Kh«i phôc d÷ liÖu

T×m l¹i hy väng ®· mÊt víi Getdataback

§· bao giê b¹n gÆp ph¶i t×nh huèng nh­ thÕ nµy ch­a: mét ngµy ®Ñp trêi nµo ®ã, më m¸y lªn, kh«ng detect ®­îc æ cøng, d÷ liÖu bÞ mÊt virus ¨n s¹ch sµnh sanh,v.v... ThÕ lµ tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh, d÷ liÖu b¹n lµm l©u nay bçng chèc kh«ng c¸nh mµ bay. Nh÷ng lóc nh­ vËy, b¹n ph¶i lµm sao ®©y? ®õng lo, trªn thÞ tr­êng hiÖn nay cã rÊt nhiÒu phÇn mÒm phôc håi d÷ liÖu cho b¹n chän lùu. Xin m¸ch b¹n sö dông mét trong sè nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®ã: GetDataback (GDB) cña Runtime Sotfware (http://www.runtime.org/gdb.htm).

GDB cã nhiÒu phiªn b¶n, mét dïng cho hÖ thèng FAT vµ mét dïng cho hÖ thèng NTFS. ViÖc sö dông hai phiªn b¶n nµy hoµn toµn t­¬ng tù nªn t«i chØ giíi thiÖu b¶n dïng cho FAT, kh¸ phæ biÕn hiÖn nay. GDB sÏ gióp b¹n truy t×m l¹i d®÷ liÖu · mÊt do æ cøng h­ v× virus ph¸, d÷ liÖu bÞ xo¸ nhÇm, format hay Fdisk ®Üa. G§B cã thÓ phôc håi d÷ liÖu trªn nh÷ng æ ®Üa mµ ngay c¶ windows còng kh«ng nhËn ra ®­îc n÷a - nãi c¸ch kh¸c, phôc håi th«ng tin cña tÊt c¶ c¸c th­ môc, trõ th­ môc gèc, ®· bÞ mÊt.

Víi ng­êi dïng b×nh th­êng, GDB cã thÓ gióp b¹n tù phôc håi d÷ liÖu cña m×nh th«ng qua n¨m b­íc rÊt dÔ hiÓu. Ngoµi ra, víi ng­êi sö dông cã tr×nh ®é cao h¬n, GDB cung cÊp nh÷ng chän lùu n©ng cao nh»m gióp viÖc phôc håi d÷ liÖu ®­îc hiÖu qu¶ h¬n.

GDB cã thÓ phôc håi d÷ liÖu tõ æ cøng, ph©n vïng, ®Üa mÒm, file ¶nh cña æ ®Üa (Drive image) æ zip, æ ®Üa m¹ng. t­¬ng thÝch víi windows 95/98/Me/NT/XP. GDB chØ ®äc æ ®Üa h­ vµ sao chÐp toµn bé d÷ liÖu phôc håi ®­îc lªn mét æ ®Üa kh¸c.

Chóng ta lÇn l­ît t×m hiÓu c¸c b­íc cô thÓ cña qu¸ tr×nh phôc håi:

B­íc 1: Cöa sæ ®Çu tiªn mµ b¹n nh×n thÊy khi ch¹y GDB còng lµ b­íc 1. Trong b­íc nµy, GDB sÏ tiÕn hµnh quet t×m c¸c æ ®Üa vËt lý hay logic cã trªn m¸y (tuú thuéc vµo lùu chän cña b¹n).

Trong cöa sæ bªn tay tr¸i lµ danh s¸ch rÊt nhiÒu æ ®Üa vËt lý quy ­íc nh­ sau:

FD: æ ®Üa mÒm

HD: æ ®Üa vËt lý (HD128 lµ æ ®Üa thø nhÊt, HD129 lµ æ ®Üa thø hai...)

Logical DrivÐ: æ ®Üa logic (oph©n vïng)

Image file: tËp tin ¶nh

Nh­ vËy, trong tr­êng hîp nµy, æ ®Üa h­ cña t«i lµ æ ®Üa thø hai nªn t«i chØ cÇn ®¸nh dÊu chän vµo « HD129.

B¹n cã thÓ ®¸nh dÊu chän vµo môc logical ®rivÐ ®Ó GDB cã thÓ hiÓn thÞ cô thÓ tõng ph©n vïng trªn æ ®Üa thø hai nµy.

NÕu b¹n ®· t¹o tËp tin ¶nh, b¹n cã thÓ chän vµo môc Image File. GDB sÏ quÐt t×m tËp tin nµy cho b¹n, nÕu kh«ng b¹n cã thÓ t×m nã ë trong b­íc 2.

Bªn ph¶i cöa sæ lµ n¬i b¹n sÏ chän ®Ó chøa c¸c tËp tin, hay th­ môc t¹m thêi ®­íc GDB t¹o ra trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. B¹n kh«ng ®­îc chän th­ môc trªn æ ®Üa h­ ®Ó l­u nh÷ng th­ môc hay tËp tin nµy.

Xong xu«i, c¸c b¹n nhÊn Next ®Ó sang b­íc 2.

B­íc 2: Víi nh÷ng chän lùu ë b­íc 1 nªu trªn, sang b­íc 2 b¹n sÏ nh×n thÊy cÊu tróc cña æ ®Üa h­ nh­ trong h×nh:

L­u ý: NÕu kh«ng võa ý víi c¸ch lµm hiÓn thÞ æ ®Üa nh­ vËy, mµ b¹n cÇn phôc håi, b¹n cã thÓ nhÊn nót back, quay trë l¹i b­íc 1 ®Ó thùc hiÖn l¹i c¸c viÖc lùu chän.

Bªn d­íi cöa sæ B­íc 2 nµy cã hai môc lµ Image File... vµ Remote...

B¹n cã thÓ chän Image File ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña tËp tin ¶nh ®ã cïng lóc chän nhiÒu file ¶nh cïng lóc.

Chän Remote... ®Ó x¸c ®Þnh æ ®Üa cÇn phôc håi trªn m¸y kh¸c th«ng qua m¹ng LAN, hoÆc gi÷a hai m¸y nèi víi nhau qua cæg COM. Lóc nµy m¸y chøa æ cøng tèt (Remote) cµi GDB vµ m¸y chøa æ cøng h­ (host) ph¶i cµi ch­¬ng tr×nh HDHost (cã thÓ t¶i vÒ tõ HYPERLINK "http://www.rutime.org" http://www.rutime.org).

B©y giê, b¹n h·y nhÊp chuét chän æ ®Üa vËt lý hay ph©n vïng mµ b¹n muè phôc håi (ë ®©y, t«i chän ph©n vïng thø hai) vµ nhÊn Next ®Ó sang b­íc thø 3.

B­íc 3: ë b­íc nµy, nÕu ch­a n¾m râ vÒ c¸c kh¸i niÖm sector, hÖ thèng tËp tin,.. b¹n cã thÓ mÆc ®Þnh vµ nhÊn Next ®Ó chuyÓn sang b­íc 4. tuy nhiªn, t«i sÏ giíi thiÖu c¸c môc trong b­íc nµy ®Ó b¹n nµo cã kh¶ n¨ng cã thÓ väc thªm.

Search entire drive: T×m trªn nguyªn æ ®Üa.

Search p¶tial drive: T×m trªn mét vïng x¸c ®Þnh cña æ ®Üa. Trong môc nµy, nÕu biÕt ®­îc d÷ liÖu n»m tõ sector nµo ®Õn sector nµo, b¹n cã thÓ nhËp sè vµo hai « bªn d­íi, nÕu kh«ng b¹n còng cã thÓ ®Ó nh­ mÆc ®Þnh.

NÕu b¹n khoanh vïng cµng nhá, cµng chÝnh x¸c th× thêi gian t×m ®­îc sÏ cao h¬n.

File system to recover: X¸c ®Þnh hÖ thèng tËp tin cña æ ®Üa (FAT12,16, hay 32...). NÕu b¹n kh«ng tù x¸c ®Þng ®­îc cã thÓ ®Ó mÆc ®Þnh hoÆc ®¸nh dÊu chän vµo môc Excessive search ®Ó ch­¬ng tr×nh t×m cho b¹n. Tuy nhiªn, viÖc nµy sÏ lµm kÐo dµi qóa tr×nh kh«i phôc.

Template: Môc nµy th«ng th­êng kh«ng cÇn thiÕt, bëi lÏ GDDB ®· tù ®éng t×m hÖ thèng tËp tin cho b¹n. Trong nh÷ng tr­êng hîp hiÕm hoi (vÝ dô nh­ dÜa mÒm cña b¹n chØ chøa vµi tËp tin vµ GDB kh«ng thÓ x¸c ®Þnh nhËn d¹ng ®­îc hÖ thèng tËp tin). §Ó t¹o c¸c tempolate, b¹n cã thÓ t×m tËp tin GDB.ini trong th­ môc cµi ®Æt cña GDB. B¹n cã thÓ tham kh¶o cÊu tróc cña file nµy trong phÇn Help cña ch­¬ng tr×nh.

B­íc 4: Sau qu¸ tr×nh quÐt ®Üa ®· hoµn tÊt, GB sÏ liÖt kª c¸c hÖ thèng tËp tin trong cöa sæ bªn tr¸i cña b­íc 4.

GDB quÐt ®· cña b¹n rÊt kü (®Æc biÖt khi æ cøng lín, cã nhiÒu ph©n vïng æ ®Üa kh¸c nhau hoÆc æ ®Üa ®· ®­îc formet nhiÒu lÇn), vµ t×m ra tÊt c¶ nh÷ng hÖ thèng tËp tin tån t¹i trªn ®ã.

Theo mÆc ®Þnh, hÇu hÕt nh÷ng hÖ thèng tËp tin ®­îc t×m cã chÊt l­îng tèt nhÊt ®­¬c n»m trªn cïng.

Mµu xanh l¸ c©y biÓu thÞ hÖ thèng tËp tin ®ã cã chÊt l­îng kho¶ng 50%, ®iÒu nµy cho thÊy ®©y lµ mét hÖ thèng tËp tin tèt nhÊt vµ cã thÓ cho kÕt qu¶ t×m kiÕm cao nhÊt.

Mµu vµng biÓu thÞ hÖ thèng tËp tin cã chÊt l­îng kho¶ng h¬n 10%, ®iÒu nµy thÓ hiÖn r»ng kÕt qu¶ cã thÓ t¹m chÊp nhËn ®­îc (®Æc biÖt lµ trong tr­êng hîp kh«ng cã mµu xanh l¸ c©y xuÊt hiÖn).

Mµu ®á biÓu thÞ hÖ thèng tËp tin cã chÊt l­îng d­íi 10%, hiÖu qu¶ cña t×m kiÕn tËp tin trªn hÖ thèng nµy lµ rÊt thÊp.

B¹n h·y b×nh tÜnh, chän hÖ thèng tËp tin nµo mµ cã kÝch th­íc partition, kÝch th­íc cluster vµ cã thÓ lo¹i hÖ thèng tËp tin gÇn gièng víi hÖ thèng tËp tin mµ b¹n ®ang ®Þnh phôc håi. (nh÷ng th«ng tin nµy b¹n cã thÓ xem ë söa sæ bªn ph¶i cña b­íc 4.)

NhÊn chuét ®Ó chuyÓn sang b­íc 5

B­íc 5: §©y lµ b­íc cã thÓ lµm cho b¹n sung s­íng tét cïng v× ®· t×m l¹i ®­îc d÷ liÖu ®· mÊt, vµ nã còng cã thÓ lµm cho b¹n thÊt väng trµn trÒ v× kÕt qu¶ chØ lµ con sè 0 to t­íng.

Trong b­íc nµy, GDB sÏ liÖt kª tÊt c¶ c¸c d÷ liÖu mµ nã t×m ®­îc theo d¹ng c©y th­ môc. ®Ó cã thÓ nhanh chãng tßm ra d÷ liÖu cÇn thiÕt, b¹n cã thÓ vµo menu Tools chän Search file... hoÆc nhÊn tæ hîp phÝm Ctrl vµ F.

Sau khi t×m ®­îc, b¹n h·y chän tËp tin cÇn håi phôc, nhÊn nót copy trªn thanh c«ng cô, chän mét th­ môc nµo ®ã trªn æ cøng tèt ®Ó chÐp sang.

C«ng viÖc ®Õn ®©y ®· hoµn tÊt, b¹n thÊy cã dÏ kh«ng nµo

S­a tËp 04-5-2003

Thanh B×nh

HN

E-mail: HYPERLINK "mailto:[email protected]" [email protected]

Phôc håi d÷ liÖu hay phôc håi ®Üa cøng?

D÷ liÖu ®­îc l­u tr÷ ®­íi d¹ng file trªn c¸c thiÕt bÞ nh­ ®Üa mÒm, ®Üa cøng, ®Üa zip, vµ c¸c memory car® ïng trong m¸y ¶nh sè (MAS) cã thÓ bÞ "mÊt". Lµm sao ®Ó phôc håi d÷ liÖu?

HiÖn t­îng mÊt d÷ liÖu x¶y ra khi thiÕt bÞ l­u tr÷ th«ng tin bÞ h­ háng vËt lý:

nÕu æ ®Üa mÒm, ®Üa zip hoÆc memory card: Th­êng kh«ng cßn c¸ch nµo cøu v·n. Lý do lµ h­ háng x¶y ra ngay trong cÊu tróc vËt lý cña vËt thÓ ký tin, kh«ng c¸ch nµo cã thÓ ®äc l¹i t×nh tr¹ng cò tr­íc khi h­ háng.

NÕu lµ ®Üa cøng: ngoµi tr­êng hîp nh­ môc a, cßn cã thÓ do h­ háng bo m¹ch ®iÒu khiÓn cña æ ®Üa. Trong tr­êng hîp nµy, chØ cÇn thay bo m¹ch ®iÒu khiÓn lµ cã thÓ lµm viÖc ®­îc ngay.

Mét sè cÊu tróc l­u tr÷ th«ng tin bÞ sai l¹c, h­ háng:

Khi ®­îc ®iÒu chØnh l¹i ®óng, th«ng tin "xuÊt hiÖn" trë l¹i ngay lËp tøc.

Th«ng tin bÞ ghi ®Ì bëi c¸c gi¸ trÞ kh¸c, hoÆc ®Üa ®· full format:

Tr­êng hîp nµy v« ph­¬ng cøu ch÷a. MÆc dï theo c¸c lêi... ®ån ®¹i th× nh÷ng thiÕt bÞ ®Æc biÖt vÉn cã thÓ gióp ®äc ®­îc nhiÒu líp th«ng tin ghi ®Ì lªn nhau trªn ®Üa tõ (ch¶ thÕ mµ c¸c ch­¬ng tr×nh wipe disk/file vÉn th­êng ghi tíi ghi lui d¨m b¶y lÇn cho ch¾c ¨n ®Êy hay sao), nh­ng lo¹i thiÕt bÞ nµy nÕu cã ch¾c còng chit ®­îc trang bÞ mét bé phËn...an ninh quèc gia mµ th«i.

H·y cÈn thËn víi Ghost, mét c«ng cô h÷u hiÖu s¬ ý lµ..."®øt" ngay lËp tøc. Nõy ghost nhÇm lªn mét æ ®Üa cøng cã chøa d÷ liÖu quan träng th× coi nh­ ... xong! nÕu chit võa míi b¾t ®Çu b¹n h·y t¾t ®iÖn ngay lËp tøc vµ gäi chuyªn viªn ®Ó ®­¬c tham vÊn

Víi sù trµn lan cña virus, víi sù ®ông ®é hµng ngµy gi÷a c¸c ch­¬ng tr×nh viÕt tõ n¨m mét nghµn chÝn tr¨m håi ®ã víi hÖ ®iÒu hµnh míi, tr­êng hîp thø hai x¶y ra kh¸ th­êng xuyªn. M¸y tù ®éng kh«ng boot ®­îc, æ cøng "biÕn mÊt", th­ môc vµ file ®­îc thay b»ng mét ®èng ®Çu l©u x­¬ng sä" lµ chuyÖn kh«ng xa l¹ g× víi d©n xµi m¸y tÝnh. ChÊp nhËn mÊt th«ng tin vµ format l¹i ®Üa còng lµ chuyÖn ph¶i lµm "th­êng ngµy ë huyÖn" ®èi víi nhiÒu ng­êi. Nh­ng mét ®iÒu hiÕm ai biÕt râ rµng lµ trong ®a sè t×nh huèng nµy, phÇn lín d÷ liÖu vÉn cßn nguyªn vÑn, chØ kh«ng truy cËp ®­îc chø kh«g ph¶i lµ ®· mÊt, nÕu ®­îc cøu ch÷a ®óng c¸ch, mäi chuyÖn cã thÓ trë l¹i nh­ x­a! Trong tr­êng hîp nµy, b¹n nªn cè g¾ng kh«i phôc d÷ liÖu tr­íc khi bu«ng tay.

C¸c MAS l­u tr÷ th«ng tin trong memory card theo cÊu tróc FAT cña microsoft, v× vËy c¸c sù cè nh­ chôp xong khong thÊy h×nh ®©u hÕt, m¸y b¸o card error ®ßi format l¹i... ®Òu cã thÓ vÉn cøu v·n b»ng phôc håi d÷ liÖu gièng nh­ mét ®Üa cøng b×nh th­êng.