Bi kịch nợ công ở Hy Lạp, vì đâu nên nỗi?

KIỀU OANH

06/05/2010 06:16 (GMT+7)

Những ngày này, nguy cơ khủng hoảng nợ công của Athens có thể lan rộng sang các nước khác ở châu Âu đang khiến giới đầu tư toàn cầu như ngồi trên đống lửa. 

Ở Hy Lạp, người dân ồ ạt xuống đường biểu tình phản đối những biện pháp mà chính phủ nước này đã cam kết với Liên minh châu Âu (EU) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) để đổi lấy gói cứu trợ 110 tỷ Euro.

Tờ New York Times cho rằng, thách thức chồng chất mà khủng hoảng nợ đem tới cho Hy Lạp nói riêng và châu Âu nói chung bắt nguồn từ ngày Athens cố công để có được địa vị thành viên của EU. 

Bi kịch ngày nay của Hy Lạp, ngoài việc bắt nguồn từ thói quen tiêu “hoang” của chính phủ nước này, còn có một phần là do tham vọng nhất thể hóa bằng mọi giá của các nhà lãnh đạo châu Âu - những người bị cho là đặt vấn đề chính trị lên trên thực lực kinh tế.

Năm 1981, Hy Lạp đã vội vàng xin gia nhập Cộng đồng châu Âu (hiện nay là EU), sớm hơn các quốc gia giàu có khác như Áo, Phần Lan và Thụy Điển tới 14 năm, và sớm hơn Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha 5 năm. Ở thời điểm đó, Tổng thống Pháp Francois Mitterand đã phản đối sự mở rộng của Cộng đồng châu Âu về phía Nam, vì lo ngại những quốc gia như Hy Lạp chưa đủ điều kiện gia nhập.

Tuy nhiên, những người ủng hộ chủ trương mở rộng khối đã lập luận rằng, kết nối các quốc gia bị xem là có nền dân chủ mong manh như Hy Lạp, Tây Ban Nha, và Bồ Đào Nha vào Cộng đồng châu Âu sẽ là cách tốt nhất để cải thiện nền dân chủ ở các nước này. 

Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng cho rằng, việc đưa Hy Lạp, một quốc gia còn nghèo khó với khoảng cách địa lý xa xôi vào chung một “mái nhà” với các nước Tây Âu giàu có là một “sứ mệnh lịch sử” - theo lời kể của cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp Yannos Papantoniou trên New York Times.

Trong thập kỷ đầu tiên là thành viên của EU, Hy Lạp đã được hưởng những khoản tài trợ hào phóng và nhờ đó vượt qua được nhiều khó khăn kinh tế - chính trị. Tới giai đoạn 1996 - 1997, khi châu Âu chuẩn bị cho ra đời một đồng tiền chung, Hy Lạp đã nhận được nhiều lời mời chào hấp dẫn, trong đó có cả những lời ca ngợi tốc độ tăng trưởng 3% khi đó của quốc gia này là phù hợp với việc sử dụng chung một đồng tiền với các quốc gia khác trong khu vực.

Đối với Athens khi đó, việc gia nhập khu vực sử dụng đồng Euro (Eurozone) vừa là vấn đề danh dự, vừa là sự cần thiết, vì nếu Hy Lạp sử dụng đồng tiền chung, giới đầu cơ tiền tệ sẽ không thể tấn công và nền kinh tế của nước này sẽ có được sự bình ổn. Bên cạnh đó, việc tham gia “câu lạc bộ nhà giàu” Eurozone cũng đồng nghĩa với việc Hy Lạp có thể tiếp cận được với nguồn vốn tín dụng lãi suất thấp.

“Ngay khi xin được gia nhập khối Eurozone, chúng tôi bắt đầu cải tổ hình ảnh của Hy Lạp từ một nước thế giới thứ ba thành một quốc gia có vẻ giống như Thụy Sỹ”, cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp Papantoniou hồi tưởng.

Nhưng Hy Lạp đã phải vượt vô số rào cản mới có được một ghế trong Eurozone. Ở Đức, trước những ám ảnh về siêu lạm phát trong thời chiến tranh, chính phủ nước này đòi hỏi phải đặt ra những tiêu chuẩn thật khắt khe đối với những nước muốn được dùng chung một đồng tiền với họ. Những yêu cầu này bao gồm, thâm hụt ngân sách dưới 3% GDP, nợ công không quá 60% GDP, và lạm phát phải dưới mức 3%.

Vào tháng 12/1996, các quy định cho việc tham gia đồng Euro càng thêm ngặt nghèo khi một văn kiện mang tên Hiệp ước Bình ổn được thông qua. Hiệp ước này ngầm quy định, thành viên nào của Eurozone vi phạm các tiêu chuẩn về lạm chi, nợ công, lạm phát… sẽ phải chịu mức phạt nặng nề. Điều này như một chướng ngại vật quá sức đối với các nước Nam Âu, nơi vẫn bị xem là áp dụng các chính sách tiền tệ và tài khóa lỏng lẻo hơn.

Nước Đức muốn những hình phạt này được áp dụng tự động, nhưng một số nước khác mà đi đầu là Pháp muốn các nhà lãnh đạo của EU ra quyết định. Tuy vậy, từ trước tới nay, chưa một quốc gia nào trong khối Eurozone, kể cả Hy Lạp, bị phạt, dù những quy định của khối vẫn thường xuyên bị hầu hết các nước thành viên vi phạm.

Theo New York Times, về cơ bản, sự ra đời của đồng Euro mang nhiều màu sắc chính trị - điều này đồng nghĩa với việc các quy định có thể được “uốn cong” khi quyết định nước nào được gia nhập. 

Ngay ở thời điểm năm 2000, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã bày tỏ sự quan ngại về tình hinh nợ của Hy Lạp và nhấn mạnh rằng, mức nợ này đã vượt xa trần quy định của Eurozone. Tuy nhiên, Hy Lạp vẫn cố gây áp lực và đã được chấp nhận vào khối Eurozone vào tháng 1/2001, sớm hơn một năm so với mục tiêu của Athens.

Khi đó, trên giấy tờ, Hy Lạp cho thấy họ đã cắt giảm được thâm hụt ngân sách. Và dù chưa giảm được nợ tới mức chuẩn, Athens đã nhấn mạnh vào tiền lệ là một số quốc gia khác như Italy và Bỉ vẫn được gia nhập Eurozone khi chưa đáp ứng được đỏi hỏi về mức nợ chính phủ. Đòi hỏi chính trị về việc giữ yên đồng Euro đã dìm sâu mọi lời chỉ trích về những hành vi “phá trần” này.

“Ở thời điểm đó, đã có những bằng chứng rõ ràng cho thấy, Hy Lạp đưa ra những số liệu không trung thực, đặc biệt là về thâm hụt ngân sách, nhằm đưa ra hình ảnh về tình hình tài chính công của họ ‘đẹp’ hơn thực tế. Nhưng các nhà lãnh đạo châu Âu đã không phản đối. Vì lý do chính trị, họ phải cho Hy Lạp tham gia đồng Euro”, Giáo sư kinh tế học Jürgen von Hagen thuộc Đại học Bonn, Đức, cho biết.

Sau đó, chính những nước “anh cả” trong Eurozone đã vi phạm các quy định về tài khóa. Vào các năm 2002, 2003, và 2004, ngay cả Đức và Pháp đã không tuân thủ được các điều khoản về thâm hụt ngân sách, tạo ra một tiền lệ nguy hiểm.

Tới năm 2004, việc Hy Lạp công bố số liệu kinh tế giả mạo đã rõ như ban ngày. EU đã mở cuộc điều tra đầu tiên nhằm vào tình trạng bội chi của Athens. Mặc dù Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat) thu thập đủ bằng chứng về sự gian dối số liệu của Hy Lạp, nhưng các quan chức của châu Âu vẫn tuyên bố rằng, việc trục xuất Hy Lạp khỏi Eurozone không phải là lựa chọn của họ.

Tới giờ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp Papantoniou tiếp tục khẳng định, không có chuyện Hy Lạp đánh bóng các con số thống kê, mà sự “du di” của các số liệu chẳng qua là do thay đổi các quy tắc kế toán dưới thời chính phủ trung hữu của cựu Thủ tướng Kotas Karamanlis, người lên nắm quyền ở Hy Lạp vào tháng 3/2004.

Ông Tommaso Padoa-Schioppa, nguyên là thành viên ban lãnh đạo của ECB, nhớ lại, những dấu hỏi về mức độ chính xác của các dữ liệu tài chính của Athens thời đó đã khiến nhiều quốc gia trong EU phản đối những nỗ lực nhằm tăng cường quyền giám sát cho Eurostat.

Nhưng dù Hy Lạp có tô vẽ thêm cho các con số ra sao, thì nền kinh tế của nước này vẫn nhanh chóng diễn biến theo chiều hướng từ xấu thành xấu hơn. Cựu Thủ tướng Karamanlis đã chi tiêu không tiếc tay cho Thế vận hội mùa hè Athens 2004. Chi phí an ninh cho sự kiện này cao ngất ngưởng, do những lo ngại về nguy cơ khủng bố ám ảnh suốt từ sự kiện 11/9 ở Mỹ.

Vào Eurozone, thay vì cắt giảm chi tiêu, các chính phủ ở Hy Lạp nối tiếp nhau “vung tay quá trán” và không chịu đưa ra những con số minh bạch cho tới khi mọi chuyện vỡ lở như ngày hôm nay. “Giờ Hy Lạp phải trả giá cho việc chi tiêu quá tay”, cựu Bộ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp Papantoniou buồn bã nói.

Cũng trên tờ New York Times, giáo sư kinh tế học đoạt giải Nobel, ông Paul Krugman, mới đây đã nhận định rằng, đồng Euro chính là một trở ngại đối với sự tăng trưởng của kinh tế Hy Lạp, vì việc sử dụng đồng tiền chung không cho phép Athens phá giá đồng tiền để nâng sức cạnh tranh cho nền kinh tế.

George Soros: Tình hình Hy Lạp còn nhiều rối ren

Đêm qua, George Soros phát biểu trên đài truyền hình Hy Lạp rằng chính phủ Athens đang đối mặt với 2 nguy cơ là suy thoái kinh tế và lợi nhuận ngân sách giảm nếu món nợ của Hy Lạp vẫn ở mức cao.

Ý kiến này chẳng khác gì một đám mây lớn che phủ cả thủ đô Athen, Brussels và Berlin khi chính quyền các quốc gia Châu Âu vẫn tỏ ra băn khoăn về tác động của gói cứu trợ đến từ Quỹ Liên minh châu Âu và Tiền tệ Quốc tế.

Soros chỉ trích nặng nề các điều khoản trong khuôn khổ gói cứu trợ mà theo ông,Athenskhông có lựa chọn mà chỉ có cách là gật đầu chấp nhận.

"Tôi nghĩ rằng tỷ lệ lãi suất thị trường thực sự là quá cao để Hy Lạp có thể đáp ứng được các điều kiện này."

Mối nguy hiểm thực sự ở đây chính là tỷ lệ lãi suất cao sẽ làm tổn thương ngân sách của Hy Lạp và đẩy nước này lấn sâu vào suy thoái sâu cũng như thất thoát tiền bạc do thu nhập từ thuế ở mức thấp.

"Sau đó, mọi thứ sẽ trở thành một vòng luẩn quẩn", ông nói "Tôi gọi nó là một vòng tròn chết. Điều này thực sự nguy hiểm. "

Axel Weber, chủ nhà băng Bundesbank cảnh báo các nhà lập pháp Đức rằng khoản tiền cứu viện cho Hy Lạp có thể sẽ vào khoảng 80 tỷ euro, tương đương 108 triệu USD. Người đàn ông được kỳ vọng sẽ trở thành Chủ tịch tiếp theo của ECB này cũng bày tỏ những lo lắng khi tình hình ngày càng trở nên tồi tệ và "các con số đang khiến thời gian dường như thay đổi.

Rõ ràng là các thỏa thuận được ký kết 2 tuần trước đây giữa các nhà lãnh đạo khu vực đồng euro có vẻ không có tác dụng thực tế và câu hỏi được đặt ra là: họ sẽ thực hiện điều gì tiếp theo?

"Đà tăng trưởng đang đi xuống, IMF vẫn đang trên con đường nỗ lực giải cứuAthensnhưng tình hình hiện nay đang khá là căng thẳng".

Tình hình tài chính Hy Lạp không lối thoát

VIT -Ngày 21/3, Thứ trưởng Bộ Tài chính Hy Lạp cho biết nước này có thể chống chọi với tình hình hiện nay cho tới cuối tháng 4 và vẫn chưa quyết định khi nào sẽ vay vốn từ các thị trường để lập quỹ trả nợ.

Riêng trong năm nay, Hy Lạp đã vay mượn trên 15 tỷ euro (khoảng 20,28 tỷ USD) thông qua T-bills. Tỷ lệ nợ so với GDP của Hy Lạp có thể đạt 120,4% trong năm nay. Vấn đề nợ nần của Hy Lạp đang gây sức ép nặng nề lên EU nhằm đưa ra một gói cứu trợ cụ thể giúp nước này vượt qua cơn khủng hoảng. Hy Lạp cũng đe dọa sẽ tìm đến sự giúp đỡ của IMF nếu EU không tìm được biện pháp hỗ trợ nước này.

Tổng số nợ của Hy Lạp là khoảng 300 tỷ euro. Đây là chính sách của Hy Lạp nhằm hút vốn đầu tư nước ngoài thông qua việc liên tục bán trái phiếu, lấy tiền bán trái phiếu sau trả lãi cho lãi suất trái phiếu trước. Nền kinh tế lớn thứ 27 thế giới này rất có thể chỉ là kíp nổ phá vỡ toàn bộ hệ thống tài chính, tiền tệ châu Âu.

Trong cuộc phỏng vấn trên Mega TV, Thứ trưởng Tài chính Philippos Sachinidis nói, “chúng tôi chỉ có thể chống chọi tình hình cho tới cuối tháng 4 và vẫn chưa có quyết định định khi nào thì vay mượn từ các thị trường khác”.

Trong khi đó, nguồn tin từ cơ quan quản lý nợ của Hy Lạp thì cho rằng, Hy lạp cần khoảng 16 tỷ euro vào cuối tháng 5. Trong giai đoạn từ 19/4 đến 23/5, 23 tỷ euro trong tổng nợ của Hy Lạp sẽ đến hạn phải trả. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện nay, chính phủ nước này chỉ có thể cân đối được khoảng 7 tỷ euro.

Thứ trưởng Sachinidis cũng cho rằng, Hy Lạp vẫn chưa đề nghị vay tiền từ các đối tác trong khu vực đồng euro. Tuy nhiên, Hy Lạp muốn gửi thông điệp đến các thị trường đó là nên hạ thấp lãi suất.

Hy Lạp đang bị dồn tới bờ vực phá sản

Hy Lạp sẽ phải tuyên bố phá sản vào tháng 3 nếu không có một chương trình mới nào được đưa ra”, ông Jean-Claude Juncker, người đứng đầu nhóm bộ trưởng bộ tài chính khối Eurozone, cảnh báo.

Thủ tướng Hy Lạp Lucas Papademos chưa thể thuyết phục các nhà lãnh đạo đảng phái ở nước này chấp nhận những điều khoản ngặt nghèo để đổi lấy gói giải cứu tài chính thứ hai trị giá 130 tỷ Euro. Thế bế tắc này đang đẩy Athens tiến sát tới bờ vực phá sản cấp quốc gia vào tháng tới, báo Financial Times cho biết.

Báo này dẫn thông tin từ truyền hình Hy Lạp cho hay, Thủ tướng Papademos đã đặt ra hạn chót vào giữa ngày hôm nay (6/2) cho ba nhà lãnh đạo đảng thuộc chính phủ đoàn kết dân tộc quyết định xem họ có chấp nhận các biện pháp thắt chặt chi tiêu được đề xuất. Sau đó, ông Papademos sẽ có cuộc gặp với ba nhà lãnh đạo đảng này để có sự bàn thảo chi tiết hơn.

Vào cuối tuần vừa rồi, sau 5 giờ đàm phán, ba nhà lãnh đạo đảng nói trên vẫn chưa chấp nhận các yêu cầu quốc tế đòi Hy Lạp phải ngay lập tức mạnh tay cắt giảm chi tiêu và cải cách thị trường lao động. Những đòi hòi khắt khe này là điều kiện để đổi lấy một gói giải cứu mới nhằm cứu Athens thoát khỏi bờ vực vỡ nợ đang cận kề.

Giới phân tích bình luận, cuộc đàm phán của các nhà lãnh đạo Hy Lạp đã rơi vào thế bế tắc nguy hiểm. Chính phủ Hy Lạp rơi vào thế buộc phải lựa chọn giữa chấp nhận siết chặt thêm chi tiêu công hoặc phá sản sau khi không thể thuyết phục Ủy ban châu Âu (EC), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nới lỏng các điều kiện cứu trợ.

“Họ đòi hỏi như thế chẳng khác gì đẩy Hy Lạp sâu thêm vào suy thoái. Không một quốc gia nào có thể chịu nổi những đòi hỏi như thế”, ông Antonis Samaras, lãnh đạo đảng Dân chủ mới trung hữu phát biểu sau cuộc đàm phán với Thủ tướng Papademos.

Các nhà cho vay quốc tế đang mất dần kiên nhẫn với các chính trị gia của Hy Lạp. Trong một cuộc điện đàm hôm thứ Bảy vừa rồi, các bộ trưởng tài chính của khối Eurozone thẳng thừng yêu cầu Athens đưa ra lời hứa chấp nhận cải cách hoặc là chịu chấp nhận vỡ nợ vào tháng 3.

Ông Jean-Claude Juncker, người đứng đầu nhóm bộ trưởng bộ tài chính khối Eurozone, nói với báo Der Spiegel của Đức rằng, khả năng phá sản sẽ buộc Hy Lạp phải “gồng mình” chịu cải cách. “Hy Lạp sẽ phải tuyên bố phá sản vào tháng 3 nếu không có một chương trình mới nào được đưa ra”, ông Juncker cảnh báo.

Tuần trước, Chủ tịch đảng Dân chủ mới, ông Samaras, đã đe dọa phủ quyết gói cải cách mà ông Papademos đưa ra trừ phi có những nhượng bộ về tiền lương cho khu vực tư nhân, với lý do việc cắt giảm lương sẽ kéo dài thời kỳ suy thoái đã lên tới 5 năm ở nước này. Ông George Karatzaferis, Chủ tịch đảng Nhân dân cánh hữu cũng phản đối việc thắt chặt thêm chi tiêu công.

Theo kế hoạch cải cách được đưa ra, Hy Lạp sẽ cắt giảm 25% tiền lương của khu vực kinh tế tư nhân, 35% tiền lương hưu bổ sung, và đóng cửa khoảng 100 tổ chức do Nhà nước quản lý, dẫn tới hàng ngàn người mất việc. Tuy nhiên, đây mới chỉ là một phần của gói cắt giảm chi tiêu trị giá 4,4 tỷ Euro mà châu Âu và IMF muốn Athens phải thực hiện cùng lúc.

Các quan chức Eurozone chắc chắn sẽ từ chối cho phép Hy Lạp ký một thỏa thuận tái cơ cấu nợ đối với số nợ trái phiếu 200 tỷ Euro của nước này, vì nguy cơ vỡ nợ đang được sử dụng như một sức ép để buộc các nhà lãnh đạo “cứng đầu” của Hy Lạp phải thực hiện các biện pháp cắt giảm chi tiêu cần thiết. Giới quan sát cho rằng, cách làm này của châu Âu có thể sẽ đem lại hiệu quả tốt, nhưng cũng không loại trừ khả năng phản tác dụng và gây ra những hậu quả tiêu cực.

Thị trường đang có phản ứng tiêu cực trước những thông tin về thế bế tắc trong đàm phán cải cách ở Hy Lạp. Giới đầu tư lo ngại Athens sẽ mất khả năng thanh khoản khi phải thanh toán số nợ trái phiếu 14,5 tỷ Euro đáo hạn vào ngày 20/3 và sự việc sẽ có hiệu ứng tác động lan rộng sang Bồ Đào Nha và Italy.

Hy Lạp đã thoát “cửa tử”?

13/02/2012 10:04 (GMT+7)

Việc Hy Lạp chấp nhận thắt lưng buộc bụng hơn nữa có thể đẩy lùi nguy cơ vỡ nợ, song sẽ làm bất ổn xã hội gia tăng - Ảnh: Reuters.

Việc Quốc hội Hy Lạp chấp thuận các điều kiện tài chính khắc nghiệt để nhận được gói giải cứu tiếp theo có thể xem là một bước đi quan trọng hướng tới chấm dứt những đồn đoán về khả năng vỡ nợ cấp quốc gia của nền kinh tế này. 

Được cứu chưa hẳn sẽ là sống tốt

Quốc hội Hy Lạp cuối cùng cũng đã thông qua dự luật thắt lưng buộc bụng không được lòng dân để đổi lấy gói cứu trợ thứ hai từ Liên minh châu Âu và Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Theo dự luật này, Hy Lạp sẽ cắt giảm 3,3 tỷ Euro (4,35 tỷ USD) tiền lương, trợ cấp và việc làm trong năm nay.

Phát biểu trước khi diễn ra sự kiện này, Thủ tướng Hy Lạp Lucas Papademos đã cảnh báo, nếu không chấp nhận những đòi hỏi khó khăn từ phía các nhà tài trợ nước ngoài, Hy Lạp sẽ rơi vào cảnh vỡ nợ không thể kiểm soát và sớm hay muộn thì quốc gia này sẽ phải bỏ đồng Euro.

Ông thừa nhận một đợt cắt giảm chi tiêu mới sẽ khiến cuộc sống của người dân Hy Lạp thêm khó khăn, nhất là khi thất nghiệp đã trên 20%. Tuy nhiên, ông cho rằng cái giá phải trả về mặt xã hội khi thực hiện các biện pháp thắt lưng buộc bụng vẫn nhẹ hơn so với một thảm họa vỡ nợ.

Người tiền nhiệm George Papandreou cũng cho rằng, chương trình khắc khổ mới rất khắc nghiệt, song đây là điều Hy Lạp buộc phải thực hiện. Theo người lãnh đạo đảng Dân chủ mới Antonis Samaras, Hy Lạp sẽ giảm được 85 tỷ euro nợ nếu chấp nhận nhượng bộ các nhà cho vay.

Trên thực tế, việc Hy Lạp vỡ nợ và rời bỏ đồng Euro không phải là điều dễ chịu đối với khu vực châu Âu và cả thế giới. Nhiều chuyên gia dự đoán, nếu điều này xảy ra, hệ thống tài chính toàn cầu sẽ chao đảo dữ dội. Do đó, việc Hy Lạp nhận được cứu trợ là một bước đi quan trọng.

Theo báo Time, nếu Hy Lạp bỏ đồng Euro, hệ thống ngân hàng nước này sẽ hỗn loạn và người cho vay sẽ hoảng sợ. Chưa hết, việc trở lại tiếp nhận đồng tiền giá trị thấp một cách đột ngột cũng có khả năng khiến lạm phát leo thang, bởi giá cả hàng hóa nhập khẩu sẽ tăng cao.

Các nhà đầu tư sẽ miễn cưỡng cho chính phủ, ngân hàng và công ty Hy Lạp vay. Tình trạng đóng băng tín dụng có thể gây suy thoái còn nặng nề hơn Hy Lạp thời điểm hiện tại. Các nhà kinh tế tại UBS ước tính nền kinh tế Hy Lạp có thể co lại đến 50% nếu rời khỏi khu vực đồng Euro.

Tình trạng tệ hại này sẽ lan ra các định chế tài chính khác ở châu Âu, những tổ chức đang chịu tổn thất lớn do đã cho Hy Lạp vay nợ. Trong tình huống xấu nhất có thể xảy ra, một thảm họa tương tự như vụ Lehman Brothers hồi năm 2008 sẽ tái diễn và tín dụng toàn cầu sẽ bị đóng băng.

Tuy nhiên, về mặt thực thể xã hội, việc Chính phủ Hy Lạp chấp thuận tiến hành thêm các biện pháp khắc nghiệt đồng nghĩa với việc đẩy người dân nước này lún sâu hơn vào khốn cùng. Không tự nhiên mà 6 thành viên chính phủ liên minh ở Hy Lạp hôm 10/2 từ chức để bày tỏ sự bất bình.

Không hề tự nhiên khi mà Liên đoàn cảnh sát Hy Lạp hôm 11/2 bất ngờ gửi thư đến nhiều cơ quan quan trọng của Liên minh châu Âu, đe dọa sẽ ra trát bắt giữ một số quan chức khối này và Quỹ Tiền tệ Quốc tế vì gây áp lực để dẫn đến việc áp dụng chính sách thắt lưng buộc bụng.

Và cũng không tự nhiên mà người dân nước này đã xuống đường biểu tình. Theo các hãng tin phương Tây, bạo loạn đã tràn qua đảo Corfu, Crete, và thành phố Thessaloniki ở miền bắc, cũng như các thị trấn ở miền trung Hy Lạp. Đây là cuộc bạo loạn tồi tệ nhất ở Hy Lạp kể từ 2008.

Tại thủ đô Athens, cảnh sát đã bắn hơi cay vào người biểu tình ném đá và bom xăng bên ngoài tòa nhà quốc hội vào thời điểm các nghị sĩ đang thảo luận về các biện pháp khắc khổ không được lòng dân để nhận được gói cứu trợ tài chính của Liên minh châu Âu và Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

Đúng như ông Papademos đã nói, nếu không chấp thuận việc thắt lưng buộc bụng hơn nữa, Hy Lạp sẽ rơi vào cảnh vỡ nợ không thể kiểm soát và quốc gia này sẽ phải rời bỏ đồng Euro. Nhưng thất nghiệp ở nước này hiện đã lên trên 20% và hơn 1 triệu người đã mất việc làm.

Theo đó, "cánh cửa tử" nợ công của Hy Lạp đã tạm thời được đóng lại, song "cánh cửa bất ổn" xã hội của nước này có thể sẽ mở rộng hơn.

Vỡ nợ chưa hẳn đã là xấu

Theo nhiều chuyên gia, vỡ nợ chưa hẳn đã là chuyện xấu. Nếu vỡ nợ ngay lập tức, những căng thẳng tài chính của Hy Lạp sẽ hạ nhiệt, nước này sẽ trở lại với đồng tiền giá trị thấp hơn nhiều so với Euro, sản phẩm của Hy Lạp sẽ ít tốn kém hơn và lợi thế cạnh tranh sẽ được nâng cao.

Chuyên gia kinh tế trưởng thuộc Trung tâm Cải cách châu Âu, Simon Tilford, cho biết trong thập niên 1990, Canada đã sử dụng một đồng tiền yếu để mở rộng xuất khẩu và phát triển theo cách riêng của mình. Nhờ vậy, quốc gia này đã giải quyết êm đẹp các khoản nợ công khổng lồ.

Đồng quan điểm này, chuyên gia kinh tế trưởng Bernard Baumohl thuộc Outlook cũng cho rằng, việc Hy Lạp rời bỏ đồng Euro trước áp lực kinh tế và tài chính sẽ là một lựa chọn tối ưu.

Thêm vào đó, theo bình luận của báo Telegraph (Anh), việc Hy Lạp phá sản giờ không còn là mối đe dọa đối với toàn bộ châu Âu như trước, bởi nước này đã khiến châu Âu thất vọng khi liên tục chậm trễ ra quyết định có hay không có chấp thuận điều kiện để nhận được gói giải cứu mới.

Và như vậy, những nguy cơ mà các chuyên gia phân tích dự báo trước đó cho tình huống Hy Lạp vỡ nợ sẽ ít có khả năng gây sức ép lên kinh tế toàn cầu. Theo chuyên gia kinh tế Williem Buiter của Citigroup, thậm chí cái giá của sự vỡ nợ này sẽ thấp hơn nhiều so với các dự báo trước.

Vì sao Lanta Tour Voyage bất ngờ phá sản?

CHÂU ANH

02/02/2012 16:51 (GMT+7)

Hàng nghìn du khách mua tour của Lanta Tour Voyage đã phải vạ vật ở các sân bay do nhà điều hành du lịch này bất ngờ tuyên bố phá sản.

Theo tin mới nhất từ các báo của Nga, hôm qua (1/2), Ngân hàng Ngoại thương Nga (VTB) đã ký một thỏa thuận tín dụng trị giá 7 triệu USD với công ty du lịch Lanta Tour Voyage của nước này, nhằm giúp hãng này vượt qua khó khăn.

Hãng thông tấn Itar-Tass của Nga dẫn lời Giám đốc điều hành VTB, ông Andrei Kostin, cho hay, thỏa thuận tín dụng trên có thời hạn 5 năm với lãi suất 12%/ năm. Dự kiến trong ngày hôm nay, VTB sẽ đứng ra giúp Lanta Tour Voyage thanh toán các khoản tiền ở 3 khách sạn mà các khách mua tour trọn gói của công ty này đang ăn nghỉ.

Ông Kostin cho biết thêm, toàn bộ khoản tín dụng trị giá 7 triệu USD trên sẽ được sử dụng để thanh toán chi phí ăn ở tại tất cả những khách sạn, nơi đang có khách hàng mua tour của Lanta Tour Voyage đang lưu trú. Các khoản nợ khác của công ty du lịch đối với các hãng hàng không như tiền vé máy bay... sẽ được thanh toán sau.

Về phần mình, Tổng giám đốc Lanta Tour Voyage, bà Lyudmila Puchkova cho biết, thỏa thuận trên với VTB sẽ giúp công ty này có thể cung cấp các dịch vụ chất lượng cho khách hàng. Tuy nhiên, bà cũng khẳng định vấn đề hiện nay của công ty không thể giải quyết bằng khoản tín dụng trên, nên công ty sẽ tiếp tục đàm phán với ngân hàng VTB.

Bộ trưởng Bộ Thể thao, Du lịch và Thanh niên Nga, Vitaly Mutko, cho rằng thỏa thuận giữa VTB và Lanta Tour Voyage sẽ cho phép du khách tiếp tục các chuyến du lịch trọn gói cho tới ngày 12 và 13/1. "Khoảng 2.500 khách du lịch Nga ở nước ngoài theo tour của công ty có thể kết thúc chuyến đi bình thường và về nhà an toàn", ông nói.

Lanta Tour Voyage là công ty du lịch Nga, được thành lập vào năm 1991 và chuyên tổ chức các tour du lịch tới các nước thuộc Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG), khu vực Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam) và Baltic. Từ cuối năm 2011 đến trước ngày 28/1 vừa qua, công ty này đã ký hàng loạt hợp đồng cung cấp dịch vụ du lịch.

Tuy nhiên, hôm 27/1, công ty du lịch này không thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng và đột ngột tuyên bố phá sản, khiến hàng nghìn du khách Nga mua tour của công ty này đang có mặt ở nước ngoài rơi vào cảnh khó xử, bị mắc kẹt ở lại. Lanta Tour Voyage từ chối thanh toán tiền vé máy bay cũng như tiền khách sạn nên nhiều du khách gặp rắc rối.

Thái Lan là quốc gia có số khách hàng của Lanta Tour Group tới du lịch nhiều nhất, với 1.072 người,  vì thế tình cảnh của các du khách Nga tại nước này là phức tạp nhất. Tại Ấn Độ, khách hàng của Lanta là 468 người, Cộng hòa Czech là 250 người... Tại Việt Nam, khách của Lanta là 309 người, chủ yếu đang ở các resort tại Mũi Né, Bình Thuận.

Hôm 31/1, Thủ tướng Nga Vladimir Putin đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Thể thao, Du lịch và Thanh niên Vitaly Mutko giải quyết tất cả các vấn đề do công ty du lịch Lanta Tour Voyage gây ra trong vòng 24 giờ, bao gồm những vấn đề liên quan tới du khách đang bị mắc kẹt ở nước ngoài cũng như những ai đang đối mặt với khó khăn do vụ phá sản gây ra.

Cùng ngày, Ủy ban Điều tra Nga đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với ban giám đốc của công ty Lanta Tour Voyage theo điều 159 Bộ luật Hình sự Liên bang Nga về tội biển thủ tiền, tài sản quy mô lớn và có tổ chức. Cũng trong ngày 31/1, Hiệp hội du lịch Nga đã nhờ Tổ chức du lịch quốc tế của Liên hiệp quốc giúp đỡ đưa du khách về nước.

Lý giải về nguyên nhân dẫn tới vụ phá sản của Lanta Tour Voyage, hôm 1/2, Bộ trưởng Mutko cho hay công ty này mắc phải những khoản nợ quá lớn, khiến các ngân hàng từ chối cho vay tiền để trang trải các khoản nợ. Ông Mutko hy vọng công ty này có thể vay được từ 1,7 triệu tới 2,3 triệu USD để thanh toán tiếp các khoản nợ đang bị ứ đọng.

Trong khi đó, một nguồn tin khác cho hay, Lanta Tour Voyage bất ngờ phá sản là do bị ngân hàng Master-Bank của Nga từ chối cấp tín dụng. Còn theo thông báo của Lanta Tour Voyage đưa trên website của công ty này, sở dĩ họ phải ngừng mọi hoạt động là do "không có khả năng tài chính để triển khai những dịch vụ mà các khách hàng đã đặt".