Đồng Thinh Tương Ứng

Mấy bữa rày nhựt báo ở Sài Gòn rập nhau mà khen ngợi rạp hát Casino hát tuồng "Les Miserables" hay lắm. Nàng Lý Tố Nga ưa coi hát bộ, chứ ít ham coi hát bóng, nhưng vì nàng ở nhà cứ đọc truyện hoài rồi cũng buồn, mà lại thấy nhựt báo khen quá, nên tối lại nàng rửa mặt, gỡ đầu, thay quần, đổi áo, tính đi coi hát bóng một bữa mà chơi.

Nàng bước vô rạp hát thấy có người ta ngồi rải rác các hạng ước chừng năm sáu chục người. Nàng lựa hàng ghế trống rồi phăng phăng đi lại ngồi cái ghế đầu, đặng vãn hát đi ra cho dễ.

Nàng Tố Nga mình mặc một cái áo tố đen phía trong lót màu bông hường lợt, dưới bận một cái quần lục trắng chơn mang một đôi giày nhung đen. Tuy tay có đeo một bộ cà rá hột xoàn, tai có đeo một đôi bông hột xoàn, và cổ cũng có đeo một sợi dây chuyền cũng nhận hột xoàn, song sự trang sức của nàng coi cũng tầm thường, chớ không có vẻ chưng diện chi hết. Chẳng hiểu vì cớ nào lúc nàng mới đi vô thì người ta lại chong mắt, day đầu lại mà ngó nàng, rồi chừng nàng kiếm chỗ ngồi yên, người ta lại cũng cứ ngó nàng hoài nữa.

Có lẽ nàng thấy người ta ngó thì nàng e lệ, nên nàng lột cái khăn màu hột gà xuống mà bỏ trong lòng, rồi với tay lấy tờ chương trình hát bóng cầm mà coi. Cách chẳng bao lâu có hai người đàn bà đi vô, rồi xăm xăm lại hàng ghế của Tố Nga mà ngồi, người nhỏ chừng mười bảy mười tám tuổi, thì ngồi một bên Tố Nga, còn người lớn, tóc đã bạc hoa râm thì ngồi kế đó nữa.

Tố Nga liếc mắt ngó người trẻ tuổi, mà người ấy cũng liếc mắt ngó nàng hai người ngó nhau rồi cười nhưng vì không quen với nhau, nên không chào hỏi chi hết. Hai người mới vô đó vừa ngồi yên chỗ, thì người trẻ tuổi nói với người kia rằng: "Mình ngồi hàng ghế nầy có gần một chút. Chớ chi mình vô sớm, mình mua giấy ngồi phía sau dễ coi hơn?" Người kia đáp nhỏ rằng: "Ngồi đây cũng được. Phía sau có Tây nhiều, khó lòng".

Tố Nga nghe người nhỏ kêu người lớn bằng dì, thì biết không phải là mẹ con. Nàng coi kỹ thấy người lớn mặc áo xuyến đen, quần lãnh đen tay đeo một chiếc huyền, mang một đôi dõn (2). Người ấy trắng trẻo, mập mạp, tuy tóc đã điểm bạc mà da mặt còn chưa dùn. Còn người nhỏ mặc áo màu nguyệt bạch, quần lãnh đen, đầu choàng khăn lục trắng có thêu bìa, chơn mang giày thêu kim tuyến, tai đeo bông hột xoàn, cổ đeo một sợi dây chuyền nhỏ có nhận ba hột xoàn lớn tay trái đeo một chiếc cẩm thạch, tay mặt đeo một chiếc huyền (3) cẩn. Người dong dảy, không mập không ốm nhưng cườm tay no tròn, ngón tay suông đuột, bàn tay dịu nhiễu, da mặt không dồi phấn mà trắng trong, môi không thoa son mà ửng đỏ, răng nhỏ rức lại trong ngần, mắt hiền lương lại sáng rỡ.

Tố Nga thấy người dung nhan thiệt là đẹp đẽ, muốn làm quen đặng hỏi thăm coi người ở đâu, song nàng chưa kiếm được chước mà làm quen, thì lại nghe rung chuông sửa soạn hát. Đèn trong rạp tắt hết, rồi nghe phía ngoài cửa máy quay lạch xạch. Chẳng bao lâu khởi sự coi hát. Người lớn ai cũng ngồi im lìm chống mắt mà coi, duy có sấp con nít la ó rồi lại vỗ tay vang rân. Tố Nga mắc coi, nên cái khăn rớt xuống đất nàng không hay. Người con gái ngồi một bên đó dòm thấy lật đật cúi xuống lượm giùm, rồi đưa cho nàng. Tố Nga cười và nói: "Cám ơn cô". Tiếng nghe ngọt xớt.

Hai người đều có ý muốn làm quen với nhau, lại cũng muốn thừa dịp ấy mà nói, ngặt vì bóng đương chớp, đèn còn tắt, liệu thế nói nhiều không tiện, nên làm lơ mà coi hát. Bóng chớp đến lúc nàng Fantine khốn khổ, phải cắt tóc nhổ răng mà bán đặng lấy tiền trả cho người lãnh nuôi con mình thì hai nàng đều cảm xúc nên ứa nước mắt một lượt. Thình lình hết lớp, họ vặn đèn khí bực lên sáng lòa. Hai nàng người nào cặp mắt cũng ướt rượt, người nào cũng sợ hổ thẹn, nên đồng thò tay vào túi móc khăn nhỏ ra mà lau nước mắt.

Tố Nga thấy nàng ngồi một bên đó cũng lạc lõng như mình, thì nàng hết ái ngại nữa, nên nàng day qua má nói rằng: "Tuồng nầy hát coi động lòng quá cô há". Nàng ấy liền chúm chím cười và đáp rằng: "Nãy giờ tôi khóc ngay. Tôi thấy người đàn bà mà bị khốn khổ quá như vậy tôi chịu không được. Tôi hay mủi lòng lắm, nên tôi ít muốn đi coi hát".

Tố Nga nghe mấy lời thật thà ấy rất hiệp với ý nàng nên nàng nói tiếp rằng:

- Tôi cũng vậy. Tôi coi hát hễ tới mấy khúc người ngay mà bị hoạn nạn, thì tôi chảy nước mắt. Hổm nay tôi thấy nhựt báo khen tuồng nầy hay lắm, nên nữa nay tôi đi coi thử, té ra tuồng hay thiệt.

- Tôi cũng vậy.Tại tôi thấy nhựt báo khen quá, nên tôi mới xin dì tôi dắt tôi đi coi đây.

- Nhà cô ở đâu?

- Tôi ở trong Chợ Lớn.

- Dì đây là dì ruột của cô hay là dì sao?

- Dì ruột tôi. Chị ruột của má tôi. Còn cô ở Sài Gòn hay là ở lục tỉnh lên chơi?

- Tôi ở Sài Gòn. Tôi người gốc Trà Vinh, mới mua nhà về ở trên nầy chừng vài năm nay.

- Thầy đổi về làm việc ở trên nầy hay sao?

- Không. Ở nhà tôi làm việc Tòa án dưới Mỹ Tho. Vì thằng em tôi nó còn học trường Chasseloup, mà tôi muốn gần gũi nó, nên mới mua nhà mà ở trên nầy.

- Thầy làm việc dưới Mỹ, sao cô lại ở trên nầy?

Tố Nga nghe hỏi câu đó, thì nàng cúi mặt bộ coi buồn xo, song nàng gượng mà đáp rằng:

- Vì tôi còn có một mình má tôi, nên tôi phải ở hủ hỉ với má tôi cho vui...Cô có chồng hay chưa?

Chuyến nầy tới nàng mặc áo màu nguyệt bạch ấy nghe hỏi như vậy, có sắc hổ thẹn, nên cũng cúi mặt xuống và đáp nhỏ rằng:

- Chưa.

- Hai bác còn mạnh giỏi hết há?

- Tía má tôi đều khuất hết.

- Nếu vậy thì bây giờ cô ở với dì đây phải hôn?

- Phải.

- Cô năm nay được mấy tuổi?

- Tôi mười bảy tuổi.

- Té ra cô nhỏ hơn tôi ba tuổi.

Hai nàng mới nói chuyện tới đó, kế họ tắt đèn hát tiếp nên phải nín thinh để coi hát. Từ đó về sau hễ hết chớp thì hai nàng nói chuyện với nhau, lúc thì luận về tuồng hát, lúc thì hỏi việc gia đình, tuy mới gặp một lần đầu, mà câu chuyện có hơi dan díu, chẳng khác nào như đã quen biết lâu rồi vậy.

Gần mười một giờ rưỡi mới vãn hát. Tố Nga khuyên dì cháu nàng ở Chợ Lớn đó ngồi nán đợi họ ra bớt rồi mình sẽ ra sau, cho dễ. Khi đứng dậy đi ra Tố Nga mới nói với hai dì cháu rằng: "Về Chợ Lớn đường vắng quá, tôi sợ đi xe kéo không tiện." Người lớn tuổi đáp rằng: "Dám đi xe kéo đâu. Để ra ngoài kiếm xe mui mướn đi".

Ra tới cửa rồi, Tố Nga từ giã, bèn nói với người con gái rằng: "Nhà tôi ở đường Thuận Kiều, số 112; tôi mời cô với dì bữa nào có dịp ra ngoài nầy ban ngày thì ghé nhà tôi chơi". Nàng ấy cúi đầu và đáp rằng: "Cám ơn cô, để khi nào có dịp tôi sẽ ra thăm cô. Còn cô có vô Chợ Lớn chơi, tôi cũng xin cô ghé nhà tôi uống nước. Tôi ở đường Cây Mai, số 82". Hai nàng cúi đầu chào nhau rồi lên xe kéo mà đi.

Tố Nga về dọc đường, trong trí nàng thầm khen nàng ấy hoài, không biết nàng là con của ai mà dung nhan đẹp đẽ văn nói có duyên, tướng đi tướng đứng dịu dàng, cách ngó cách cười đằm thắm, thuở nay chưa gặp một nàng nào ngôn dung được vậy.

Nàng nầy là con gái của ông Bang Siêu, tên nàng là Thái Cẩm Vân năm nay được 17 tuổi rồi mà chưa có chồng. Ông Bang Siêu từ Triều Châu ở bên Tàu qua Việt Nam hồi 22 tuổi. Ông buôn bán làm ăn khá lần rồi mới lập một tiệm trà tại đường Gia Long. Ông cưới một người vợ Việt Nam ở phía dưới Cần Giuộc, cách ít năm mới sanh nàng Cẩm Vân. Ông buôn bán ngày càng thêm khá. Vả ông là người chơn chất ngay thẳng bởi vậy người một nước đều tin cậy ông, nên có một năm nọ đều hiệp nhau mà cử ông làm Ban Trưởng.

Khi Cẩm Vân được 9 tuổi, ông Bang Siêu để tiệm trà cho vợ coi, đặng ông về Tàu mà thăm tổ quán. Ai cũng tưởng ông về Tàu ít tháng rồi ông trở qua, nào dè ông đi mới có một tháng rưỡi thì có thơ bên Tàu gởi qua nói ông chết. Vợ ông Bang Siêu lấy làm bối rối, phần thì tiệm lớn mua bán bạc muôn, phần thì bà không biết chữ Tàu, bà không xem sổ sách được. Bà sợ tài phú gian lận, bởi vậy bà sang tiệm cho người khác, lấy ba muôn rưỡi đồng bạc bà mua năm căn phố sầu tại đường Cây mai, giá hai muôn tám còn bảy ngàn bà để làm vốn mà nuôi con. Bà dọn ở căn đầu, còn lại bốn căn bà cho mướn, mỗi tháng góp tiền phố được vài trăm đồng.

Qua năm sau bà cho Cẩm Vân vào nhà trắng (4) Chợ Lớn mà học, Cẩm Vân sẳn khiếu thông minh, lại nhờ tánh cần cố, nên nàng mới học 5 năm đã biết nói tiếng Tây, biết viết chữ Tây đủ dùng, mà nàng lại biết thêu thùa và may vá khéo lắm. Nàng tính học luôn cho đến 20 tuổi mới thôi chẳng dè khi nàng mới được 15 tuổi, mẹ nàng tỵ trần nhà cửa không ai coi bởi vậy nàng phải thôi học đặng về nhà mà cai quản sự nghiệp. Nàng không có bà con đông: bên nội thì có vài người chú họ mà thôi, chớ không có bà con ruột; còn bên ngoại thì có một người dì, chồng chết không có con, ở dưới Rạch Kiến chớ không còn ai nữa.

Vả Cẩm Vân là con khách Triều Châu nhưng vì cha chết hồi nàng còn nhỏ dại, rồi từ ấy về sau ở nhà thì gần gũi với mẹ Việt Nam, vô trường thì bầu bạn với con gái Việt Nam, nàng tập tánh nết lễ nghĩa theo con người Việt Nam bởi vậy nếu ai không rõ cội rễ của nàng thì chẳng bao giờ mà nghi nàng là con khách trú. Khi mẹ nàng khuất rồi nàng liệu ở một mình không tiện, nên năn nỉ với dì, là cô ba Hài, về ở với nàng. Cô ba Hài cũng có vốn năm bảy trăm, chớ không phải nghèo cực gì, nhưng vì bà không chồng, không con, ở một mình quạnh hiu, lại thấy cháu còn nhỏ dại không lỡ không bảo bọc nó, bởi vậy bà mới bán nhà về ở Cẩm Vân.

Cẩm Vân cư tang báo hiếu cho mẹ thiệt là chính chắn. Trọn hai năm nàng xẩn bẩn ở trong nhà mà hủ hỉ với dì chẳng khi nào nàng ló ra đường, họ khen hát Quảng đông hay nàng làm lơ mà họ đồn lễ Khổng Tử lớn nàng cũng không kể. Nàng mới mãn tang mẹ được vài tháng mà đã có hai người mái chính (5) với một người con ông Bang cậy mai nói mà cưới nàng. Trong ba chỗ ấy nàng không ưng chỗ nào hết. Hai người chú một họ đến khuyên lơn nàng hết sức, mà nàng cũng không chịu. Họ giận họ rầy và hỏi vì cớ nào mà mấy chỗ đều giàu có xứng đáng mà nàng lại chê hết thảy, thì nàng nói rằng, nàng còn nhỏ, nên chưa muốn lấy chồng, chớ nàng không nói duyên cớ nào khác.

Bữa nay nàng đọc nhựt báo thấy có lời khen rạp hát Casino ngoài Sài Gòn hát tuồng mới hay lắm nàng mời dì đi coi thử nên nàng mới gặp nàng Tố Nga mà làm quen đó.

Còn nàng Tố Nga là con bà Tổng Hiền, gốc ở Láng Thé, thuộc tỉnh Trà Vinh. Không ai biết ông Tổng Hiền sanh đẻ tại xứ nào. Theo lời mấy ông già bà cả nói tại, thì lúc Hiền còn trai tráng anh ta đến Láng Thé kiếm chỗ làm ăn. Anh ta vào ở đợ với cựu Hương cả Khoan. Hương cả Khoan có chừng vài chục mẫu ruộng mà thôi, chớ không giàu chi lắm. Vợ ông chết sớm, để lại cho ông một đứa con gái tên là Thị Lài. Lúc ông mướn tên Hiền ở thì Thị Lài được 21 tuổi rồi mà chưa có chồng. Tuy Hiền nghèo đi ở đợ, nhưng mà anh ta biết chữ nho chút ít, bộ tướng mạnh dạn, văn nói khôn lanh, mặt mày sáng láng. Anh ta ở được có ít tháng thì đã tư tình với con gái ông chủ nhà, Hương cả Khoan sợ làm rầy ra càng thêm xấu hổ, bởi vậy gả phứt Thị Lài cho tên Hiền, đặng trong khỏi oán thù, ngoài khỏi dị nghị.

Hiền là tay khôn ngoan, khi Hương cả Khoan chết rồi, anh ta kế nghiệp thì anh ta tung hoành, quyết dùng gia tài chút đỉnh của cha vợ để lại đó mà làm một sự nghiệp lớn ở trong tỉnh Trà Vinh. Anh ta nghĩ nếu không có quyền thế thì khó mà làm giàu được. Anh ta mới ra làm làng, ban đầu làm Hương hào, xã trưởng, lần lần mò lên chức Hương quản Hương sư. Anh ta dùng cái quyền Hương chức mà hung hiếp lường gạt những Thổ dân khờ khạo ở trong làng, nhờ làm như vậy nên làm tương chức trong mười năm thì ruộng đất đã tăng số lên tới một trăm mẫu. Anh ta tại gặp dịp may, lúc ấy trong tổng khuyết chức Phó Tổng. Anh ta ra tranh cử, nhờ trong nhà có tiền, hể nói đâu người ta nghe đó bởi vậy cho nên lo có một tháng, tốn có một ngàn đồng, mà được làm thầy Phó. Anh ta làm Phó Tổng không có quyền hành gì bao nhiêu, nhưng mà anh ta là người thấy xa, nên không lấy sự đó làm buồn nghĩ vì ông Cai Tổng đã già rồi nếu mình biết nhẫn nhịn trong một ít năm thì cái quyền cai Tổng không lọt khỏi tay mình được. Thiệt quả ông Hiền làm phó Tổng mới ba năm, kế Cai Tổng qua đời, ông ta được cấp bằng làm Cai Tổng.

Quyền thế đã sẵn rồi, oai nghi lập thêm không khó gì, ông Hiền mới dùng quyền thế, lập oai nghi mà sửa trị dân làng trong tổng. Cách ông sửa trị khác hơn người ta hết thảy; ông sửa là sửa bộ điền bộ địa; ông trị là trị thổ tá canh chớ không phải ông sửa tục xấu thói hèn, không phải ông trị côn đồ cướp đản như một hai ông Cai Tổng khác. Ông sửa trị có mấy năm mà ruộng đất của dân Thổ mười phần đã sang tên ông đứng bộ hết bảy tám phần.

Ông Tổng Hiền có hai đứa con: đứa con gái lớn tên là Lý Tố Nga, đứa con trai nhỏ tên là Lý Chánh Tâm. Tuy ông làm quan ông ít thương dân, nhưng ông làm cha thì ông thương con nhiều lắm. Đứa con gái ông cho lên Nữ học đường mà học, còn đứa con trai thì ông gởi nhà người quen đặng đi học trường tỉnh Trà Vinh. Tố Nga học tới 16 tuổi, có bằng sơ học rồi ông mới đem về tính gả lấy chồng. Cách ba năm trước ông xin phép đi Sài Gòn hầu Toà Phúc Án về vụ ông kiện giành 120 mẫu đất với tên Thạch Gồng. Khi ông về đến nhà thì khí sắc ông hân hoan lắm. Ông nói cho vợ con hay rằng, ông đã đặng kiện rồi, mà ông đã hứa gả Tố Nga cho con trai ông Cai Tổng Hỉ ở Mỹ Tho, chàng ấy tên là Lê Phùng Xuân, đương làm thông ngôn Toà Phúc Án trên Sài Gòn.

Ông vui chưa được mấy ngày, Lê Phùng Xuân chưa đi lễ chi hết, kế ông mang một chứng bịnh phi thường bụng ông một ngày một thêm lớn, da mặt với tròng con mắt ông một ngày một thêm vàng, ông uống thuốc Tây, thuốc Tàu, thuốc Nam, đủ thứ mà bịnh cũng không thấy giảm. Những hương chức đến thăm ông có nhiều người đoán chắc ông bị thư, hoặc bị thuốc, nên khuyên ông rước thầy mà mở hoặc may mới hết được. Ông nghe có ông Lục Ba ở chùa Cần Chông mở ngải giỏi lắm. Ông lật đật cho người đi rước, thì ông Lục Ba không chịu đi. Ông cùng thế phải mướn xe hơi mà qua đó, té ra qua đến chỗ ông Lục ba coi bịnh rồi thì ông lắc đầu ổng không biết làm thuốc.

Ông Tổng Hiền trở về nhà, bịnh càng ngày càng thêm nặng, ăn uống không được, cứ nằm mà thở è è hoài. Một đêm nọ, ông biết trong mình không chịu lâu nữa được, ông bèn kêu vợ con lại đứng gần ông rồi ông trối hai điều: một là phải gả Tố Nga cho Lê Phùng Xuân, hai là phải lo cho Chánh Tâm ăn học cho có cấp bằng. Vợ con ông khóc rùm, ông nhướng mắt nhìn vợ nhìn con một lần chót rồi tắt hơi.

Cai Tổng Hỉ ở Mỹ Tho hay tin Tổng Hiền chết, thì dắt con là thầy thông ngôn Lê Phùng Xuân, xuống điếu tang. Bà Tổng Hiền nhơn dịp ấy, bà thuật lời trối của chồng lại cho Cai Tổng Hỉ nghe, Cai Tổng Hỉ rất vui lòng; nên làm bá nhựt6 cho Tổng Hiền rồi, thì cai Tổng Hỉ cậy mai đến nói mà cưới Tố Nga cho Phùng Xuân.

Bà Tổng Hiền thầm nghĩ chồng chết để lại cho bà bạc hơn mười ngàn đồng, lúa gần hai chục ngàn giạ, ruộng hơn năm trăm mẫu, mà con trai thì khờ dại, mới học lớp nhứt trường tỉnh mà thôi, nếu bà không lo gả con gái lấy chồng, thoảng như việc nhà có xảy ra điều chi trắc trở, thì bà biết nhờ cậy ai. Đã vậy mà chồng chết căn dặn việc ân cần lắm, nên dầu thương con, bà cũng không lẽ phụ ý chồng.

Còn nàng Tố Nga, tuy sanh trong nhà Tổng Hiền mặc dầu, song tánh tình cử chỉ nàng không giống cha chút nào hết. Ở trong nhà thì nàng hiền lương ra ngoài đường thì nàng khiêm nhượng, với người lớn thì nàng cung kính, với kẻ nhỏ thì nàng dịu mềm, nhứt là đối với cha mẹ cùng em thì nàng thảo thuận, tưởng cũng ít con gái nào bì kịp. Tuy trong lúc đám tang của cha nàng dòm thấy Phùng Xuân bộ tịch vúc vắc, văn nói xấc xược, da đen, miệng rộng răng hô, trán thấp coi không ra vẻ người phong lưu, nhưng vì có lời trối của cha, nên nàng phải đánh liều nhắm mắt mà phú duyên nợ cho trời chớ nàng không dám hở môi mà khen chê chi hết.

Phùng Xuân cưới Tố Nga về mới chung gối một bữa đầu thì Tố Nga đã thất chí, vì nàng thì thanh nhã, còn chàng thì ô tạp, nàng thì hoà hưỡn, còn chàng thì táo bạo, nàng mở miệng nói nhơn nghĩa còn chàng thì mở niệng nói bạc tiền, nàng học ít mà trí cao, còn chàng học nhiều mà trí thấp, vợ chồng mà tánh ý khác nhau như vậy thì có thể nào mà vui vẻ cùng nhau cho được. Cách ba ngày chàng liền xúi nàng về xin một ngàn đồng bạc đặng cho chàng lập thế lo đổi về Trà Vinh. Vì nàng thương mẹ nhớ em, nàng muốn về gần gũi đặng thăm nom cho dễ, bởi vậy nàng lật đật về tỏ thiệt với mẹ rồi lấy bạc đủ số đem đưa cho chồng.

Cách có ít ngày giấy đổi Phùng Xuân xuống giúp việc Toà án Mỹ Tho, Tố Nga chưng hửng tỏ ý trách chồng sao nỡ gạt mình, Phùng Xuân nói dối rằng, vì Toà án Trà Vinh lúc nầy có đủ người làm việc, nên quan trên sai đi tạm Mỹ Tho ít ngày, chờ chừng nào Trà Vinh trống chỗ rồi sẽ đổi xuống đó.

Tố Nga tuy biết mấy lời ấy là lời giả dối, nhưng mà việc đã lỡ rồi, dầu mình phiền trách cũng không ích gì, bởi vậy nàng cười rồi bỏ qua, cứ giữ phận gái theo chồng, không thèm nhắc tới.

Vợ chồng về Mỹ Tho ở trong vài tháng thì Tố Nga đã rõ tánh ý của Phùng Xuân. Chàng là một tay bài bạc ăn chơi, cưới vợ là một chước kiếm tiền, chớ không phải chú tâm lập gia thất. Trong nhà sẵn có vợ hiền lương xinh đẹp, mà chàng không kể chi tới, đêm nào chàng cũng thả đi chơi tới hai ba giờ khuya chàng mới về, gặp thứ bảy thì chàng đi đến sáng bét. Bữa nào chàng hết tiền chàng hỏi, nếu nàng có mà đưa thì êm, còn nàng không có thì chàng mắng chửi om sòm, túng thế nàng phải đi cầm đồ nữ trang mà đưa mới êm.

Tố Nga thất chí, nhiều bữa chồng đi chơi, nàng nằm co ở nhà giọt lụy chứa chan. Vì bởi nàng là gái biết điều, nên gặp duyên nợ như vậy thì nàng buồn thầm mà thôi, chớ không dám trách cha, mà cũng không nỡ cho mẹ biết.

Phùng Xuân có vợ như vậy mà chàng không biết hưởng hạnh phước, cứ trông mong rút tiền bạc mà thôi. Mỗi lần nàng về Trà Vinh thăm mẹ với em, có cho năm bảy chục để nàng bỏ túi mà xài, thì Phùng Xuân lấy hết, mà chàng cũng không vừa lòng cứ xúi vợ phải xin năm ba trăm chàng xài mới đủ. Ban đầu Tố Nga muốn được bụng chồng, nên nàng về than thỉ xin mẹ vài trăm. Chàng được tiền thì vui mà hễ hết tiền thì quạu nữa. Nàng xin hai ba lần, rồi thấy mẹ không được vui; nên nàng không dám xin nữa. Chàng không có tiền, ban đầu còn mắng chửi, thét rồi chàng đánh đập nàng xể mặt u đầu. Nàng khóc lóc khuyên lơn chàng đừng có chơi bời tửu sắc, thì việc ăn xài trong nhà có thốn thiếu bao nhiêu nàng chịu cho hết. Chàng đã không nghe lời nói phải mà lại còn đánh thêm và nói rằng: "Mầy có khôn thì về dưới Láng Thé mà dạy mẹ mầy, chứ đừng có dạy tao. Đồ đĩ chó, đừng có ỷ giàu mà làm phách. May là cha mầy chết, chớ phải mà cha mầy còn sống tao đánh, cho mầy thấy cha mầy."

Tố Nga là gái thanh nhã, nàng nghe những lời võ phu ấy chẳng khác nào như đinh đóng vào lỗ tai bởi vậy nàng khóc nức nở, nàng tủi cho linh hồn cha ngày còn sống tưởng chọn được rể hiền lại quá ra bất hiếu. Trong tai nàng văng vẳng nghe thấy tiếng "đồ đĩ chó...thằng cha mầy" hoài, nàng không thể nào nguôi được, bởi vậy sáng bữa sau, chàng đi làm việc rồi nàng lén mướn xe về nhà cha chồng, mà thuật các lỗi của chồng lại cho cha mẹ chồng nghe.

Ông Cai Tổng Hỉ dắt nàng trở ra Mỹ Tho, đợi chàng đi làm về, ông rầy sơ sài ít tiếng rồi ông về, coi bộ chàng không đếm xỉa gì hết. Tố Nga thấy vậy càng thêm buồn hơn nữa. Nàng ở nán vài ngày cho lành vết tích rồi nàng nói với chàng đặng về Trà Vinh thăm mẹ. Chàng cho đi, song chàng hăm rằng: "Mầy về rồi chừng trở lên phải có năm trăm đồng bạc, nếu không có thì mầy coi tao".

Tố Nga vì sợ mẹ buồn rầu, nên từ ngày nàng theo chồng, nàng ảo nảo thế nào nàng cũng ôm ấp trong lòng không dám hở môi cho mẹ biết. Chuyến nầy chồng làm quá bụng nàng rồi, đá, đánh đập mà lại còn nhục mạ nàng và cha mẹ nàng nữa, bởi vậy về đến nhà nàng thỏ thẻ tỏ hết mọi việc cho mẹ nghe.

Bà Tổng Hiền cưng con, bà nghe con bà bị đánh bị chửi tối ngày mà anh sui chị sui không trừng trị thằng rể, thì bà nổi giận, bởi vậy bà nhứt định bắt con bà lại, không cho về nhà chồng nữa. Chẳng phải Tố Nga không thương chồng, nhưng vì hễ nàng nhớ mấy lời chàng nhục mạ thì nàng tức tủi, nên mẹ dạy ở lại thì nàng vâng chứ nàng không cãi chi hết.

Phùng Xuân đợi đến nửa tháng mà không thấy vợ lên. Chàng bèn xin phép nghỉ hai ngày đi Trà Vinh mà thăm vợ. Chàng bước vô nhà, vừa ngó thấy mặt vợ thì chàng trợn trạo rầy la om sòm. Bà Tổng Hiền binh con, bà giận run, nên bà óng tiếng nhiếc chàng cho một hồi, rồi đuổi chàng ra khỏi nhà bà cho mau, nếu không nghe lời thì bà biểu đầy tớ vác chổi nó đập. Phùng Xuân cũng không vừa, chàng cự lộn với bà, tuy chàng không dám mắng nhiếc song chàng cũng trả treo nhiều tiếng nặng nề lắm. Tố Nga thấy vậy càng thêm não nề, nàng cứ ngồi day mặt vô vách mà khóc, chớ không nói được tiếng nào hết.

Mẹ vợ với chàng rể rầy một hồi rồi Phùng Xuân ngoe ngoảy bỏ ra về. Khi chàng ra tới cửa chàng nói với rằng: "Má muốn bắt vợ tôi lại, để tôi làm má hết nhà cho má coi". Bà Tổng Hiền đáp rằng: "Ừ, mầy có giỏi thì mầy làm sao thì mầy làm đi. Tao thí vài ngàn đồng bạc cho thầy kiện thì mầy ở tù rục xương, nói cho mà biết, đừng có đánh phách."

Phùng Xuân về rồi bà Tổng Hiền nói với Tố Nga rằng: "Nó có giỏi thì nó vào đơn mà kiện xin để mầy chớ nó làm gì mầy được. Thây kệ nó, để coi nó làm sao cho biết. Mầy ở đây, đừng có theo nữa". Tố Nga cứ ngồi khóc hoài. Cách chẳng bao lâu, Chánh Tâm thi đậu bằng sơ học. Bà Tổng Hiền tuân theo ý chồng, nên lo cho con vào trường Chasseloup Laubat.

Chánh Tâm đi học xa, mẹ ở nhà lo lắng hoài ăn ngủ không được. Và từ khi ông ổng Hiền chết rồi, thì làng xóm họ không kiêng nể bà Tổng như hồi trước nữa: đã vậy mà dân Thổ bị ông Tổng lấy đất hồi trước, chúng nó hăm he hằng ngày. Bà Tổng Hiền thấy dân tình như vậy thì bà đã để ý muốn mua nhà về Châu Thành. Lúc nầy con bà lên học trên Sài Gòn, bà mới đổi ý tính lên Sài Gòn mua nhà mà ở, trước cho thong thả tấm thân sau nữa gần con cho dễ.

Một bữa nọ bà dắt Tố Nga lên Sài Gòn thăm Chánh Tâm. Bà nghe nói đường Thuận Kiều có bán một cái nhà lầu mười hai ngàn đồng. Bà đi coi, thấy chắc chắn, miếng đất rộng rãi, bà vừa ý lắm, nên bà trả xuống hai ba ngày rồi bà dứt giá mười ngàn rưỡi. Bà về bán lúa đem bạc chồng đủ, rồi mua sắm bàn ghế, tủ giường dọn dẹp mà ở. Bà cậy một người em con nhà chú của bà là Hương bộ Huỷnh, coi giùm nhà rửa ruộng đất của bà ở Láng Thé, rồi bà dắt Tố Nga ở nhà mới trên Sài Gòn với bà.

Phùng Xuân hăm dọa nghe mạnh mẽ lắm, mà đã năm sáu tháng rồi, không thấy chàng kiện cáo chi hết. Chừng mẹ con bà Tổng Hiền về ở trên Sài Gòn, chàng lót cót lên xin lỗi với bà và xin rước vợ về. Bà Tổng rầy chàng một hồi bà bớt giận; tuy bà không đuổi chàng nữa song bà nhứt định không cho Tố Nga về nhà chàng. Phùng Xuân theo dả lả với vợ, cũng bớt giận, nhưng mà chàng có hỏi đâu thì nàng mới nói đó, coi ra lợt lạt, chớ không có vẻ mặn nồng. Tuy là nàng chuyện vãn với chàng mặc dầu, song hễ chàng bảo nàng về Mỹ Tho thì nàng lắc đầu, trong trí còn nhớ mấy thoi nấy đạp, còn ghi mấy nhục mạ ngày nọ hoài.

Phùng Xuân năn nỉ hết sức không được, thì chàng mỏi lòng, bởi vậy chàng không nói tới chuyện ấy nữa, mà hễ mười bữa hoặc nửa tháng thì chàng lọ mọ lên một lần, lần nào lên chàng cũng chà lết ở ăn cơm rồi ngủ tại đó. Bà Tổng không đuổi xô rầy rà nữa, song bà cũng không ngó ngàng tới, lên bà không hỏi, mà về bà cũng không cầm. Vợ chồng Phùng Xuân lạt lẽo như vậy đã gần ba năm mà cũng chưa hiệp một nhà được. Hôm gặp Cẩm Vân trong rạp hát Casino, Tố Nga nói vì mắc ở hủ hỉ với mẹ, nên không theo chồng được, ấy là lời nói dối, bởi vì Tố Nga xa chồng là tại phiền chồng, chớ không phải vì tríu mẹ.

Xem Tiếp Chương 2 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Yêu Nhau Nên Phải Tìm Nhau

Buổi sớm mai, trời mưa rỉ rả, gió phất lao rao. Bà Tổng Hiền ngồi trên bộ ván dựa cửa sổ mà ăn trầu, tay bà xỉa thuốc sống, mắt bà ngó ra ngoài vườn. Lá cây nhờ trời rửa ướt loi ngoi, con cóc sợ gió lạnh ngồi núp dưới gốc mận.

Con Nên là đứa ở hầu trầu nước cho bà, trạc chừng bốn mươi lăm tuổi, mặt mày sáng láng, y phục sạch sẽ, ở phía sau đi ra một tay xách bình trà, một tay bưng ống nhổ đem để một bên bà. Bà day lại hỏi nó rằng:

- Con Lại đi chợ về rồi hay chưa?

- Bẩm bà, chưa.

- Còn thằng Điệu đi đâu?

- Bẩm bà, ảnh ngồi dưới nhà bếp.

- Hồi hôm tao dặn nó phải sửa hàng rào lại. Sao mà từ hồi tảng sáng cho đến bây giờ nó chưa chịu đi làm?

- Bẩm bà, ảnh nói để một lát tạnh mưa rồi ảnh sẽ làm.

- Dữ hôn! Đi làm trời mưa rồi chết hay sao mà sợ! Thuở nay có ai mà bị trời mưa rồi chết bao giờ? Cái quân đó thiệt là khốn nạn! Ở dưới ruộng đi làm dối ngày ngoài mưa, không nghe nó nói tiếng gì. Đem nó lên Sài Gòn mới nấy tháng, nó học theo thói ở chợ, rồi nó núc ních (8) thấy phát ghét.

Con Nên thủng thẳng đi trở vô phía trong. Cách chẳng bao lâu thì thấy thằng Điệu ở trần khoe lưng đen trạy, dầm mưa ra đứng dựa hàng rào mà sửa cây hư, chèn mấy lỗ trống. Đồng hồ gõ 8 giờ. Bà Tổng ngồi nói một mình rằng: "Con nhỏ hồi hôm nó đi coi hát về khuya lắm hay sao, mà nó ngủ trưa dữ". Bà vừa nói thì Tố Nga ở trên lầu cũng vừa đi xuống.

Tố Nga mình mặc một cái áo bà ba lụa trắng, một cái quần lãnh đen lưng màu bông hường dợt, chơn mang một đôi dép Nhựt Bổn, tóc tai dã dượi, mặt mày sật sừ, nàng lục đục rửa mặt ở trong buồng một hồi, rồi cầm cái lượt thưa, gò má no tròn, bàn chơn vun xủn, hàm răng khít lại trong bóng, cặp mắt sáng lại ôn hoà, dung nhan ấy có lẽ đa tình, mà gương mặt ấy chắc là hữu đức.

Bà Tổng ngó nàng, bộ bà đắc ý lắm, nên bà chúm chím cười rồi hỏi rằng:

- Hồi hôm hát hay lắm sao mà ở khuya dữ vậy?

- Hay lắm má à! Má không đi coi thiệt uổng quá. Tối nay nó thôi hát tuồng đó rồi. Con ít ưa hát bóng, mà con coi quên về. Gần 12 giờ mới vãn.

- Hay giống gì! Hát bóng chớp chớp coi mỏi con mắt hòng chết.

- Thưa phải. Coi hát bóng mỏi con mắt thiệt. Mà nếu họ hát tuồng như hồi hôm nầy thì đáng coi lắm má à....Ý! Nè má! Hồi hôm con coi hát, con có gặp một cô nhỏ nhỏ thiệt là lịch sự. Con ai vậy không biết. Con ngồi gần một bên cô, con coi từ bàn tay bàn chơn, con nói chuyện với cô, người đã đẹp mà văn nói cũng phải thế lắm.

- Chừng bao lớn?

- Cô nói cô mười bảy tuổi. Để bữa nào con có đi Chợ Lớn con kiếm nhà cô con thăm, rồi con mời cô ra đây chơi cho má coi. Thiệt dễ thương lắm.

- Ở Chợ Lớn hay sao?

- Dạ. Cô nói cô ở đường Cây Mai.

- Bộ khi con chệch khách nào đó chớ gì?

- Thưa không biết nữa....Mà không lẽ con chệch đâu má. Cô nầy ngộ nghĩnh, tại văn nói dễ thương lắm mà, con chệch đâu được vậy. - Hồi hôm con đi coi hát rồi, chà nó có đem lại một cái thơ kìa. Má để trong tủ rượu trong hộc phía ngoài cửa đó. Con lấy đọc coi thơ của ai vậy.

Tố Nga bới đầu vén khéo rồi, vừa đứng dậy đi lấy thơ, vừa kêu con Nên mà nói rằng: "Nên à, coi có nước sôi, mầy khuấy cho tao một tách cafê sữa uống chơi, Nên. Khuấy sữa nhiều nhiều một chút, nghé".

Con Nên ở phía sau dạ rân. Tố Nga kéo hộc tủ lấy phong thơ rồi thủng thẳng đi tại cái ghế ca na phé (9) ngồi mở ra mà xem, trên cái ghế có để hai cái gối dựa, bao bằng dố màu trứng sáo (10) lại có thêu sen; nàng chống tay dựa vào gối, màu gối dọi mặt nàng, coi thiệt là đẹp đẽ. Chẳng hiểu vì cớ nào nàng đọc thơ mà nàng lại chau mày, mà nàng đọc, rồi xé tan xé nát đem quăng vào ống nhổ, sắc mặt cô hết vui.

Bà Tổng hỏi rằng:

- Thơ của ai vậy con?

- Thưa, thơ của thầy hai.

- Nó mới lên hôm nào đây, còn gởi thơ chi nữa? Thơ nó nói giống gì đó? Bộ khi xin tiền phài hôn?

Con Nên bưng tách cafê sữa đem ra. Tố Nga rước lấy rồi bưng lại bàn ăn ngồi mà uống, không trả lời mấy câu hỏi của mẹ. Nàng uống vài muỗng rồi để đó, chống tay ngó sửng ra ngoài sân một hồi lâu rồi hớp thêm vài muỗng nữa. Bà Tổng kéo ghế nằm ngửa trên ván và nói rằng: "Má nghĩ thiệt má giận thầy con lắm. Tánh hốc tốc, hễ thấy thì ừ bướng, không coi đi coi lại, rồi bây giờ mới để cái họa lại cho vợ con đó".

Tố Nga chau mày đáp rằng:

- Việc đã lỡ rồi, má trách thầy làm chi má. Thầy cũng muốn cho con có chồng tử tế, chớ phải thầy muốn hại con sao. Tại phần số của con phải rủi như vậy, thì con chịu chớ.

- Thiệt không thấy con gái nào vô phước như con.

- Trời bảo sao thì phải chịu vậy, chớ biết làm sao bây giờ.

- Trời gì! Má muốn con vào đơn mà xin để phức cho khỏi cực lòng.

- Có lẽ nào con làm như vậy, má. Lời thầy trối trước mắt con, con ghi trong trí mà nhớ hoài. Chừng nào thầy hai thẩy xin để con thì thầy để, chớ lẽ nào con dám để thầy.

- Ít ngày tới xin một trăm, ít ngày tới xin hai trăm ai có tiền đâu mà cho hoài. Thế khi nó tưởng của ông cha gì nó để lại đây sao mà. Nó gởi thơ xin bao nhiêu nữa đó?

- Thưa thầy không có xin tiền.

- Vậy chứ gởi thơ xin giống gì?

- Thầy năn nỉ con về ở với thầy. Thầy nói bây giờ thầy không chơi bời nữa....

- Thôi, thôi, không ai mà tin nữa. Hồi đó mà đánh phách, nó nói để nó làm cho má hết nhà, sao hai ba năm nay không làm thử coi, rồi bây giờ lại xuống nước mà năn nỉ. Té ra nó làm má không được, mà cha nó đã hết nhà trước rồi. Má nghe nói nợ tịch nhà cửa ruộng đất hết ráo rồi, không biết chừng họ còn bắt họ giam thân nữa đa.

Tố Nga đứng dậy đi lại rót nước trà uống vài hớp rồi men men ra cửa chống tay lên lan can mà ngó ra đường. Trời đã tạnh mưa rồi, song nước còn đọng trên lá cây, nên hễ gió thổi thì lá lay nước đổ. Nàng đương đứng mà nhắm kiểng vật, tuy trời ầm ỹ song cỏ cây mát mẻ nên đua nhau trổ đọt đơm bông. Nàng thấy có một cái bông bụp đã rụng rời mà màu còn tươi nàng nghĩ phận nàng chẳng khác nào cái bông ấy, thì nàng bát ngát trong lòng. Thình lình con mèo mun, ở trong nhà thủng thẳng đi ra, nó khò khè bước lại cọ chơn nàng một hồi rồi cắn ống quần nàng mà trì nhủng nhẳng. Tố Nga cúi xuống vỗ con mèo một cái nó chạy đi xa, rồi nàng kéo ống quần lên mà phủi bụi, lòi bắp chuối trắn nõn mà tròn vo. Nàng trở vô nhà leo lên ghế xích đu mà nằm, bà

Tổng hỏi rằng:

- Em con có dặn chúa nhựt nầy vô rước nó hay không?

- Thưa không. Nó nói lúc nầy bài vở nhiều lắm; nó liệu chúa nhựt nào rảnh nó về nhà chơi được thì nó ra chớ đừng đi rước thất công.

- Tội nghiệp quá! Thằng lo học dữ! Nó không nói trước, để về thình lình rồi đồ ăn đâu có sẵn cho nó ăn.

- Má lo dữ hôn! Ở đất Sài Gòn mà thiếu vật gì. Nó về nó muốn ăn gì nó nói đi mua cho nó ăn chớ cần gì phải lo mua sắm sẵn.

- Tội nghiệp, ở trong trường ăn cực khổ, nên nó cũng thèm hết thảy. Con, mà nó học được thiệt má mừng quá. Má tính về trên nầy mà ở cho gần nó thiệt là hay lắm, chớ ở dưới Láng Thé thì hơi nào mà đi thăm nó.

Con Lại đi chợ về nấu cơm kho thịt xong rồi, con Nên bưng dọn lên bàn. Mẹ con bà Tổng ngồi lại ăn. Tố Nga vừa ăn vừa nói chuyện với mẹ, song nàng nói mà trí lo ra.

Đến trưa trời nắng, nên đường sá khô ráo hết thảy. Tố Nga ngủ thức dậy thì nghe đồng hồ đã gõ ba giờ chiều. Nàng thấy trời tốt, bèn xin phép mẹ đi Chợ Lớn kiếm hàng trắng tốt mà mua ít thước về may áo mát bận ngủ. Bà Tổng gật đầu và nói rằng: "Ừ, con có đi Chợ Lớn luôn dịp coi có thứ hàng nào tốt con mua may cho em con với, nghé. Má coi đồ lụa của nó đã cũ hết rồi".

Tố Nga bảo con Nên sửa soạn đi với nàng. Nàng lên lầu thay đồ rồi kêu xe kéo đi với con Nên lại nhà ga Chợ Đũi mua giấy xe lửa mà đi Chợ Lớn. Lên xe rồi nàng tính thầm trong trí, hễ mua đồ xong rồi sớm, thì nàng sẽ đi kiếm nhà của cô gặp trong rạp hát hồi hôm đó, đặng thăm cô chơi.

Vô tới Chợ Lớn, nàng dắt con Nên thủng thẳng đi bộ mà coi đồ chơi luôn thể. Nàng đi đường Thuỷ Binh rồi qua đường Quãng Tống Cái, đi đổ xuống mé sông. Nàng ghé mấy tiệm bán lãnh nhiều kiếm hàng mà mua, thì không có thứ nào vừa ý hết. Nàng đi lần lại chợ, rồi ghé tiệm Nam Sanh, nàng vừa bước vô thì nàng Cẩm Vân ở trong tiệm cũng vừa bước ra, tay cầm một xấp hàng, nách cập một cây dù ửng hồng. Hai nàng gặp nhau cả hai cùng chưng hửng, nên đứng khựng lại rồi ngó nhau mà cười.

Tố Nga nói rằng: "May dữ hôn! Tôi tính để tôi mua đồ một lát rồi tôi đi kiếm nhà cô mà thăm cô đa". Cẩm Vân lộ sắc mừng mà đáp rằng:

- Nếu được vậy thì em mừng lắm. Thôi sẵn dịp đây, em xin mời cô đi với em. Cô lại nhà em chơi rồi mai mốt em sẽ ra thăm cô lại cho biết nhà.

- Được, được. Để rồi tôi đi với cô. Cô chờ tôi mua đồ một chút được hôn?

- Thưa, cô có mua vật chi thì mua đi, em đi theo chơi với cho vui. Cô mua xong rồi sẽ đi, nhà em ở gần đây.

- Cô còn mua chi nữa hôn?

- Thưa không. Em mua rồi, em mua vài thước lục sạn về thêu khăn chơi, chớ không mua chi nữa.

- Nếu vậy thì cô chịu phiền đợi tôi mua ít thước hàng rồi tôi đi với.

Hai nàng dắt nhau vô tiệm; Tố Nga hỏi hàng trắng và biểu lấy thứ thiệt tốt cho nàng coi. Tài phú không biết nàng hỏi hàng trắng mà muốn mua nhiễu, hay là lụa, hay là xuyến, nên đứng dụ dự, không biết lấy thứ nào. Cẩm Vân thấy vậy bèn hỏi rằng: "Cô mua hàng trắng đặng may áo quần hay là dùng việc chi?" Tố Nga đáp rằng: "Ô, may áo quần. Tôi muốn may vài cái áo bà ba mặc trong nhà, lại tôi cũng muốn may cho thằng em tôi vài bộ đồ mát nữa". Cẩm Vân gật đầu nói rằng: "Tiệm nầy có bán xuyến trắng tốt lắm, may áo mát thì cô mua xuyến đó mà may, còn may quần thì phải mua lục bạn Bắc Thảo."

Tố Nga gật đầu và cười. Cẩm Vân bảo Tài phú lấy xuyến với lục sạn trắng. Tố Nga cầm hàng mà coi thì nàng vừa ý lắm nên nàng hỏi giá. Tài phú thách giá cao quá, nàng không quen mua hàng nên đứng bợ ngợ không biết phải trả bao nhiêu cho rừa. Cẩm Vân rước mà trả giùm cho Tố Nga. Dứt giá xong rồi Tố Nga mới mua hai xấp xuyến với mười thước lục sạn Bắc Thảo. Nàng móc bóp ra lấy bạc mà trả cho tiệm. Cẩm Vân liếc thấy trong bóp có bốn năm tấm giấy trăm và vài tấm giấy hai chục. Tố Nga đưa một tấm giấy trăm cho tài phú thối, còn Cẩm Vân thì đứng gói hàng rồi đưa cho con Nên ôm. Tiền bạc trả xong rồi hai nàng bèn dắt nhau trở ra. Cẩm Vân hỏi Tố Nga rằng:

- Cô còn mua vật chi nữa hôn?

- Thôi, có mua vật chi nữa đâu.

- Vậy thì để em kêu xe, đặng rước cô vô nhà em chơi.

- Được. Có xe kiếng (11) kia.

Cẩm Vân ngoắt một cái xe kiếng lại rồi mời nhau lên xe, hai nàng ngồi phía sau, con Nên ngồi phía trước. Cẩm Vân biểu người đánh xe đi qua đường Cây Mai. Xe rút chạy, hai nàng tươi cười; bất luận ai thấy hai nàng dung nhan đều đẹp đẽ cả hai, thì cũng day mặt mà ngó. Xe qua đường Cây Mai, chạy được một khúc rồi, Cẩm Vân đưa tay vừa chỉ vừa biểu người đánh xe ngừng ngay số 82. Nàng mở cửa leo xuống, móc tiền trong túi mà trả tiền xe rồi mời Tố Nga vô nhà.

Tố Nga bước xuống thấy có một dãy phố lầu năm căn, mà căn số 82 ở về phía đầu dưới. Hai bên lan can ngoài cửa có để mỗi bên một chậu cau vàng, vì thèm nắng khát mưa nên lá không được tươi tắn. Ngay trước cửa giữa có treo một bức sáo xanh nhỏng nhảnh để cho người đi qua đi lại ngoài đường không thấy được trong nhà. Hai bên cửa sổ có cắm song sắc sơn màu xám, lại có treo màn bằng vải bố trắng kết vợp ren thêu.

Cẩm Vân bước vô trước rồi dở bức sáo cho Tố Nga với con Nên vô, cô ba Hài là dì của Cẩm Vân đang nằm trên bộ ván gõ nhỏ để phía trong nghe tiếng giày tưởng khách nào lạ, nên lồm cồm ngồi dậy. Cẩm Vân nói lớn lên rằng: "Thưa dì, có cô ở ngoài Sài Gòn, ghé thăm cháu đây." Cô ba Hài chào hỏi lăng xăng, mời Tố Nga ngồi, kêu đứa ở, là con Ngó, mà hối chế nước uống.

Cẩm Vân mời Tố Nga ngồi tại bộ ghế sa long Thượng Hải để chính giữa nhà và biểu con Nên ngồi bên ghế bành tượng dựa cửa sổ. Khách ngồi rồi, Cẩm Vân bước vô trong, để cây dù gói hàng trên ván ngồi chỗ dì ngồi đó và kêu con Ngó mà nói nho nhỏ.

Tố Nga dòm trong nhà thì thấy dưới đất lót gạch bông trên đánh sáp láng bóng trên là phong (12) sơn trắng lại có vẽ vời, hai bên vách tường có treo hai khuôn hình lớn, bên tay mặt thì là chơn dung một người chệc chừng năm mươi tuổi không mập không ốm còn bên tay trái thì là chơn dung một người đàn bà Việt Nam trạc chừng dốn mươi lăm tuổi, mặt mày đề đạm, bộ tướng dong dảy. Phía trong thì một bên có để một cái tủ rượu, trên tủ sắp chén ăn cơm, chén uống trà, đều bằng kiểu, lại có bịt bạc hết thảy, còn một bên có để một cái bàn viết phía trên có treo một bộ tượng bốn tấm, viết chữ Tàu lằng quằng, tượng coi cũ xì mà lại lộng khuôn kiếng. Tuy trong nhà đồ đạc không bao nhiêu, lại cũng không có vật chi quí báu, nhưng mà nhờ chủ nhà dọn dẹp vén khéo sạch sẽ, bởi vậy ai bước vô cũng muốn ngồi chơi lâu.

Tố Nga đương ngồi ngó đồ, kế Cẩm Vân bước ra, nàng bèn hỏi rằng:

- Hai khuôn hình treo đây, là chơn dung của ai mà thợ vẽ khéo quá?

- Hình của tía má em.

Tố Nga ngó Cẩm Vân. Rồi ngó hai khuôn hình miệng chúm chím cười. Chẳng hiểu Cẩm Vân nghĩ thế nào, mà nàng thấy Tố Nga ngó mình mà cười thì nàng cũng cười và nói rằng:

- Tía em hồi trước có tiệm trà lớn ở đường Gia Long. Tía em về Tàu rồi mất luôn ở bển; má em mới sang tiệm cho người ta rồi mua dãy phố lầu nầy đây.

- Bác gái mất hồi nào?

- Mới mãn tang ít tháng nay.

- Té ra phố lầu nầy của cô hay sao?

- Thưa phải.

- Được mấy căn.

- Năm căn.

- Cô cho mướn một căn được bao nhiêu?

- Năm mươi lăm đồng.

- Phố trong nầy có lẽ cho mướn mắc lắm há?

- Thưa có người ta mướn luôn luôn, không khi nào mà bỏ trống bao giờ.

Cô ba Hài bước ra nói với Cẩm Vân rằng:

- Sao cháu không biểu con Ngó nó đi mua bánh về dọn cho cô ăn chơi.

- Thưa, cháu đã sai nó đi rồi. Tố Nga nghe nói như vậy bèn đứng dậy nói rằng: "đừng có mua bánh trái làm chi mất công. Để tôi thăm một chút rồi tôi về. Bữa nào có rảnh, tôi vô sớm rồi sẽ ở chơi lâu".

Cẩm Vân cười và đáp rằng: "Thưa cô, còn sớm mà, mới bốn giờ rưỡi. Cô ngồi uống nước chơi một chút rồi sẽ về. Đây về đó có bao xa mà sợ tối".

Tố Nga ngồi lại, dòm thấy trên ván phía trong có một bàn thêu, bèn hỏi Cẩm Vân rằng:

- Cô thêu chi đó?

- Em không có việc chi mà làm, ở nhà lúc thúc buồn quá, nên mấy bữa rày em thêu một cặp mặt giày đặng đóng đi chơi.

- Cô cho phép tôi coi được hôn?

- Thưa được.

Cẩm Vân đi lại lấy cái bàn thêu đem ra. Tố Nga cầm coi thì thấy có một cặp mặt giày bằng nhung tím, mới thêu rồi một mặt, thêu song phụng giao đầu lựa toàn cườm cắt mà thêu, lại bỏ màu coi tươi lắm. Nàng cầm trầm trồ khen ngợi hoài. Cẩm Vân thấy vậy mới nói rằng: "Cô có muốn, thì để em thêu riết ít bữa rồi cô lấy mà dùng".

Tố Nga cười và nói:

- Cô thêu đặng cô dùng, nếu tôi lấy vậy sao cho phải.

- Thưa không hại gì. Xin cô đừng ngại. Để em thêu cặp nầy cho cô, rồi em thêu cặp khác cho em.

Hai nàng đương nói chuyện tới đó, kế con Ngó bưng ra một mâm bánh để trên cái bàn giữa, trong mâm có bốn dĩa bánh, một dĩa bánh bao, một dĩa bánh xếp, một đĩa bánh bột lọc và một dĩa bánh bông lan nhưng đậu đen. Nó trở vô rồi bưng ra một mâm nữa có ba chén trà, chén kiểu bịt bạc, dưới có chưn, trên có nắp. Cô ba Hài bước tại ngồi cái ghế ngoài rồi nói với Cẩm Vân rằng: "Cháu mời cô ăn bánh đi cháu".

Cẩm Vân đứng dậy chấp tay mời khách. Tố Nga từ chối vì không muốn ăn, xin để uống nước mà thôi, nhưng vì dì cháu Cẩm Vân khuyên mời ép uổng quá, nên nàng phải vị tình lấy một miếng bánh bông lan mà ăn. Nàng ăn bánh rồi bưng chén nước mà uống, thì mùi trà thơm phức tuy nàng không dám khen ngon, song trong trí nàng biết trà nầy là trà mắc tiền. Nàng uống nước, mà mắt ngó trên bộ tượng treo trên bàn viết và hỏi Cẩm Vân rằng:

- Cô biết chữ nho hay sao?

- Hồi nhỏ tía em có dạy chút đỉnh.

- Bộ tranh đó của tía em để lại. Má em nói chữ viết hay lắm; hồi trước tía em mua tới một trăm tám.

- Coi lôi thôi mà mắc dữ há?

- Tại chữ viết, mà người viết đã chết rồi, không còn ai viết hay bằng, nên giá mới mắc. Hồi năm ngoái chú em nói có một người chủ nhà máy nào đó nài bộ nầy lại hai trăm rưỡi. Chú em xúi bán, em không nỡ bán dấu tích của tía em, nên mới còn đó.

- Cô còn một ông chú hay sao?

- Thưa, chú đó là chú họ. Bà con ruột của em bây giờ kể hết bên nội bên ngoại còn có một mình dì em đây mà thôi.

Tố Nga thấy trời gần tối nên phải từ giã mà về. Con Nên chạy kêu một chiếc xe kiếng đem lại, trả giá năm cắt mướn đưa thẳng ra Sài Gòn. Khi Tố Nga ra cửa, Cẩm Vân đi theo, Tố Nga bèn nói rằng:

- Bữa nào ra nhà tôi nghe hôn. Tôi trông lắm a.

- Để em thêu cặp mặt giày xong rồi em ra. Chừng ba bữa nữa chắc rồi.

- Ừ được. Nhớ số nhà tôi hôn? số 112 đường Thuận Kiều.

- Em nhớ.

- Thôi, cô vô, để tôi về kẻo tối.

Tố Nga lên xe, xe rút chạy mà nàng còn nói vói rằng: "Cô có ra thì ra sớm, đặng ở chơi lâu một chút, nghe hôn".

Cẩm Vân cúi đầu. Tố Nga ngó ngoái lại, hai người cười với nhau rồi chạy xe tuốt. Tố Nga về nhà, đưa hàng ra mà khoe với mẹ và nói rằng, nhờ gặp Cẩm Vân chỉ biểu và trả giá giùm nên mới mua được hàng tốt mà rẻ. Bà Tổng Hiền coi hàng thì bà cũng vừa ý lắm.

Lúc ngồi lại mà ăn cơm tối, Tố Nga mới nói rằng:

- Má chưa thấy mặt, mà má định dẹo hay quá.

- Định dẹo giống gì?

- Hồi sớm mai con khen cô ở chợ Lớn đó, má nói cô là con chệch. Thiệt quả, cô là con chệch, cha chệch mẹ Việt Nam. Cha mẹ chết hết, bây giờ cô ở với một bà dì. Nhà cửa dọn dẹp ngộ quá, mà bà dì cũng bãi buôi tử tế dữ, cô thêu thiệt là khéo. Cô hứa thêu cho con một cặp mặt giày, để bữa nào thêu rồi cô đem ra má coi.

- Con có vô nhà nó hay sao ?

- Thưa có, Con gặp cô rồi cô mời con lại nhà chơi. Cô đãi trà đãi bánh. Cha chả! Tía cô hồi trước bán tiệm trà, nên cô cho uống trà ngon quá.

- Thứ con chệch khách mà làm quen với nó làm chi.

- Con chệch mà cô nầy phải thế lắm mà. Để bữa nào cô ra đậy má coi. Má thấy đây má cũng thương nữa.

Bà Tổng làm lơ, vì bà đã sẵn trí khinh khi con chệch nên bà cũng không tin lời của Tố Nga nói chút nào hết.

Xem Tiếp Chương 3 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Tỏ Bày Tâm Sự

Cách ba ngày sau, lối tám giờ rưởi sớm mai Tố Nga nằm trên ghế xít đu mà đọc nhựt báo, còn bà Tổng Hiền lục đục ở sau nhà bếp đương kiểm coi con Lại đi chợ về mà nó mua những vật gì.

Thình lình Tố Nga nghe có tiếng xe ngựa ngừng trước cửa, nàng liền ngồi dậy mà dòm. Nàng thấy Cẩm Vân trên xe kiếng bước xuống, mình mặc áo nhung màu một xay lót bông hường, trên đầu đội khăn lục sạn trắng, chơn mang một đôi giày láng, tay cầm gói giấy mỏng, thì nàng mừng rỡ lật đật đứng dậy ra tiếp khách. Nàng nước xuống nấc thang thấy Cẩm Vân còn đứng bợ ngợ ngoài cửa ngõ, thì nàng đưa tay mà ngoắt và nói rằng: "Mời cô vô, cô hẹn ba bữa thiệt đúng ba bữa".

Cẩm Vân vừa cười vừa bước vô sân. Nàng tưởng Tố Nga ở phố, hoặc ở một cái nhà trệt nho nhỏ, chẳng dè đến đây nàng thấy một cái nhà lầu đẹp đẽ, trước sân có bông có kiểng, hai bên có mận và xoài, bởi vậy trong ý nàng có ý hơi sụt sè ái ngại một chút. Tố Nga bước ra sân mà tiếp khách. Khi vô gần tới cửa, Tố Nga nói rằng: "Bữa nay trời nắng khô ráo, tôi chắc sao cô cũng ra, nên từ hồi sáng đến bây giờ tôi nằm đọc nhựt trình mà tôi có ý trông cô".

Cẩm Vân đáp rằng: "Cô có lòng chiếu cố, cô đến nhà thăm em trước, mà em để ba bữa mới đi thăm lại, thiệt em có lỗi nhiều quá. Cũng vì cặp mặt giày nên em mới mang lỗi, bằng không em đã đi thăm cô lâu rồi. Em mới thêu rồi hồi hôm nầy, nên lật đật đem ra cho cô". Cẩm Vân nói dứt lời thì đưa cái gói giấy cầm trong tay đó cho Tố Nga. Lúc ấy đã vô trong nhà rồi mà Tố Nga không mời khách ngồi, lại lật đật lấy cặp mặt giày ra, rồi cầm đâu lại trong tay mà nhắm. Nàng khen nức khen nở, khen bỏ màu khéo, khen thêu hai mặt giống nhau. Cẩm Vân được khen thì sắc vui, song nét mặt thì coi cũng có vẻ ái ngại.

Tố Nga coi mặt giày một hồi rồi mời Cẩm Vân ngồi trên ghế ca na pê để theo bộ sa lông ở giữa nhà. Cẩm Vân dòm trong nhà, thấy đồ đạc chưng dọn rực rỡ, thì nàng càng thêm ái ngại, muốn đi lại bộ ván để dựa cửa sổ mà ngồi. Tố Nga nắm tay nàng và nói rằng: "Cô ngồi đây mà. Ngồi đây được. Trong nhà tôi có một mình tôi và má tôi, chớ có ai đâu mà ngại".

Cẩm Vân ngồi ghé trên ghế ca na pê, Tố Nga ngồi một bên rồi kêu con Nên rót nước uống. Con Nên bưng ra hai tách trà đem ra. Tố Nga hỏi Cẩm Vân rằng:

- Sớm mai có lót lòng rồi hay chưa? Để tôi sai bày trẻ đi mua bánh về ăn chơi nghé?

- Em có lót lòng rồi em mới đi. Ở với chị em thì em thiệt tình lắm. Hễ em đói thì em thưa thiệt với cô chớ, xin cô đừng có mua vật chi hết. Em uống tách nước trà nầy đủ rồi.

Cẩm Vân vừa nói vừa bưng tách nước trà và uống, tay bưng coi diệu nhiễu, miệng uống rất hữu duyên. Tố Nga ngó ra ngoài đường thấy cái xe kiếng còn đậu đó, thì nàng nói với Cẩm Vân rằng:

- Ủa xe nó còn đậu chi đó kìa?

- Em có biểu nó chờ em.

- Chờ làm chi? Ngoài nầy thiếu gì xe chừng nào về kêu xe khác mà về, hoặc về xe lửa cũng được.

- Thưa, thây kệ nó. Chớ bây giờ mình thả nó về xe không thì tội nghiệp nó.

- Tôi muốn cô ở đây ăn cơm với tôi chơi, rồi xế chiều sẽ về.

- Thưa cô, không được. Em có thưa với dì em rằng, em đi một chút rồi em về. Nếu em ở chơi lâu quá, sợ dì em trông.

- Tôi muốn cô ở chơi với tôi một ngày. Thôi, để tôi trả tiền xe rồi biểu nó trở về trỏng nó thưa cho dì hay.

- Thưa, không nên để khi khác. Chị em còn nhiều ngày, chớ phải một lần nầy rồi từ biệt nhau hay sao.

Hai nàng đương ép từ với nhau, bỗng đâu bà Tổng ở nhà sau đi ra trước, Cẩm Vân thấy bà, liền đứng dậy chấp tay cúi đầu. Tố Nga cũng đứng dậy và nói rằng: "Thưa má có cô ở trong Chợ Lớn ra thăm con đây. Cô có thêu con cho con một cái cặp mặt giày thật là khéo; đây má coi thử coi".

Tố Nga lấy cặp mặt giày đưa cho mẹ. Bà Tổng cầm đi lại bộ ván mà coi. Chẳng hiểu bà khen hay là chê, mà bà coi thoáng qua rồi để trên ghế nghi, day lại têm trầu mà ăn không nói chi hết. Tố Nga mời Cẩm Vân ngồi lại nói chuyện chơi. Cách một rồi, bà Tổng hỏi Cẩm Vân rằng:

- Em là con của ai vậy?

- Bẩm bà, con đây là con của Bang Siêu.

- Cha mẹ còn đủ hay không ?

- Bẩm bà, cha mẹ của con khuất sớm.

- Có anh em gì hay không?

- Bẩm không.

Bà Tổng hỏi có mấy lời rồi bà bỏ đi ra đàng trước. Hai nàng ngồi nói chuyện dông dài với nhau một hồi rồi Tố Nga mời Cẩm Vân lên lầu chơi.

Cẩm Vân lên trên lầu, thấy nào là tủ kiếng một mặt, nào là tủ áo hai cửa, nào là bàn cẩm thạch hột xoài (13), nào là ghế tô nê thượng hạng, nào là bàn bu rô, nào là bàn rửa mặt, thứ nào coi cũng mắc tiền. Tố Nga mở cửa cái phòng bên tay mặt và nói với Cẩm Vân rằng: "Mời cô vô phòng tôi chơi. Ban đêm má tôi ngủ từng dưới; tôi ở trên nầy có một mình, buồn quá".

Cẩm Vân bước vô phòng, ngó thấy dựa vách tường một cái giường đồng lau chùi sáng ngời, mùng lưới nệm gòn trắng nõn. Trên đầu nằm có để một cái tủ kiếng đựng sách đầy mấy ngăn, phía dưới chân có một cái tủ áo bằng cây gõ. Dựa cửa sổ có để một cái bàn nhỏ mặt vuông với vài cái ghế tô nê.

Tố Nga kéo ghế tô nê mời Cẩm Vân ngồi dựa cửa sổ, rồi nàng cũng ngồi ngang đó. Cẩm Vân liếc mắt ngó Tố Nga thấy sắc nàng không được vui như hồi nãy. Tố Nga xây mặt ngó ra ngoài cửa sổ một lát rồi nàng thở dài mà nói rằng:

- Cô coi đó mà coi. Nhà cửa mênh mông như vầy mà có hai mẹ con ở thì vui sao được.

Tôi có một thằng em trai, ngặt vì nó mắc đi học, chúa nhựt nó về chơi rồi tối nó vô trường. Tôi biểu nó xin ở ngoài nó không chịu, nó nói mỗi nữa đi mắc công, bởi vậy lúc bãi trường mới có nó, còn ngày thường thì có một mình má tôi ở với tôi mà thôi. Chớ chi tôi có thêm một đứa em gái như cô vậy đặng hủ hỉ với nhau thì nói gì....

- Nếu cô có một đứa em gái, thì chắc cô bắt nó ở nhà với bà, đặng cô theo thầy, chớ cô có ở đây đâu mà hủ hỉ.

- Theo thầy làm chi. Theo sao được....

Tố Nga nói tới đó, thì sắc mặt nàng buồn nghiến. Cẩm Vân không hiểu tâm sự của Tố Nga, song nàng thấy Tố Nga buồn nàng không dám hỏi; tuy vậy mà có lẽ nàng kiếm lời giải buồn giùm cho Tố Nga, nên nàng nói rằng: Cô còn một bà mẹ lại có được một đứa em trai nữa, mà cô buồn. Vậy chớ phận em cha mẹ đã khuất hết mà anh em cũng không ngơ đây sao"

Hai nàng ngó nhau rồi cúi mặt xuống Cẩm Vân thì rờ tay lên bàn, Tố Nga thì nhịp chưn dưới gạch, không ai nói tới ai hết. Cách một hồi lâu, Cẩm Vân đứng dậy vịn tay vào song cửa sổ mà ngó ra ngoài vườn. Tố Nga sợ nàng về nên nói rằng: "Cô ngồi đó chơi mà. Cô ngồi rồi tôi nói chuyện cho cô nghe".

Cẩm Vân ngồi lại, Tố Nga nói rằng: "Tôi mới quen với cô, mà không biết tại sao tôi thương cô quá. Tôi muốn hai đứa mình kết làm chị em với nhau chơi, không biết có đặng chăng?" Cẩm Vân cười và đáp rằng:

- Phận em hèn mọn quá, nếu cô sẵn lòng chiếu cố thì em rất đội ơn, chớ em đâu dám đèo bòng.

- Thôi, đừng có khiêm nhượng chi hết. Để tôi nói như vầy: Tôi hai mươi tuổi, lớn hơn cô ba tuổi. Vậy từ rày sắp lên kêu tôi bằng chị chớ đừng có kêu bằng cô nữa, nghe lợt lạt lắm.

- Xin vâng. Mà chi cũng phải kêu em bằng em chớ đừng có kêu bằng cô nữa nhé.

- Ừ, chớ sao.

Hai nàng cười với nhau, coi bộ tương đắc lắm. Tố Nga hỏi rằng:

- Em đã trộng rồi, vậy mà dì đã có định gả em nơi nào hay chưa?

- Chưa. Em chưa muốn lấy chồng.

- Tại sao vậy?

- Tại em chưa muốn chớ sao. Đời nầy đàn ông con trai họ yêu ma lắm, phần nhiều họ mê đồng tiền chớ không kể nhơn nghĩa chi hết. Phận em là gái, em phải gạn đục lóng trong; em còn nhỏ không gấp gì.

- Em tính như vậy phải lắm. Em phải thủng thẳng mà chọn lựa, nếu em vội lắm, rủi gặp chồng không biết điều thì em phải mang khổ trọn đời. Chị có đi cái đường đó rồi, chị ngó thấy chông gai rõ lắm nên chị khuyên em phải dè dặt. Hồi trước chị cũng tính như em vậy đó, tính để thủng thẳng mà chọn lựa. Té ra cái phần của chị là phần rủi, nên chị chọn lựa không được, bởi vậy mấy năm nay chị rầu rĩ không biết chừng nào.

- Chị rầu việc chi?

- Để chị nói cho em nghe. Chị gốc ở dưới Láng Thé, thuộc tỉnh Trà Vinh, ông già chị hồi lúc trước làm Cai Tổng. Hồi chị mười bảy tuổi, cũng bằng em bây giờ đó, ông già chị đi hầu kiện trên nầy gặp thầy, là chồng của chị bây giờ dưới Mỹ Tho đó, thẩy nói thế nào không biết mà ông già chị hứa gả chị cho thầy. Ông già chị về nhà rủi nhuốm bịnh, chừng một tháng rồi từ trần. Tuy lúc ông già chị mất thì chồng chị chưa có đi coi đi nói chi hết, song trước khi dắt hơi ông già chị có trối với má chị, biểu một hai phải gả chị chỗ đó (14). Làm con mà cãi cha mẹ sao phải, nhứt là di chúc của cha mà mình không kể, thì ai gọi mình là con có hiếu, bởi vậy chị phải nhắm mắt đánh liều, mà vâng lời cha. Thiệt hồi đó chị tưởng thầy hai làm thầy thông thầy ký, dầu tánh tình không được cao thượng đi nữa, cũng không lẽ đến nỗi đê tiện. Té ra phần số của chị rủi lắm em ôi, chị gặp một người chồng không có liêm sĩ, không biết nhơn nghĩa chi hết, cứ thả đi bài bạc, rượu trà đĩ điếm hoài. Mới dưới về năm ba ngày thì nói gạt chị mà giựt một ngàn đồng bạc, rồi từ đó về sau cứ đánh chửi chị, biểu phải về xin tiền cho thẩy xài, chớ không thấy nói một tiếng nào có tình hoặc nghĩa bao giờ. Hễ có tiền đưa cho thẩy thì êm, còn không có tiền thì thầy tay đánh miệng chửi. Chị rán mà chịu mấy tháng rồi chị mới than phiền với má chị. Má chị nghe nói nổi giận bèn nhứt định dắt chị lại không cho ở với thẩy nữa. Má chị cứ biểu với chị vào đơn mà xin phá hôn thú hoài, song chị nghĩ phận đàn bà con gái, trong mười hai bến nước, gặp may thì nhờ, gặp rủi phải chịu; nay chị rủi gặp chồng vô tình bất nghĩa, chị xin phá hôn thú rồi lấy chồng khác hay sao. Huống chi thầy hai là chồng của ông già chị định, nếu chị bỏ thầy, thành thử chị mang lỗi với linh hồn của ông già chị lắm. Thà là thẩy xin để chị chớ dầu thẩy có quấy mấy đi nữa chị cũng không nỡ để thẩy.

Cẩm Vân ngồi chăm chỉ mà nghe. Tố Nga nói tới đây nàng chau mày thở ra. Cẩm Vân thấy vậy mới hỏi rằng:

- Té ra mấy năm nay chị với thầy hai không ở chung với nhau nữa.

- Tuy không ở chung một nhà, song thẩy cũng chà lết lên xuống hoài. Hồi ban đầu chị mới về dưới nhà, thẩy xuống thẩy rầy rà, hăm kiện thưa tưng bừng, hăm làm hết nhà chị. Không hiểu thầy nghĩ thế nào mà hăm như vậy rồi không kiện, lại từ ngày chị về ở trên nầy, thẩy lên dã lã chớ không làm hung nữa. Má chị ghét thẩy lắm, nên thẩy lên thẩy ngỏn nghẻn chớ không dám ngang tàng. Má chị rầy om xòm, thẩy không dám nói nữa, song về dưới rồi gởi thơ nói rằng, thẩy mắc nợ họ đòi hung quá, nên xin chị hai trăm đồng bạc đặng trả nợ. Chị thấy vậy cũng tội nghiệp quá nên chị mới lén mua măng đa gởi cho thẩy ngày hôm kia.

- Té ra thẩy quấy mà chị cũng còn thương.

- Đó là chị làm theo phận sự người vợ, chớ nào có phải gởi tiền mà cho đó là thương đâu. Thẩy với chị khác nhau như một trắng với một đen, cư xử cũng khác, tánh tình cũng khác, ý tứ cũng khác, cái nào cũng khác hết. Vợ chồng như vậy thì ở chung với nhau sao được, có cái gì thích với nhau đâu mà thương. Trí thẩy thế nào chị biết rỏ hết, còn phần thẩy thì chị dám nói chắc, với ngày thẩy chết cũng chưa hiểu bụng chị được.

Cẩm Vân cười, Tố Nga gượng cười theo, mà nàng ứa nước mắt, đồng hồ treo từng dưới gõ mười tiếng. Cẩm Vân đứng dậy xin từ giã mà về, Tố Nga cầm ở ăn cơm hết sức mà không được, nên phải ép lòng đưa nàng xuống từng dưới đặng cho nàng về. Hai nàng bước ra khỏi phòng, Tố Nga mắc lui cui đóng cửa phòng Cẩm Vân đi tại đứng dựa bàn bu rô mà chờ.

Cẩm Vân thấy trên bàn có để hai khuôn hình dựng đứng, còn một khuôn nữa thì nằm úp mặt xuống bàn, bụi bặm đóng đầy. Nàng cầm hai khuôn dựng đứng mà coi thì thấy một khuôn có lộng hình của Tố Nga, còn một khuôn nữa thì là của một người trai, đầu chảy tóc ma ninh (15), mình mặc đồ tây u học đứng tréo chưn, cánh tay trái thì dựa nính trên cái bàn có để một bình bông với ít cuốn sách, còn tay mặt thì thọc vào túi quần. Nàng đương cầm cái hình của người trai đó mà coi. Tố Nga khoá rửa rồi mon men lại, ngó thấy Cẩm Vân đương coi hình bèn nói rằng: "Hình đó là hình của thằng em tôi, thằng ba nó chụp hôm bãi trường."

Cẩm Vân lật đật để hình người ấy xuống, chụp lấy hình của Tố Nga mà nói rằng: "Hình chị chụp khéo quá, chị còn dư cho em một tấm đặng lộng kiếng để làm kỷ niệm chơi". Tố Nga kéo học tủ lấy một cái bao thơ rồi mở ra lấy đưa cho Cẩm Vân một tấm hình. Cẩm Vân chúm chím cười và nói rằng: "Cảm ơn chị để bữa nào em đem hình của em ra cho chị một tấm... còn hình của ai mà bỏ úp đây?" Cẩm Vân với lấy cái khuôn hình bỏ úp trên bàn đó, Tố Nga nói rằng: "Hình của thầy hai", Cẩm Vân cầm coi thì thấy người con trai, bộ tướng lỏng khỏng, cũng chải tóc ma ninh cũng mặc đồ âu phục, song trán thấp mặt thỏn răng hô, coi không được thanh nhã như cái hình của người trai hồi nãy.

Hai nàng dắt nhau xuống lầu. Tố Nga và thò thò tay vào túi và nói rằng:

- Để chị trả tiền cặp mặt giày cho em chớ. Bao nhiêu vậy em?

- Không, không. Em cho chị đặng đóng đi chơi, tiền gạo làm chi.

- Em cho chị thì chị cảm ơn; nhưng mà dầu em không ăn tiền công thì cũng để cho chị thối tiền cườm tiền chung lại cho em chớ.

- Ối! Chút đỉnh mà hại gì. Em cho chị để làm kỷ niệm chơi, lại không được hay sao.

Tố Nga không biết nói sao được, nên phải bỏ cái bóp vô túi lại. Cẩm Vân bước vô trong đặng thưa với bà Tổng mà về. Bà ừ rồi thôi mà bà không cầm ở ăn cơm, mà cũng không day lại ngó mặt Cẩm Vân.

Tố Nga đưa Cẩm Vân ra xe quyến luyến, người mời vô chơi, kẻ dặn có ra thì phải ghé.

Hai nàng mới quen nhau, mà vì tâm đầu ý hiệp nên thương yêu triều mến nhau cũng như quen hồi từ còn nhỏ. Cách năm sáu bữa Tố Nga không thấy Cẩm Vân ra chơi, nàng mới nói với mẹ đặng đi Chợ Lớn mà thăm. Bà Tổng nói rằng:

- Con nhỏ đó coi cũng không ngộ gì lắm, mà sao con ưa dữ vậy?

- Má coi làm sao! Cổ lịch sự lắm chớ. Tánh nết mềm mỏng, văn nói nhỏ nhoi, con chịu lắm.

- Con chệch khách mà biết giống gì.

- Con ai thì con chớ.

Tuy bà Tổng nói như vậy, song Tố Nga đi Chợ Lớn bà không cản, mà Cẩm Vân ra chơi bà cũng không buồn. Tố Nga vô nhà Cẩm Vân thì Cẩm Vân mua mì mua bánh mà đãi, rồi lại mời lên lầu chơi. Tố Nga thấy Cẩm Vân đã lộng kiếng cái hình của mình mà treo ngang cái hình của nàng. Cẩm Vân lại lấy một tấm hình mà trao cho Tố Nga đem về nhà làm kỷ niệm. Từ ấy về sau, hai nàng vô ra thăm nhau luôn luôn, tình càng mặn nồng, ý càng quyến luyến, khi thì dạy nhau thêu mặt gối mặt giày, khi thì cho mượn tuồng mượn sách, khi thì cãi nhau sự ăn mặc, khi thì thuật việc nhà với nhau, bởi vậy mới quen vài tháng mà đã biết tâm sự với nhau không còn sót một chỗ nào. Cẩm Vân thì biết Tố Nga tuy không nỡ bỏ chồng, song không có bụng thương chồng, còn Tố Nga thì biết Cẩm Vân tuy con chệch song nàng không chịu lấy chồng chệch dốc lòng kiếm một người chồng Việt Nam, chẳng cần giàu hay nghèo, miễn là có học và biết nhơn nghĩa thì thôi.

Một bữa nọ bà Tổng Hiền có việc nên bà đi về Trà Vinh, Tố Nga ở nhà một mình buồn, nên mới tảng sáng nàng viết thơ đưa con Nên vô Chợ Lớn mời Cẩm Vân ra ăn cơm và ở chơi một ngày. Con Nên đi rồi, Tố Nga đưa tiền cho con Lại đi chợ mua đồ ăn. Nàng thay áo đổi quần, trang điểm sẵn sàng, tính đợi Cẩm Vân ra, chị em dắt nhau đi chợ Bến Thành chơi, rồi sẽ về ăn cơm.

Lối bảy giờ rưỡi, Cẩm Vân ra tới, Tố Nga bước ra ngoài cửa ngõ mà tiếp mừng. Tố Nga nói rằng: " Bữa nay chúa nhựt, má qua đi Trà Vinh còn thằng ba nó nhắn về có bài vở nhiều nó không ra được. Qua ở nhà một mình buồn quá, nên mời em ra chơi". Cẩm Vân cười rồi chị em dắt nhau vô nhà.

Khi bước vô cửa, Tố Nga ngó Cẩm Vân mà hỏi rằng:

- Em đội cái khăn gì mà coi lạ dữ vậy?

- Em rô đê (16). Chị coi được hôn?

Cẩm Vân đột nhiên lột khăn mà đưa cho Tố Nga coi, Tố Nga cầm cái khăn vạc bìa mà coi rồi nói rằng:

- Em làm thiệt là khéo. Đội coi lạ mắt một chút, mà ngộ chớ.

- Thuở nay chưa ai làm. Em làm thử đội chơi.

- Em làm dùm cho qua một cái được không?

- Được chớ.

- Qua có ý đợi em ra rồi rủ đi chợ Bến Thành chơi.

- Được.

Hai nàng kêu xe kéo mà đi chợ. Gần mười giờ hai nàng mới về. Khi bước vô sân, Cẩm Vân thấy có một thầy, mặc đồ tây, đang đứng dựa cửa mà ngó ra. Cẩm Vân không biết là ai, nên liếc mắt ngó Tố Nga, trong ý muốn hỏi ai đó, nhưng vì nàng thấy Tố Nga châu mày ủ mặt, nên nàng không dám hỏi. Hai nàng bước lên thềm, thầy ấy ngó Tố Nga trân trân mà nói rằng: «Đi chợ sao mà lâu quá. Ta lên từ hồi sớm mơi tới bây giờ, ở nhà chờ hết sức ».

Tố Nga không trả lời, cứ thủng thẳng đi vô nhà: Cẩm Vân không biết là ai, nên cúi đầu lỏn lẻn vô. Thầy nọ cũng đi theo mà vô nhà, vừa đi vừa hỏi rằng: "Bà già đi Trà Vinh phải hôn? Lên thình lình mà may dữ. Bà già đi hồi nào, bữa nào mới về?" Tố Nga dắt Cẩm Vân lại bộ ván dựa cửa sổ mà ngồi, rồi nói rằng: "Má đi hôm qua. Má nói vài ba bữa má về".

Thầy nọ không ngồi, hai tay thọc trong túi quần, rồi đi qua đi lại mà hút gió. Cẩm Vân mở sấp hàng trắng mới mua về đó rồi trải trên ván rồi hỏi nhỏ Tố Nga rằng: "Thầy hai đó có phải hôn?" Tố Nga gật đầu. Cẩm Vân cười và nói nhỏ nhỏ nữa rằng: "Thôi, để em về, bữa khác rồi sẽ ra chơi ".

Tố Nga lắc đầu đáp rằng:

- Ở chơi mà. Về làm chi?

- Có thầy hai lên, mà chơi giống gì.

- Thầy lên thì lên chớ! Mình chơi với nhau thì chơi, ai cấm cản gì mà sợ.

Cẩm Vân ái ngại trong lòng, nên nàng không vui. Còn Tố Nga thì mắc lo ra, nên nàng cũng không biết chuyện chi mà nói. Hai nàng cứ cầm khúc hàng, một người cầm một đầu mà coi hoài.

Thầy hai, là Lê Phùng Xuân, bước lại, hai tay chống trên cái ghế nghi (17) để dựa ván, mắt thì ngó chăm chỉ Cẩm Vân mà hỏi rằng: "Cô nầy ở đâu ?" Tố Nga rước mà trả lời rằng: "Chị em bạn của tôi ở trong Chợ Lớn ".

Phùng xuân cười rồi bỏ đi lại ghế xích đu nằm đưa lúc lắc. Hai nàng buồn chí, kiếm không ra chuyện mà nói, nên lấy kéo cắt khúc hàng cho vuông vứt thành cái khăn.

Cơm nấu dọn lên rồi, con Nên mời ra mời ăn. Phùng Xuân cởi áo u hoe ra mà máng trên ghế xích đu, rồi đi lại bàn ăn mà ngồi, vơ tay áo sơ mi lên tới cáng chỏ, coi bộ chẩm hẩm lắm. Tố Nga mời Cẩm Vân đi ăn. Cẩm Vân do dự. Tố Nga nắm tay mà biểu đi. Phùng Xuân tiếp nói rằng: "Cô lại ăn cơm chơi mà mắc cở giống gì. Đi, lại ăn luôn thể". Cực chẳng đã Cẩm Vân phải đi theo Tố Nga mà lại bàn ăn. Tố Nga ngồi ngang chồng, còn Cẩm Vân thì ngồi dựa một bên nàng.

Tố Nga theo ép mời Cẩm Vân ăn, mà Cẩm Vân rón rén ăn không ngon. Phùng Xuân nhai ngổm ngảm và hỏi Tố Nga rằng:

- Sao? Hổm nay có nói với bà già hay chưa? Sao không trả lời cho ta biết, để ta chờ hoài vậy?

- Nói giống gì ?

- Ủa! Hỏi lạ hôn! Nói đặng mà về dưới mà ở, chớ nói giống gì.

- Má không chịu.

- Còn giận hay sao ?

- Làm sao mà hết cho được.

- Sao ta lên bả không rầy?

Chẳng hiểu vì Tố Nga giận tiếng "bả" hay là ý vì khác, mà nàng lặng thinh, không thèm trả lời nữa. Phùng Xuân gầm xuống ăn một hồi nữa, rồi nói rằng:

- Xuống ở dưới người ta, để ở có một mình buồn gần chết.

- Không có tôi, thầy càng vui, chớ sao lại buồn ?

- Vui giống gì! Ở một mình hao tốn quá!

- Nếu vậy thầy muốn có tôi, đặng thầy khỏi tốn tiền, chớ có phải thầy vì tình nghĩa gì đâu.

- Nói bậy nà! Con nầy thiệt kỳ quá, nói chuyện gì với nó cũng không được hết thảy, hễ nói thì nó bắt quanh bắt quẹo hoài.

Tố Nga không thèm nói nữa, nàng day qua mà nói chuyện với Cẩm Vân. Ăn cơm rồi Cẩm Vân đòi về. Tố Nga không cho về, nàng theo cầm ở lại, rồi hai chị em nằm trên ván mà nói chuyện thì thầm với nhau hoài. Phùng Xuân nằm trên ghế xích đu, chàng lắc một hồi rồi ngủ khò.

Đến chiều Cẩm Vân từ mà về. Phùng Xuân còn ở lại đó. Tố Nga đưa Cẩm Vân ra xe mà mặt nàng buồn xo.

Xem Tiếp Chương 4 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Mối Tơ Vương Vấn

Năm giờ rưỡi chiều, mặt trời đã chen lặn. Bà Tổng Hiền với Tố Nga đứng trước rửa ngõ mà ngó mong theo đường Thuận Kiều. Thầy thợ đi làm về, người đi bộ hiệp nhau đi từ tốp; kẻ đạp xe máy rung chuông nghe reng reng. Đầu trên xe kiếng chạy xuống, bánh lăng trên lộ đá rầm rầm; đầu dưới xe kéo chạy lên, xa phu kéo mệt thở hào hển. Cỏ mọc hai bên đường bị bụi cát đóng, nên đổi màu hoe hoe; cây trồng dài theo lề gặp gió lao rao, nên oặt nhành lay lá.

Bà Tổng đứng ngó một hồi rồi nó với Tố Nga rằng:

- Thằng nhỏ sao tới chừng nầy mà nó chưa về kìa. Mà phải bữa nay bãi trường hay không?

- Thưa, phải.

- Bữa hổm nó có nói mà tao quên.

- Thưa, nó nói bữa nay, mà nhựt trình cũng nói bữa nay bãi trường.

- Nó còn học một năm nữa. Vái nó thi đậu phứt cho rồi, đặng tao nhẹ lo...Kìa, nó về kia phải. Phải nó ngồi xe kéo đó không?

Bà vừa nói vừa chong mắt mà dòm. Tố Nga cũng dòm và nói rằng: "Phải. Thằng ba đó chớ ai". Thiệt quả hai chiếc xe kéo lệt bệt ngừng ngay trước cửa ngỏ xe trước thì chở Lý Chánh Tâm ngồi, còn xe sau thì chở một cai rương lớn, Chánh Tâm bước xuống, bà Tổng liền hỏi rằng:

- Sao mà về trễ dữ vậy?

- Mắc kiếm xe kéo lâu quá. Học trò ra đông, nên xe không có đủ mà đi.

- Phải dè như vậy, hồi chiều tao biểu thằng điệu kêu xe đem vô rước nó chẳng là xong.

- Phải được như vậy thì nói gì. Để kiếm xe cực lòng hòng chết.

Chánh Tâm day lại biểu hai xa phu khiêng rương vô nhà. Chàng với bà Tổng thủng thẳng dắt nhau đi vô sân. Tố Nga móc túi lấy bạc cắc trả cho xa phu rồi nàng vô sau.

Cơm đã dọn sẵn trên bàn. Tố Nga vặn đèn khí bựt lên sáng lòa rồi đi mở tủ lấy bộ đồ mát bằng lụa trắng mà đưa cho Chánh Tâm thay. Nàng lại biểu thằng điệu vác rương đem thẳng lên lầu, vì lúc bãi trường nàng ngủ từng dưới có cái phòng ở dựa thang lầu, còn cái phòng ở trên thì nàng nhường cho em.

Chánh Tâm lên lầu thay áo đổi quần rửa mặt rửa tay xong rồi chàng mới xuống mà ăn cơm. Ba mẹ con vừa ăn vừa nói chuyện coi vui vẻ lắm. Chánh Tâm thấy mẹ với chị cưng, thì chàng đỏng đảnh nói nhiều tiếng ngang tàng, mà bà Tổng cười chớ bà không la rầy chi hết.

Ăn cơm xong rồi Chánh Tâm lại nằm ngửa trên cái ghế ca na pê mà hỏi Tố Nga rằng:

- Hổm rày có anh hai lên hôn chị?

- Lên hoài.

- Anh đó thiệt là khốn nạn. Lên xin tiền hoài. Tại chị hiền quá nên ảnh không sợ. Tôi biểu chị đánh ảnh cho ảnh thất kinh, hết dám chơi bời nữa mà.

Tố Nga lặng thinh. Bà Tổng rước nói rằng:

- Bây giờ nó theo năn nỉ biểu chị hai con xuống dưới ở với nó.

- Ờ, ảnh biểu thì về đi. Về ở rồi coi ảnh còn đi chơi thì đảo ảnh cho ảnh tởn, ảnh bỏ cái tánh hư chớ gì. - Quân đó mà theo ở với nó làm gì.

- Vậy chớ má bắt chị hai lại đặng má gả cho thằng khác hay sao? Thằng nào cũng vậy hết thảy, nó thấy mình giàu tự nhiên nó quyết giựt tiền. Anh hai đó mà còn khá hơn thằng khác nhiều lắm đa má à.

- Cha chả! Nó ăn ở như vậy mà con còn khen nó chớ!

- Ờ má, sáng mai má cho con một trăm đặng mua đôi giày với một cái nón nỉ thiệt tốt dùng chơi nghe hôn má?

- Giày nón gì mà mắc tiền dữ vậy?

- Thì má cho tiền, ta mua còn lại bao nhiêu để ta xài, chớ ai dại gì đưa hết cho họ sao mà má sợ. Má cho một trăm nghe hôn má.

- Ừ.

Ba mẹ con nói chuyện chơi cho tới mười giờ, Chánh Tâm mới lên lầu mà ngủ. Chàng lên thang rồi, đi tới cái bàn bu rô, ngó thấy có ba cái hình để đó, hình chị để giữa, hình mình một bên, còn hình một người con gái nào lạ một bên, chàng bèn cầm cái hình của Cẩm Vân lên mà coi. Chàng coi một hồi rồi bước lại thang lầu kêu lớn lên rằng: "Chị hai ơi, chị hai. Lên cho tôi hỏi cái nầy một chút chị"

Tố Nga nghe em kêu, không biết việc chi, nên bươn bả lên thang. Chừng nàng lên tới rồi, Chánh Tâm mới hỏi rằng:

- Hình của ai đây chị?

- Dữ hôn! Tưởng có việc gì quan trọng lắm kêu om sòm làm giựt mình giựt mẩy.

- Hình của ai mà tôi không biết?

- Hình con hai ở trong Chợ Lớn.

- Con hai nào? Con của ai vậy?

- Con của ông Bang Siêu.

- Sao chị lại có hình của người ta được?

- Nó quen với chị, nên cho chị hình để làm kỷ niệm.

- Tên gì vậy?

- Nó họ Thái, tên Cẩm Vân.

Chánh Tâm cầm tấm hình nhắm nghía một hồi nữa rồi hỏi thêm rằng:

- Con ông Bang Siêu, té ra cô nầy là con chệch hay sao, chị?

- Ừ.

- Con chệch mà ngộ quá ha chị hả! Mấy tuổi vậy chị?

- Nó mười bảy tuổi.

- Quen với chị hồi nào?

- Ba bốn tháng nay.

- Hay ra nhà mình chơi hôn?

- Ra hoài.

- Ra hoài mà sao tôi không gặp?

- Người ta ra ngoài, thường em mắc ở trong trường mà làm sao mà gặp được.

- Cô đó cho chị hình bao giờ?

- Mấy tháng nay rồi.

- Cho lâu rồi mà chị để đâu sao tôi không thấy?

- Để đó chớ để đâu; Mấy lần em về em có lên trên nầy đâu mà thấy.

- Phải a. Mấy tháng nay tôi về mà không có lên đây. Ngủ trên nầy có ma hôn, chị?

- Ma quỷ đâu mà.

- Tôi nhát lắm.

- Ê! đàn ông con trai gì mà hư lắm vậy nà. Xưa rày chị ngủ đó một mình chị đó sao.

Chánh Tâm để cái hình trên bàn rồi đi vô phòng. Tố Nga trở xuống dưới tắt đèn mà ngủ. Chánh Tâm đóng cửa sổ lại rồi leo lên giường bỏ mùng mà nằm. Tay gác ngang qua trán, cặp mắt nhắm lim dim, chẳng hiểu chàng tư tưởng việc gì, mà cách chừng nửa giờ đồng hồ, chàng lại ngồi dậy tốc mùng chung ra đi riết lại bàn bu rô mặn đèn lên mà kéo ghế mà ngồi. Chàng khoanh tay ngó rồi vói lấy cái hình của Cẩm Vân mà nhìn. Chàng lục đục coi mấy khuôn hình cho tới chừng nghe đồng hồ gõ mười một giờ chàng mới chịu đi ngủ.

Một buổi sớm mai, lối chừng tám giờ Chánh Tâm ăn lót lòng rồi, chàng mới nước ra trước sân đứng chơi, chàng mặc áo bà ba xuyến trắng, quần lục soạn Bắc thảo, đầu đội nón trắng, chơn mang giày hàm ếch. Chàng coi mấy chậu kiểng rồi đi tại rào mà coi mấy bụi bông lài, thình lình chàng thấy có một cái xe kéo ngừng ngaycửa, rồi có một nàng trên xe bước xuống, mình mặc quần áo bằng lụa trắng, đầu cũng choàng hầu khăn trắng, duy có đôi giày tím thêu cườm mà thôi. Nàng ấy xây mặt ra phía ngoài trả tiền xe nên chàng không biết là ai. Chừng nàng lấy cây dù với một cái gối nhỏ trên xe rồi xăm xăm bước vô cửa ngõ, chàng thấy mặt rõ ràng chàng với nghi là Cẩm Vân.

Thiệt quả là Cẩm Vân ra thăm Tố Nga. Nàng bước vô sân, ngó thấy Chánh Tâm, nàng liền cúi đầu mà chào, Chánh Tâm dở nón lên đáp lễ, mà trong ngực lại rồi hộp. Cẩm Vân bước lên thềm. Tố Nga ở trong nhà dòm thấy, lật đật bước ra tiếp chào, rồi chị em dắt nhau vô. Chánh Tâm cũng men men vô nhà. Tố Nga mời Cẩm Vân ngồi tại ghế ca na pê. Cẩm Vân mở gói ra mà nói rằng: "Em ở không buồn quá nên em rô đê vài cái khăn mu sa (18) đem chị dùng".

Tố Nga lấy một cái khăn phành ra mà coi. Lúc ấy Chánh Tâm vừa bước vô, chàng đi riết lại rồi vói lấy một cái đem lại cái ghế phía ngoài mà coi, Tố Nga cười và nói với Cẩm Vân rằng: "Thằng ba đó". Cẩm Vân đứng dậy cúi đầu chào nữa. Chánh Tâm cũng gặc đầu đáp lễ rồi nói rằng: "Khăn tốt quá, chị cho tôi một cái bỏ túi chơi, nghen hôn chị hai".

Tố Nga cười và đáp rằng: "Khăn của cô hai đây chớ có phải khăn của qua đâu". Chánh Tâm cười và ngó Cẩm Vân mà nói rằng: "Té ra khăn của cô đây sao? Cô cho tôi bớt một cái được hôn cô?". Cẩm Vân mắc cỡ nên nàng cúi đầu ngó dưới gạch và đáp nho nhỏ rằng: "Thưa, em làm cho chị hai, như thầy muốn dùng thì hỏi chị hai chớ em có biết đâu". Chánh Tâm nói lớn rằng: "Ủa, hai người đổ thừa nhau hoài, bây giờ tôi biết hỏi ai. Thôi, tôi lấy nhầu". Chàng vừa nói vừa bỏ khăn vô túi áo.

Tố Nga với Cẩm Vân ngồi nói chuyện với nhau, Chánh Tâm cũng ngồi đó mà chơi, song một lát chàng liếc ngó Cẩm Vân một cái. Hai nàng rủ nhau đi vô vườn thú chơi. Tố Nga thưa cho mẹ hay rồi sai con Nên đi kêu một cái xe kiếng. Chánh Tâm đòi đi theo/ Tố Nga sợ Cẩm Vân ái ngại nên không cho đi chung thì chàng kêu xe kéo đi riêng, mà bà Tổng cũng khuyên Tố Nga để cho em đi cho vui, nên Tố Nga phải chịu.

Chánh Tâm lên lầu thay đồ. Chàng mặc một bộ đồ tây, mang đôi giày mới mua mười sáu đồng, đội cái nón nỉ xám cũng mới mua mười hai đồng. Chàng leo xuống thì Tố Nga thay đồ cũng vừa rồi, mà con Nên đi kêu xe cũng vừa về tới. Ba người từ bà Tổng ra xe mà đi, hai nàng ngồi sau, Chánh Tâm ngồi trước. Vì xe chật hẹp, Chánh Tâm với Cẩm Vân ngồi gần đụng đầu gối với nhau, đã vậy mà Chánh Tâm lại ngó Cẩm Vân hoài, bởi vậy nàng ngồi ké né mắt cứ ngó xuống, chớ không dám ngó đâu hết.

Cẩm Vân dung nhan thiệt là đẹp đẽ, lại bữa nay nàng mặc áo trắng, đội khăn trắng, màu trắng ấy nó dọi da mặt của nàng càng trắng hơn nữa nên coi càng thêm đẹp. Đã vậy mà gương mặt của nàng đã có vẻ hiền đức, rồi trên xe nàng sụt sè e lệ, cái vẻ hiền đức ấy nó pha thêm cái nét thánh thiện tự nhiên, làm cho Chánh Tâm là một người trai đã mười tám rồi mà chưa hề tư tình vời ai bao giờ hôm nay chàng ngồi gần Cẩm Vân, chàng ngó gương mặt, chàng liếc cườm tay, rồi chàng buâng khuâng ngơ ngẩn.

Vô đến vườn thú, ba người neo xe lại đó rồi dắt nhau thủng thẳng đi các nẻo coi chơi. Trời nắng gắt, Cẩm Vân trương dù ửng hồng ra mà che, màu dù dọi vào mặt nàng coi càng xinh đẹp hơn nữa. Đi một hồi mỏi chưng, ba người mới ngồi trên cái ghế băng, để dưới bóng cây da mà nghỉ, Tố Nga ngồi giữa, Cẩm Vân với Chánh Tâm ngồi hai bên. Cẩm Vân đã quen rồi nên nàng nói chuyện với Chánh Tâm bớt bợ ngợ. Còn Chánh Tâm lúc ở nhà thì chàng vúc vắc liến xáo chẳng hiểu vì cớ nào bây giờ chàng lại tề chỉnh nghiêm trang ít nói ít cười, mà nói thì chàng nói dịu dàng, có cười thì chàng cười nhích mép chớ không nói om sòm, không cười ha hả nữa.

Chơi tới mười một giờ mới dắt nhau trở về, Cẩm Vân xin phép ngồi luôn xe mà về Chợ Lớn, Tố Nga không cho, biểu phải ghé ăn cơm rồi sẽ về, mà Chánh Tâm cũng theo mời hoài Cẩm Vân từ không được nên cực chẳng đã phải ghé ăn cơm rồi ở chơi đến xế nàng mới về.

Tiết Ngươn Đán đã gần tới rồi, nhà nào cũng đi chợ mua đồ sắm sửa ăn tết. Một buổi trưa Tố Nga xin phép mẹ đặng đi Chợ Lớn coi có vật chi lạ mua về mà chưng dọn trong nhà Chánh Tâm cũng xin đi theo chị. Hai chị em thay đổi áo quần rồi kêu xe mà đi.

Xe mới chạy ra khỏi cửa thì Chánh Tâm hỏi chị rằng:

- Hổm nay sao không thấy cô hai Cẩm Vân ra chơi vậy chị hai.

- Nó mắc làm việc gì ở trỏng không biết. Để vô ghé thăm nó một chút rồi rủ nó đi chợ chơi.

- Chị biết nhà hôn?

- Biết. Ở đường Cây Mai, số 82.

- Chị có vô đó lần nào hay chưa ?

- Vô hoài.

- Cha mẹ của cô tử tế hôn?

- Chết hết rồi, đâu còn mà tử tế.

- Ủa.Vậy chớ cô ở với ai. Có chồng rồi hay sao?

- Nó ở với một bà dì. Người ta còn con gái, vậy chớ thấy bộ tướng không biết hay sao?

- Ai mà biết.

Xe vô tới nhà Cẩm Vân mới một giờ rưỡi. Tố Nga dở bức sáo bước vô trước. Chánh Tâm lỏn lẻn theo sau. Cô ba Hài đang ngồi lột vỏ đậu phộng trên ván, cô lật đật chào hỏi và nói rằng: "Con nhỏ còn ngủ trên lầu để qua biểu con Ngó lên kêu nó". Tố Nga khoát tay và nói rằng: "Để tôi lên kêu cho". Nàng vừa nói vừa bước nhẹ nhẹ lên thang lầu. Cô ba Hài mời Chánh Tâm ngồi và ngước mặt hỏi vời Tố Nga rằng: "Thầy đây là ai?" Tố Nga đáp: "Thưa, thằng em tôi đó".

Cô ba Hài day lại nói rằng: "Cháu ngồi đó chơi cháu. Xưa rày cô hai có nói chuyện, mà bữa hổm con nhỏ ra chơi ở ngoải rồi nó về nó nói nó cũng có gặp cháu, dì chưa gặp nên dì chưa biết". Cô kêu con Ngó mà biểu lấy thuốc và rót nước. Tố Nga bước lên lầu, thấy Cẩm Vân đương nằm ngủ trên cái giường cẩn, giăng mùng xuyến màu lục đậu, nàng lén bước nhè nhẹ lại khoát mùng mà nắm tay nàng. Cẩm Vân giựt mình dùng ngồi dậy gọn gàng, ngó thấy Tố Nga thì cười và lật đật leo xuống đi ra phía trước đổ nước vô thau mà rửa mặt, rồi hai chị em mới dắt nhau đi xuống.

Cẩm Vân ngủ trưa, nên mặc cái quần lãnh đen, một cái áo củng (19) xá trắng may vạt khách tay rộng xùng xình, cổ với hò đều có viền xanh. Nàng chưa kịp gỡ đầu, nên lúc bước xuống thang, mái tóc xấp xải hai bên bàn tan. Nàng xuống tới đất rồi, thấy Chánh Tâm ngồi trên ghế đương liếc nắt ngó nàng, thì nàng chấp tay mà chào. Nàng hổ thầm vì có khách tới nhà mình mà ăn mặc lả lơi quá, bởi vậy nàng ngồi nói chuyện với Tố Nga mà tay nàng cứ vuốt mái tóc hoài, vì tay áo của nàng rộng, nên hễ đưa tay lên mà vuốt tóc thì tay áo thụt vô, rồi lòi cánh tay nàng ra coi tròn vo mà tại trắng nõn. Đã vậy mà mặc áo cổ trịt (20), nên trọn cái cổ lòi ra, rồi năm ba sợi tóc vướng phất phơ sau ót coi còn đẹp hơn nữa.

Chánh Tâm hôm nọ thấy nàng ăn mặc tử tế thì chàng ngẩn ngơ, bữa nay lại thấy nàng ăn mặc lả lơi thì chàng mê mẩn tâm thần, bởi vậy chàng ngồi lặng thinh, không nói được một tiếng.

Tố Nga rủ Cẩm Vân đi chợ chơi. Cẩm Vân cười và đáp rằng: "Chị muốn em đi thì em đi với. Mà trời còn nắng quá, thôi để em sai con Ngó mua đi mua bánh mì cho chị với anh ba ăn chơi, đợi một chút mát mát trời rồi mình đi". Tố Nga chịu, con Ngó đi mua đồ ăn. Cẩm Vân trở lên lầu gỡ đầu thay áo. Cô ba Hài ngồi nói chuyện cầm khách.

Cách một lát, Cẩm Vân trở xuống, đầu cổ vén khéo, mình mặc áo xuyến tím quần lục trắng, chơn mang dép da láng, y phục tuy tầm thường nhưng vì nàng có vẻ đẹp thiên chơn tuấn tú, nên ăn mặc cách nào coi cũng đẹp. Vì con Ngó chưa về, nên nàng súc bình để trà ngon mà chế nước đãi khách. Nàng đứng rót nước bàn tay dịu nhiễu, gò má ửng hồng, mắt ngó thiệt thà, miệng cười chúm chím. Nàng vừa rót thì Chánh Tâm vừa bưng một chén mà uống, không đợi mời.

Con Ngó mua đồ về dọn bưng lên một mâm lớn, có mì, có bánh đủ thứ. Chủ nhà với khách ngồi lại ăn với nhau, người đắc ý kẻ thiệt tình, nên ăn chơi vui vẻ lắm.

Ăn uống xong rồi mấy chị em mới dắt đi chợ. Vì chợ tết thiên hạ đông đảo, xe đi không tiện, nên rủ nhau leo xuống đặng kiếm đồ mà mua.Trước mấy cửa người ta chen lấn nhau và vô ra. Tố Nga đi trước Cẩm Vân đi giữa, còn Chánh Tâm đi sau, có khi Cẩm Vân tránh người ta mà phải đụng mình Chánh Tâm, lại có khi Chánh Tâm bị lấn nên cọ vai Cẩm Vân, mà lần nào đụng Cẩm Vân cũng chúm chím cười, còn Chánh Tâm thì như say, cứ đi theo một bên nàng, không cười mà cũng không nói. Tố Nga muốn mua vật gì, hễ nàng chỉ thì Cẩm Vân trả mua giùm. Mà hễ mua rồi, Cẩm Vân vừa lấy, thì Chánh Tâm giành mà ôm; nàng trao đồ cho chàng, tuy hai người không ngó mặt nhau, song cả hai đều chúm chím cười, coi có sắc thẹn thùng mà vui vẻ.

Dắt nhau đi gần giáp mấy nẻo đường đông đảo, coi hàng hoá cho đến năm giờ chiều rồi mới kiếm xe mà về. Tố Nga biểu xe đi lại đường Cây Mai mà đưa Cẩm Vân vô nhà, rồi chị em nàng mới về Sài Gòn.

Cơm dọn sẵn trên bàn, bà Tổng Hiền nằm trên ván mà chờ hai đứa con về đặng ăn với bà cho vui. Tố Nga với Chánh Tâm về tới, kêu con Nên thằng điệu ra xe mà ôm đồ. Tố Nga sắp đồ trên ván mà khoe với mẹ rồi đi thay áo. Chánh Tâm cứ chấp tay sau đít mà đi qua đi lại hoài, không ngó vật gì, mà cũng không nói chuyện chi hết. Bà Tổng thấy vậy bèn hỏi chàng sao không đi thay đồ mát rồi có đi ăn cơm. Chàng lắc đầu và đáp rằng, để ăn cơm rồi chàng sẽ thay.

Ba mẹ con ngồi ăn cơm. Tố Nga thuật chuyện chợ đông, khoe đồ tốt cho mẹ nghe; còn Chánh Tâm thì cứ ngồi chiêm biểm, không nói chi hết, mà chàng ăn có nửa chén cơm rồi bỏ mứa đi lên lầu. Bà Tổng lấy làm lạ nên nói rằng: "Thằng nhỏ bữa nay trong mình nó có làm sao đó, mà coi bộ nó buồn, lại không ăn cơm được vậy kìa". Tố Nga đáp rằng: "Có sao đâu. Tại hồi trưa vô Chợ Lớn nó ăn bánh mì nó no, nên ăn cơm không được chớ gì".

Chánh Tâm lên lầu thay đồ rồi lút mất ở trển không thấy xuống. Đến chín giờ bà Tổng biểu Tố Nga lên thăm coi có phải chàng đau hay không. Tố Nga đi nhẹ nhẹ lên lầu, rồi lén đứng núp ngoài cửa phòng mà dòm, nàng thấy Chánh Tâm nằm ngửa trên giường tay đang cầm một tấm hình mà nhìn. Nàng không biết Chánh Tâm coi hình của ai, nàng day lại ngó trên bàn bu rô, thấy mất hình của Cẩm Vân, chừng ấy nàng với xô bét cánh cửa phòng. Chánh Tâm lật đật nhét cái hình dưới gối, rồi lồm côm ngồi dậy.

Tố Nga hỏi rằng:

- Em làm giống gì mà hồi hôm tới bây giờ rút ở trên nầy, không xuống dưới nói chuyện chơi? Em có bịnh hay không?

- Mệt nằm nghỉ, chớ bịnh gì?

Tố Nga kéo ghế mà ngồi, Chánh Tâm cũng kéo ghế ngồi ngang với chị. Chàng chống tay lên trán, nhịp chân dưới gạch mà suy nghĩ. Cách một hồi chàng nói rằng:

- Cô Cẩm Vân ăn nói nhỏ nhoi, còn bà dì của cổ cũng tử tế quá, chị hai há?

- Ừ, vậy mà má chê.

- Chê ai?

- Chê con Cẩm Vân chớ chê ai?

- Sao mà chê? Chê giống gì?

- Má nói nó tầm thường, chớ không lịch sự.

- Hứ! Vậy thì thôi chớ còn sao nữa. Từ nhỏ tới giờ, tôi chưa thấy ai lịch sự được như vậy. Chị nói cô mới mười bảy phải hôn?

- Ừ.

Chánh Tâm ngồi lặng thinh suy nghĩ một hồi nữa rồi mới hỏi chị có biết gốc gác của Cẩm Vân hay không. Và Tố Nga làm quen với Cẩm Vân đã mấy tháng rồi. Trong lúc chuyện vãn với nhau, Cẩm Vân đã có thuật việc nhà của nàng cho Tố Nga biết, bởi vậy Tố Nga mới đem các việc ấy mà thuật lại cho Chánh Tâm nghe. Chánh Tâm nghe rồi thì chàng lại giường mà nằm không hỏi mà cũng không nói chi hết. Tố Nga tưởng em buồn ngủ nên nàng cũng đi xuống dưới mà ngủ.

Chánh Tâm đã được mười tám tuổi rồi, tuy chàng ở Sài Gòn trong ba năm nay, chàng đi chơi gặp không biết bao nhiêu con gái, song gặp ai chàng cũng ít hay ngó, mà dầu có ngó chàng cũng chẳng hề động tâm. Chẳng hiểu vì cớ nào chàng mới thấy Cẩm Vân một lần đầu thì trong lòng chàng bắt khoan khoái, muốn sao có Cẩm Vân ở gần đặng thấy mặt nàng luôn luôn, đến chừng gặp Cẩm Vân một lần nữa thì trong lòng chàng lại vui mừng, vui mừng đến nỗi lộ ra ngoài mặt cho người ta ngó thấy. Mà gặp nàng, chàng vui mừng bao nhiêu, chừng cách mặt nàng, chàng cũng buồn bực bấy nhiêu, buồn đến nỗi ăn không biết ngon, nằm không ngủ được.

Mấy bữa chợ tết, thiên hạ đi chơi rần rần, Chánh Tâm cứ nằm dàu dàu, nghiểm cuốn sách một bên, mà sách để là để cho có chừng đó mà thôi, chớ chàng chẳng hề đọc tới. Chàng nằm một lát thì lấy hình của Cẩm Vân mà nhìn một hồi. Có khi chàng nghe tiếng xe chạy ngoài đường, chàng tưởng xe của Cẩm Vân ngừng trước cửa, lật đật chạy ra dòm té ra xe chạy tuốt, chàng đứng ngóng một hồi rồi trở vô mặt mày buồn nghiến. Có nhiều bữa chàng muốn rủ chị đi Chợ Lớn đặng chàng đi theo. Vì chàng chắc ý rằng, hễ chị đi Chợ Lớn thì bề nào cũng ghé nhà Cẩm Vân. Mà mới đi Chợ Lớn đó, bây giờ rủ đi nữa thì coi rất kỳ, bởi vậy chàng ngại ngùng không dám rủ, nhưng mà chàng cứ vái thầm cho chị đi đặng chàng có thừa dịp mà thấy mặt Cẩm Vân.

Ngày tết nam thanh nữ tú dập dều, ai cũng mặc đồ tốt mà đi chơi. Chánh Tâm cứ nằm nhà mà không đi đâu hết.

Đến bữa mùng hai, Cẩm Vân ra thăm Tố Nga, Chánh Tâm vừa thấy dạng nàng, thì chàng mừng rỡ, mặt mày coi tươi rói. Mà chừng nàng bước vô nhà, chàng thấy nàng mặc quần áo mới, đeo đủ đồ nữ trang thì chàng càng băn khoăn hơn nữa.

Tố Nga với Cẩm Vân ngồi nói chuyện, Chánh Tâm lăng xăng lít xít, hối con Nên chế nước, sai con Lại xẻ cam, mở hộp lấy bòn bon, dọn ly rót rượu ngọt mà đãi khách. Chàng chộn rộn ngồi không yên chỗ, cứ đi vô đi ra, đi qua đi lại hoài, mà đi đâu rồi thì chàng cũng cà rà xẩn bẩn lại chỗ hai nàng ngồi, chớ không chịu nới ra xa.

Chánh Tâm đương đắc ý phỉ tình, rủi đâu xuôi khiến cô Phụng, là vợ một thầy Thông ở dãy phố gần đó đến thăm Tố Nga nữa. Tố Nga mời cô Thông Phụng ngồi chung đó mà nói chuyện. Chánh Tâm bị khách lạ làm cho chàng mất vui, bởi vậy chàng bỏ ra ngoài trước mà đứng, mặt mày coi chừ bự. Cô Thông Phụng nói chuyện chơi một hồi, cô chúc mừng năm mới, rồi cô từ giã mà về, Cẩm Vân thừa dịp ấy nàng cũng từ giã mà về theo. Chánh Tâm thầm nghĩ tại cô Thông Phụng đến làm rộn nên Cẩm Vân mới về mau như vậy, bởi vậy chàng thấy Cẩm Vân ra về chàng càng phiền cô Thông Phụng.

Đến xế, Chánh Tâm hỏi chị sao không đi thăm Cẩm Vân lại. Tố Nga lắc đầu nói trời nắng nực, để sáng mùng ba mới đi. Qua ngày sau, mặt trời vưa mới mọc, thì Chánh Tâm đã thay áo đổi quần rồi. Chàng thối thúc chị đi Chợ Lớn, đặng chàng đưa cho mà đi, vì chàng cũng muốn vô Chợ Lớn, đặng coi chệch múa lân đốt pháo chơi. Tố Nga cười rồi chị em dắt nhau mà đi.

Vô tới nhà Cẩm Vân thì Chánh Tâm cà rà ở đó hoài. Tố Nga hỏi sao chàng không đi chơi, thì chàng nói rằng: "Như chị với cô hai đi, thì tôi mới đi, còn như không đi thì thôi, đi một mình buồn quá". Cẩm Vân không cho Tố Nga đi, nàng nói rằng, đi chơi bị họ đốt pháo cháy áo, chớ không có ích gì. Cẩm Vân dọn bánh trái rượu trà mà đãi, dọn món nào chàng cũng dùng hết thảy, không đợi ép mời.

Hồi ở nhà đi, Tố Nga tính vô thăm trả lễ cho Cẩm Vân một chút rồi về đặng có đi chỗ khác. Mà vô đến đây, bị Chánh Tâm chà lết ngồi hoài, chàng hỏi việc nầy, chàng thuật chuyện nọ, nói không ngớt, bởi vậy dần dà đến mười giờ Chánh Tâm với chịu dứt mà về.

Xem Tiếp Chương 5 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Trai Đòi Vợ, Gái Muốn Chồng

Chánh Tâm là con cưng, từ nhỏ chí lớn bất luận việc gì hễ chàng muốn thì chàng đòi liền, mà thuở nay chưa có việc gì chàng đòi mà không được. Lúc nầy chàng muốn có một việc ngặt vì việc ấy là việc quan hệ mà lại khó nói ra quá, bởi vậy càng ôm ấp trong lòng lấy làm khó chịu không biết chừng nào.

Qua lễ tết rồi, có một đêm nọ, Tố Nga lên lầu mở tủ kiếm một bộ truyện mà đọc cho giải buồn, Chánh Tâm cầm chị ở nán nói chuyện chơi. Chàng nói dông dài một rồi rồi chàng hỏi rằng:

- Tại sao mà coi bộ chị thương cô hai Cẩm Vân dữ vậy chị?

- Tại tính nết nó ở vừa ý chị, nên chị thương chớ có tại sao đâu.

Chánh Tâm ngồi châu mày suy nghĩ một hồi rồi hỏi nữa: "Ví như má nói má cưới cô cho tôi, không biết cô ưng hay không chị?"

Tố Nga ngó sửng Chánh Tâm rồi hỏi lại rằng:

- Em thương con Cẩm Vân lắm hay sao?

Chánh Tâm cúi mặt xuống và ứa nước mắt mà đáp nhỏ rằng: "Em thương lắm. Không biết tại sao mà từ ngày em gặp cô cho đến bây giờ, hễ vắng mặt cô thì em buồn bực thương nhớ hoài."

Tố Nga ngồi lặng im một hồi rồi nàng nói rằng:

- Nếu em đi nói thì nó ưng liền chớ gì. Mà dầu nó có dục dặc chị nói vô, cũng phải được. Ngặt vì có một việc khó lắm.

- Việc gì?

- Em muốn em nói như vậy, chớ chắc má không chịu.

- Không chịu giống gì?

- Má không chịu cưới con Cẩm Vân cho em đâu.

- Sao vậy?

- Má chê nó lắm; má chê nó là con chệch khách không xứng đáng.

- Ủa, con ai thì con, miễn là tử tế thì thôi chớ.

- Phải. Chị cũng biết như vậy. Tuy con Cẩm Vân nó là con chệch, tuy nó nghèo hơn mình, nhưng mà con nhà giàu sang cũng khó hơn nó được. Em mà có vợ như vậy thì có phước lắm. Chị sợ má muốn kiếm chỗ giàu có sang trọng hơn mà làm sui, nên má không chịu con Cẩm Vân chớ.

- Chị làm ơn nói giùm với má thử coi. Chừng nào má không chịu rồi sẽ hay.

Tố Nga cười rồi ôm bộ truyện mà đi xuống.

Sáng bữa sau bà Tổng Hiền đương ngồi tại bộ ván mà ăn trầu, còn Chánh Tâm thì thơ thẩn ở ngoài sân. Tố Nga thỏ thẻ thuật lại cho mẹ hay rằng, Chánh Tâm muốn Cẩm Vân và xin mẹ đi nói mà cưới cho chàng.

Bà Tổng nghe nói bà chưng hửng. Bà ngó Tố Nga rồi bà lấy xấp trầu mà cắt cuống, cứ ngồi lặng thinh, không nói chi hết. Cách một hồi lâu bà mới nói với Tố Nga rằng:

- Bộ mầy ưa con Cẩm Vân rồi mầy bày chuyện chớ thằng ba nó còn khờ lắm, nó biết giống gì mà đòi vợ.

- Ai mà bày chuyện! Bày làm gì. Thôi má kêu nó má hỏi thử coi tại nó muốn hay tại con bày đặt.

- Nó đâu?

- Nó đứng ngoài sân kia.

Tố Nga kêu Chánh Tâm vô. Bà Tổng biểu chàng lại gần rồi bà hỏi rằng:

- Con còn học một năm mới thi ra trường mà con muốn cưới vợ chi sớm vậy con? Con cưới vợ rồi làm sao mà học?

- Cưới vợ thì cưới, còn học thì học chớ.

- Má muốn để con học lấy được bằng cấp rồi má sẽ lo vợ cho con. Nhà mình giàu lớn, nếu con học giỏi nữa, thì thiếu gì kẻ giàu có sang trọng họ cầy họ gả con.

- Giàu có sang trọng mà làm gì?

- Thì con nhà giàu có sang trọng mới tử tế chớ.

- Má nói như vậy té ra con nhà nghèo, con dân dã họ hư hết hay sao, nên phải lựa trong nhà sang giàu mới có gái tử tế.

- Như con muốn cưới vợ, thì cũng thủng thẳng đợi má lựa chỗ cho xứng đáng

rồi má nói má cưới cho con, chớ gấp quá không nên đâu.

- Tôi không thèm chỗ khác nào hết.

- Tại sao vậy?

- Tại tôi không thèm chỗ khác, chớ có tại sao đâu.

- Nếu vậy con chí quyết cưới con Cẩm Vân chớ con không chịu chỗ nào khác phải hôn?

- Dạ.

Bà Tổng không nói nữa. Bà cứ ngồi lui cui cắt cuống trầu mà gấp vào ô. Chánh Tâm bỏ lại ghế ngồi chống tay lên trán mà ngó dưới gạch. Thình lình bà Tổng hỏi rằng: "Tại sao mà mê con Cẩm Vân không biết. Con đó tao coi bộ không được".

Chánh Tâm day lại nói với mẹ rằng:

- Bộ người ta như vậy mà má chê. Đâu má chỉ người nào hơn nó cho tôi coi thử coi.

- Không. Bộ tịch nó thì coi lịch sự thiệt. Mà cưới vợ cần kiếm chỗ thiệt thà hiền hậu, chớ kiếm đồ lịch sự mà làm gì con.

- Con Cẩm Vân dữ hay sao? Người ăn nói êm ái quá mà dữ giống gì. Tôi cưới vợ tui kén lịch sự, ai muốn nói giống gì thì nói. Má bảo tui cưới thứ đồ mắt lé xẹ, hoặc răng hô hốc, hoặc đen thui như lọ nồi hay sao?

Bà Tổng nghe con nói như vậy thì bà tức cười. Tố Nga ngồi một bên nàng cũng cười ngất. Bà Tổng nói nữa rằng:

- Nầy con, con còn khờ dại, con không biết, để má nói cho con nghe. Thầy con tuy mất rồi mặc dầu, nhưng mà nhà mình đây là nhà danh tiếng, chớ không phải tầm thường. Con là con ông Tổng. Gia tài của con đây dẫu ngày sau con có chia cho chị hai con đi nữa, thì phần của con vẫn còn nhiều lắm. Con phải để cho má kiếm chỗ xứng đáng, hoặc là con ông Hội đồng quản hạt, hoặc con ông đốc Phủ, hoặc con ông Phủ má nói má cưới cho con, chớ con Cẩm Vân má nghe chị hai con nói nó có ít căn phố lầu gì đó mà thôi, lại nó là con chệch khách, con cưới vợ như vậy coi sao cho xứng.

- Người ta là con ông Bang mà.

- Ông Bang cũng là chệch chớ gì.

- Thì ông Tổng cũng người Việt Nam vậy.

- Con muốn rồi con nói nghe kỳ cục quá. Ông Bang khác ông Tổng khác chớ.

- Cũng người ta vậy, chớ khác giống gì.

- Cũng là người ta, mà đều khác.

- Thôi con hỏi má vậy chớ má chê Cẩm Vân tại sao đâu?

- Má chê nó một là con chệch, hai là tại nó lịch sự, má sợ nó không tử tế.

- Thây kệ, má cưới đại cho con đi. Tử tế hay là không tử tế mặc con.

- Không được đâu con. Việc vợ chồng là việc trăm năm con đừng có nói liều mạng không nên đâu.

- Con biết mà. Má nói lăng xăng mà thiệt ý má muốn kiếm con nhà giàu có sang trọng mà cưới chớ không có chi lạ, đó, chị hai đó. Hồi trước thầy cũng tính gả chỉ cho con nhà giàu có sang trọng, nên bây giờ chị mới vậy đó.....

Tố Nga châu mài nói rằng: "Em đừng có nói quấy. Phận chị khác, phận em khác so sánh sao được."

Chánh Tâm đứng dậy ngoe nguẩy bỏ đi lên lầu. Bà Tổng thấy ý con quả quyết bà khuyên giải không được nên bà ngồi buồn hiu. Bà xuối Tố Nga phải lập thế mà an ủi, đừng để Chánh Tâm buồn rầu, vì chừng ấy mà bà cũng còn tưởng hễ nói riết thì có lẽ Chánh Tâm phải xiêu lòng không cần cố đến Cẩm Vân nữa.

Nào dè ý của Chánh Tâm cứng như sắt, tình của Chánh Tâm nặng như đá. Tối lại Tố Nga lên lầu mà chơi, nàng chưa dỡ chuyện ấy ra mà nói thì Chánh Tâm đã khởi đầu nói rằng, nếu mẹ không nói mà cưới Cẩm Vân cho chàng thì chàng sẽ bỏ học, mà có lẽ chàng bỏ nhà mà đi nữa, bởi vì chàng không được kết tóc trăm năm với Cẩm Vân thì chẳng còn trông mong chi nữa mà học, chẳng còn vui sướng chi nữa mà ở nhà.

Tố Nga đem sự buồn rầu thất chí của em mà tỏ lại cho mẹ nghe. Bà Tổng có một đứa con trai nên bà cưng, bà thấy con buồn rầu bà nghe con thất chí thì bà lo sợ, bởi vậy tuy ban đầu bà chống cự, mà lần lần trong ba bốn bữa rồi bà siêu lòng, bà hứa chắc bà sẽ đi nói Câm Vân mà cưới theo như ý con muốn.

Cách vài ngày bà Tổng biểu Tố Nga dắt bà vô nhà Cẩm Vân, trước bà coi bề ăn ở của nàng ra thế nào, sau bà làm quen với cô ba Hài rồi bà sẽ nói chuyện hôn nhân. Cẩm Vân tuy không rõ ý bà Tổng, song nàng thấy bà vô nhà thì nàng mừng rỡ vô cùng. Nàng lăng xăng lít xít, trải chiếu bông mới, khui thùng trà ngon, lựa bửa cau giầy, lau chén nội phủ mà đãi khách. Cô ba Hài cũng niềm nở lắm, cứ theo khen bà Tổng có phước trong nhà có đủ con gái con trai. Bà Tổng ngồi nói chuyện mà mắt bà láo liêng ngó cùng trong nhà, không sót chỗ nào hết. Cẩm Vân đã ra nhà bà mà chơi nhiều lần rồi, tuy vậy mà bà cũng hay liếc ngó nàng hoài, dường như thuở nay bà với gặp nàng lần thứ nhứt.

Tố Nga ngồi chơi với Cẩm Vân một hồi rồi nàng muốn để cho mẹ nói chuyện với cô ba Hài cho thong thả, nên nàng xin phép mẹ và rủ Cẩm Vân đi chợ mua đồ, hai nàng đi rồi cô ba Hài mới nói rằng:

- Hai chị em nó ưa nhau quá. Hễ cô hai vắng vô chừng hai ba bữa con cháu tôi nó nhắc nhở cô hoài.

- Con hai tôi nó ưa con cháu trong nầy chẳng nói làm chi, thậm chí thằng ba tôi nó cũng ưa nữa, mới báo cho chớ.

- Á, câu ba cũng theo cô hai vô chơi mấy lần. Cậu cũng vui vẻ quá.

- Tại nó vô ra, nó thấy con cháu trong nầy, rồi nó phải lòng, nó cứ biểu tôi phải nói mà cưới cho nó, bất nhơn quá! Nó còn học một năm nữa mới ra trường. Bây giờ cưới vợ cho nó rồi làm sao?

- Cậu còn học thì phải để cho cậu học chớ.

- Tôi cũng nói như vậy đã. Tôi nói hết sức mà nó không chịu, cứ sòng sòng quyết một phải cưới vợ cho nó. Tôi có một mình nó là con trai tôi cưng nên nó đỏng đảnh quá.

- Tưởng là còn lâu, chờ có một năm nữa mà gấp làm chi.

- Tôi nói hết sức mà không được, nó nhứt định hễ tôi không cưới vợ cho nó thì nó bỏ học, rồi cũng bỏ nhà đi nữa.

Cô ba Hài cười. Bà Tổng têm một miếng trầu mà ăn rồi bà nói nữa rằng: "Bởi ý thằng nhỏ tôi nó muốn con cháu trong nầy quá, vậy nên tôi vô thưa với chị coi được không. Con cháu ra nhà chơi thường có lẽ nó cũng biết, nhờ trời phật phù hộ nên tôi có đủ cơm ăn. Ruộng đất của tôi ở dưới Trà Vinh mỗi năm tôi thâu huê lợi cũng được vài chục ngàn giạ. Chị cũng hiểu rường sức tôi như vậy, mà thằng nhỏ tôi nó học cũng khá, nếu tôi kiếm chỗ quan quyền giàu có lớn mà nói vợ cho nó thì thiếu gì chỗ tử tế họ gả. Cái nầy cũng tại trời khiến duyên nợ của nó, nó thấy con cháu trong nầy nó phải lòng. Tôi nghĩ ôi thôi nó đành đâu thì tôi cưới phứt cho rồi, làm vậy cho nó khỏi buồn rầu, chớ chỗ nó đành mình không chịu, mình đi cưới chỗ nó không muốn, rủi vợ chồng nó cắn đắng với nhau, càng khổ cho mình nữa, phải hôn chị".

Cô ba Hài hồi nãy thì bãi buôi vui vẻ lắm, mà chừng cô nghe bà Tổng nói tới việc hôn nhân thì cô đã hết vui mà lại có sắc buồn. Cô cũng cứ ngồi đó, nhưng mà cô không trả lời. Bà Tổng nhai trầu nhóc nhách một hồi rồi bà nói rằng:

- Con cháu nó mấy tuổi? Tuổi gì vậy chị?

- Nó tuổi mẹo, mười tám tuổi từ tết tới giờ.

- Thằng ba tôi nó tuổi dần, nếu vậy thì nó lớn hơn con nầy một tuổi. Con cọp với con mèo không xung khắc gì chị hả?

- Cái đó tôi không hiểu.

- Sao? Việc tôi nói đó, chị tính sao? Xin chị cho tôi biết coi.

Cô ba Hài ngồi trầm ngâm một lát rồi cười mà đáp rằng:

- Chị có lòng chiếu cố đến dì cháu tôi, chị không chê dì cháu tôi nghèo hèn, nên chị muốn nói mà cưới con cháu tôi cho cậu ba, thiệt dì cháu tôi cảm tình chị lắm. Cháu tôi mà nó được vào làm dâu nhà chị, thì nó có phước biết chừng nào. Ngặt vì nó vốn con chệch khách không biết lễ nghĩa chi hết. Đã vậy mà cha mẹ nó khuất sớm, không ai dạy nó nấu nướng may vá, nên mọi việc trong nhà nó bạch tuột hết thảy. Tôi sợ nó không xứng đáng vào nhà chị, mà không đủ sức làm dâu nhà chị nữa.

- Chị nói khiêm nhường chi vậy. Tôi biết nó lắm mà. Nó có nói chuyện nhà của nó cho con hai tôi nghe hết rồi. Tuy cha mẹ không để ruộng vườn cho nó song cũng có năm căn phố lầu, vậy cũng khá, chớ nghèo là sao. Còn công ăn việc làm, thì nó cũng biết thêu thùa với người ta, vậy cũng là giỏi lắm chớ. Chị đừng có ngại không sao đâu.

- Bây giờ nó còn có một mình tôi đây, nên quyền gả bán thiệt về phần tôi liệu định. Tuy vậy mà cháu nó đã lớn rồi, lại tôi là dì chớ không phải là mẹ, nên tôi không dám ép nó. Vậy chị nói vậy thì hay vậy, để tôi hỏi lại nó coi, chớ nó đành thì tôi gả, còn như nó không thì thôi.

- Chắc nó ưng mà. Có lý nào nó chê thằng nhỏ tôi hay sao.

- Nó đâu dám chê. Tôi sợ nó nghĩ phận nó con chệch thấp hèn quá, nó không dám đèo bồng trèo cao chớ.

- Thôi, chị hỏi lại nó, rồi bữa nào rãnh chị ra nhà tôi chơi, hay là con hai tôi nó vào trong nầy, chị trả lời cho tôi biết cũng được.

Hai bà nói vừa dứt chuyện, thì hai nàng đi chợ vừa về tới. Cẩm Vân xách hai ba gói bánh trong tay, nàng bước vô rồi kêu con Ngó lấy dĩa ra mà sấp bánh. Nàng bưng lại một dĩa mà mời bà Tổng với cô ba Hài ăn, còn một dĩa thì nàng để riêng trên bàn phía trước mặt đặng ăn với Tố Nga.

Bà Tổng không ăn bánh, lại biểu Tố Nga sửa soản về. Tố Nga chưa kịp ăn bánh nên nàng lấy bốn năm cái gói lại, nói rằng để đem về nhà rồi sẽ ăn. Cẩm Vân nài nỉ biểu gói thêm cho nhiều. Tố Nga nói:

- Chi nhiều dữ vậy ?

- Chị đem về đi mà, đem về để thầy ba thẩy ăn với, chớ chị lấy có vài cái đủ chị ăn, rồi thẩy phiền chị đa.

Tố Nga cười, mà bà Tổng cũng ngó cô ba Hài mà cười.

Xe chạy tuốt rồi cô ba Hài trở vô nhà, cô kêu Cẩm Vân lại đứng gần mà hỏi rằng:

- Nầy cháu, cháu biết bà Tổng vô nhà mình làm chi đó hay không?

- Vô thăm chơi, vậy chớ vô làm chi.

- Không phải.

- Vậy dì nói vô chi đó?

- Bả vô bả nói với dì đặng cưới cháu cho con bả là cậu ba đó, chớ không phải đi chơi đâu, cháu ưng hay không?

Cẩm Vân bỏ đi lại ghế mà ngồi. Nàng lặng thinh cứ ngó ngay ra tấm sáo treo trước cửa, nét mặt coi có vẻ hân hoan mà cũng có sắc lo ra. Cô ba Hài thấy vậy cô cũng đi theo lại ghế mà ngồi rồi cô hỏi nữa rằng:

- Xưa nay cháu ra nhà bà Tổng chơi nhiều lần vậy mà cháu biết tánh ý bả hay không?

- Thưa, không biết. Bà ít hay nói chuyện lắm.

- Dì nói chuyện với bả có một lát, mà dì biết ý bả rồi. Tánh bả hay khoe giàu, mà bả hay khinh thị người ta lắm, phải vậy hay không?

- Thưa, cái đó cháu không biết được. Cháu ra chơi thì chơi với chị hai, có nghe bà nói chuyện chi đâu mà biết.

- Bả vô bả nói với dì rằng, cậu ba thấy cháu cậu muốn nên cậu biểu bả phải cưới cháu cho cậu nếu không cưới thì cậu bỏ học bỏ nhà mà đi. Dì nghe hơi bả nói chuyện thì dì biết ý bả lựa chỗ giàu sang mà làm sui, ngặt vì con bả nó thương cháu, nên cực chẳng đã bả phải đi nói mà cưới cháu chớ không phải ý bả muốn như vậy. Bả thiệt là giàu có lớn, bả khoe huê lợi của bả mỗi năm tới mấy chục ngàn. Cháu biết gia đạo của bả, mà cháu cũng thấy con bả nữa. Vậy cháu liệu coi ưng hay không, thì tự ý cháu, chớ dì không dám ép. Bả có dặn dì hỏi cháu rồi trả lời cho bả biết. Vậy cháu tính lẽ nào thì nói cho dì biết, đặng dì trả lòi cho bả.

- Dì liệu sao thì dì liệu, chớ cháu có biết đâu.

- Cháu đã lớn rồi, mà việc vợ chồng là việc trăm năm của cháu. Vậy cháu suy xét cho kỹ rồi cháu liệu lấy, chớ dì biết sao mà liệu.

- Dì liệu thế nào cũng được hết.

Cô ba Hài ngồi buồn hiu. Cô đứng dậy đi nhả trầu rồi cô trở lại ngồi nói rằng: "Theo ý của dì, cháu là con các chú, thà là cháu ưng chúa tàu, mái chín nào đó, làm như vậy phải hơn. Lấy chồng Việt Nam cháu phải hầu hạ, phải làm dâu, cực khổ lắm. Lời tục có câu: "Hễ trèo cao thì té nặng". Cháu có vốn liếng chút đỉnh, bề nào cháu cũng không đói rách mà lo. Ham ăn cho nhiều, mà và khóc và ăn thì khổ thân, chớ không vui sướng gì".

Cẩm Vân ôm cái gối thêu, hai tay vò quay gối, mặt cúi xuống nháy lia, nàng nghe dì nói như vậy thì nàng thở ra rồi nói nhỏ nhỏ rằng:

- Chớ chi cháu muốn lấy chồng các chú, thì hồi năm ngoái cháu đã ưng mấy chỗ họ nói cháu đó rồi.

- Cháu là con các chú mà cháu muốn lấy chồng Việt Nam hay sao?

- Cháu không chịu lấy chồng các chú.

- Tại sao vậy?

- Họ có vợ Tàu, rồi họ huỷ hoại mình, vậy dì không thấy con ông Bang Xường đó sao?

- Cháu nghĩ như vậy cũng phải. Lấy chồng Việt Nam cũng tốt. Cháu tính lẽ nào tự ý cháu.

Cô ba Hài đứng dậy đi ra sau nhà bếp mà coi cho con Ngó nó nấu ăn. Cô lục đục ở sau, gần một giờ đồng hồ, mà chừng cô trở ra cô cũng còn thấy Cẩm Vân ngồi tại ghế, tay ôm cái gối thêu để trước ngực mà suy nghĩ.

Đêm ấy Cẩm Vân nằm một mình trên lầu trằn trọc, lăn qua lộn lại, suy tới nghĩ lui hoài, ngủ không được. Lời của dì nói xét lại cũng phải lắm. Trèo cao thì té nặng, đèo bồng mà làm chi. Tuy mình là con chệch khách song từ nhỏ tới lớn, mình ăn rồi chơi chẳng hề khi nào cầm lấy cây chổi mà quét nhà, hay là vào trong bếp mà nấu nước. Nếu mình lấy chồng Việt Nam; ví dầu chồng mình giàu có sang trọng đến bực nào đi nữa, mình cũng phải làm dâu. Làm dâu phải làm những việc gì? điều ấy thuở nay mình nghe nói, chớ chưa biết, thế thì làm sao mà làm cho được. Khó lắm! Chi bằng mình con chệch, thì lấy chồng chệch; mình xí xô xí xào với nó cho qua ngày tháng. Tuy nó không biết nói ngon nói ngọt như Việt Nam, song nó cũng biết ơn nghĩa, nó cũng biết quấy phải. Đã biết chồng chệch nó hay cưới vợ Tàu, mà nó có vợ Tàu thì mặc nó, có hại gì mình đâu mà sợ. Lấy chồng chệch mình khỏi hầu hạ nó, mình khỏi làm dâu, mình cứ ăn no rồi húng hính vui chơi, mọi việc trong nhà nó lo hết; nó buôn bán lời lỗ mặc nó mình chẳng cần biết tới làm gì.

Cẩm Vân nghĩ như vậy rồi nàng vén mùng bước ra, đi lại bàn rót nước mà uống. Nàng đứng uống nước, bỗng thấy hình dung của nàng nó dọi trong kiếng càng lớn treo dựa vách. Nàng dứng nhắm hình dung nàng một hồi rồi nàng châu mày, kéo ghế mà ngồi.

Đồng hồ gõ mười hai giờ. Cẩm Vân ngồi chống tay trên bàn mà tư tưởng. Một lát nghe chú bán mì thánh gõ lắc cắc cụp ở đàng ngã tư, rồi một lát nữa lại nghe tiếng xe song mã chạy rần rần ngang cửa. Cẩm Vân nghĩ lại hình dung mình như vậy, cái công mình học chữ học thêu dầy lắm, nếu mình lấy một người chồng chệch thì uổng biết chùng nào! Huống chi thầy ba Chánh Tâm sánh vói mình thì xứng đôi vừa lứa lắm. Tuy tánh thầy hay vụt chạc, thầy hay nói ngang tàng nhưng mà làm vụt chạc coi vui, nói ngang tàng nghe ngộ quá. Mình mới quen với thầy chừng một tháng nay mà coi bộ thầy ưa mình lắm, lại không biết tại sao hễ mình thấy thầy thì mình mắc cỡ quá, mà trong lòng khấp khởi chớ không phải thấy như người thường. Chắc là thầy thương mình lắm, nên thầy năn nỉ với bà Tổng đi nói mình. Cha chả! Nếu mình không ưng đây, chắc thẩy giận, thẩy không thèm bước chân tới nhà mình nữa.

Cẩm Vân nghĩ tới đó thì chúm chím cười rồi đứng dậy đi vô mùng. Nàng nằm nhắm mắt mà nàng thấy hình dạng Chánh Tâm ở trước mặt nàng hoài. Nàng thấy chàng cười, nàng nghe tiếng chàng nói nàng tưởng tượng chàng ngồi một bên, chàng nằm chung gối, mà nói chuyện với chàng rồi chẳng hiểu vì cớ nào trong lòng nàng dắt khoan khoái nhớ chàng đến nỗi nàng chảy nước mắt. Đêm ấy nàng không ngủ được. Mà sáng ngày nàng cũng lơ lửng biếng nói biếng cười, biếng gỡ đầu, biếng thay áo.

Cách ba ngày sau, Tố Nga vô nhà Cẩm Vân; mà lần nầy nàng đi có một mình, chớ không có Chánh Tâm. Hai nàng ngồi nói chuyện chơi một hồi, rồi Cẩm Vân lên lầu đặng lấy cặp mặt gối đương thêu cho Tố Nga coi. Tố Nga nhơn dịp ấy mới bước tại nói nhỏ nhỏ với cô ba Hài rằng: "Má tôi biểu tôi đi vô mời dì ra nhà chơi và luôn dịp hỏi dì coi chuyện má tôi nói với dì bữa hổm đó, vậy mà đã xong rồi hay chưa, xin dì cho má tôi biết".

Tố Nga nói tới đó thì Cẩm Vân ở trên lầu đi xuống cũng vừa tới. Cô ba Hài cười và nói với Tố Nga rằng: "Cô hỏi nó coi nó chịu không. Hổm nay tôi hỏi nó thì nó cứ lặng thinh hoài. Con kỳ quá! Nó ưng hay không không biết mà nó không ư hử gì hết".

Cẩm Vân đưa cặp mặt gối cho Tố Nga coi. Tố Nga cầm coi một hồi, hai chị em dắt nhau lên lầu. Tố Nga dòm coi ý Cẩm Vân buồn, ít nói ít cười, chớ không vui vẻ bãi buôi như mọi lần. Nàng kéo ghế ngồi dựa cái bàn rồi biểu Cẩm Vân ngồi một bên. Nàng ngó Cẩm Vân và cười và nói rằng:

- Hổm nay dì ba có nói chuyện má qua nói với dì hôm đó cho em nghe hay không?

- Thưa có.

- Em tính sao? Em nói cho qua nghe một chút.

Cẩm Vân ngồi cắn móng tay, mắt cúi ngó xuống và không trả lời. Tố Nga đợi một hồi rồi nàng nói rằng: "Chị em mình chớ phải người xa lạ gì hay sao mà em mắc cỡ. Qua muốn hỏi em cho ắt chất (21), chớ qua cũng biết không lẽ em chê thằng ba. Thiệt hồi chị em mình làm quen với nhau, qua không dè ngày sau thành ra việc hôn nhơn như vầy. Từ hôm bữa thằng ba nó tỏ thiệt với qua rằng, nó thương em, nó biểu phải nói má cưới em cho nó, thì qua mừng không biết chừng nào. Được như vậy thì chị em mình ở chung một nhà, càng vui vẻ hơn nữa. Thằng ba nó thương nhớ em lắm, nó muốn cưới nội trong tháng nầy. Qua nói cưới vợ thì phải chờ năm ba tháng. Mà nó không chịu, thằng thiệt khó quá. Má qua cưng nó rồi nó muốn ngang nào được ngang nấy.

Cẩm Vân cứ ngồi lặng thinh, mà hai hàng nước mắt chảy ròng ròng. Tố Nga lấy làm lạ nên hỏi rằng:

- Tại sao em buồn. Đâu em nói thiệt cho qua nghe thử coi.

- Em buồn lung lắm. Hổm nay em khóc hoài. Không lẽ em giấu chị, thầy thương em thì em cũng thương thầy ba vậy chớ. Em được làm vợ chồng với thầy, em ở một nhà với chị thì em có phước biết chừng nào. Ngặt vì em nghĩ phận em là con chệch khách phần thì ba má em khuất sớm, không ai dạy biểu, bởi vậy thuở nay em bơ thờ, việc nữ công nữ hạnh em không biết chi hết. Bây giờ em lấy chồng Việt Nam em biết làm sao mà làm dâu.

- Oái! Tưởng là việc gì, chớ việc đó mà em ngại giống gì. Em đừng có lo. Nhà mình giàu có, mọi việc đều có trẻ nó làm. Cưới em về mà chơi chớ làm dâu giống gì. Qua làm sao thì em làm như vậy, ai bắt em gánh nước hay bửa củi hay sao mà em sợ. Trời ôi! Thằng ba nó thương em lắm, ai bắt vợ nó làm công việc cực khổ nó phá nhà chớ. Việc làm dâu, em để cho nó bảo lãnh cho. Thôi, để qua tính với dì ba lo may áo quần, sắm đồ đạt chút đỉnh cho em. Hễ má coi ngày nào tháng nào cưới được thì qua cho em hay nghé.

- Dạ.

Tố Nga cười rồi từ giã mà về. Xuống từng dưới nàng nói với cô ba Hài rằng: "Tôi hỏi rồi. Nó chịu, nầy dì biết tại sao mà hổm nay nó dục dặc đó hay không? Nó sợ làm dâu. Con thiệt thà quá!"

Xem Tiếp Chương 6 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Phận Đẹp Duyên Ưa

Lý Chánh Tâm muốn Cẩm Vân chàng buồn bực bao nhiêu, đến chừng chàng nghe Cẩm Vân ưng chàng thì chàng cũng hớn hở bấy nhiêu. Chàng mừng đến nỗi lộ sắc ra ngoài, ở trong nhà ai cũng thấy hết thảy, chàng xúi chị xin với mẹ cưới phứt cho chàng trong lúc còn bãi trường, đặng chừng khai trường chàng yên tâm mà học.

Bà Tổng chìu lòng con, nên bà vô Chợ Lớn tính việc ấy với cô ba Hài. Chẳng phải cô ba Hài ngăn trở, nhưng cô nói rằng, cưới gấp quá không thể nào cô sắm đồ đạc quần áo cho kịp. Cô lại khuyên bà Tổng phải cầu thầy coi ngày tốt tháng hạp rồi lẽ cưới, chớ việc cưới hỏi là việc hệ trọng, nếu làm bướng thì tội nghiệp cho sấp nhỏ ngày sau.

Bà Tổng nghe lời về đi coi thầy. Họ nói theo tuổi của Chánh Tâm với Cẩm Vân nếu cưới trong tháng giêng tháng hai thì tổn mạng, phải chờ qua tháng sáu mới cưới được. Bà Tổng trở về nói lại cho Chánh Tâm hay. Chánh Tâm tuy không vui nhưng vì thấy họ nói như vậy chàng cũng sợ, nên không dám đòi cưới gấp nữa.

Đến ngày khai trường Chánh Tâm đi học mà chàng dặn chị hễ chúa nhựt phải rủ Cẩm Vân ra nhà chơi và chàng hứa rằng, chúa nhựt nào chàng cũng về thăm nhà hết thảy.

Còn Thái Cẩm Vân khi nàng chịu lời với Tố Nga rồi thì nàng không lo sợ không bứt rứt nữa. Tuy nàng không lộ sắc mừng cho người ta thấy được, song bữa nào nàng cũng lo mua quần mua áo, sắm gối sắm mùng sửa soạn đồ về nhà chồng. Đã biết cô ba Hài nghe giọng cao thấp của bà Tổng cô không ưa, nhưng mà cô thấy Tố Nga tử tế, cô thấy Chánh Tâm dễ thương nhứt là cô thấy Cẩm Vân có ý quyến luyến với nhà đó, nên cô đã không bàn ra, mà cô lại có hơi mừng cho cháu có chỗ giàu có sang trọng nữa.

Cẩm Vân giữ phận gái không dám ra nhà Tố Nga nữa. Chánh Tâm về nhà hai ba lần mà không được thấy mặt Cẩm Vân thì chàng buồn, bởi vậy một bữa chúa nhựt nọ chàng rủ chị đi Chợ Lớn mà thăm Cẩm Vân.

Chánh Tâm với Cẩm Vân mới thấy mặt nhau thì cả hai người đều thẹn thùa, bởi vậy Chánh Tâm thì ké né, còn Cẩm Vân thì xẻn lẻn chẳng dám ngó nhau chán chường mà cũng chẳng dám nói chuyện với nhau. Chánh Tâm vô được một lần rồi dắt bén vô hoài, chẳng có bữa chúa nhựt nào chàng về nhà mà chàng không đi Chợ Lớn, mà cũng chẳng bữa chúa nhựt nào mà chàng không về nhà. Lần đầu còn ngại, qua mấy lần sau chàng với nàng mới hết mắc cỡ, mới dám liếc ngó nhau, mới dám nói chuyện chút đỉnh.

Lật bật đã tới tháng sáu. Chánh Tâm tới kỳ bãi trường nửa năm nên về nhà. Cẩm Vân sắm sửa mùng mền quần áo đã đủ hết. Bà Tổng với cô ba Hài định ngày làm lễ cưới cho hai trẻ thành hôn.

Trót mấy tháng, trong đợi ngoài trông, trí nhớ não nề, tình thương lai láng. Kể rừ nầy sum hiệp một nhà, được phụng loan đủ cặp bởi vậy đêm khuya vắng vẻ trên sầu, tay cầm tay, mặt nhìn mặt, trai say sưa vì sắc, gái mê mẩn vì tình.

Tuy vợ chồng mới cưới, dan díu với nhau mặc dầu, nhưng mà đến bữa khai trường Chánh Tâm cũng sốt sắng đi học, nghĩ vì còn có mấy tháng nữa tời kỳ thi, nếu mình hẫng hờ thì làm sao mà đậu được.

Cẩm Vân ở nhà tuy nàng không thông đạo làm dâu, song lo thức khuya dậy sớm lo rót nước têm trầu cho mẹ chồng. Thiệt bà Tổng không nói một tiếng chi, không ló cái mòi chi mà dám nói bà không ưa Cẩm Vân. Bà có một cái tánh nầy, là bà ít hay nói chuyện với dâu, mà dầu có nói cũng chẳng hề khi nào thấy bà cười, bởi vậy Cẩm Vân kiêng sợ bà lắm. Chồng không có ở nhà, mẹ chồng thì nghiêm nghị, may nhờ có chị chồng chuyện vãn hủ hỉ, khi dạy nhau may áo thêu khăn, khi dắt nhau mua đồ dạo chơi, bởi vậy tuy Cẩm Vân không được vui cho lắm, song nàng cũng không đến nỗi buồn rầu.

Chánh Tâm cưới vợ thì cưới, thương vợ thì thương, mà ở trong trường chàng lo học hết sức chớ không phải vì có vợ mà lo ra, hay là vì ỷ giàu mà biếng nhác. Ví dầu ở trong lớp học chàng không đứng được bực nhứt, nhưng mà kể phần đông thì chàng cũng được ở bực trung. Chẳng hiểu tại mạng số làm sao mà đến ngày thi có nhiều học trò học dở hơn chàng mà người ta đậu được, còn chàng thì rớt tuốt.

Chánh Tâm chở rương về nhà, phần thì bực tức, phần thì hổ thẹn, bởi vậy chàng bỏ bữa cơm chiều, lên lầu nằm dàu dàu, bà Tổng nghe con thi rớt bà cũng buồn lắm. Bà buồn ấy là lẽ tự nhiên, vì làm mẹ ai cũng vậy.

Bà ngồi ăn cơm với Tố Nga với Cẩm Vân bà không nói chi hết, một giây phút bà ngó Cẩm Vân một cái, mà lần nào bà ngó thì cặp mắt bà cũng lườm lườm, dường như tại Cẩm Vân làm cho con bà thi rớt vậy.

Tội nghiệp cho Cẩm Vân hoặc là tại vô ý hoặc là tại nàng buồn rầu, bởi vậy cho nên nàng ăn sơ sịa ba hột cơm rồi đi uống nước, nàng không dè việc chi hết. Nàng lo trầu nước cho mẹ chồng xong thì nàng lỏn lẻn lên lầu thăm chồng. Nàng thấy Chánh Tâm nằm chèo queo tay gác qua trán, mắt nhắm lim dim, nàng lấy làm đau đớn trong lòng, nên ngồi ghé bên giường tính kiếm lời an ủi.

Chánh Tâm day qua ngó vợ và nói rằng:

- Qua thi rớt tức quá.

- Thi cử có mạng số; thuở nay thiếu gì người học giỏi mà không thi đậu, chớ phải có mình anh hay sao mà anh tức, xin anh đừng có buồn; hễ anh buồn thì má cũng buồn nữa, rồi má sanh bịnh đây khó lắm. Hồi nãy anh không ăn cơm, má buồn má ăn ít quá.

- Mình học mà thi rớt họ khi dễ mình chớ.

- Ai mà dám khi.

- Dầu họ không dám khi, song mình thấy chúng bạn mình cũng đủ mắc cỡ chớ.

- Đã biết nếu anh thi đậu, thì em mừng lắm, mà rủi có rớt thì thôi, chớ em cũng không buồn bao nhiêu. Anh nghĩ đó mà coi, anh thi đậu cũng vậy mà anh thi rớt cũng vậy; miễn là anh học đủ năm mãn hạn với người ta thì thôi chớ. Anh muốn có cái bằng cấp đặng xin làm việc làm văn gì hay sao nên anh vần thi cho đậu.

- Em nói phải lắm. Qua có tính làm thầy thông thầy ký gì đâu. Mình nghèo cực gì hay sao, nên cần phải đi làm việc đặng kiếm mỗi tháng vài chục đồng lương. Ối ! thây kệ, đậu rớt cũng vậy, không thèm buồn chi hết.

Chánh Tâm và nói và ngồi dậy, rót nước mà uống rồi vợ chồng những nói chuyện với nhau, tuy không được vui vẻ lung như lúc trước, song cũng không buồn thảm như hồi chiều nữa.

Qua ngày sau, Hương bộ Huỷnh, ở Láng Thé, là con nhà chú của bà Tổng, lãnh coi nhà coi ruộng cho bà, gởi thơ lên nói rằng, hồi lúa mới bị hạn, đến lúa trổ rồi bị háp, chắc mùa ruộng năm nay thất bát góp lúa không đủ, nên xin bà Tổng về coi đặng chừng góp lúa đặng chế giảm cho tá điền.

Bà Tổng nghe nói như vậy thì bà nóng nảy, muốn về Láng Thé mà thăm ruộng, ngặt gì hôm nay tay chơn bà nhức mỏi, nhắm đi xa không tiện, nên bà không dám đi. Chánh Tâm nhơn dịp ấy mới xin với mẹ để hai vợ chồng chàng đi thế, trước cho chàng biết ruộng đất, sau cho Cẩm Vân biết nhà cửa ở dưới Láng Thé. Bà Tổng cho đi. Vợ chồng Chánh Tâm sửa soạn xếp quần áo bỏ vô vali, rồi sáng bữa sau từ giã mẹ với chị, dắt nhau ra xe lửa mua giấy đi Mỹ Tho đặng ngồi tàu về Trà Vinh.

Từ Láng Thé đi qua Ất Ếch, bây giờ có đấp một bờ lộ đá ngay bót, hai bên trồng cây gốc trống lổng mà tàn sum sê, che đường mát mẻ, ban ngày không nắng dọi còn ban đêm thì có thú thanh tịnh im lìm. Ai ngồi xe đi qua đường ấy ngó trước mặt như thấy một cái hang dài gần năm ngàn thước, ngó hai bên thấy hai cách đồng rộng lớn minh mông, mùa cấy nhuộm màu xanh, mùa gặt nhuộm màu vàng, thì dầu trong lòng có đa đoan tâm sự cho mấy đi nữa, cũng bắt thơ thới mà khen cái cảnh nhờ trời sắp đặt sẵn rồi nhờ người sửa sang thêm, nên mới được hữu tình hữu thú như vậy.

Ở trong chợ Láng Thé mới quanh qua cái đường ấy, phía bên tay mặt, lại có một con giồng cát, giồng tuy không lớn, song nhà cửa vườn tược chen chúc với nhau chật cứng. Ở cuối giồng lại có một cái chùa phật của người thổ, kêu là chùa Phang Sắc, cất giữa một vườn trồng những cây sao cây dầu (22), hàng rào coi cũng ngay thẳng băng, mà cây nào coi cũng cao vòi vọi.

Cách mười mấy năm trước, nếu vợ chồng Chánh Tâm về Láng Thé mà thăm nhà xét ruộng, thì bờ lộ Ất Ếch, chưa trải đá! Chỉ có một cái bờ đất để cho nhân dân đi bộ mà thôi. Còn cảnh chùa Phang Sắc thì đá có rồi, tuy cây cối chưa được cao lớn như bây giờ, song nhánh lá sum sê sầm uất hơn bây giờ nhiều lắm. Cái nhà ngói lớn của ông Tổng Hiền, vì cũ quá, cây mụt gói dột, nên đã dỡ rồi, hồi trước cất giữa con giồng mới tả đó.

Chánh Tâm với Cẩm Vân về tới Láng Thé, xe ngừng ngoài chợ, thì mặt trời đã chen lặn, Chánh Tâm biểu một đứa nhỏ vác va ly, rồi vợ chồng dắt nhau về nhà. Cẩm Vân sanh đẻ tại Chợ Lớn, hồi nhỏ có một hai khi mẹ dắt về thăm bên ngoại, ở miệt Cần Giuộc, hoặc dắt đi thăm dì ở Rạch Kiến, nên nàng có thấy đồng ruộng chút đỉnh rồi, nhưng hồi nhỏ đi ra đồng ruộng thì đi, vì tình chưa đầy đủ, nên chưa biết cảm xúc. Hôm nay nàng đi với chồng, mà lại đi xa quá, thấy tư bề cảnh vật đều lạ mắt hết thảy, bởi vậy nàng khấp khởi trong lòng, lúc bước xuống xe nàng liền nắm tay chồng mà đi, làm cho Chánh Tâm hớn hở vô cùng, mà cũng làm cho người trong xóm ai thấy cũng ngó.

Bước vô cửa ngõ rồi, nàng hỏi chồng rằng: "Nhà mình đây hay sao?" Chánh Tâm gật đầu ngó vợ mà cười. Cẩm Vân thấy một cái nhà ngói lớn cất ba căn hai chái, rửa ván, vách tường, mà nhà đóng cửa bít bùng. Trước cửa có một cái sân nhỏ cỏ học tàm làm (23). Dựa thêm có mấy bụi vở ngày (24) trổ bông bụi thì trắng, bụi thì tím. Bên tay mặt có cái chuồng trâu, thấy trong chuồng trâu đứng một bầy, lại có một đứa nhỏ ở truồng ở trần, vác một bó rơm chạy lăng xăng. Bên tay trái có một miếng đất rộng lớn mà trống lổng, ấy là sân đạp lúa, vì chưa tới kỳ nên chưa dọn dẹp, bởi vậy heo ủi có lỗ có hang.

Vợ chồng Chánh Tâm vừa vô tới sân, thì có một con chó vàng ở phía sau chạy ra, đứng sủa om sòm. Vợ Hương Bộ Huỷnh đương lo nhốt vịt, bỗng nghe chó sủa, hưởng có khách nào lạ, nên lật đật chạy ra, áo xăn ngang, đầu bịt trùm khăn, miệng nhai trầu nhóc nhách. Chị ta thấy Chánh Tâm thì mừng quýnh vội vã chạy vòng ra phía sau vô nhà mà mở cửa.

Vợ chồng Chánh Tâm vô nhà. Vợ Hương Bộ Huỷnh ngó Cẩm Vân trân trân và hỏi rằng: "Con ba đây phải hôn?". Chánh Tâm đáp rằng:

- Phải. Vợ tôi đó.

- Hôm tháng sáu nghe nói cháu cưới vợ. Mà hồi đó tới bây giờ có dắt nhau về dưới nầy lần nào đâu mà biết. Chị Tổng với con hai ở trển mạnh cháu há? Sao chị Tổng không về chơi?

- Má tôi mắc nhức mỏi tay chưn hổm nay, nên đi không được. Tôi mới tiếp được thơ của cậu Tư nên vợ chồng tôi đi đây. Cậu Tư đâu mợ?

- Nó đi ra ngoài Hương giáo. Ăn cơm rồi mới đi đa. Một chút đây nó về bây giờ.

Vợ Hương Bộ Huỷnh lấy chổi quét ván sạch sẽ rồi trải chiếu bông mà mời Cẩm Vân ngồi. Cẩm Vân đi vòng vòng trong nhà mà coi từ trước ra sau không sót chỗ nào hết. Chánh Tâm cũng đi theo vợ đặng chỉ chỗ nầy vật nọ cho vợ coi. Vợ Hương Bộ Huỷnh nói rằng: "Bất nhơn quá! Cháu về mà không đánh dây thép, đặng cho người ta mua đồ sẵn, để về thình lình, bây giờ có giống gì đâu mà ăn cơm. Thôi, để mợ làm vịt dọn cơm cho hai cháu ăn". Chị ta nói và bỏ đi xuống nhà sau.

Thằng Thu là bạn (25) trong nhà, nó đi ngoài ruộng mới về, nghe nói vợ chồng Chánh Tâm, nó lật đật chạy lên nhà trên chào mừng. Nó thấy trời tối rồi, nên lo đốt đèn. Chánh Tâm biểu nó dọn dẹp trong buồng cho sạch sẽ, và mở tủ lấy mùng ra giăng.

Vợ chồng Chánh Tâm thay áo thay quần, rửa mặt rửa mày, rồi mới ngồi với nhau tại bộ ghế giữa mà chơi. Thằng Thu lo quét tước dọn dẹp lăng xăng. Trong nhà đèn dầu lửa đốt không được sáng nên coi chỗ mờ chỗ tỏ. Ngoài sân bóng trăng dọi chập chòa lại thêm ngọn gió thổi lao xao. Cẩm Vân ngồi ngó chồng miệng chúm chím cười. Chánh Tâm cũng ngó vợ mà cười và hỏi rằng:

- Em buồn hay không?

- Không.

- Ở dưới ruộng, nhà cửa lôi thôi, đường sá dơ dáy em không quen, chắc là em buồn lắm.

- Có anh mà em buồn giống gì.

- Ví như má bắt hai đứa mình ở luôn dưới nầy em chịu hay không?

- Như má bắt ở thì mình phải ở chớ không chịu sao được.

- Qua nói chơi vậy chớ ở sao cho được.

- Sao vậy?

- Mình ở Sài Gòn sung sướng quen rồi bây giờ ở đây ăn cực ăn khổ, ban đêm tại còn sợ ăn trộm ăn cướp nữa, ở sao cho nổi.

- Ở đâu em cũng chịu được hết thảy, miễn là có anh ở với em thì thôi. Chánh Tâm nghe vợ nói như vậy thì chàng đắc ý, nên đứng dậy rủ vợ ra trước sân chơi. Trên trời bóng trăng vặc vặc, trong cỏ tiếng dế kêu ngâm nga. Vợ chồng Chánh Tâm dắt nhau đi qua đi lại, khi nắm tay mà hỏi, khi vịn vai mà cười, cảnh thanh tịnh im lìm, tình đầy vơi lai láng. Chàng với nàng đương to nhỏ dan díu, ở đâu Hương Bộ Huỷnh đi xóm về. Anh ta ngó thấy Chánh Tâm thì mừng rỡ dắt nhau trở vô nhà.

Hương Bộ Huỷnh kêu vợ om xòm mà hỏi có lo dọn cơm cho vợ chồng Chánh Tâm ăn hay không. Người vợ chạy lên đáp rằng, cơm đã gần chín. Thiệt quả cách chẳng bao lâu thằng Thu bưng cơm lên dọn một mâm trên bàn cho vợ chồng Chánh Tâm ăn.

Trong lúc Chánh Tâm ăn cơm. Hương Bộ Huỷnh mới nói rằng:

- Sẵn có cháu về đây, vậy để mai rồi cậu dắt cháu ra ngoài ruộng cho cháu coi ruộng năm nay thất quá. Cậu sợ góp không được phân nửa.

- Má tôi nói cậu làm sao thì làm, phải cho có đủ số lúa mười chín ngàn giạ cho má tôi mới được. Nếu cậu không góp được thì cậu phải thường.

- Chị Tổng nói như vậy chắc chết cậu còn gì.

- Mấy năm nay trúng mùa hoài thì cậu có lời nhiều như năm nay có thất thì tự nhiên cậu phải chịu lỗ chớ.

- Cháu nói như vậy tội nghiệp cho cậu lắm. Cậu coi nhà cửa ruộng đất giùm cho chị Tổng, có lương hướng gì đâu, mà mùa thất cháu bắt cậu thường. Cháu còn nhỏ, cháu không hiểu biết việc ruộng đất. Phàm làm chủ điền hễ gặp mùa thất thì mình phải chế giảm cho tá điền chớ.

- Chế giảm cái gì! Vậy chớ mấy năm trúng mùa, mình có bắt nó đóng thêm hay sao, nên gặp mùa thất mình phải chế giảm.

- Nếu cháu đòi cho đủ, tá điền đâu có lúa mà đong cho cháu.

- Thây kệ, nó bán vợ đợ con, làm sao thì làm biết đâu. Cậu phải cho bạn đến nhà tá điền mà giữ lúa. Hễ họ đập được bao nhiêu lúa hột, cậu lấy lúa ruộng trước đi, phải lấy cho đủ số lúa của mình, như còn dư thì họ nhờ bằng không dư thì họ chịu.

Cẩm Vân không thông thạo việc ruộng đất, nên nãy giờ nàng lóng tai mà nghe hai người nói chuyện, nàng không dám xen vô. Tuy vậy mà nếu ai ngó mặt nàng cho kỹ thì ắt thấy nàng suy nghĩ lung lắm. Đến chừng nàng nghe Chánh Tâm nói tới mấy câu chót rồi nàng thấy Hương Bộ Huỷnh day mặt ra ngoài cửa mà không trả lời thì nàng ngó chồng mà nói rằng:

- Anh nói như vậy thì tội nghiệp cho tá điền lắm.

- Em đừng có nói tội nghiệp. Tụi nó là quân ăn cướp hết thảy. Vậy chớ bữa hổm má nói đó em không nghe hay sao? Má nói hễ mình tử tế với nó thì nó lột da mình.

- Em tưởng dầu ở hạng nào cũng vậy, sao cho khỏi có kẻ quấy. Em chưa biết tá điền là ai, em chưa thấy mặt người nào hết mà em chắc sao cũng có người thiệt thà chơn chất lo củi lục (26) làm ăn. Nếu năm nay thất mùa, họ làm có lúa bao nhiêu thì anh góp hết rồi còn đâu cho vợ con họ ăn.

- Họ làm sao họ làm chớ. Cần gì em phải lo.

Cẩm Vân ngó chồng mà sắc mặt không vui. Hương Bộ Huỷnh day vô nói với Cẩm Vân rằng, để cậu cắt nghĩa cho cháu hiểu việc cho mướn ruộng ở xứ nầy. Có một tên tá điền nó lại hỏi mình mà mướn một trăm công đất. Nó phải làm tờ tá cho mình mà giao kết tới ngày gặt nó phải đong đủ ba trăm giạ lúa mướn. Mà nó nghèo, có cơm tiền đâu mà ăn mà làm. Nó phải vay lúa của mình mà ăn. Như nó vay năm chục giạ lúa thì tới ngày nó phải đong một trăm giạ. Còn hỏi bạc đặng mướn công phát, công mạ, công cấy, công gặt, hễ mình ra mười đồng bạc cho nó thì tới ngày nó phải đong cho mình ba chục giạ lúa. Một người tá điền mướn một trăm công ruộng, thế nào nó cũng phải vay của mình bốn chục giạ lúa với hai chục đồng bạc. Vậy thì với ngày nó phải đong ba trăm lúa mướn, tám chục giạ lúa vay với sáu chục giạ lúa nấy bạc trước đó nữa, cộng là bốn trăm bốn chục giạ. Một trăm công ruộng nó làm đó như may gặp trúng mùa thì gặt được một ngàn giạ. Đó là nói số cao hơn hết, mà lại đất thiệt tốt, chớ thường thường thì chừng bảy tám trăm giạ. Mình là chủ điền mình thâu bốn trăm giạ rồi thì nó còn té cũng được vài ba trăm giạ. Mà năm nay thất quá, sợ một trăm công đất không gặt được bốn trăm giạ, mà lúc gặt đạp sao cũng hao hết một mớ, nếu mình làm gắt, buộc phải đong cho đủ số lúa của mình, thì tá điền còn đâu mà đong lúa trâu, lúa gặt, lúa đạp.

Cẩm Vân ngồi trầm ngâm một hồi rồi nói: "Cho vay một giạ lúa tới ngày phải trả hai giạ, một đồng tới ngay phải đong ba giạ, thì mắc quá! Làm như vậy chết nhà nghèo còn gì!".

Hương bộ Huỷnh cười mà đáp rằng:

- Không mắc gì lắm. Ở đất nầy, có nhiều chủ họ còn cho mắc hơn nữa chớ.

- Trời ơi! Cho vay như vậy mà cậu còn gọi rằng chưa mắc.

- Cậu thay mặt cho chị Tổng cậu cho như vậy là rẻ đa. Họ cho một giạ lúa phải trả hai giạ rưởi hoặc bốn giạ. Theo cậu đây ai hỏi vay thì cậu cho bằng không hỏi thì thôi, còn họ thì họ buộc tá điền phải vay, nếu không vay thì họ không cho mướn ruộng. Mà ở làng nầy dân thổ nhiều, nó nghèo quá nên có đứa nào mà khỏi vay.

- Chết con nhà nghèo hết!

Vợ chồng Chánh Tâm ăm cơm rồi thì trời đã khuya, nên biểu đóng cửa đi ngủ. Chánh

Tâm đi đường bị nắng gió trọn một ngày nên mệt mỏi, bởi vậy vừa nằm xuống thì chàng ngủ liền. Cẩm Vân tuy cũng hơi mệt song một là vì nhà lạ chỗ, hai là vì nàng nghe nói hồi hôm đó hoài, nên nàng nằm thao thức cho đến quá nửa đêm mệt mỏi quá rồi nàng mới ngủ quên được.

Sáng bữa sau, lối tám giờ vợ chồng anh Chánh Tâm mới thức dậy mà rửa mặt gỡ đầu rồi thấy vợ chồng Hương bộ Huỷnh đã dọn cơm ăn. Cẩm Vân cười mà nói rằng: "Ăn cơm gì mà sớm dữ vậy!" Vợ Hương bộ Huỷnh đáp rằng: "Trưa rồi chớ sớm. Mợ nấu rồi nãy giờ, mắc đợi hai cháu thức dậy, chớ mỗi bữa thì đã ăn cơm lâu rồi".

Chánh Tâm cũng cười và ngó vợ mà nói rằng: "Ở ruộng họ ăn cơm sớm lắm, sớm mai ăn lối bảy giờ rưỡi tám giờ ". Món ăn không nhiều, lại kho, nấu không giống như trên Sài Gòn, Chợ Lớn, gạo không trắng, cá không lớn nhưng vợ chồng Chánh Tâm ăn cũng ngon. Ăn cơm rồi Hương bộ Huỷnh với Chánh Tâm rủ nhau đi coi ruộng. Cẩm Vân đòi đi theo, Chánh Tâm không cho chàng nói rằng: "Trời nắng quá, lại phải đi bộ theo bờ ruộng, có chỗ phải lội sao nổi."

Cẩm Vân ở nhà buồn, nàng bèn đi vòng ra sau vườn mà chơi. Xuống tới nhà dưới nàng thấy thằng Thu với một đứa nhỏ, chừng mười ba mười bốn tuổi, là đứa mà nàng đã thấy ôm rơm đi trong chuồng trâu chiều hôm qua, đương ngồi ăn cơm. Nàng bước lại gần thì thấy hai đứa đang ăn cơm với mắm cá sặt, chớ không có vật chi hết, mà chúng nó ăn coi ngon lắm. Nàng hỏi thằng Thu rằng:

- Anh ăn cơm mà không có cá thịt chi hết thì no sao được?

- Bẩm no chớ. Thuở nay ăn cơm cũng như vầy, nếu không no thì chết còn gì.

- Vậy hồi nãy đồ ăn còn nhiều quá. Sao anh lại không lấy mà ăn?

- Bẩm không được. Thím Hương rầy chết, ai dám lấy. Cẩm Vân đi nới ra cửa sau nữa, thì thấy hai bên có hai vựa lúa lớn, lợp bằng ngói, vì chưa tới mùa, nên vựa trống trơn. Nàng đứng mà nhắm ra sau vườn thì vườn không bao lớn, chung quanh trồng tre, ở giữa trồng lộn xộn, chuối có, cau có, cam xành có, mà thứ nào cũng xơ rơ xác rác, không hàng không liếp.

Nàng đứng chơi một hồi, rồi trở vô nhà, cậy vợ Hương bộ Huỷnh dắt đi chơi lối xóm đặng cho nàng thấy bề ăn chốn ở của kẻ thôn quê. Vừa mới ra khỏi cửa ngỏ, thì nàng thấy có hai người đàn bà Thổ với ba đứa con nít đang nhoi dưới vũng nước mà dắt cá, đàn bà thì mặt mày đen thui, mình mẩy lắm lem, còn con nít thì ở truồng ở lổ, tay chơn ốm nhách, cặp mắt chau vau (27). Đi khỏi cái vũng ấy, thì tới một cái nhà lá nhỏ, trong nhà có một bà già chừng sáu chục tuổi, tóc bạc da dúm ở trần trùi trụi, đang đứng giả gạo. Cẩm Vân thấy vậy bèn chắt lưỡi lắc đầu mà than rằng: "Già đến rừng tuổi đó mà còn cực khổ quá!".

Đi được một khúc đường nữa, lại có một nhà lá ba căn, cửa xệu xạo, vách xịch xạt. Trước sân có chất một đống chà khô, có một người đàn bà, mặc áo vải dốc mốc (28) không biết cho màu gì, mà tay áo cụt tới cánh chỏ, vạt áo rách ten ben, đang đứng bẻ chà đặng ôm vô mà chụm. Gần đó một con gà mái ô (29), dắt một bầy gà con, chơn bươi dốc chuối, miệng kêu túc túc, dựa cửa có bốn đứa con nít, đứa lớn hơn hết chừng cười tuổi, đứa ngồi đứa đứng mà chơi, đứa ở truồng, đứa ở trần, mà đứa nào mặt mày cũng tèm lem. Trong nhà có một người đàn ông, trạc chừng bốn chục tuổi, đầu tóc rối nùi, mặt mày nhăn nhíu, quần áo lang thang đương ngồi tại đầu ván mà coi sắp nhỏ chơi. Ngươi ấy thấy vợ Hương bộ Huỷnh đi ngang, thì lật đật đứng dậy nước ra cửa mà chào.

Vợ bộ Huỷnh day lại nói với Cẩm Vân rằng: "Thằng nầy là thằng tá điền của cháu. Nó làm một trăm công". Cẩm Vân đứng lại ngó vô nhà, thì thấy trong nhà có cái bàn thờ mà trên bàn trống trơn không có chơn đèn lục bình chi hết. Chính giữa có lót một miếng ván dầu, bên tay mặt có để một cái chõng, còn bên tay trái thì có giăng một cái vỏng, gần đó thì lại có chất cày bừa lộn xộn. Sấp nhỏ đứng dậy hết mà ngó Cẩm Vân. Người đàn bà để chà đó lần lần đi vô nhà. Vợ Hương bộ Huỷnh chỉ Cẩm Vân mà nói với người tá điền ấy rằng: "Dâu của chị Tổng đó đa. Vợ chồng nó mới xuống hồi hôm."

Người tá điền bước ra sân chắp tay xá Cẩm Vân và mời nàng vô nhà. Cẩm Vân cười và chỉ mấy đứa nhỏ mà nói rằng:

- Con của chú đó phải hôn?

- Thưa phải.

- Sao chú không bận áo bận quần, tắm rửa sạch sẽ, để chúng nó ở trần truồng dơ dáy dữ vậy?

- Thưa, nghèo quá, vợ chồng tôi mắc lo làm ăn, có ở không đâu mà săn sóc. Mấy đứa nhỏ nghe hỏi tới chúng nó, đứa thì đi lại đứng bên cha, đứa thì chạy ra nắm áo mẹ. Cẩm Vân thò tay lấy tiền ra phát cho mỗi đứa một cắc bạc. Đứa lớn đưa tay mà lấy, mặt mày vui cười; đứa nhỏ thì sợ, nên thụt tay rút cổ. Người mẹ xúi sấp con rằng: "Cám ơn cô đi con". Sấp nhỏ cứ đứng lặng thinh. Cẩm Vân cười rồi từ mà đi.

Cẩm Vân muốn đi nữa, ngặt vì trời nắng gắt mà nàng quên đem dù nên phải đi về.

Hồi chiều hôm qua, mới xuống tới nhà cũ của cha mẹ chồng, thì nàng vui mừng lắm. Bữa nay nàng đi chơi nàng thấy bầy ăn ở của con nhà nghèo ở ruộng, thì nàng cảm xúc, nên trong lòng rất bàng hoàng. Nàng nằm chèo queo gác tay lên trán mà suy nghĩ hoài. Đến trưa Hương bộ Huỷnh với Chánh Tâm đi về, Hương bộ Huỷnh nói với Chánh Tâm rằng: "Cháu thấy ruộng nương như vậy đó. Thiệt là thất, chớ phải cậu nói thêm hay sao. Ruộng như vậy, làm sao mà góp lúa cho đủ được".

Chánh Tâm châu mày mà đáp rằng: "Cậu nói kỳ quá! Làm tá điền may trúng mùa thì nhờ, rủi thất mùa thì chịu, chớ trúng mùa họ ăn rồi thất mùa họ bắt mình chịu hay sao? Không được đâu. Cậu phải ráng mà góp cho đủ; nếu cậu góp thiếu má tôi rầy chết đa". Hương bộ Huỷnh ngồi buồn xo.

Tới bốn giờ chiều, mà ăn cơm nước đã xong rồi hết. Chánh Tâm rủ vợ đi ra ngoài ruộng chơi. Hai vợ chồng thủng thẳng dắt nhau đi theo bờ qua Ất Ếch. Cẩm Vân ngó lên phía đồng Cây Cách thì đồng ruộng minh mông, chạy dài lên cho tới mé giồng An Trường Định. Chỗ đất sâu lúa chưa trổ thì màu xanh lặc lìa. Chỗ lúa đương trổ thì coi màu xám xám. Còn mấy đám lúa sớm, đã chín rồi, nên màu coi vàng vàng. Cách xa xa, thấy có một người đầu đội nón lá đi thăm ruộng về, mình mẩy lấm lem. Ở đầu giồng, có một đứa nhỏ ngồi trên lưng trâu hát nghe ráo rích.

Cẩm Vân ngắm cảnh động lòng nên nàng đứng buồn hiu. Chánh Tâm ngó mặt vợ rồi nắm tay mà hỏi rằng:

- Sao em buồn dữ vậy?

- Thuở nay em không có xuống ruộng. Em xuống đây từ hồi sớm mơi đến bây giờ em buồn quá.

- Em có buồn, thôi thì sáng mai mình về.

- Không phải tại ruộng làm cho em buồn đâu. Ở đây có các cảnh thanh tịnh em ưa lắm chớ.

- Vậy chớ em buồn giống gì?

- Em buồn là vì em thấy con nhà nghèo họ cực khổ em thương quá. Họ cũng là người như mình, mà mình ăn sung mặc sướng nhà cao áo tốt, còn họ quần áo lang thang, nhà rách vách nát, em thấy bề ăn ở của họ em chịu không được.

- Tại họ nghèo thì họ phải cực chớ.

- Bởi vậy nên em mới thương họ. Chớ chi em giàu có lớn, em cho họ tiền bạc đặng họ cất nhà cất cửa, may áo quần tử tế hết thảy em mới vui.

- Trời ôi! Chính phủ kia làm cũng không được huống chi là mình. Em giàu đến bực nào em cũng không nuôi hết dân trong nước nổi.

- Nếu nuôi hết không nổi thì em nuôi nội mấy người trong xóm, trong làng của em. Từ nhỏ chí lớn anh có đi đến nhà mấy người tá điền anh chơi lần nào hay không?

- Có chớ.

- Hồi sớm mơi em đi chơi với mợ Hương bộ, em có ghé nhà một người tá điền của mình. Em thấy hai vợ chồng người ấy ăn nói thiệt thà quá, mà vì nghèo khổ quần áo rách rưới, còn sấp con một bầy thì ở truồng ở trần, thiệt em đứt ruột. Người ta như vậy đó rủi năm nay gặp thất mùa, mà anh làm gắt, hễ gặt được bao nhiêu anh lấy hết, rồi vợ con người ta biết lấy chi mà ăn.

Chánh Tâm đứng suy nghĩ một hồi rồi vỗ vai vợ mà nói rằng: "Thôi em đừng có buồn. Để chừng tới mùa góp lúa, qua liệu mà xin với má chế giảm cho họ".

Cẩm Vân đương buồn, mà nàng nghe chồng nói như vậy, thì nàng đổi buồn ra vui, liếc mắt ngó chồng rất hữu tình và đáp rằng: "Anh ở được như vậy, thì em vui lắm".

Vợ chồng thơ thẩn ngoài đồng mà hứng gió nhắm cảnh cho đến gần tối mới trở về. Cẩm Vân ý muốn ở dưới ruộng mà chơi, ngặt vì khi ra đi mẹ chồng không mạnh giỏi nên chơi có vài bữa rồi nàng thúc chồng về. Khi sửa soạn đồ đạc mà về, Cẩm Vân kêu thằng Thu với thằng nhỏ giữ trâu mà cho mỗi đứa hai đồng bạc. Hai đứa nhỏ nó mừng quýnh. Vợ Hương bộ Huỷnh ngó trân trân rồi nói với hai đứa bé rằng: "Nè, để dành, chớ đừng có xài bậy hết đa". Thằng Thu cười và nói rằng, để dành đặng may quần áo mới ăn Tết, chớ dễ xài hôn.

Xem Tiếp Chương 7 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)

Tố Nga Làm Phước

Từ ngày Lý Chánh Tâm thôi học về ở nhà, chàng mảng đỏng đảnh (30) với mẹ hoặc dan díu với vợ, mà đã gần tròn năm rồi. Qua đến tháng mười một Tây năm sau, các Nhựt trình Tây Nam ở Sài Gòn báo cáo cuộc hội chợ ở Hà Nội mới mở lần thứ nhứt, và cổ động khuyên bực tài gia phú hộ ở Việt Nam hãy ra Bắc việt mà xem. Hội chợ trước cho biết thổ sản cùng đồ công nghệ trong nước, sau kết dây thân ái người làm cho Nam Bắc một nhà.

Chánh Tâm muốn dắt vợ đi coi chơi. Tối lại chàng bàn tính với vợ thì Cẩm Vân nói rằng: "Mình đi chơi sung sướng, còn bỏ má ở nhà vậy sao phải. Như anh thưa với má, mà má chịu đi với mình, thì em mới dám đi."

Chánh Tâm thưa với mẹ, thì mẹ cũng muốn đi chơi lắm, ngặt vì lúc ấy đã gần với mùa góp lúa, nếu Chánh Tâm đi mà bà cũng đi nữa, thì có ai ở nhà mà coi góp lúa. Tố Nga thấy mẹ không đi thì nàng xin mà đi với vợ chồng Chánh Tâm, Bà Tổng nói rằng: "Nếu bây dắt nhau đi hết, bây bỏ tao ở nhà một mình tiu hiu hay sao? Rồi nữa nào đây tao về Láng Thé thăm ruộng ai mà coi nhà trên nầy?".

Tố Nga nghe mẹ nói như vậy, nàng không dám đòi đi nữa. Cẩm Vân ái ngại nên nàng cũng không dám đi. Chánh Tâm sữa soạn áo quần rồi mua giấy tàu mà đi một mình.

Chánh Tâm đi được ba bốn ngày, bà Tổng bèn tính về Láng Thé mà thăm ruộng. Tố Nga nói với Cẩm Vân không nỡ để cho mẹ đi một mình, mới phân nhau, chị thì ở nhà coi nhà, em thì theo mẹ mà phục sự, con Nên cũng theo bà Tổng mà phụ với Cẩm Vân.

Bà Tổng với Cẩm Vân đi hồi sớm mơi, thì buổi chiều Tố Nga được một tờ dây thép của chồng ở dưới Mỹ Tho đánh lên nói rằng, đau nặng biểu nàng phải xuống lập tức cho chàng thấy mặt rồi chàng có chết.

Tố Nga được dây thép hồi ba giờ chiều. Nàng coi rồi liền quăng tờ dây thép trên bàn quần quằn không chịu đi. Nàng nói thầm một mình rằng: "Nhơn nghĩa gì đó mà cần phải thấy mặt, chết đâu thì chết phứt đi cho rảnh. Chết rồi ta xuống ta chôn".

Nàng bỏ đi vô mùng mà nằm. Ban đầu thì nàng nhứt định không đi, mà nàng nằm một hồi nàng nghĩ lại dầu không thương cũng là nghĩa vợ chồng. Đã biết chồng mình có ở quấy với mình nhiều, theo người ta thì họ đã xin để bỏ từ lâu rồi. Vì mình không nỡ phụ lời của cha trối nên mình mới dây dưa như vầy. Mà ai quấy thì họ chịu, mình phải thì mình phải giữ cho tròn. Tuy mấy năm nay chồng mình ở với mình không có nhơn nghĩa chi hết, song hôm nay nó đau nặng gần chết, nó xin mình về một chút cho nó thấy mặt; nếu mình không đi té ra mình cũng mang tiếng bất nghĩa như chồng còn gì.

Tố Nga nghĩ như vậy rồi nàng vùng ngồi dậy, đi thay áo đổi quần, tính đi Mỹ Tho. Nàng kêu thằng Điệu với con Lại ra mà dặn ở nhà phải coi nhà, tối phải coi đóng cửa nẻo cho chặt chịa nàng lại mở tủ sắt lấy năm tấm giấy săn xếp lại bỏ vô bóp rồi lên xe kéo ra nhà ga mà đi xe lửa. Nàng vừa tới chợ đủi thì thấy xe lửa bốn giờ hai mươi đã chạy ngang, thổi súp lê inh ỏi.

Chuyến xe lửa nầy là chuyến chót, không chuyến nào đi Mỹ Tho nữa. Tố Nga nấy làm bối rối nên quay xe trở về nhà. Ban đầu nàng tính để chờ chuyến xe khuya rồi sẽ đi. Mà nàng đi vô đi ra, trong lòng bứt rứt, nàng lại tiếc chớ chi mà mới được dây thép, nàng đừng giận lẩy, sửa soạn mà đi liền thì khỏi trễ xe như vầy. Nàng lo tính hoài, nằm ngồi không yên.

Gần năm giờ chiều con Lại dọn bưng cơm lên. Tố Nga nóng nảy quá, chờ đến khuya không được, nàng mới sai thằng Điệu đi kiếm một cái xe hơi lô ca xông mà hỏi giá đi Mỹ Tho có lại là bao nhiêu. Nàng ăn cơm trưa rồi thì thằng điệu về thưa rằng, có cái xe hơi ở phía chợ đủi, còn mới tinh, chủ xe nói như xuống Mỹ Tho mà về trước mười hai giờ khuya thì ăn hai mươi lăm đồng, còn như ở tới sáng mới về thì ăn ba chục đồng. Tuy Tố Nga chê giá mắc, song nàng biểu thằng Điệu chạy kêu xe hơi đem lại lập tức cho nàng đi. Nàng muốn biểu thằng Điệu hoặc con Lại đi với nàng, mà rồi nàng nghĩ nhà rộng minh mông, không biết chừng mình phải ở luôn dưới Mỹ Tho, nếu dắt một đứa theo thì một đứa ở nhà không tiện, bởi vậy chừng xe hơi đem tại, nàng lên xe đi một mình, không dắt đứa nào theo hết.

Vừa mới đỏ đèn thì Tố Nga xuống tới Mỹ Tho. Nàng chỉ đường cho xe hơi chạy tại đậu ngay căn phố của Lê Phùng Xuân ở. Xe vừa ngừng, nàng lật đật leo xuống. Nàng dòm vô nhà thì thấy nhà mở cửa tác hoác, có đốt một cái đèn leo loét để trên bàn, mà không thấy dạng người nào hết. Nàng bước vô vừa dặn đèn lên cho sáng, thì Phùng Xuân ở đâu đàng xóm chạy về, mình mặc áo sơ mi quần lãnh đen, chơn mang guốc, tóc xấp xơ xấp xải, miệng cười ngỏn ngoẻn và hỏi rằng: "Mình mướn xe hơi mình đi hay sao? Sao không đi xe lửa?"

Tố Nga tức giận nghẹn họng, đứng ngó chồng rồi hỏi lại rằng:

- Thầy đau gần chết vậy hả. Thầy quá quắc lắm! Vậy mà dám đánh dây thép nói gần chết chớ!

- Tội nghiệp tôi lắm mình ôi! Tôi sống đây chớ cũng như chết rồi. Cha chả tôi nguy lắm! Nếu phen nầy mà mình không cứu tôi, chắc là tôi phải chết, chớ sống không được. Mình ngồi xuống đó mình ngồi rồi tôi nói chuyện cho mình nghe.

- Tôi biết chuyện của thầy rồi, thầy đừng có nói mà thất công. Thầy không có tiền đi đánh cờ bạc, không có tiền phụ cấp cho đĩ, nên đánh dây thép gạt tui xuống đặng xin tiền, chớ không có chuyện chi hết.

- Không phải vậy đâu! Mình ngồi đó mà, mình ngồi tôi nói mới hết chuyện. Mình cứ nói tôi cờ bạc hoài, tội nghiệp tôi quá. Tôi đã hứa với mình tôi không chơi nữa. Thiệt hơn hai năm nay tôi có chơi bời gì đâu. Không tin mình hỏi hết mấy thầy ở đây Mỹ Tho nầy mà coi. Mình ngồi chớ.

Phùng Xuân kéo ghế và nắm tay Tố Nga mà biểu ngồi. Tố Nga ngồi cắn móng tay, mắt ngó đèn mà không thèm ngó tới chồng. Phùng Xuân ngồi một bên, bộ coi buồn thảm lắm. Chàng chống tay trên trán và ứa mắt mà nói rằng: "Tôi làm đàn ông mà theo xin tiền của vợ hoài nghĩ thiệt là xấu hổ lắm. Mình giận tôi cũng phải. Tôi đâu dám trách mình. Trước khi tôi đánh dây thép cho mình, lương tâm tôi nó cắn rứt tôi lung lắm. Vì ngặt quá, nên tôi phải liều mạng, chớ thiệt tôi có muốn làm cực lòng mình làm chi. Để tôi nói cho mình nghe: hơn hai năm nay tôi không dám chơi bời chi hết. Mà vì hồi trước trước tôi dại, tôi chơi lỡ, nên có thiếu người chút đỉnh. Hai năm nay tôi lần hồi tiện tặn trả cũng gần hết nợ rồi. Còn có một chủ, là hai Hoành ở gần bên Chợ Củ, tôi thiếu nó hai trăm đồng. Mấy năm nay tôi trả tiền lời mạt kiếp, mà năm nay nó lại làm gắt, phải trả vốn. Tôi xin góp nó không chịu. Nó vô đơn trong toà án kiện tôi. Toà lên án định tôi phải trả vốn lời ba trăm nếu không chủ nợ được phép giam thâu. Hôm qua Trưởng Toà đã rao án cho tôi rồi. Tôi kỳ ba bữa tôi trả. Đến sáng mai mãn kỳ, nếu tôi không trả, thì nó giam thâu. Tôi chạy về trên nhà tôi lạy ông già mà xin tiền. Ông già bị bà dì ghẻ tôi bả đốc, nên ổng rượt đánh tôi, không cho đồng nào hết. Tôi phải chết! Bây giờ tiền bạc đâu có mà trả! Mà đến mai nầy, nếu tôi không trả thì ở tù, hễ ở tù thì mất chức. Làm người mà đến ở tù mất chức, thì thà là chết phứt cho rảnh chớ sống nữa làm gì".

Phùng Xuân nói tới đó rồi chàng khóc rấm rức. Tố Nga thấy vậy thì cười và nói rằng: "Thầy làm thì thầy chịu, chớ thầy nói với tôi làm chi? Có phải tôi làm nợ cho thầy sao, mà bây giờ trách tôi".

Phùng Xuân vừa khóc vừa nói rằng: "Tôi đâu dám trách mình. Tôi nói cho mình hiểu cái nguy của tôi mà thôi chớ".

Tố Nga ngồi lặng thinh một hồi rồi nàng bước ra cửa mà đứng. Phùng Xuân cứ ngồi chống tay trên ván mà khóc. Cách một hồi nàng trở vô hỏi rằng:

- Thầy có bao nhiêu chuyện đó hay là còn chuyện gì nữa, thì nói phứt đi, đặng tôi về cho sớm, kẻo bỏ nhà ở trển không có ai. Má mắc đi dưới ruộng.

- Mình ở dưới nầy mà ngủ rồi sáng sẽ về không được hay sao?

- Không được. Nhà cửa ở trển bỏ hay sao.

- Tôi không còn chuyện gì nữa. Tôi có một cái nguy đó, như mình có nghĩ tình vợ chồng, mình cứu tôi, thì tôi mang ơn; nếu mình không thương, mình bỏ cho tôi chết thì tôi cũng không trách, vì tôi cũng biết việc tôi làm thì tôi phải chịu, lại tôi cũng đã nhờ mình nhiều rồi, bây giờ tôi đâu dám mở miệng nữa.

Tố Nga ngồi suy (31), coi gương mặt thì biết trong trí nàng bối rối lắm. Một lát nàng châu mày đứng dậy bỏ đi ra ngoài trước. Một lát nàng thủng thỉnh trở vô đứng ngó chồng. Đồng hồ gõ tám giờ, Tố Nga bèn hỏi chồng rằng:

- Hồi nãy thầy nói số nợ vốn lời phải trả bao nhiêu?

- Gần ba trăm.

- Thầy có được trăm nào hay không?

- Có đâu!

- Tôi cũng ráng làm phước mà cứu thầy một lần nữa. Thầy ở quấy với tôi, thì tôi cũng để cho ông trời phạt thầy, chớ tôi không nỡ bất nhơn.

Tố Nga nói và móc bóp lấy ra ba tấm giấy săn mà để trên bàn. Nàng đội khăn lên và nói nữa rằng: "Đó, tôi cho thầy ba trăm đồng bạc đó cho thầy trả nợ, mà biết rằng, đó là tôi làm phước cho thầy khỏi ở tù mất chức, chớ không phải tôi vì tình nghĩa chi đâu. Thôi tôi về a, khuya rồi".

Nàng nói dứt lời rồi bước ra cửa. Phùng Xuân lấy bạc cầm trong tay rồi đi theo mà nói rằng: "Tôi cám ơn mình lắm. Biểu ở ngủ rồi sáng sẽ về, đi đêm hôm cực khổ quá. Mình ăn mì ăn cháo gì hôn? Để tôi biểu trẻ đi mua cho mà ăn rồi sẽ về." Tố Nga đáp rằng: "Thôi thôi, tôi mới ăn cơm rồi tôi đi đây. Thầy vô đi. Tôi về a." Nàng bèn mở cửa xe hơi bước lên, rồi sốp-phơ vặn đèn đạp máy, xe thủng thẳng rút chạy. Phùng Xuân đứng ngó cho xe chạy khuất rồi chàng phành ba tắm giấy săn mà coi, miệng chúm chím cười.

Trăng trong, gió mát, xe hơi chạy vù vù. Người sốp phơ ngồi phía trước cầm tay bánh, hễ gần qua mấy khúc quanh thì bóp kèn kêu te te, có một thằng nhỏ chừng mười lăm, mười sáu tuổi, ngồi một bên mặc áo thun, đầu đội kết trần, vì nó ngủ gục, nên đầu gật qua ngoẻo lại.

Tố Nga ngồi phía sau có một mình, ngó tới trước thì đèn xe chiếu đường lộ một lằn sáng hoắc còn dòm qua hai bên thì bóng trăng dọi đồng ruộng chỗ xám xám, chỗ vàng vàng. Nàng nhắm cảnh xinh lịch, mà trong lòng nàng không biết vui, vì trí nàng đang giận thói chồng giả dối cứ gạt gẫm mà rút rỉa tiền bạc hoài, lòng nàng đương tủi phận vô duyên, kiếp trước có tội lỗi gì mà trời lại khiến gặp chồng vô tình vô nghĩa như vậy.

Xe chạy vùn vụt, mới qua đò Tân An đó, rồi kế tới đò Bến Lức. Tuy qua mấy nơi hiểm trở, thì Tố Nga ngồi hồi hộp phập phồng, song khỏi mấy chỗ ấy rồi, xe bắt xăng chạy dong, thì nàng lại giận chồng tủi phận. Qua khỏi xóm Bình Chánh chừng ba khoảng dây thép, xe đương chạy vù vù, nàng đương buồn duyên nợ, thình lình thấy phía trước mặt có một cái xe hơi màu xám cụng đầu vào cột dây thép, cột cong queo, xe tan tành, lại có một người trai chận giữa đường, đưa hai tay mà cản. Sốp phơ của Tố Nga, buông ga săn, đạp nhấp thắng, xe hết trớn, chạy dịu dịu rồi ngừng ngang cái xe đụng đó, Tố Nga không hiểu có việc gì, nên ló đầu ra mà hỏi rằng: "việc gì vậy?".

Người đứng cản xe đó đáp rằng: "Xe tôi ở trên Sài Gòn đưa họ đi Mỹ Tho, chạy với đây vùng nổ bánh trước, tôi bẻ không kịp, xe tạt vô cột dây thép, hư thùng nước, bể đèn pha, gãy hết một bánh. Tôi không sao, rủi cho thầy đi xe của tôi bị bịnh nhiều quá. Xin cô làm ơn chở giùm thầy lên Sài Gòn đặng kiếm thầy thuốc băng bó cho thẩy".

Tố Nga thấy có một người mặc quần áo trắng đương ngồi trên lề đường, hai tay ôm đầu. Nàng lật đật mở cửa xe leo xuống, rồi bước lại gần mà coi. Nhờ bóng trăng tỏ rạng, nên nàng thấy rõ người bị bịnh mặc đồ tây u-oe trắng, mà bên tay mặt có kết một miếng nỉ đen bao vòng cánh tay. Nàng không biết bịnh nặng nhẹ thể nào, song thấy máu chảy ướt mặt, lại dính tay áo, trước ngực và ống quần đỏ lỏm, thì nàng kinh tâm hồi hộp nên lật đật hỏi rằng: "Thầy bị bịnh nhiều ít? Trong mình có sao hay không thầy?".

Thầy ấy đáp nho nhỏ rằng: "Không có sao. Xin cô làm ơn cho tôi có giang xe trở nền Chợ Lớn đặng tôi nằm nhà thương". Tố Nga gặc đầu và nói lia lịa rằng: "Được, được". Nàng liền day lại mà nói với người sốp phơ của nàng rằng: "Anh làm ơn chở giùm thẩy một chút, nghé. Người ta có bịnh tội nghiệp".

Người sốp phơ của nàng mới phụ với người sốp phơ xe bị đụng, mà đỡ thầy nọ đứng dậy rồi dắt lại xe. Họ muốn để thầy ngồi phía sau, thầy không chịu xin để thầy ngồi dựa bên sốp phơ. Lúc ấy Tố Nga đi coi số cái xe bị đụng, chừng nàng trở lại nghe thầy nọ đòi ngồi phía trước, thì nàng nói rằng: "Không, không để thầy ngồi phía sau được mà. Ngồi phía sau rộng rãi hơn".

Hai người sốp phơ kiềm dắt thầy nọ lại phía sau, Tố Nga đứng sớ rớ gần đó, bị tay thầy nọ quẹt trúng nhằm lỗ tai phía trái, nên lật đật bước dan ra. Đỡ thầy nọ lên ngồi rồi, Tố Nga sữa soạn lên xe, mà nàng vừa bước lại cửa thì nàng đứng dụ dự, rồi kêu thằng sốp phơ phụ mà biểu lên ngồi một bên đặng đỡ thầy, còn nàng thì nàng nước lên ngồi dựa sốp phơ ở phía trước.

Xe sửa soạn chạy, thì thầy ấy vùng nói rằng: "Ý! Còn cái va ly! Lấy giùm cái va ly của tôi, chút". Người sốp phơ kia lật đật chạy đi xách cái va ly và ôm cái áo mưa với cái nón trắng có quấn băng nỉ đen, mà bỏ qua xe bên nầy rồi Tố Nga mới biểu xe chạy.

Chẳng hiểu người sốp phơ thấy xe của người ta bị rủi ro mà giựt mình, hay là tại cớ chi khác, mà từ đây xe chạy êm ái, nhứt là tới mấy khúc quanh, hoặc qua cầu thì chạy rờ rờ, chớ không chạy vùn vụt nữa.

Tố Nga đương ngồi suy nghĩ sự đi xe hơi rủi ro thình lình sốp phơ cậy nàng day lại mà hỏi thầy bị bịnh coi muốn vô nhà thương nào. Tố Nga bèn day mặt ra phía sau mà hỏi rằng:

- Thầy muốn vô nhà thương nào, thầy nói cho anh sốp phơ biết, đặng chừng tới Chợ Lớn ảnh đưa luôn thầy lại đó.

- Tôi muốn vô nhà thương Chợ Rẫy. Cha chả, mà trong va ly tôi tiền bạc nhiều quá, vô nhà thương ban đêm, không biết có gặp ông quan thầy đặng tôi gởi cho ổng hay không.

- Thầy muốn cho bà con hay thì thầy chỉ nhà rồi tôi kêu giùm cho.

- Tôi không có bà con trên nầy.

- Thầy ở đâu?

- Tôi ở dưới Cần Thơ.

- Nếu thầy có tiền bạc trong va ly nhiều mà không có bà con đặng gởi cho người cất giùm rồi sẽ nằm nhà thương thì làm sao? Thầy bịnh hoạn, vô nhà thương, không ai giữ giùm, họ lấy hết còn gì.

- Biết làm sao bây giờ! Có lẽ tôi gởi cho quan thầy thuốc được.

- Ban đêm sợ không có quan thầy ở đó chớ. Thôi để tôi chở thầy lại bót cái (32), thầy khai sự xe đụng cho ông Cò hay, thầy gởi tiền bạc lại cho ổng giữ giùm rồi sẽ đi nằm nhà thương. Làm như vậy khỏi sợ chi hết. Được hôn?

- Thưa được. Cô tính như vậy thì phải lắm.

Xe lên tới Chợ Lớn, Tố Nga biểu sốp phơ chạy thẳng lại bót cái. Nàng khuyên thầy nọ ngồi trên xe, nàng chạy riết vô bót cho lính hay. Lính đi báo với ông Cò. Ông Cò liền đi với Tố Nga mà ra xe.

Thầy nọ thấy ông Cò thì thầm tiếng Tây, thuật việc xe đụng, tỏ sự Tố Nga chở giùm và xin gởi tiền bạc áo quần trong va ly đặng vô nhà thương. Tố Nga đứng nghe thầy nói chuyện với ông Cò, vì nàng hiểu tiếng Tây chút đỉnh, nên nàng khen thầy nói giọng chẳng khác là Tây.

Ông Cò biểu lính đỡ thầy xuống rồi dắt vào bót còn ông thì dắt va li đi sau bưng . Ông lại ngoắt Tố Nga mà biểu đi nữa. Vô bót rồi, lính đỡ thầy nọ ngồi ghế. Ông Cò nhắc một cái ghế khác mà mời Tố Nga ngồi, rồi ông mới khám vít tích của người bịnh. Nhờ có đèn khí. Tố Nga mới thấy mặt tỏ rỏ. Thầy là một người trai, chừng hai mươi bốn, hai mươi lăm tuổi, bộ tướng hùng vĩ, diện mạo khôi ngô lắm. Ông Cò coi thì thấy trên đầu có một vít chừng bằng đồng bạc, vì vít ấy nên máu chảy ướt mặt. Ngón tay trái sưng tù tù. Đầu gối mặt tróc da chảy máu, còn đầu gối trái thì bầm đen.

Ông Cò coi rồi bèn nói bịnh không có chi nặng. Ông Cò mở va ly ra lấy đồ mà biên. Có một hộp bánh mì, ông dở ra đếm hai trăm tấm giấy săn. Ông ngó thầy nọ mà cười rồi ôm cái hộp lại bàn ngồi lập vi bằng. Ông hỏi tới Tố Nga thì nàng khai rằng: "Tôi là Lý Tố Nga, ở đường Thuận Kiều, số 112 ngoài Sài Gòn".

Thầy nọ nghe nàng khai thì ngước mặt ngó nàng. Ông Cò ngồi viết, thầy nọ ngồi liếc mắt ngó Tố Nga hoài. Cách một hồi thầy nói với nàng rằng: "Tôi cám ơn cô quá, biết làm sao mà đền ơn cho cô được. Để tôi mạnh rồi tôi đến nhà mà cám ơn cô. Tôi nhớ chỗ ở của cô rồi, 112 đường Thuận Kiều".

Tố Nga cười và đáp rằng: "Việc nhỏ mọn có chi đâu mà thầy ngại. Ai cũng vậy hễ đi đường gặp nguy hiểm thì phải cứu người ta chớ ". Ông Cò làm giấy xong rồi mới biểu thầy nọ ký tên và xin Tố Nga đứng chứng giùm. Ông cũng làm mà trao cho thầy một lá biên lai nhận lãnh giữ đồ đạc với hai trăm tấm giấy săn cho thầy. Các việc xong rồi ông dạy một người biện chà kêu xe đưa vào nhà thương ở Chợ Rẫy, đặng cho Tố Nga khỏi nhọc lòng nữa.

Tố Nga từ Ông Cò và thầy nọ mà về. Thầy lật đật đưa cho nàng một lá danh thiệp mà nói rằng: "Xin cô vui lòng nhận lãnh danh thiệp của tôi làm kỷ niệm sự cô làm phước bữa nay đây. Thiệt tôi cảm ơn cô lung quá". Tố Nga bối rối, không biết sao mà trả lời, nên thò tay lãnh danh thiệp của thầy nọ rồi cúi đầu chào mà bước ra rửa bót. Tố Nga về nhà kêu cửa bước vô rồi dòm đồng hồ thì đã mười một giờ rưỡi. Nàng thay đổi quần áo, mới thấy cái khăn lụa của Cẩm Vân rô đê bìa giùm cho nàng, có dính một bệt máu bằng ngón tay tại chổ tai, phía bên tay trái. Ống quần trắng của nàng bên phía chưn trái, cũng có máu dính năm đóm, mỗi đóm chừng bằng một hột tiêu. Nàng đem lại gần đèn mà coi rồi chúm chím miệng cười.

Nàng kêu thằng Điệu mà dạy phải coi đóng cửa chặt chịa rồi sẽ đi ngủ. Còn nàng, thì nàng rửa mặt cho mát mẽ, rồi lại ván têm một miếng trầu mà ăn. Nàng móc trong túi ra tấm danh thiệp của thầy nọ ra mà coi thì thấy đề như vầy.

LỮ TRỌNG QUÝ

Ingénieur des Arts et Métiers.

Négociant en paddy.

CẦN THƠ

Tố Nga coi rồi, nàng nói thầm một mình rằng: "Té ra thầy nầy học ở bên Tây, có bằng cấp Bác vật kỹ sư, bây giờ buôn bán lúa. Hèn chi thẩy đi đường mà tiền bạc nhiều dữ. Chắc thẩy đi bán luá về chớ gì. Phải mà thầy không gặp mình, thẩy nằm ngoài trời một đêm nay chắc thẩy chết, mà dẩu thẩy không chết thì có lẽ họ cũng giựt cái va ly của thẩy".

Nàng ngồi đó hoài, miệng nhai trầu nhóc nhách, tay cầm tấm danh thiếp, tay chống dựa lên bàn, mắt nhắm mắt mở lim dim; đến một giờ khuya thằng điệu con ại đều ngủ hết, trong nhà quạnh quẽ, ngoài đường vắng teo, mà nàng cũng còn ngồi đó không chịu đi ngủ.

Xem Tiếp Chương 8 Xem Tiếp Chương 14 (Kết Thúc)