Trên con đường quen thuộc mà lại có chút xa lạ, tôi lững thững bước đi vô định như xác không hồn. Cùng với bộ tóc bù xù và khuôn mặt phờ phạc, tôi cố gắng lết cái thân xác mệt mỏi đang muốn thở không ra hơi này lách qua dòng người, tới chân cột đèn giao thông đang dừng ở đèn màu đỏ.

Đứng trên vỉa hè và cảm nhận từng đợt gió se se lạnh thẩm thấu qua lớp quần áo, ngấm sâu vào từng thớ thịt, đánh thức từng notron thần kinh. Mọi sự mọi mệt gần như tan biến. Dường như nó biết lạnh, cũng sợ như chủ nhân của nó vậy. Hoặc cũng có thể đang lẩn trốn và ẩn nấp ở đâu đó. Rồi bất thình lình lao ra. Vồ vập. Cấu xé cái cơ thể yếu đuối này vậy.

Cố nghếch mắt lên nhìn mấy con số chạy ngược, tôi chợt nhận ra.

Chiều... Về rồi!

Thứ mà đáng lẽ ra phải xuất hiện ở phương Đông vậy mà giờ đây đang kệ nệ sai đám chân tay nhuộm đỏ rực cả một vòm trời phía Tây.

Vậy là chiều thật rồi. Thế mà tôi cứ ngỡ giờ mới là buổi sáng. Nhanh thật đấy! Mọi thứ diễn ra nhanh thật đấy! Cả cuộc sống này cũng vậy. Có khi còn chả có thời gian mà cười nữa.

Vượt qua một quãng đường dài để về tới đầu con hẻm nhỏ, bụng tôi bất chợt nôn nao và cồn cào. Phần vì mùi hương thơm lừng từ gian hàng phở của bác Bình, phần cũng vì mùi hôi thối thoang thoảng đâu đây.

Khẽ day lại lỗ lũi và vỗ nhẹ lên cái bụng phẳng lì đương biểu tình, tôi bước tới.

Nom đống ghế vẫn còn xộc xệch nằm ở rìa đường thì hình như hôm nay mở cửa muộn. Không biết có việc gì mà bác lại để khách vất vưởng qua lại thế kia. Hay lại là vết thương cũ ở chân tái phát mỗi khi trở trời? Mà cái thời tiết thất thường thế này, có khi bị khớp cắn trả cũng nên.

Đứng từ xa, tôi nhận ra ngay cái bóng dáng nho nhỏ với bước đi tập tễnh đang bận rộn pha chế lồi nước dùng. Nhìn cái vẻ nhăn nhó mà vẫn chăm chú khuấy tay đều đều trên gương mặt đen sạm đầy khổ ải, cũng đủ để biết bác đang cố cắn răng nhịn từng cơn đau phát ra từ vết thương cũ ở chân, do ăn phải một viên kẹo đồng hồi ở biên giới phía Bắc.

Cách đây độ vài năm khi mà tôi còn chưa tới, người bạn trăm năm của bác dã ra đi mà không một lời báo trước, cuỗm theo hàng đống của cải với vô số căn bệnh. Bỏ lại bác cảnh gà trống nuôi con.

Nhưng bác biết rồi cũng tới lượt mình, tới lượt cái thân tàn tạ ấy lên cơn với những hiểm họa ngầm, cho nên chẳng thấy hình bóng nhỏ bé của bác ở bệnh viện bao giờ cả. Vậy mà bác vẫn cố gắng bám trụ nuôi ba miệng ăn mà không một lời oan thán.

Hôm nay gió mùa về, nhìn bác tất bật bên trong quán ăn nhỏ khiến lòng tôi nghèn nghẹn như có một thứ gì đó đang trỗi dậy. Ấm áp Mà khó chịu. Bùi ngùi mà trống rỗng. Đó là một thứ gì đó kì lạ mà ngay cả chính tôi cũng không biết nó là gì nữa.

Thương cảm ư? Không! Không phải vậy. Với một con người kiên cường như vậy thì thương cảm có phải chăng là xúc phạm! Không... Tôi chẳng thể làm vậy được, bác là một người đáng kính.

Có lẽ đó là sự đồng cảm, đồng cảm với số phận của một người lính sau chiến tranh. Số phận của những đứa con anh dũng đã cần súng, đánh đổi bằng cả máu thịt mỗi khi Tổ quốc cần. Và số phận của những con người bị lãng quên, bị vứt bỏ. Nhưng chưa bao giờ hối hận, với bác những năm tháng đẹp nhất chính là trên chiến trường.

Đâu đó trong đống bàn ghế, loáng thoáng một dáng người nhỏ nhỏ, xinh xinh đương bưng tô phở cho những vị khách đầu tiên. Tuy mới tám tuổi nhưng Linh rất thạo việc nhà và hay giúp bố những lúc rỗi rãi. Nó bỏ hẳn cái thói khóc nhè và ham chơi từ hồi mẹ mất cách đây mấy năm. Cũng từ độ ấy, nó ít nói hẳn đi, suốt ngày quanh quẩn ở quán ăn. Dường như nó không còn mặn mà gì với mấy thứ búp bê hay quần áo.

Có lẽ nó hiểu rồi một ngày nào đó bố cũng sẽ theo mẹ mà đi thôi, cũng sẽ bỏ lại hai anh em đó mà du lịch khắp nơi với mẹ thôi.

Khác với cái Linh, đứa con cả nhà bác Bình lại trở nên đổ đốn. Thằng cha chỉ kém tôi một tuổi vậy mà cái gì cũng biết, cái gì cũng hay nhưng mấy thứ cần biết thì lại chẳng biết, toàn tinh mấy cái ba lăng nhăng. Đã thế chiều nào cũng chạy qua phòng tôi than thở đủ thứ trên trời dưới đấy, ấy thế mà có bao giờ rời mắt được khỏi cái máy tính đâu. Như thể gã sang đây là vì nó vậy.

Lần nào cũng thế, cứ chập tối là thằng cha sẽ qua và ngồi lì trước màn hình máy tính tới tận chín giờ tối chỉ để lướt facebook và tán gái. Ấy vậy mà cứ suốt ngày than trời trách đất rằng cuộc sống em thế này thế kia. Sao gã không tự lết cái mông ra ngoài đi hoặc ít nhất cũng học cái Linh ấy.

Thật sự... Thật sư... Tôi rất.... Ghét...

Trông cái vẻ chống cằm và thả hồn theo mây của con bé lại khiến tôi phì cười và có chút ghen tị. Ở cái độ tuổi bé xíu như thế, có lẽ tôi còn đang chơi đất nặn với mấy đứa nhỏ cùng tuổi. Thế mà nó ngồi đây thở dài, hệt như bà cụ non.

Càng tới gần quán phở ấy, tôi càng nhăn mày chun mũi vì cái mùi ôi thối ngày càng lồng và liên tục hơn.

Khẽ đảo mắt, tôi bắt gặp ngay bốn xe rác đầy ắp đang đậu ở bên kia đường. Từng đong nước bẩn, đen ngòn đang rỉ ra ở đáy thùng. Chảy lênh láng cả ra đường. Chung quanh đó còn vô số những thứ rác rưởi, cặn bã vứt lởm chởm. Cùng với đó là hằng sa số những con nhặng béo mũm, xanh lè đang hân hoan đánh chén.

Nhìn mà phát tởm!!!

Hẳn là bác Bình cũng thấy, họ cũng thấy và người bán đồ ăn nhanh cạnh đó cũng thấy. Vậy mà tất cả đều lặng thinh, đều nghiễm nhiên không thấy hoặc coi đó là bình thường hay họ còn muốn nó được công nhận là một thành viên của xã hội?

Tôi chán nản ngồi xuống phía đối diện bé Linh, chông tay lên bàn, nhìn ra con đường đông nghẹt lẩm bẩm một cách bâng quơ nhưng cũng đủ để bác Bình có thể thấy: "Vậy là người ta vẫn chưa chuyển đống này đi sao?"

Trông gường mặt bình thường tới mức tầm thường và vẻ hiển nhiên của bác, tôi chợt nhận ra. Bác... À không họ, tất cả những người ở đây đã quen rồi. Họ đã quá quen với cái thứ này rồi. Có vẻ như thiếu nó họ sẽ chết đấy.

Bỗng dưng lòng tôi lạnh hẳn đi. Mị vẫn sống ở thế kỉ XXI này sao!! Mà có lẽ họ còn chả bằng Mị, vì ít ra Mị còn dám đứng lên đấu tranh cho số phận của mình. Còn họ thì sao đây. Sẽ là Mị hay Lão Hạc đây.

Vừa nhìn thấy tôi, con bé liền che miệng cười rồi xồ đến, chỗm trệ dựa vào lòng tôi trong khi bàn tay nhỏ bé thoăn thoát bóc vỏ cái kẹo mút vừa cướp được trong túi áo, nơi quen thuộc mà tôi hay để.

Cả hai cũng yên lặng dõi mắt nhìn ra ngoài, nơi chợ chiều vẫn đang diễn ra.

Sẽ chẳng có đứa trẻ nào đi bới móc những thứ thừa thãi như trong buổi chiều tàn nào đó. Cũng sẽ chẳng có ai mà để thừa ra những thứ ấy cho chúng bới móc. Đến ngay cả hình ảnh những con chó gầy dơ xương đang tranh nhau miếng thịt thiu cũng chẳng có.

Tất cả đập vào mắt tôi cũng chỉ là một dòng người đông nghẹt đang chen chúc nhau dưới lòng đường, cùng tiếng còi xe inh ỏi đầy chát chúa. Kẻ trước người sau, kẻ sau người trước. Chen lên chen xuống mà chẳng thông. Cuối cùng chỉ còn lại những tiếng chửi nhau vang lên tận trời tàn.

Một cảm giác mệt mỏi và uể oải chợt xâm chiếm lấy trái tim tôi. Chung quanh thật u án và thiếu sức sống. Mắt tôi cũng chợt mờ đi vì khói thuốc của vị khách nào đó. Trong manh nha ấy, có thứ gì đó chợt xẹt qua trong kí ức tôi rồi vụt mất, về một quá khứ xa xăm. Về những đứa trẻ đang đuổi nhau trên đường cái, về những ông cụ đang chơi cờ, về những cố gái duyên dáng,...

Bỗng dưng tôi cảm thấy thèm nó, thèm cái cản giác không rõ thành lời. Sự nao nao khó chịu đang dần chiếm cứ trái tim tôi, trống rỗng thật khó tả...

Tôi muốn được trở về những ngày tháng của quá khứ...
Tôi muốn được trở về những kí ức của tuổi thơ...
Không cần lo lắng hay suy nghĩ...
Chỉ cần làm những điều mình thích...
Bên bạn bè và gia đình...
Tôi yêu những ngày tháng ấy...

Cơn ho của bé Linh khiến dòng suy nghĩ trong tôi chợt tắt. Chỉ còn lại một dĩ vãn xa xôi cùng sự trống rỗng tột cùng. Lau đi những giọt nước mắt trên mặt nó, trong khi bắt gặp một bóng người có chút quen thuộc và xa lạ trong dòng người lạ lẫm. Chúng tôi chưa từng bắt chuyện hay chào hỏi. Chỉ có những dòng suy nghĩ là trùng phùng.

Anh, một người đi nhặt nhạnh vỏ chai nhựa kiếm sống qua ngày.
Anh, một kẻ dơ dáy nhưng có đôi mắt sáng trong và đầy nhiệt huyết.
Anh, một gã bị nhiều người khinh miệt và kì thị nếu xuất hiên nơi đám đông nhưng chưa bao giờ buồn.
Và sẽ không ngoảnh lai dù chỉ một lần. Với anh tương lai chính là ở phía trước.

Trong đám đông tưởng như vô tận, tôi lại bắt gặp hình bóng ấy. Người đã để lai trong tôi một ấn tượng sâu sắc. Khoác trên mình bộ đồ lem luốc và bẩn thỉu cùng mớ tóc bù xù. Thỉnh thoảng hay đội một bao tải rách rưới căng phồng những vỏ chai. Cùng với nụ cười tỏa nắng vào lần gặp đầu tiên. Dường như có một thứ ánh sáng kì lạ đã thoảng qua tâm trí tôi.

Hôm nay tôi gặp anh, dưới cuối thu nắng nhẹ, gió lành lạnh se se. Giữa dòng người xô đẩy, anh đứng lại quay đầu. Vẫn nụ cười ấy, ánh mắt ấy. Anh sầu thảm nhìn tôi. Trong chiếc còng số tám, cùng với hộ vệ áo xanh. Ngay giờ khắc ấy, khoảnh khắc ấy, tôi đã biết mình mất đi người bạn chân chính.

Trong lòng chợt dâng lên sự bức bối và ức chế đến khó tả. Chân lí trong tôi chợt sụp đổ. Đó là sự phản bội độc ác nhất cuộc đời này.

Vậy ra một con người như anh cũng có thể bị tha hóa tới mức này sao! Vậy ra một kẻ không gì để vướng bận cũng có thể đi tới bức đường này ư? Phải chăng là do tôi đã quá giản đơn.

Dẹp đi sự trống vắng trong lòng và nhận lời trông hộ cửa hàng cho bác Bình. Dường như có việc gì đó gấp lắm. Trong đôi mắt mệt mỏi và tràn ngập sự u ám, tôi thấy rõ sự hoảng hốt xen lẫn thất vọng.

Trước khi đi, bác còn liếc lại với ánh mắt nhờ vả rồi lại nhìn con bé đang cười đùa trong lòng tôi. À!! Thế là ra bác vẫn muốn giữ một tâm hôn ngây thơ cho đứa trẻ này sao!

Nhưng đâu ai biết rằng, ngay khi khuất bóng người cha già ấy. Hai mắt sáng quắc như sao sáng kia đã mờ hẳn đi. Nó quay ngoắt lại ôm chặt lấy người tôi, rụi mặt vào đó không nói.

Lòng tôi chợt buồn rười rượi khi không còn thất vẻ tinh nghịch và hồn nhiên như trước nữa. Tôi sợ cái cảm giác này, rằn vặt và ray rứt. Biết phải làm sao đây.

Khóc rồi... Nó khóc thật rồi. Ướt cả một mảng áo trong lồng ngực.

Ai đó đã từng nói, trẻ con là sinh vật ngây thơ nhất và dễ bị dụ nhất.

Bịa đặt! Tất cả chỉ là bịa đặt. Trẻ con chính là dạng sinh vật mẫn cảm nhất, mỏng manh nhất và yếu đuối nhất.

Tôi bỗng trở nên bối rối, phải làm sao đây, làm sao đây!

Tôi không thể giúp gì được cho nó ngoài sự yên lặng thay cho lời lắng nghe.

Cùng với những giọt nước mắt đang lan rộng trên áo, lồng ngực tôi cũng nặng trĩu những điều vô danh. Cố đảo mắt để tìm một thứ gì đó bấu víu. Tột lại nhận ra mọi thứ xung quanh càng trở nên u ám.

Gió thổi hắt qua đưa mùi hôi thối thoang thoảng từ khúc sông đen ngòm bên cạnh bay khắp nơi. Cố gắng chờ đợi trong tĩnh lặng một thứ gì đó sẽ nhảy lên khỏi mặt nước để bá hiệu nơi đây vẫn còn sự sống. Nhưng mặt nước quạnh hiu trong vô vọng. Chỉ có những gợn sóng lăn tăn như chơi đùa, đuổi nhau sang tận bờ bên kia. Vồ mạnh vào ghè sông, bắn tung toé những hạt nước đen xì, li ti đại diện chi sự chết chóc.

Cả một khúc sông chết hẳn rồi!

Tôi lại thấy tiếc nuối cho nó. Một thứ gì đó của quá khứ, một thứ gì đó khiến ta phả hoài niệm.

Có lẽ nhiều năm trước đây, khúc sông này hẳn phải đẹp lắm.

Tôi ngơ ngác khi bắt gặp một vị khách đang ngồi đánh chén bát phở "thơm" phức một cách ngon lành, lại là một thanh tra viên cục vệ sinh.

Người đó vừa cười vừa nói, lại chỉ chỉ chỏ chỏ với anh bạn bên cạnh. Tôi chắc mẩm gã cũng là thanh tra nốt, còn về cục nào thì đếch thèm quan tâm.

Lại càn nực cười hơn khi hai anh thanh tra đang cố ních đầy cái bụng phệ của mình, trong khi vãn lảm nhảm những câu chuyện về việc điều tra vệ sinh về an toàn thực phẩm, về môi trường.

Tôi ngoái lại nhìn, bốn xe rác vẫn im lìm nằm đó với những con ruồi to tướng. Rồi cả khúc sông đen ngòm cạnh đó nữa chứ.

Tôi... Tôi... Muốn cười thật lớn cho cái sự phi lí này.
Tôi muốn phá tan tất cả mọi thứ...mọi sự giả dối này
Xé toạc mọi thứ trong vỏ bọc mang tên tôi
Tôi muốn... Tôi muốn...
Tôi muốn hét toán lên... Cho tất cả thế giới này biết sự phẫn nộ trong tôi.
Tôi muốn... Tôi muốn... Làm con chim bé nhỏ để bay đi khắp muôn nơi. Tự do không gò bó.
Nhưng liệu rằng điều đó có phải hay.
Khi tôi từng thấy... Rồi những chú chim ấy cũng sẽ mỏi mệt và nản chí.
Thé giới đâu đâu cũng vậy... Mọi sự toan tính và phi lí...
Cả những thách thức trong đường đời... Làm một chú chim cũng không phải dễ.
Tôi muốn được sống cho chính mình.

Giao lại cửa hàng cho bác Bình và chào tạm biệt bé Linh...

Phần còn lại không biết vứt đâu rồi ấy, thôi để mai tìm. Viết ra cả đống thứ, cả truyện ngắn lẫn tiểu thuyết, toàn để xó chuột gặm hết. Chỉ béo mấy con đó. Truyện này vốn đầu tiên chỉ tính viết cảnh chiều tàn nơi xóm của Lão nhưng nghĩ lại làm chút hiện thực phê phán cho thay đổi không khí. Mấy cả giọng văn của Lão dị lắm, nhiều khi xó chút điên, mong mọi người thông cảm. Chứ khổ. Còn mỗi bộ xương già này thôi.

Lão không cần like dạo hay gì đâu, món quà lớn nhất chính là những lời bình luận của mọi người.

Thân!