều lòng người, việc phong tước cho ông ở điện St James đã khiến ông trở thành một người nhã nhặn.

Phu nhân Lucas là một người phụ nữ rất hiền hoà, không quá khôn ngoan nên dễ trở thành một người láng giềng tốt của bà Bennet. Họ có vài người con. Cô con gái đầu lòng, biết điều và thông minh, khoảng hai mươi bảy tuổi là bạn thân của Elizabeth.

Việc các cô con gái nhà Bennet và Lucas gặp nhau để kháo chuyện vể buổi dạ vũ là tuyệt đối cần thiết. Buổi sáng hôm sau, các cô Lucas đi đến Longbourn để nghe tin và nói chuyện với nhau.

Bà Bennet nói với cô Lucas trong vẻ tự chủ:

- Này Charlotte, cháu bắt đầu buổi dạ vũ được thuận lợi đấy. Cháu là lựa chọn thứ nhất của cậu Bingley.

- Đúng thế nhưng hình như anh ấy thích lựa chọn thứ hai hơn ạ.

- À cô nghĩ rằng cháu muốn nói đến Jane - Vì anh ta nhảy với con bé hai lần. Có vẻ như anh ta mến con bé - thật ra tôi đã tin như vậy - tôi có nghe nói về điều ấy, nhưng tôi không bíêt gì về chuyện... chuyện gì đấy về Mr Robinson.

- Có thể bà cho rằng cháu đã nghe lỏm Mr Bingley và Mr Robinson nói chuyện với nhau, cháu đã kể cho bà nghe về chuyện này chưa nhỉ? Anh Robinson hỏi anh ta nghĩ thế nào về buổi dạ vũ Meryton, anh ta có nghĩ rằng có nhiều phụ nữ đẹp trong phòng không? Anh nghĩ cô nào đẹp nhất. Anh ta trả lời ngay câu cuối cùng - À ! Chắc cô cả nhà Bennet, đúng thế không ai không đồng ý.

- Thế là anh ta đã có chủ định, dường như đấy là... nhưng rất có thể chẳng đi đến đâu cả, cháu biết đấy.

Charlotte nói:

- Lizzy, chuyện chị nghe lỏm đạt mục đích tốt hơn chuyện của em đúng không? Lời Mr Darcy nói không đáng cho ta nghe nhưng lời của anh ban, có phải thế không? Tội nghiệp Eliza, phải tỏ ra chịu đựng!

- Tôi mong cháu đừng mang chuyện ấy vào đầu của Lizzy để gây bực tức vì sự ngược đãi của anh ta. Vì anh ta là mẫu người quá khó chịu nên nếu anh ta có thích ai thì người ấy thật vô phúc. Tối hôm qua bà Long có kể cho tôi nghe rằng anh ta ngồi gần bà ấy trong nửa giờ đồng hồ mà không hề mở miệng.

Jane hỏi:

- Mẹ có chắc không bị nhầm chứ? Con thấy rõ ràng là anh ta có nói chuyện với bà ấy.

- À, đấy là vì bà đã hỏi anh ta có thích sống tại Netherfield không, nên anh ta phải trả lời, nhưng bà bảo anh ta có vẽ rất bực bội vì có người khơi chuyện.

Jane nói:

- Cô Bingley nói với con rằng anh ta không bao giờ nói năng nhiều ngoại trừ với những người mà anh rất thân thiết. Với những người này anh to ra khá dễ chịu.

- Mẹ thấy chẳng tin chút nào. Nếu anh ta có tính dễ chịu như thế, hẳn anh ta đã chuyện trò cùng bà Long. Nhưng mẹ có thể đoán là do đâu: mọi người đều nói rằng do anh ta quá kiêu hãnh, và bằng cách nào đấy anh ta đã nghe nói rằng nhà bà Long không có xe ngựa kéo và phải thuê xe cà tàng để đi vũ hội.

Cô Lucas nói:

- Cháu không màng anh ta có nói chuyện với bà Long hay không, nhưng cháu ước phải chi anh ta khiêu vũ cùng với Lizzy.

Bà mẹ bảo Elizabeth:

- Để khi khác Lizzy, Nếu mẹ là con, mẹ sẽ không muốn khiêu vũ với anh ta.

- Con tin mẹ, và con có thể hứa chắc với mẹ sẽ không bao giờ khiêu vũ với anh ta.

Cô Lucas nói:

- Tính kiêu hãnh của anh ta không làm chị khó chịu, vì có lí do chính đáng nào đấy. Ta không nên thắc mắc tại sao một thanh niên có nhiều thứ như thế: gia tộc cao sang, tài sản kếch xù, lại nghĩ rằng mình cao quý. Nếu chị có thể nói, anh ta có quyền được kiêu hãnh.

- Điều ấy rất đúng, riêng em có thể dễ dàng tha thứ cho tính kiêu hãnh của anh ta, nêu anh ta không sỉ nhục cái kiêu hãnh của em.

Mary vẫn còn ấm ức trong ý nghĩ kiên định của cô chị:

- Em tin rằng kiêu hãnh là một khuyết điểm rất thông thường. Qua những gì em đã đọc, em tin rằng điều này rất phổ biến, bản chất con người hay thiên về tật này. Trong chúng ta rất ít người không có một ý nghĩ tự mãn về mặt này hay mặt khác, hoặc có thật hoặc tưởng tượng. Phù phiếm và kiêu hãnh là hai điều khác nhau, tuy rằng người ta thường xem hai thứ đồng nghĩa với nhau. Một người có thể cảm thấy kiêu hãnh nhưng không tỏ ra phù phiếm. Kiêu hãnh là khi ta có ý kiến về chính mình, phù phiếm là khi ta muốn người khác nghĩ về mình như thế nào.

Cô em nhà Lucas thốt lên:

- Nếu em được giàu có như Mr Darcy, em không cần cảm thấy kiêu hãnh như thế. Em sẽ nuôi một đàn chó săn và mỗi ngày uống một chai rượu vang.

- Thế thì cháu sẽ uống quá nhiếu đấy, nếu tôi bắt gặp tôi sẽ thu ngay chai rượu của cháu...

Và cuộc tranh luận kéo dài cho đến khi chia tayKiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 6

Chương 6

Thế là chẳng bao lâu những phụ nữ tại Longbourn đều đến thăm viếng Netherfield. Họ được thăm viếng trả lễ đúng cách. Tư cách dễ mến của Jane Bennet chinh phục bà Husrt và cô Bingley. Mặc dầu bà mẹ có thái độ không ai chịu nổi và các em cô không đáng nói đến, họ đều muốn làm thân với cô chị. Jane cảm thấy rất vui được quan tâm như thế, nhưng Elizabeth vẫn nhận ra vẻ kiêu kì của bên kia trong việc đối xử với mọi người và ngay cả với Jane, nên cô cảm thấy không thể ưa được hai người, mặc dù lòng tốt của họ đối với Jane đều có ảnh hưởng đến tình cảm của Mr Bingley. Rõ ràng là mỗi khi hai người gặp nhau, anh đều tỏ ra thật sự mến cô, còn đối với Jane, cô cũng thích anh nhiều hơn, nhưng cô vui khi thấy mọi người không nhận ra điều này. Cô là kết hợp một cách mạnh mẽ tính khí điền đạm và thái độ phấn khởi, và hai điều này che dấu sự suy đốn của những kẻ hay chen vào chuyện của người khác. Elizabeth nói chuyện này cho Charlotte Lucas nghe. Charlotte trả lời:

- Có thể là điều hay nếu tạo ấn tượng như thế cho thiên hạ, nhưng đôi lúc dè dặt quá cũng bị bất lợi. Nếu một người con gái cứ che giấu mãi tình cảm của mình, cô ta có thể sẽ đánh mất cơ hội làm anh chàng chú ý đến mình, và lúc ấy không còn điều gì khác ngoại trừ tự an ủi khi thiên hạ cũng mù tịt như mình. Hầu như trong mọi mối quan hệ đều cần ít nhiều cảm kích hay phù phiếm, đến nỗi nếu cứ đ6ẻ cho mọi việc tự do phát tiển thì chẳng có gì là đãm bảo cả. Chúng ta có thể bắt đầu một cách thoải mái - có thể một tình thương mến nhẹ nhàng cũng là tự nhiên thôi, nhưng rất ít người trong chúng ta có thể yêu thật lòng mà không cần bên kia khích lệ. Trong mười trường hợp, đến chín trường hợp mà người phụ nữ nên tỏ lộ niềm cảm mến nhiều hơn tình cảm của mình. Chắc chắn Bingley mến chị của em, nhưng anh ta có thể dừng ở đấy nếu chị ấy không giúp anh tiến thêm.

- Nhưng thật ra Jane có tỏ ý khích lệ anh ta tiến thêm, trong giới hạn mà phẩm giá của chị ấy cho phép. Nếu em đã có thể cảm nhận được tình ý của chị ấy thì anh ta sẽ là kẻ ngu ngốc nếu như không nhận ra.

- Eliza, nên nhớ rằng đối với tâm tính Jane, anh ta không hiểu nhiều như em đâu.

- Nhưng nếu một phụ nữ đã có cảm tình đặc biệt với một chàng trai và không cố tình giấu giếm, anh ta cần tìm hiểu cho rõ.

- Có thể anh ấy cần phải tìm hiểu, nếu anh ta biết nhiều về cô ấy. Nhưng mặc dù Jane và Bingley gặp gỡ nhau khá thường xuyên, không bao giờ hai người gặp nhau được lâu. Vì họ luôn gặp nhau trong đám đông, họ không thể trò chuyện với nhau nhiều. Vì thế Jane cần phải tranh thủ từng thời khắc để nắm bắt lấy tình cảm của anh. Khi đã chắc chắn chiếm được trái tim của anh ta, chị có thể nhàn nhã tùy thích trong tình yêu.

- Kế hoạch của chị tốt thật đấy, không còn gì hồ nghi ngoại trừ ước muốn hôn phối, nếu em nhất quyết lấy một anh chàng giàu có, hoặc bất cứ anh chàng nào, em sẽ theo cách này. Nhưng đấy không phải là cảm nghĩ của Jane, chị ấy không có chủ ý đóng kịch. Chị ấy vẫn không chắc tình cảm của mình ra sao, hoặc là chuyện này có hợp lý hay không? Jane chỉ mới quen biết anh ta có nửa tháng. Đã nhảy với anh ta bốn bản ở Meryton, và chỉ gặp anh ta một lần tại nhà anh, và từ lúc ấy ăn tối bốn lần với anh cùng với những người khác nữa. Những cơ hội này không đủ cho Jane hiểu nhiều về anh.

- Em đúng theo cách nói của em. Nếy Jane chỉ đơn thuần ăn tối với anh, chị ấy chỉ có thể biết anh ăn có ngon miệng không, nhưng em nên nhớ hai người đã gặp nhau trong bốn buổi tối, bốn buổi tối có thể tạo nên rất nhiều việc.

- Vâng trong bốn buổi tối đã giúp họ thấy được họ cùng yêu thích môn giải trí nào, nhưng về tính khí của hai người, em nghĩ họ không để lộ ra nhiều.

- À, chị thật tình mong Jane được toại nguyện, và nếu chị ấy lên xe hoa ngày mai, chị tin rằng chị ấy chắc chắn sẽ được hạnh phúc như thể chị đã tìm hiểu về anh trong mười hai tháng. Hạnh phúc trong hôn nhân hoàn toàn chỉ do cơ may. Nếu hai bên đồng cảm với nhau trước đấy, hoặc tính khí hai bên tương đồng nhau trước đấy, thì cũng không làm cho hạnh phúc thêm chút nào. Họ luôn trù định trở thành người khác hẳn sau đó, đủ để mỗi người đều bị phiền toái vì nhau. Vì thế đối với người mà ta sắp chia sẻ cuộc đời thì cần biết về những khuyết điểm của họ càng ít càng tốt.

- Chị làm em buồn cười, Charlotte à, nhưng việc chị nói nghe không ổn chút nào. Chị hẳn biết nó không ổn nên em tin là chị chẳng bao giờ hành động thế.

Trong khi bận rộn quan sát mối quan hệ giữa Bingley và chị mình, Elizabeth không ngờ rằng mình là đối tượng đáng lưu ý trong mắt bạn của Mr Bingley. Darcy ban đầu không mấy nhìn nhận rằng cô đẹp, anh đã thấy cô trong buổi dạ vũ mà không hề mến mộ cô. Và sau đấy anh nhìn cô chỉ để chê bai. Nhưng chẳng bao lâu, sau khi anh thấy rõ và kể cho bạn bè nghe rằng anh khó nhìn thấy nét đẹp nào trên gương mặt cô, thì anh đã bắt đầu cảm nhận gương mặt cô toát lên vẻ thông minh khác thường, qua biểu hiện đẹp đẽ từ đôi mắt huyền của cô. Khám phá này là một điều làm anh xấu hổ không kém. Mặc dù qua con mắt nghiêm khắc của mình anh thấy thể hình của cô kém cân đối, anh phải công nhận ra vóc dáng của cô toát ra vẻ thanh thoát ưa nhìn; mặc dù anh chê cử chỉ của cô không phải thuộc giới thượng lưu, nhưng anh bị tính hay bông đùa của cô cuốn hút. Về việc này cô hoàn toàn không nhận ra - với cô anh chỉ là một người ở đâu cũng không cảm thấy dễ chịu, la người đã chê cô không đẹp đến mức không đáng cho anh mời khiêu vũ.

Anh bắt đầu muốn tìm hiểu thêm về cô. Để có bước đầu tiến đến việc chuyện trò với cô, anh góp lời vào những cuộc chuyện trò của cô với người khác. Việc này làm cô để tâm. Đấy là khi nhà Lucas tổ chức một buổi họp mặt lớn.

Elizabeth nói với Charlotte:

- Anh Darcy có ý gì thế khi anh ta góp ý vào câu chuyện em đang trao đổi với Đại tá Forster?

- Đấy là câu hỏi mà chỉ anh được mới có thể trả lời.

- Nhưng nếu anh ta làm như thế lần nữa, chắc chắn em sẽ cho anh ta biết em nghĩ thế nào về anh ta. Hắn có con mắt rất nhạo báng, nếu em không bắt đầu một cách xấc xược em sẽ trở nên sợ hãi hắn mất.

Ngay sau đấy, anh chàng lại đến, mặc dù có vẻ không muốn góp lời. Cô Lucas thách bạn mình đề cập với anh đến việc họ vừa trao đổi. Thế là Elizabeth bị thách thức, cô quay lại anh chàng và nói:

- Ngài Darcy, ngài có cảm thấy tôi vừa phát biểu rất hay không, khi tôi trêu Đại tá Forster rằng nên tổ chức một buổi dạ vũ ở Meryton?

- Tôi ủng hộ nhiệt tình, nhưng tôi nghĩ đây là chủ đề mà các cô luôn ủng hộ nhiệt tình nhất.

- Anh nghiêm khắc với chúng tôi quá.

- Bây giờ đến phiên cô bị trêu, Eliza, tôi sẽ dạo nhạc mở đầu, rồi cô biết phải tiếp nối như thế nào. - Lucas chen vào.

- Chị thật là người lạ lùng so với bạn bè - luôn luôn muốn đàn hát trước mặt mọi người! Nếu tính cách phù phiếm của em trở thành nhạc và thơ được là do chị giúp ích rất nhiều đấy. Nhưng em không muốn trình diễn trước mặt những người mong muốn được xem màn trình diễn hay nhất.

Tuy nhiên, vì cô Lucas nhất quyết yêu cầu, cô nói tiếp, nhìn qua Darcy:

- Được rồi, nếu phải như thế thì đành vậy. Có một câu châm ngôn rất hay mà mọi người ở đây đều biết : "Hãy giữ lấy hơi thở để thổi nguội cháo" nên tôi sẽ giữ hơi thở mà hát cho hay.

Màn trình diễn của cô thật dễ thương, tuy không có gì tuyệt diệu. Sau một, hai bản và trước khi cô có thể đáp ứng lời yêu cầu tiếp tục, tiếng dạo nhạc đã cất lên từ cô em Mary, đứa con chất phác nhất gia đình, chuyên cần học hỏi cho kiến thức và sự hoàn thiện, luôn luôn nóng nảy muốn biểu thị.

Mary không có kì tài hay khiếu thưởng thức, mặc dù tính phù phiếm khiến cô chuyên cần, nó cũng tạo cho cô bộ dạng thông thái rởm và cử chỉ kiêu sa, nên điều này cũng có thể gây xúc phạm cho người hơn là cô nghĩ. Elizabeth, xuề xòa và chân thật lắng nghe với mọi thích thú tuy tài năng của cô em không bằng nửa cô. Mary, vào cuối bản concerto, vui sướng muốn mua thêm vài lời ca ngợi và cảm kích bằng những giai điệu Tô Cách Lan và Ái Nhĩ Lan, theo lời yêu cầu của các cô em. Các cô này đang khiêu vũ ở cuối căn phòng cùng với các cô nhà Lucas và vài ba sĩ quan.

Darcy đứng trong sự khinh bỉ thầm lặng về cách thức trải qua một buổi tối như thế này, và thoát ra ngoài mọi cuộc trò chuyện. Anh đắm chìm trong suy nghĩ của mình mà không để ý rằng Ngài William đang đứng kế bên, cho đến khi ông này lên tiếng.

- Anh Darcy, kể ra cũng thật vui cho bọn trẻ! Không có gì hơn khiêu vũ. Tôi cho khiêu vũ là cái thú tinh tế đầu tiên của xã hội tao nhã.

- Đúng vậy thưa ngài. Khiêu vũ cũng là cái mốt thịnh hành của những xã hội kém tao nhã trên thế giới. Mọi người hoang sơ đều có thể nhảy múa.

Ngài William chỉ mỉm cười.

- Tôi tán thưởng tíêt mục trình diễn của cô bạn anh...

Ông ngừng nói một khoảnh khắc khi trông thấy Bingley gia nhập nhóm chuyện trò, rồi tiếp tục:

- Và tôi tinh chắc rằng anh tinh thông môn khoa học nhân văn, anh Darcy.

- Tôi nghĩ rằng ngài đã thấy tôi khiêu vũ ở Meryton.

- Vâng đúng như vậy. Tôi vui thích vô cùng với quan cảnh mình mục kích. Anh có thường khiêu vũ ở điện St James không?

- Chưa bao giờ thưa ngài.

- Anh có nghĩ rằng nên có lời tán dương đúng cách cho nơi ấy chứ?

- Đấy là lời tán dương mà tôi chưa bao giờ ban cho bất kì nơi đâu khác, nếu tôi có thể thoái thác.

- Tôi đoán nhà anh ở trong thành phố có phải vậy không?

Darcy chỉ nghiêng người không nói.

- Có lúc tôi có ý nghĩ sống ổn định tại thành phố vì tôi thích xã hội thượng lưu, nhưng xem chừng bầu không khí ở London không phù hợp với phu nhân Lucas.

Ông ngừng, chờ đợi một câu trả lời, nhưng anh chàng không sẵn lòng nói thêm câu nào. Vừa lúc đấy, Elizabeth đang đi đến họ, ông chợt nảy ra ý nghĩ làm một việc thật hào hiệp, nên ông gọi cô:

- Eliza thân yêu, tại sao cô không khiêu vũ? Anh Darcy, cho phép tôi giới thiệu cô nương này với anh như một bạn nhảy đáng mơ ước. Tôi chắc rằng anh không thể khước từ, khi trước mặt anh có một vẻ đẹp tuyệt vời như thế này.

Rồi nắm lấy tay cô, đáng lẽ ông đã dẫn cô đến chỗ Darcy, cái anh chàng rất đỗi ngạc nhiên nhưng không hẳn muốn từ chối, thì cô đã lập tức thối lui và nói với một ít bối rối:

- Thật ra , thưa ngài, tôi không có ý định khiêu vũ chút nào. Xin Ngài đừng nghĩ rằng tôi đến đây để tìm bạn nhảy.

Với mọi khuôn phép đúng mực, Darcy yêu cầu được nhận vinh dự từ bàn tay cô, nhưng bị khước từ. Elizabeth đã cả quyết, ngay cả Ngài William cũng không thể lay chuyển cô dù cho ông gắng thuyết phục.

- Eliza, cô khiêu vũ quá đẹp nên thật là vô tình nếu cô không cho tôi được diễm phúc xem cô trình diễn. Mặc dù vị này không thích tham dự cuộc chơi, tôi chắc rằng anh sẽ không từ chối chiều ý chúng ta trong nửa giờ.

Elizabeth mỉm cười:

- Ngài Darcy chỉ lịch sự thế thôi.

- Đúng là vậy nhưng cô Elizabeth thân yêu, xét qua hoàn cảnh xui khiến, sẽ không có gì làm lạ nếu anh sẵn lòng chiều theo ta, vì ai có thể từ chối một người như cô?

Elizabeth ném một cái nhìn tinh quái, rồi quay đi. Với anh chàng, sự chống đối đã không gây phương hại đến cô. Anh đang nghĩ đến cô với một ít hài lòng khi cô Bingley đi đến.

- Tôi có thể đoán ra chủ đề anh đang suy nghĩ.

- Tôi không tin như vậy.

- Anh đang nghĩ rằng không thể chịu đựng được khi trải qua nhiều buổi tối như thế này - trong một xã hội như thế này. Thật ra tôi đồng ý với anh. Tôi chưa từng thấy khó chịu như tối nay. Sự vô vị lại còn thêm tiếng ồn, và thêm vào đấy là thái độ kẻ cả của những kẻ này. Tôi muốn làm gì đấy để được nghe anh lên án họ mạnh mẽ.

- Xin cô tin rằng ước đoán của cô đã hoàn toàn sai. Đầu óc của tôi đang cảm thấy dễ chịu. Tôi đang suy tư với cả niềm vui mà một đôi mắt đẹp trên gương mặt của một người phụ nữ đẹp có thể ban phát cho tôi.

Cô Bingley lập tức nhìn thẳng vào mật anh, tỏ ý muốn anh nói cho biết người phụ nữ nào đã khơi dậy cho anh những suy tưởng ấy. Và Darcy gan dạ đáp:

- Cô Elizabeth Bennet!

- Cô Elizabeth Bennet! Tôi rất ngạc nhiên. Anh đã cảm mến cô ấy bao lâu rồi? Và xin cho biết lúc nào tôi có thể chúc mừng anh?

- Đấy là câu tôi chờ cô hỏi. Trí tưởng tượng của phụ nữ thật là nhanh, chỉ trong phút chốc nhảy từ cảm mến sang tình yêu, từ tình yêu sang hôn nhân. Tôi biết cô có ý chúc mừng tôi.

- Không mà, nếu anh nghiêm túc về chuyện này, tôi sẽ xem như việc đã được an bày tuyệt đối. Thật ra, anh sẽ có một bà nhạc mẫu duyên dáng, dĩ nhiên bà sẽ luôn luôn đến sống tại Pemberly với anh.

Anh hoàn toàn lãnh đạm nghe cô nói, trong khi cô lấy làm thích thú ăn nói theo cách này, và khi vẻ điềm tĩnh của anh cho thấy rằng cô không bị ngăn chặn, cô càng thêm tinh quáiKiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 7

Chương 7

Thu nhập của ông Bennet hầu như chỉ bao gồm trọn vẹn trong hai nghìn bảng mỗi năm. Không may cho các cô con gái, người thừa kế mặc định là một người đàn ông có quan hệ xa. Gia tài của bà mẹ không thể bù đắp những thiếu thốn. Ông bố bà đã hành nghề luật sư tại Meryton, và để lại cho bà bốn nghìn bảng.

Bà có một người em gái lấy ông Phillips, ông này làm thư kí cho người cha rồi nối tiếp sự nghiệp của ông cụ. Một người em trai của bà sống tại London, làm ăn trong ngành kinh doanh và có chút ít danh tiếng.

Làng Longburn chỉ cách Meryton một dặm, một khoảng cách thuận tiện cho những cô gái trẻ muốn đi đến đấy ba, bốn lần một tuần để thăm viếng bà dì của họ và nhân thể ghé qua những cửa hàng thời trang. Đặc biệt, hai cô con gái nhỏ nhất của nhà Bennet, Catherine và Lydia, thường có những chuyến đi như thế. Tâm trí hai cô thường ít bận rộn hơn các cô chị, nên khi không có chuỵên gì hay hơn, họ thấy cần đi bộ đến Meryton để vui thú trong thời khắc ban mai và có thêm đề tài nói chuyện vào buổi tối, cho dù không có tin tức gì đặc biệt họ luôn xoay sở để biết được điều gì đó từ bà dì. Hiện giờ các cô nhận được tin về một trung đoàn lực lượng dân quân vừa chuyển đến đóng trại suốt mùa đông, với Meryton là vị trí bản doanh.

Những chuyến viếng thăm bà Phillips giờ phát sinh những tin tức đáng quan tâm. Mỗi ngày họ đều biết thêm về tên của những sĩ quan và những mối quan hệ của họ. Nơi họ đóng trại không giữ bí mật được bao lâu, nên cuối cùng các cô đều quen biết họ. Ông Phillips đã đi thăm viếng tất cả, và việc này mở cho các cô cháu gái một nguồn vui chưa từng có. Họ chỉ nói về các sĩ quan. Gia tài lớn lao của Bingley, vốn gây nhiều phấn khích cho bà mẹ khi nghe nói đến, giờ trở thành vô nghĩa dưới mắt cô gái nhỏ.

Sau khi đã nghe các cô huyên thuyên suốt một buổi sáng, ông Bennet lạnh lùng nhận xét:

- Theo như bố thấy cách hai con nói chuyện, hai con là hai đứa con gái ngu xuẩn nhất nước. Bố đã nghi ngờ điều này, nhưng bây giờ bố tin là thật.

Catherine bối rối không trả lời, nhưng Lydia thì hoàn toàn lãnh đạm, tiếp tục nói về việc cô mến mộ đại úy Carter, về việc cô hy vọng được gặp anh trong ngày, vì ngày kế anh sẽ đi London.

Bà Bennet nói:

- Ông à! Tôi ngạc nhiên khi thấy ông nghĩ rằng các con ông ngu xuẩn. Tôi có thể khinh thường con cái của người khác nhưng không thể khinh thường con mình.

- Nếu các con tôi ngu xuẩn, tôi sẽ luôn cảm thông với chúng.

- Vâng với những việc xảy ra thì tất cả chúng nó đều rất khôn ngoan.

- Tôi có tự mãn rằng đây chỉ là một điểm mà ta không đồng ý. Tôi đã kì vọng rằng cảm nghĩ của chúng ta trùng hợp trong mọi việc, nhưng đến bây giờ tôi phải bất đồng ý kiến với bà khi nghĩ rằng hai đứa con gái nhỏ của chúng ta ngu xuẩn một cách khác thường.

- Ông không nên mong các con đều có ý thức như bố mẹ chúng. Khi chúng bằng tuổi tôi, tôi tin chắc chúng sẽ chẳng còn nghĩ đến các sĩ quan nữa. Tôi còn nhớ có thời tôi yêu thích bộ quân phục với áo choàng đỏ, và thật ra đến bây giờ trong tâm tư tôi vẫn còn thích. Nếu bây giờ có một anh chàng đại tá trẻ, bảnh trai, với năm hay sáu nghìn bảng mỗi năm muốn lấy con gái tôi, tôi sẽ không từ chối. Tôi nghĩ hôm ấy đại tá Foster trông rất lịch sự trong bộ quân phục mặc tại buổi chiêu đãi của ngài William.

Lydia kêu lên:

- Mẹ ơi, dì con bảo đại tá Foster và đại úy Carter không đến thăm nhà cô Watson thường như khi họ mới chuyển đến, bây giờ họ thường đứng trong phòng đọc sách của nhà Clark.

Trong khi bà Bennet chưa kịp trả lời, người hầu mang vào cho Jane một là thư từ Netherfield và đứng chờ phúc đáp. Mắt bà Bennet sáng lên vì vui mừng, bà hăm hở hỏi khi cô con gái đang đọc:

- Thế nào Jane, thư của ai thế? Anh ta nói gì thế? Jane, đọc nhanh lên và nói cho mọi người nghe, nhanh lên con yêu.

- Đấy là thư của cô Bingley.

Rồi cô đọc to lên:

"Chị thân mến,

Nếu chị không quá bộ đến thăm dự buổi ăn tối nay với Louisa và em, em e rằng chúng ta sẽ trở nên xa cách suốt đời, vì cuộc đối đầu giữa hai phụ nữ thì không thể kết thúc khi có xung đột. Khi nhận thư này xin chị đến ngay nhé. Ông anh em và vài người khác sẽ ăn tối cùng các sĩ quan.

Thân ái,

Caroline Bingley"

Lydia thốt lên:

- Với các sĩ quan! Con tự hỏi tại sao dì con không nói với chúng con về việc này.

Bà Bennet nói:

- Ăn tối nơi nhà họ, thật không may.

Jane hỏi:

- Con có thể dùng cỗ xe được không?

- Không được, con yêu, con nên cưỡi ngựa mà đi vì trời có thể đổ mưa, rồi con còn phải ở lại cả đêm.

- Có thể đấy là một âm mưu hay, nếu chị chắc rằng họ sẽ không tình nguyện đưa chị về.

- À! Nhưng các ông sẽ dùng cỗ xe của Bingley để đi về Meryton, còn ông bà Husrt không có ngựa.

- Nhung con muốn đi xe ngựa.

- Nhưng con yêu, mẹ tin rằng bố con không muốn con sử dụng mấy con ngựa. Mình cần chúng để làm việc trong trang trại, có phải thế không hở ông?

- Tôi rất thường cần đến chúng nhưng ít khi tôi có thể dùng được.

Elizabeth nói:

- Nhưng nếu bố có dùng mấy con ngựa hôm nay, mục đích của mẹ sẽ đạt được.

Cuối cùng cô đã khiến ông bố phải xác nhận rằng đàn ngựa bị bận. Vì thế Jane phải cưỡi ngựa đi, và bà mẹ tiễn cô ra tận của với nhiều tiên liệu về thời tiết xấu. Hy vọng của bà thành hiện thực khi trời đổ mưa chẳng bao lâu khi Jane ra đi. Các cô em lo lắng cho chị mình, riêng bà Bennet lại tỏ ra vui mừng. Cơn mưa tiếp tục cả buổi tối không dứt, hiển nhiên là Jane không thể trở về nhà. Và đến tận hôm sau thì niềm vui của bà Bennet được nhân lên khi người hầu từ Netherfield đưa đến là thư cho Elizabeth:

"Lizzy thân yêu,

Chị cảm thấy yếu nhiều vào sáng nay, chị nghĩ có lẽ do bị mưa ướt suốt hôm qua. Những người bạn ở đây nhất định không cho chị về nhà khi chị còn chưa khỏe lại. Họ còn muốn chị gặp ông Jones - vì thế đừng lo lắng khi nghe tin ông đến thăm bệnh cho chị. Ngoài chứng đau họng và nhức đầu, chị không bị gì cả.

Chị của em"

Ông Bennet nói sau khi nghe Elizabeth đọc lá thư:

- Thế là nếu con gái bà có trở bệnh nguy hiểm, và nếu nó xảy ra vấn đề gì, bà có thể tự an ủi rằng do việc theo đuổi anh Bingley theo sự chỉ đạo của bà.

- À tôi tin chắc rằng chẳng nguy hiểm như ông nói. Người ta không chết vì chứng cảm vặt bao giờ. Nó sẽ được chăm sóc chu đáo. Tôi sẽ đi thăm nó, nếu tôi có thể dùng cỗ xe.

Elizabeth cảm thấy lo lắng, và quyết định đi thăm Jane dù cho không có cỗ xe. Vì không biết cưỡi ngựa, cô chỉ còn cách đi bộ. Khi cô nói ra ý định của mình, bà mẹ thảng thốt:

- Làm sao con có thể liều lĩnh đến thế, với bao nhiêu là bụi mù. Khi đến nơi, con sẽ chẳng còn sức và mặt mũi chẳng ra sao cho coi.

- Con sẽ còn sức để xem bệnh tình của chị Jane ra sao - con chỉ muốn thế thôi.

- Lizzy có phải con ngụ ý muốn bố cho phép dùng cỗ xe hay không?

- Thật ra là không. Con không muốn tránh né việc phải đi bộ. Khoảng cách ấy không phải là xa lắm, khi người ta có động lực chỉ có ba dặm thôi. Con sẽ về đến nhà trước bữa ăn tối.

Mary nói:

- Em khâm phục lòng nhân ái của chị, nhưng mọi thôi thúc tình cảm cần được lý trí hướng dẫn. Theo em, chị chỉ nên làm theo mức độ cần thiết.

Catherine và Lydia tỏ ý muốn đi cùng chị mình đến Meryton. Elizabeth nhận lời và cả ba cùng khởi hành. Lydia nói:

- Nếu chúng ta đi nhanh, em có thể gặp mặt và trò chuyện đôi điều với đại úy Carter trước khi anh ấy từ giã.

Họ chia tay nhau tại Meryton, hai cô em đi đến khu gia cư của bà vợ các sĩ quan, còn Elizabeth tiếp tục đi một mình, hối hả băng qua những cánh đồng với bước chân thoăn thoắt, nhảy qua những bậc rào, phóng qua những vũng nước. Cuối cùng cô đến nơi với đôi chân rã rời, đôi bít tất lấm bẩn, và gương mặt ửng hồng vì vận động.

Cô được mời vào phòng ăn sáng, nơi có đầy đủ mọi người ngoại trừ Jane. Sự xuất hiện của cô khiến mọi người ngạc nhiên tột độ. Riêng ông Hurst và cô Bingley hầu như không tin rằng Elizabeth đã đi bộ ba dặm đường vào giờ sớm sủa như thế này, trong thời tiết lầy lội và lại còn đi một mình. Elizabeth tin rằng họ xem thường cô. Tuy nhiên, họ vẫn tiếp đãi cô rất lịch sự, và trong cung cách đối xử của các chàng trai có cái gì đấy còn hơn cả lịch sự. Mr Darcy nói rất ít, còn ông Hurst hầu như không nói gì cả. Tư tưởng Darcy bị chi phối bởi lòng mến mộ nét rực rỡ mà chuyến đi bộ đem lại cho khuôn mặt cô, nhưng trong lòng tràn đầy hồ nghi về lý do đích thực khiến cô phải đi xa như thế một mình.

Sau khi hỏi thăm về tình trạng của Jane, nhưng câu trả lời không được khả quan cho lắm, Jane ngủ không được ngon giấc, đang bị sốt vì quá yếu còn nằm trong phòng ngủ. Elizabeth vui mừng khi được dẫn vào phòng thăm chị. Mọi người đã giấu việc Jane ngã bệnh vì sợ gây hốt hoảng hay phiền hà, Jane thật sự vui mừng khi thấy cô bước vào. Tuy nhiên cô không thể nói chuyện được nhiều. Khi cô Bingley bước ra ngoài để hai chị em được tự do tâm sự, Jane không thể làm gì khác ngọai trừ tỏ ý biết ơn về sự ân cần mà mọi người dành cho cô. Elizabeth chỉ im lặng chăm sóc chị.

Khi bữa ăn sáng đã xong, các cô gái chủ nhà cùng chơi với hai chị em, và Elizabeth bắt đầu cảm thấy mến họ khi thấy họ tỏ ra quan tâm và quan tâm đến Jane. Bác sĩ cũng được mời đến khám cho Jane, và cho biết rằng cô bị cảm nặng, khuyên mọi người cần thực tế với tình hình, Jane cần được nghỉ ngơi trên giường. Lời khuyên được tuân thủ ngay, vì cơn sốt có dấu hiệu nặng hơn, lại thêm việc đầu cô nhức như búa bổ. Elizabeth không muốn rời căn phòng, mọi người vẫn ra vào để thăm hỏi luôn.

Khi đồng hồ gõ ba tiếng, Elizabeth nghĩ rằng mình cần phải ra về, tuy cô rất muốn ở lại. Cô Bingley ngỏ ý đề nghị cô dùng cỗ xe của gia đình. Trong thâm tâm Elizabeth mong rằng chỉ cần họ van nài chút thôi cô sẽ nhận lời, và Jane cũng tỏ ý không muốn rời xa em mình. Cô Bingley đành phải mời Elizabeth lưu lại Netherfield một thời gian và Elizabeth nhận lời. Ngay lập tức một người hầu được phái về Longbourn để báo tin và mang về ít quần áoKiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 8

Chương 8

Lúc năm giờ Jane và Elizabeth thay đổi quần áo ra dùng bữa tối. Mọi người hỏi han về sức khỏe của Jane, và Elizabeth nhận thấy Bingley thật sự quan tâm sâu sắc đến Jane, nhưng cô cũng không mang đến câu trả lời khả quan hơn, tình trạng Jane không tốt hơn chút nào. Ba bốn lần các cô gái tỏ ý đau lòng trước bệnh tình của Jane, và ngỏ ý rằng họ cảm thấy hết sức buồn khi không thể giúp đỡ gì hơn, và rồi không còn bận tâm gì đến vấn đề ấy nữa. Sự vô tâm của hai người đối với Jane khi cô không hiện diện ở đấy khiến Elizabeth trở về với những ác cảm ban đầu của mình về họ lúc ban đầu.

Thật ra, Bingley là người duy nhất mà cô có ý tưởng khoan dung. Rõ ràng anh rất lo lắng cho Jane. Thái độ của anh rất đúng mực, làm cô cảm thấy không bị xâm phạm vào đời sống riêng tư như những người khác. Cô chẳng còn để tâm đến ai khác ngoài anh. Cô Bingley thì bị Darcy thu hút mạnh và luôn bám sát anh chàng. Riêng ông Hurst, ngồi kế bên Elizabeth, là người biếng nhác, sống chỉ để ăn uống chơi bài, và khi được biết là cô chỉ thích món ăn giản dị thay vì thịt hầm thì không còn biết phải nói với cô ra sao.

Khi bữa ăn tối đã xong, cô lập tức quay trở lại với Jane, và ngay lập tức cô Bingley liền nói xấu bạn mình. Thái độ của cô thật thấp hèn, pha trộn giữ kiêu hãnh và xấc xược. Cô nhận xét về Elizabeth rằng cô không có khiếu ăn nói, không biết thưởng thức, lại không được đẹp. Bà Hurst cũng có cùng ý nghĩ, và thêm vào những lời bình phẩm:

- Tóm lại cô ta chẳng có gì đáng cho người ta khen ngoài trừ đôi chân đi bộ giỏi. tôi sẽ không bao giờ quên lúc cô ta xuất hiện sáng nay. Trông thật hoang dã.

- Đúng vậy Louisa. Em khó có thể chấp nhận. Thật là vô nghĩ khi phải đến tận đây. Tại sao cô ấy lại phải băng qua chừng ấy dặm đường chỉ vì người chị bị cảm sốt? Đầu tóc cô ta thì rối bù xấu xí.

- Ừ rồi còn váy lót nữa, chị ước gì em nhìn thấy váy lót của cô ta, lấm bùn cả tấc, thêm cái áo dài ngoài thả xuống để che lấp bùn đất nhưng không che nổi.

Bingley nói:

- Chị có thể mô tả đúng. Nhưng em không thấy như vậy. Em nghĩ cô Elizabeth trông khá hay khi cô ta bước vào hồi sáng. Em không để ý thấy váy lót của cô ta lấm bẩn.

- Anh Darcy, tôi chắc anh đã thấy như thế, nên tôi tin anh sẽ chẳng bao giờ muốn thấy em gái mình trong tình trạng như vậy. - Cô Bingley tiếp lời.

- Chắc chắn là không. Đi bộ ba dặm hoặc bốn dặm hoặc bất cứ đoạn đường nào, bùn đất ngập chân, lại còn đi một mình! Cô ấy có ý gì cơ chứ? Với tôi, dường như là nhằm biểu lộ một cách đáng ghét tính tự chủ đầy kiêu ngạo, một sự dửng dưng với các nghi thức, là đặc trưng của phố lẻ dân dã nhất.

- Việc này nói lên mối quan tâm của cô ấy với chị mình, như thế là rất hay. - Bingley bảo vệ cô.

Cô Bingley thầm thì riêng với Darcy:

- Anh Darcy, tôi e rằng cuộc phiêu lưu này ảnh hưởng đến lòng cảm mến của anh về đôi mắt đẹp của cô ấy.

- Không phải, đôi mắt của cô ấy rạng rỡ vì chuyến đi.

Sau một thoáng im lặng, rồi bà Hurst lại bắt đầu:

- Tôi mến Jane Bennet hết mực, cô ta là người con gái rất dịu dàng, với tất cả lòng chân thành tôi cầu chúc cho cô ấy chóng được yên bề gia thất. Nhưng với ông bố bà mẹ như thế, lại thêm các mối quan hệ xã hội thấp kém, tôi e rằng không có cơ hội cho việc này.

- Tôi nghe nói rằng ông chú của họ hành nghề luật sư tại Meryton.

- Đúng vậy, họ có một ông cậu, sống ở đâu đấy gần Cheapside.

Em gái bà Hurst chen vào:

- Như thế là tuyệt đấy.

Cả hai chị em cùng cười đắc ý. Bingley thảng thốt:

- Nếu họ có nhiều ông chú hay cậu đủ để lấp đầy Cheapside, thì điều ấy cũng chẳng làm họ trở nên dễ ghét chút nào cả.

Darcy đáp:

- Nhưng họ sẽ có rất ít cơ hội để lấy được một anh chồng có vị thế nào đấy trong xã hội.

Bingley không trả lời, nhưng chị em của anh nhiệt tình đồng ý, và đùa cợt lúc lâu về mối quan hệ xã hội tầm thường của cô bạn mình.

Tuy nhiên họ lấy lại được sự ân cần và dịu dàng sau khi rời phòng ăn, trở lại nơi Jane đang nằm, ngồi chơi với cô cho đến lúc được gọi dùng cà phê. Jane vẫn còn rất yếu và Elizabeth không chịu rời xa cô. Mãi cho đến khuya, khi cô thấy chị mình đã thiếp ngủ, Elizabeth nghĩ rằng cô nên đi xuống tầng dưới. Khi bước vào sảnh, cô thấy mọi người đang chơi bài, ngay lập tức họ mời cô tham gia. Nghĩ rằng mình có thể làm phiền, cô từ chối, viện cớ bận thăm nom chị, và ngỏ ý muốn giải trí một chốc bằng một cuốn sách. Ông Hurst nhìn cô ngạc nhiên:

- Cô thích đọc sách hơn chơi bài à? Thật là lập dị.

- Cô Elizabeth Bennet ghét chơi bài. Cô ấy rất giỏi đọc sách và không còn thú vui nào khác. - Cô Bingley châm chọc.

Elizabeth thốt lên:

- Tôi không xứng đáng với câu khen ngợi hay phê bình như thế. Tôi không giỏi đọc sách, tôi còn có nhiều thú giải trí khác.

- Cô có vui thú khi chăm sóc chị cô, nên chúng tôi hy vọng cô sẽ vui hơn nếu chị cô bình phục. - Bingley nói.

Elizabeth thầm cảm ơn anh và đi đến một cái bàn, nơi có đặt vài quyển sách. Anh lập tức ngỏ ý giúp cô tìm những tựa sách khác cò trong phòng sách.

- Tôi mong có tủ sách gia đình phong phú hơn để giúp ích cô và để tôi tăng thêm kiến thức, nhưng tôi là người biếng nhác mặc dủ tôi không có nhiều sách, tôi vẫn không thể đọc hết.

Elizabeth trấn an anh rằng những quyển sách trong phòng hoàn toàn thích hợp với cô. Caroline Bingley nói:

- Tôi lấy làm lạ rằng cha tôi để lại quá ít sách. Darcy, ở Pemberly anh có tủ sách đáng giá lắm.

Darcy trả lời:

- Nó đúng là một gia tài, đấy là công trình của nhiều thế hệ.

- Và rồi anh tự thêm vào bộ sưu tập, anh luôn luôn thích mua sách.

- Tôi không thể hiểu nổi thái độ xao lãng như thế trong thời buổi hiện nay đối với tủ sách gia đình.

- Xao lãng! Tôi tin chắc anh không xao lãng thứ gì để thêm vào vẻ đẹp của ngôi nhà ấy. Charles, khi anh xây dựng xong ngôi nhà của anh, em mong nó có thể đẹp bằng nửa dinh thự Pemberly.

- Anh mong như vậy.

- Nhưng em thật tình khuyên anh nên mua nhà trong vùng ấy, lấy dinh thư Pemberly làm kiểu mẫu. Cả nước Anh không hạt nào tốt như Derbyshire.

- Anh sẵn lòng mua Pemberly nếu Darcy chịu bán nó.

- Charles, em đang nói về những điều khả dĩ.

- Caroline, anh lấy danh dự mà nói rằng anh nghĩ có khả năng tiếp cận Pembrly bằng cách mua được hơn là tưởng tượng.

Elizabeth quá ngạc nhiên về những việc đang xảy ra, nên không còn chú mục vào cuốn sách mà cô đang cầm, rồi chẳng bao lâu để hẳn nó qua một bên, cô đi đến bàn chơi bài, đứng giữa Bingley và cô chị để quan sát ván bài.

Cô Bingley nói:

- Có phải tiểu thư Darcy đã lớn thêm nhiều từ mùa xuân qua không? Liệu cô ta có cao bằng tôi không?

- Tôi nghĩ rằng có lẽ như vậy. Bậy giờ cô ấy đã cao gần bằng cô Elizabeth, hay có thể cao hơn.

- Tôi rất muốn gặp lại cô ấy. Tôi chưa từng gặp người nào dễ mến như cô ấy. Gương mặt và cử chỉ của cô ấy thật là đáng yêu. Ngón đàn dương cầm của cô ấy thật độc đáo.

Bingley nói:

- Tôi lấy làm ngạc nhiên thấy nhờ đâu các cô gái trẻ có đủ kiên trì để đạt nhiều tài năng như thế, tất cả các cô đều toàn tài.

- Tất cả các cô gái trẻ đều toàn tài? Charles yêu quý, anh có ý gì vậy?

- Đúng thế tôi nghĩ tất cả các cô đều rất tài giỏi. Tất cả đều có thể sơn bàn ghế, giăng màn cửa, đan ví tiền. Tôi thấy ít ai không thể làm những việc này, và tôi chắc rằng những cô gái được nói đến đều tài giỏi.

Darcy nói:

- Danh sách của anh về những tài năng thông thường thì quá đúng. Thế giới này có nhiều phụ nữ chỉ đáng khen ở chỗ đan ví tiền hay giăng màn cửa. Nhưng tôi không đồng ý lắm về cách đánh giá phụ nữ của anh. Trong tất cả những người tôi quen, tôi không thể nói khoác rằng biết hơn nửa tá phụ nữ toàn tài.

Cô Bingley nói thêm:

- Tôi cũng không, tôi chắc như thế.

- Thế thì , anh hẳn phải lĩnh hội rất thấu đáo trong ý nghĩa của anh về một người phụ nữ toàn tài. - Elizabeth nhận xét.

- Vâng đích thực là tôi biết rất rõ về vấn đề này.

Anh trợ lý trung thành của Darcy thốt lên:

- À! Đúng vậy rồi. Không ai có thể được coi là toàn vẹn nếu họ không vượt qua những gì họ thường phải đối diện. Một người phụ nữ phải có hiểu biết thấu đáo về âm nhạc, thanh nhạc, khiêu vũ, ngoại ngữ để xứng đáng với cái danh xưng ấy. Và ngoài những mặt này cô ấy còn phải có cái gì đấy trong dáng vẻ và tư thái khi di chuyển, âm hương của tiếng nói, cách xưng hô và phát biểu, nếu không cô ấy chỉ xứng đáng phân nửa ngôn từ.

Darcy thêm vào:

- Tất cả mọi điều này cô ấy phải có, và phải thêm vào đấy là cái gì khác có thực chất trong việc mở mang kiến thức bằng cách đọc thật nhiều.

- Tôi không còn ngạc nhiên rằng anh chỉ biết có sáu phụ nử toàn vẹn. Tôi muốn biết hiện giờ anh có quen biết cô nào như thế không?

- Có phải cô quá khắt khe về giới tính của cô, nên nghi ngờ khả năng đạt được mọi tài năng này?

- Tôi chưa bao giờ gặp một phụ nữ như thế. Tôi chưa bao giờ được diện kiến một tài năng như thế, thêm khiếu thưởng thức, cùng sự chuyên cần, và cá tính tao nhã như anh đã tả, hợp nhất trong một người.

Cả bà Hurst và cô Bingley đều thốt lời phản đối, cho rằng cô không công tâm khi nghi ngờ như thế. Khi cả hai đang biện luận rằng họ có biết nhiều phụ nữ đáp ứng lời mô tả ấy, ông Hurst cất tiếng kêu gọi trật tự với lời than phiền cay đắng rằng họ đã không màng đến sẽ làm những gì. Vì thế, mọi trò chuyện đều ngưng lại, sau đấy Elizabeth rời khỏi căn phòng.

Khi cánh cửa đã đóng lại sau lưng Elizabeth, cô Bingley nói:

- Elizabeth Bennet là một trong những cô gái muốn tự giới thiệu mình với người khác bằng cách tự hạ giá trị của mình, và tôi tin chắc việc này thành công với nhiều người. Nhưng theo ý tôi đấy là một tiểu xảo, một nghệ thuật rất kém cỏi.

Darcy đáp lại cô:

- Chắc chăn có một sự kém cỏi trong tất cả các môn nghệ thuật mà các cô thỉnh thoảng sử dụng để thu phục cánh đàn ông. Tất cả những gì liên quan đến khôn vặt đều đáng khinh.

Cô Bingley không hoàn toàn thỏa mãn với câu trả lời để tiếp tục chủ đề.

Elizabeth lại đi vào chỉ để nói rằng tình trạng chị cô lại bị nặng hơn, và cô không thể rời xa chị mình. Bingley thúc giục đi kêu ông Jones đến, trong khi hai chị em cho rằng bác sĩ nông thôn không giúp gì được, đề nghị mời gấp một bác sĩ có tiếng tăm tại thành phố. Elizabeth không đồng ý với các cô, nhưng cô không khiên cưỡng như thế với lời đề nghị của Bingley. Mọi người sau đấy đồng ý rằng nếu như Jane không khỏe hơn, họ sẽ cho mời ông Jones đến vào lúc sáng sớm. Bingley rõ ràng tỏ ra rất bứt rứt, hai chị em Bingley thì cho rằng họ cảm thấy rất khổ sở khi nghe tin này. Tuy nhiên sau bữa ăn tối, hai cô giảy khuây với nhau qua những bài song ca, trong khi Mr Bingley không biết làm gì hơn là ra lệnh cho gia nhân làm mọi cách chăm sóc cho người bệnh và cô em.Kiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 9

Chương 9

Elizabeth qua đêm cùng phòng với chị mình. Đến sáng, gia nhân chuyển lời thăm hỏi của Mr Bingley và hai chị em anh đến cho họ. Và Eliza có thể vui mừng vì câu trả lời của bác sĩ là không bi quan lắm. Tuy bệnh tình của Jane đã cải thiện, cô vẫn yêu cầu cho gửi tin về Longbourn cho biết tình hình và tỏ ý muốn mẹ cô đến thăm Jane. Thư được mang đi ngay và mẹ cô đáp ứng ngay lập tức. Bà Bennet và hai cô con gái út đến Netherfield vừa sau bữa ăn sáng.

Nếu bà Bennet thấy Jane gặp nguy hiểm gì hiển nhiên bà sẽ cảm thấy vô cùng khổ sở. Nhưng khi đến nơi, an tâm rằng bệnh tình cô không lấy gì làm nguy hiểm, bà không mong cô khỏi bệnh ngay lập tức, kẻo phải rời Netherfield. Vì thế bà không nghe theo lời yêu cầu của cô gái muốn về nhà. Vị bác sĩ cũng thế. Sau khi ngồi với Jane, cả bốn mẹ con được cô Bingley mời vào phòng ăn sáng. Bingley gặp họ với hy vọng rằng bà Bennet không nghĩ bệnh tình của Jane tệ hơn là bà e sợ lúc đầu.

Bà Bennet nói:

- Thật ra, tôi e bệnh của Jane khá nặng, nên không thể đi đứng được. Ông Jones nói là ta không nên để con bé di chuyển. Chúng tôi buộc phải làm phiền gia đình anh ít lâu nữa.

Bingley thốt lên:

- Di chuyển! Không nên nghĩ đến việc này. Tôi tin chắc rằng cô em tôi không muốn cô ấy phải di chuyển.

- Thưa bà, bà có thể trông cậy nơi chúng tôi. Cô Bennet sẽ được chăm sóc chu đáo trong thời gian cô ấy lưu lại đây. - Cô Bingley nói.

Bà Bennet cảm ơn họ nồng nhiệt. Bà thêm vào:

- Tôi chắc rằng, nếu không có những người bạn tốt như thế này, tôi không biết Jane sẽ ra sao. Vì Jane thật sự đã yếu nhiều và chịu khổ sở nhiều. Mặc dù Jane có đủ kiên trì chịu đựng. Nó là cô gái có tính khí hiền dịu nhất mà tôi từng thấy. Tôi vẫn thường nói với những cô bé khác của tôi rằng chúng không thể so sánh cùng chị của chúng. Ngài Bingley, anh có một căn phòng thật trang nhã, thêm ngoại cảnh thật quyến rũ qua con dường dạo lót sỏi ngoài kia. Tôi chưa từng thấy nơi nào đẹp như Netherfield. Tôi mong anh không có ý định sẽ vội vã rời khỏi nơi này, dù tôi biết rằng anh chỉ thuê ngắn hạn.

- Tôi quyết định mọi việc đều chóng vánh, vì thế nếu tôi nhất quyết rời khỏi Netherfield, cò thể tôi sẽ lên đường trong vòng năm phút. Tuy nhiên vào lúc này tôi muốn ổn định ở đây. - Bingley trả lời.

Elizabeth thốt lên:

- Chính đấy là điều tôi đoán về anh.

- Cô bắt đầu hiểu tôi rồi phải không? - Anh quay về phía cô thốt lên.

- À vâng tôi nghĩ rằng mình hiểu anh khá rõ.

- Tôi mong rằng đây là lời khen. Nhưng bị nhìn thấu suốt về mình thì thật là tội nghiệp cho tôi.

- Nhưng điều này không nhất thiết là một người với cá tính sâu sắc và tinh tế như anh phải làm ra vẻ khó hiểu hơn.

Bà mẹ thốt lên:

- Lizzy, hãy nhớ con đang ở đâu, đừng phóng túng như ở nhà.

Bingley tiếp lời ngay:

- Trước đây tôi không biết rằng cô hay tìm hiểu về cá tính. Hẳn đây là một ngành nghiên cứu thích thú.

- Vâng thích nhất là những cá tính phức tạp, ít ra cũng có lợi điểm ở đấy.

- Cả nước mới có thể cung ứng vài đối tượng như thế. Nơi miền quê, ta di chuyển trong một xã hội rất hạn hẹp và ít thay đổi.

- Nhưng chính con người thì lại thay đổi nhiều đến nỗi bao giờ chúng ta cũng có thể quan sát cái gì đấy mới nơi họ.

Bà Bennet nói, với vẻ phật ý vì anh đã đề cập đến miền quê:

- Vâng đúng như thế. Tôi đảm bảo với anh rằng có nhiều việc như thế xảy ra nơi miền quê cũng như trong thành thị.

Mọi người đều ngạc nhiên. Darcy sau khi nhìn bà một khoảnh khắc, im lặng quay đi hướng khác. Nghĩ rằng mình đã thắng áp đảo anh ta, bà Bennet tiếp tục đà thắng lợi:

- Riêng phần tôi, tôi không thấy London có lợi điểm nào to tát so với miền dân dã, ngoại trừ những cửa hàng và cơ sở công cộng. Miền quê thì dễ chịu hơn nhiều, có phải thế không hở anh Bingley?

- Khi tôi sống nơi miền quê tôi không bao giờ muốn rời xa, còn khi tôi lên thành thị thì cũng thế. Mỗi miền đều có lợi điểm riêng của nó, nên tôi thấy nơi nào cũng hạnh phúc thôi.

- Đúng đấy, vì anh có tính khí chừng mực. Nhưng anh bạn đây - bà nhìn qua anh Darcy - dường như nghĩ rằng miền quê không là gì cả.

Elizabeth đỏ mặt vì bà mẹ:

- Mẹ à! Thật ra mẹ đã hiểu nhầm ý anh Darcy. Anh ấy chỉ muốn nói rằng những người sống ở miền quê không được đa dạng như ở thành thị, mẹ hẳn phải công nhận điêu này.

- Đúng vậy con ạ, nhưng về việc không gặp được những người trong cộng đồng này, mẹ nghĩ rằng không có mấy cộng đồng lớn hơn nơi đây. Chúng ta đã ăn tối với hơn bốn mươi gia đình.

Chỉ có lòng quan ngại cho Elizabeth mới khiến Bingley giữ được nét mặt điềm tĩnh. Em gái anh không tế nhị bằng, hướng tia mắt đến chỗ Darcy với cái nhìn đầy ý nghĩa. Để nói việc gì đấy nhằm chuyển hướng bà mẹ, Elizabeth hỏi bà xem Charlotte Lucas có đến Longbourn từ khi cô đi khỏi hay không?

- Có cô ấy đi với ông bố. Ngài William thật là người dễ chịu có phải vậy không, ngài Bingley? Ông là người của thời trang, thật dịu dàng, thật sâu sắc. Ông ấy luôn có chuyện gì để nói với mọi người. Đấy là ý tưởng của tôi về mẫu người gia giáo, những người tự cho mình là quan trọng và không hề mở miệng thì nhầm to.

- Charlotte có dùng bữa với mẹ không?

- Không, cô ấy muốn về nhà. Mẹ đoán cái người mà cô ấy cần đến chính là bánh nhân thịt băm. Về phần tôi, ngài Bingley à, tôi luôn giữ những người hầu có thể làm được việc. Các con gái tôi được giáo dục theo cách khác. Nhưng hãy để mọi người tự phán xét. Mặc dù các cô nhà Lucas thì rất tốt, anh hãy tin tôi. Nhưng các cô ấy thì không được đẹp, thật đáng tiếc. Không phải tôi cho Charlotte không ưa nhìn - nhưng mà cô ấy vẫn là người bạn đặc biệt của gia đình tôi.

Bingley nói:

- Xem chừng cô ấy rất dễ mến.

- À đúng thế, nhưng anh phải công nhận là cô ấy không được đẹp. Chính phu nhân Lucas cũng thường nói như vậy, và cảm thấy ganh tỵ với Jane của nhà chúng tôi. Tôi không muốn khoe khoang về các con mình, nhưng chắc chắn rằng Jane là cô gái đẹp nhất trong vùng. Đấy là điều mà ai cũng nói. Khi con bé lên mười lăm, có một anh chàng sống với ông Gardiner, em trai tôi, trong thành phố, yêu con bé đến nỗi em dâu tôi nghĩ rằng anh ta sẽ cầu hôn với nó. Nhưng cuối cùng anh ta không làm thế, có lẽ vì nghĩ rằng con bé còn quá trẻ. Tuy nhiên anh ta đã viết tặng nó những bài thơ thật tuyệt.

Elizabeth sốt ruột nói:

- Thế là chấm dứt niềm yêu thương của anh ấy. Con đoán là có nhiều người cũng vượt qua nỗi buồn theo cùng một cách. Con đã tự hỏi ai đã khám phá ra hiệu lực của thi ca trong việc xua đuổi tình yêu.

- Thế mà tôi vẫn nghĩ thi ca là thực phẩm của tình yêu. - Darcy nói.

- Có thể như thế đối với tình yêu tinh tế, bền vững lành mạnh. Mọi thứ đều có thể nuôi dưỡng cái gì mạnh sẵn. Nhưng tôi tin rằng với chút tình yêu mong manh, một bài thơ ngắn có thể làm tình yêu đói kém hẳn.

Darcy chỉ mỉn cười và khoảnh khắc ngưng đọng tiếp theo ấy làm Elizabeth sợ rằng bà mẹ cô có thể lại tự phơi bày sự thiển cận ra lần nữa. Cô muốn nói điều gì đấy nhưng không biết phải ngỏ lời làm sao. Rồi bà Bennet lại bắt đầu những lời cảm ơn Bingley vì đã quan tâm chăm sóc Jane, thêm câu xin lỗi vì bị Lizzy quấy rầy. Bingley trả lời một cách lịch sự, và em gái anh bắt buộc phải nói vài lời lịch sự theo. Cô Bingley cố gắng làm tròn vai trò của mình mà không có mấy vẻ thanh nhã, đủ để làm bà Bennet hài lòng. Sau đấy bà yêu cầu chuẩn bị cỗ xe. Với dấu hiệu này, cô gái út đưa bà ra ngoài. Hai cô đã thì thầm chuyện trò với nhau trong suốt cuộc thăm viếng, kết quả là cô út đòi hỏi Bingley tổ chức một buổi dạ vũ khi anh đến đấy.

Lydia là một cô gái mười lăm, rắn chắc, với nước da sáng, gương mặt tươi vui. Cô là đứa con cưng của bà mẹ, nên bà đã đưa cô vào quan hệ giao tiếp trong xã hội khi cô còn rất trẻ. Cô có tính khí sôi nổi và cung cách tự cho mình là quan trọng, qua đấy tạo sự chú ý của các sĩ quan hay qua nhà ông chú. Cộng thêm với tư cách dung dị, những giao tiếp đã làm cô thêm phần tự tin. Vì thế cô tự cho mình có vị thế ngang bằng để đề cập với Bingley về việc tổ chức buổi dạ vũ và thình lình nhắc anh giữ lời hứa. Cô lại nhắc thêm rằng nếu anh không giữ chữ tín thì đấy là điều đáng hổ thẹn nhất trên đời. Câu trả lời của anh đã khiến cho mẹ rất vui mừng.

- Xin cô tin rằng tôi rất sẵn lòng giữ lời hứa, và khi chị cô khỏi bệnh, nếu cô muốn cô có thể định ngày giờ. Nhưng tôi tin cô hẳn không thích khiêu vũ khi chị cô còn yếu.

- À vâng. Tốt hơn ta nên đợi đến khi chị Jane được khoẻ mạnh, và khi ấy rất có thể đại úy Carter sẽ trở lại Meryton. Và khi anh tổ chức dạ vũ, tôi sẽ đòi họ cùng tổ chức dạ vũ. Tôi sẽ bảo đại tá Foster rằng thật xấu hổ nếu ông ấy từ chối.

Bà Bennet cùng hai cô con gái ra về, Elizabeth quay lại với Jane, để lại cách ứng xử của bà cùng hai cô em gái cho sự bình phẩm của hai người phụ nữ và Darcy. Tuy nhiên Darcy không hề muốn hùa với hai người về những lời phê bình dành cho bà Bennet, mặc dù cô Bingley đã có những ám chỉ về đôi mắt huyền Kiêu hãnh và định kiến

Diệp Minh Tâm dịch

Tập 1 - Chương 10

Chương 10

Một ngày trôi qua tương tự như ngày trước đấy. Bà Hurst và cô Bingley bỏ ra vài giờ buổi sáng ngồi với Jane đang dần bình phục. Vào buổi tối Elizabeth ngồi với họ trong phòng khách. Mr Darcy đang viết một lá thư, cô Bingley ngồi kế bên anh, liên tục theo dõi việc anh làm khiến cho Darcy bị phân tâm trong việc viết thư cho em gái. Ông Hurst và Bingley thì đang chơi bài, và bà Hurst xem hai người chơi.

Elizabeth đang ngồi đan thêu, nhưng cũng cảm thấy thích thú để ý những gì diễn ra giữa Darcy và cô Bingley. Cuộc đối thoại kì lạ giữa hai người có phần phù hợp với những gì cô nhận xét về mọi người. Với những lời khen của cô Bingley về nét chữ đẹp hoặc dòng chữ đều nhau của anh, và cách anh nhận lời khen của cô với vẻ vô tâm tuyệt đối.

- Hẳn là cô Darcy sẽ rất vui mừng khi nhận được thư của anh.

Darcy không trả lời.

- Anh viết nhanh một cách lạ thường.

- Cô nhầm rồi, tôi viết khá chậm.

- Có bao nhiêu là thư anh có cơ hội viết trong một năm! Cả những lá thư kinh doanh nữa. Tôi ghét những thư từ như thế.

- Vậy thì điều may mắn là những lá thư ấy gắn liền với số phận của tôi thay vì của cô.

- Xin anh vui lòng nhắn với cô ấy rằng tôi rất mong gặp lại cô ấy.

- Tôi đã nhắn một lần rồi theo như lời yêu cầu của cô.

- T ôi e rằng anh không thích cây bút ấy. Đưa tôi chữa cho. Tôi chữa bút khá hay đấy.

- Cảm ơn cô nhưng tôi luôn tự chữa lấy.

- Làm thế nào anh nghĩ ra cách viết đều hàng như thế?

Darcy chỉ im lặng.

- Anh nhớ bảo cô em rằng tôi vui mừng khi nghe cô ấy có nhiều tiến bộ về đàn nhạc. Xin cho cô ấy biết luôn là tôi rất say mê thiết kế nhỏ của cô ấy cho cái bàn, và tôi nghĩ rằng nó rõ ràng đẹp hơn cái của cô Grantley.

- Cô có thể cho phép tôi hoãn sự say mê của cô đến thư sau được không? Hiện giờ tôi không đủ giấy để viết.

- À! Không sao. Tôi sẽ gặp cô ấy vào tháng giêng. Nhưng anh có thường viết những lá thư dài lôi cuốn như thế không, anh Darcy?

- Thường những lá thư do tôi viết đều dài, còn có lôi cuốn hay không thì tôi không biết.

- Tôi nhận ra quy luật rằng, một người viết một lá thư dài dễ dàng thì nội dung đều rất lôi cuốn.

Bingley thốt lên:

- Caroline, đấy không phải là cách khen ngợi Darcy đâu, vì rằng anh ta không viết lá thư một cách dễ dàng. Anh ta đã học được khá nhiều từ thô tục, có phải thế không anh bạn?

- Cách viết của tôi khác hẳn với cậu đấy.

- À! Charles viết theo cách cẩu thả nhất mà người ta có thể tưởng tượng được. Anh ấy bỏ đi phân nửa số chữ và bôi bẩn phân nửa còn lại. - Cô Bingley tiếp lời.

- Ý tưởng của tôi tuôn ra nhanh đến nỗi tôi không có thời gian trình bày. Theo cách thức ấy các lá thư của tôi nhiều lúc không truyền đạt được những gì tôi muốn đến người nhận.

Elizabeth nói:

- Anh Bingley, sự khiêm tốn của anh khiến người ta không thể chê trách anh được.

- Không có gì dối trá hơn là vẻ khiêm tốn bề ngoài. Thường nó là sự cẩu thả trong việc diễn đạt ý kiến, đôi lúc còn là cách khoe khoang gián tiếp. - Darcy nói.

- Và anh xem sự khiêm tốn nhỏ của tôi vừa rồi thuộc vào loại nào thế?

- Đấy là cách khoe khoang gián tiếp, vì thực ra anh hãnh diện về những khuyết điểm của anh khi viết thư, vì anh xem những khuyết điểm này là do ý tưởng nhanh và trình bày vụng về, anh nghĩ ít nhất đấy là điểm thú vị. Những người thầy thường đánh giá cao khả năng làm việc gì cũng nhanh nhẹn, và thường không để ý đến việc cầu toàn. Khi anh nói với bà Bennet trong sáng nay rằng nếu anh quyết chí rời Netherfield anh sẽ đi trong năm phút, đấy là một cách tự khen mình. Tuy nhiên, có gì đáng khen ngợi đâu trong sự hấp tấp làm cho mọi công việc cần thiết bị dở dang và không có lợi gì cho mình hoặc cho bất cứ ai?

- Không được! Đúng là quá mức. Vào buổi tối mà nhớ lại những điều ngu xuẩn đã nói hồi sáng thì thật là quá sức chịu đựng. Tuy vậy, tôi lấy danh dự mà xác nhận tôi tin những điều tôi nói về mình là đúng, lúc ấy tôi tin rằng như thế. Vì thế tôi không có ý định hấp tấp một cách vô ích chỉ để phô trương với các cô gái.

- Tôi biết anh tin vào những gì mình nói, nhưng tôi cũng không thấy thuyết phục rằng anh sẽ ra đi một cách hối hả như thế, và nếu anh đang nhảy lên lưng ngựa, một người bạn chỉ cần nói "Bingley, anh nên nán lại thêm một tuần", có thể anh sẽ không đi, và khi được khuyên nhủ thêm có thể anh sẽ ở thêm vài tháng.

Elizabeth thốt lên:

- Qua đấy anh chỉ minh chứng rằng anh Bingley không công bằng với chính tính khí của anh ta. Anh chỉ phô trương cho anh ta hơn là anh ta tự phô bày.

- Tôi rất lấy làm cảm kích khi cô chuyển lời nói của bạn tôi thành lời khen về tư cách mềm mỏng của tôi. Nhưng tôi e rằng cô đã lái vấn đề sang hướng khác mà anh bạn tôi đây chưa hẳn chịu đi theo, vì chắc chắn anh ta lại sẽ nghĩ tốt về tôi. Nếu trong trường hợp như thế tôi lại khước từ thẳng thừng và đi càng nhanh càng tốt. - Bingley mỉm cười nói với Elizabeth.

- Liệu anh Darcy có xem khuyết điểm về sự vội vàng trong ý định của anh có thể sửa chữa khi mà anh khăng khăng giữ nguyên ý định không?

- Tôi không thể giải thích chính xác vấn đề này, tự Darcy cậu ấy phải nói ra thôi.

Darcy lên tiếng:

- Cô muốn tôi giải thích ý kiến mà cô gọi là ý kiến của tôi, trong khi tôi vẫn chưa nhận ra đấy là ý của mình. Tuy nhiên, xét theo sự trình bày của cô, cô Bennet thân mến ạ, cô nên nhớ rằng người bạn ấy chỉ muốn anh ấy dời lại kế hoạch của mình, người ấy chỉ mong muốn thế thôi chứ không có ý biện luận về sự đúng mực trong cư xử.

- Sẵn sàng nhân nhượng - nhân nhượng một cách dễ dàng - sự thuyết phục của một người bạn dường như không có giá trị với anh.

- Nhân nhượng mà thâm tâm mình không tin tưởng chắc chắn, thì không phải là lời khen ngợi cho sự hiểu biết về nhân nhượng hay tin tưởng.

- Theo tôi nghĩ, đối với anh Darcy anh không tin tưởng vào ảnh huởng của tình bạn hay lòng thương mến. Khi ta thật lòng quý mến người yêu cầu ta việc gì, ta vân nhân nhượng nghe theo mà không cần lời giải thích về lý do yêu cầu. Có lẽ chúng ta nên chờ cho đến khi tình huống thật sự xảy ra, trước khi chúng ta bàn về cách ứng xử của anh ấy. Nhưng nói chung, trong những trường hợp thông thường giữa bạn bè với nhau, khi một người ước mong người kia thay đổi ý định, anh có nghĩ xấu về người đã chiều theo ý muốn của bạn mình mà không chờ có lời giải thích hay không? Trước khi chúng ta bàn luận, nên xác định rõ hơn tầm quan trọng của lời yêu cầu, cũng như mức độ thân thiết giữa hai người, nên chăng như thế?

- Cô Bennet, đúng là như thế, ta hãy nghe qua mọi chi tiết, đừng quên tầm quan trọng của các chi tiết, vì qua đấy lời biện luận có thể nặng kí hơn. Tôi cam đoan rằng nếu Darcy không phải là người cao lớn hơn so với tôi, sự trọng vọng của tôi đối với cậu ấy còn không đến một nửa. Tôi chưa từng biết người nào uy nghiêm hơn Darcy, trong những hòan cảnh nhất định và những chỗ nhất định, đặc biệt là ở nhà anh ta, vào buổi tối thứ bảy khi anh ta không có việc gì làm.

Darcy mỉm cười nhưng, Elizabeth có thể cảm nhận rằng anh bị xúc phạm khá nặng, nên cô cố nén tiếng cười. Cô Bingley phật ý vì sự sỉ nhục anh nhận được, vạch sự sai trái của ông anh đã nói năng vô nghĩa.

Anh bạn anh nói:

- Tôi nhận ra ý đồ của anh, Bingley ạ. Anh ghét biện luận, nên anh muốn dập tắt nó.

- Có thể như vậy, biện luận cũng như tranh cãi. Nếu anh và cô Bennet hoãn việc biện luận của hai người cho đến khi tôi ra khỏi phòng, tôi sẽ rất biết ơn, rồi sau đấy hai người có thể nói gì về tôi cũng được.

- Với tôi thì không hề gì. Còn anh Darcy, anh ấy nên viết cho xong lá thư của mình.

Darcy nghe theo lời cô, và anh hoàn tất lá thư.

Sau khi hoàn thành công việc, anh xin cô Bingley và Elizabeth chiều theo mình dạo lên vài bản nhạc. Cô Bingley sốt sắng đi đến cây đàn dương cầm, sau khi lịch sự yêu cầu Elizabeth biểu diễn trước, và cô này cũng lịch sự nghiêm chỉnh khước từ, Bingley bắt đầu ngồi xuống đàn.

Bà Hurst hát cùng em gái; và trong khi Elizabeth đang lật xem qua các sách nhạc đặt trên cây đàn dương cầm, cô không thể không nhận ra rằng đôi mắt của Darcy thỉnh thoảng lại dán vào cô. Cô không dám nghĩ rằng cô có thể là đối tượng được một người thuộc tầng lớp thượng lưu như anh cảm mến. Tuy thế, ý nghĩ anh nhìn cô vì có ác cảm càng lạ kì hơn. Cuối cùng cô chỉ có thể nghĩ rằng cô thu hút sự chú ý của anh chỉ vì cô có gì đấy sai trái hay đáng trách hơn những người trong phòng, theo những ý tưởng của anh về cách cư xử. Ý nghĩ này không làm cô phật lòng. Cô không thích anh lắm do đó không để ý đến việc anh có chấp nhận mình hay không.

Sau khi chơi vài bản nhạc Ý, cô Bingley thay đổi sự mê hoặc bằng một giai điệu Tô Cách Lan sinh động. Ngay sau đấy, Darcy tiến lại gần cô và nói:

- Cô Bennet, cô có cảm thấy muốn nhân cơ hội này khiêu vũ một bản không?

Cô mỉm cười nhưng không đáp. Anh lặp lại câu hỏi, với một ít ngạc nhiên về sự im lặng của cô.

- À tôi đã nghe anh nói rồi, nhưng tôi chưa biết phải trả lời ngay thế nào. Tôi biết anh muốn tôi ưng thuận để có thể xem thường thú vui giải trí của tôi, nhưng tôi rất lấy làm vui khi đánh bại những âm mưu kiểu này, và phản công lại người chủ mưu. Vì thế tôi quyết định trả lời anh rằng tôi không thích khiêu vũ. Và bây giờ anh có thể khinh thường tôi, nếu như anh dám.

- Thật ra tôi không dám xem thường cô.

Elizabeth thật ra đã có chủ định đối đầu với anh, cô ngạc nhiên khi thấy anh tỏ ra khoáng đạt, nhưng tính cách của cô là sự pha trộn giữa ngọt dịu và hóm hỉnh, khiến cho cô khó có thể đối đầu với ai được. Và Darcy cảm thấy chưa bao giờ anh bị mê hoặc bởi một phụ nữ giống như cô. Anh thật sự nghĩ rằng, nếu không vì địa vị thấp kém của cô, anh sẽ sa vào tình thế nguy hiểm.

Cô Bingley đã trông thấy, hay đã đủ hồ nghi để trở nên ghen tỵ. Cô đã sốt ruột mong muốn Jane bình phục, giờ đây lại thêm mong muốn tống khứ Elizabeth. Cô thường khích động Darcy xem thường nhữn người khách, bằng cách nói về một hôn lễ giả định, hay trù tính cho hạnh phúc của anh trong mối quan hệ thông gia.

Khi cùng anh đi dạo trong khu vườn cây ngày hôm sau, cô nói:

- Khi sự kiện đáng mong ước này xảy ra, tôi mong rằng anh sẽ cho bà mẹ vợ của anh vài ý tứ để bà hiểu rằng nên giữ mồm giữ miệng, nếu có thể được, anh hãy chấn chỉnh các cô em gái luôn chạy theo cách sĩ quan luôn thể. Và, nếu tôi có thể đề cập đến một vấn đề thật tế nhị, anh nên kiểm soát cái gì đấy nhỏ nhoi, gần như tính tự phụ và xấc xuợc của người vợ anh.

- Cô có đề xuất gì khác không cho hạnh phúc gia đình của tôi nữa không?

- À! Có. Anh nên treo chân dung của ông chú và bà dì Phillips của anh dọc trong hành lang phòng khách của dinh thự Pemberly. Đặt gần chân dung ông chú anh, ngày xưa làm thẩm phán. Hai người dù sao cũng làm chung lĩnh vực, chỉ khác nhau ở nghề nghiệp thôi. Về chân dung của Elizabeth, anh không nên bận tâm, vì chẳng có họa sĩ nào có thể vẽ đúng đôi mắt đẹp thế.

- Đúng thế, không dễ gì bắt lấy những gì biểu lộ qua đôi mắt, nhưng những màu sắc, hình thể thì vẫn có thể vẽ ra được.

Đúng lúc ấy họ gặp bà Hurst và Elizabeth cũng đang đi dạo. Cô Bingley có vẻ bối rối vì cô e ngại những câu nói vừa rồi bị nghe lỏm.

- Tôi không biết hai người cũng đang đi dạo.

Bà Hurst nói:

- Hai người xấu quá, lẻn đi ra ngoài mà không cho chúng tôi biết.

Rồi bà nắm lấy cánh tay được tự do của Darcy, bà bước đi để Elizabeth lại một mình. Con đường mòn chỉ đủ khoảng cách cho ba người. Darcy nhận ra sự khiếm nhã của họ, quay lại nói:

- Đường này quá hẹp cho đoàn chúng ta. Ta nên đi vào con dường lớn.

Nhưng Elizabeth không muốn nhập vào đoàn người, cười đáp:

- Không, không ba người cứ đi. Nhóm người như thế trông hay rồi. Nếu thêm người thứ tư thì mất hết cảnh đẹp. Tôi xin kiếu.

Rồi cô tung tăng chạy đi, lòng phơi phới ngao du, trong niềm hy vọng có thể về nhà trong ít ngày nữa. Jane đã đỡ nhiều, nên cô muốn ra khỏi phòng ngủ tối hôm ấy