- đạo Hòa Hảo, là một tông phái phật giáo do Huỳnh Phú Sổ khai lập năm 1939 , lấy pháp môn làm căn bản và chủ trương tu hành tại gia.

- Có khoảng 1.433.252 tín đồ (2009)

- ôn giáo có số tín đồ đông thứ 4 tại Việt Nam.

- Phật giáo Hòa Hảo ra đời tại làng Hòa Hảo, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc ( (nay thuộc thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang). Ngày 18 tháng 5 năm Kỷ Mão (1939 ), Huỳnh Phú Sổ bắt đầu khai đạo, khi ông chưa tròn 20 tuổi. Nơi tổ chức lễ khai đạo chính là gia đình ông. Ông đã lấy tên ngôi làng Hòa Hảo nơi mình sinh ra để đặt tên cho tôn giáo mới của mình: Đạo Hòa Hảo hay Phật giáo Hòa Hảo. Sau đó, ông được các tín đồ suy tôn làm giáo chủ mối đạo, và gọi ông bằng cái tên tôn kính là Đức Huỳnh Giáo chủ.

Phật giáo Hoà Hảo là một tôn giáo ra đời ở Nam bộ năm 1939, có số lư­ợng tín đồ t­ương đối lớn và là một trong những tôn giáo ở Việt Nam đã có tổ chức hoạt động hợp pháp. Ngư­ời sáng lập đạo là ông Huỳnh Phú Sổ, quê làng Hoà Hảo, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc, nay là thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang.

Đạo Phật giáo Hoà Hảo đ­ược khai sáng trên nền tảng đạo Bửu Sơn Kỳ H­ương của ông Đoàn Minh Huyên và lấy pháp tu Tịnh độ tông làm căn bản tu hành. Đạo Phật giáo Hoà Hảo với giáo pháp là học Phật, tu Nhân, tại gia cư sĩ, thực hiện Tứ ân: Ân tổ tiên cha mẹ, Ân đất n­ước, Ân Tam bảo, Ân đồng bào nhân loại.

Là một tôn giáo cách tân, có xu hư­ớng nhập thế, đạo rất coi trọng hoạt động từ thiện xã hội. Vì vậy, trong Hiến ch­ương của Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo đã xác định đường hư­ớng hành đạo là "vì Đạo pháp, vì Dân tộc". Tôn chỉ hành đạo là học Phật, tu Nhân, tại gia cư­ sĩ, giáo huấn tín đồ về Tứ ân; thực hiện 8 điều răn cấm, cứu giúp ng­ười nguy khó, tư­ơng trợ trong quan, hôn, tang, tế và hoạt động từ thiện hữu ích cho xã hội.

Đồng bào Phật giáo Hoà Hảo tuyệt đại bộ phận là nông dân lao động sinh sống ở các tỉnh, thành phố phía Nam. Hiện nay, tín đồ có mặt ở 24 tỉnh, thành phố nh­ưng tập trung đông tại các tỉnh, thành phố Tây Nam bộ, các tỉnh khác tuy có nh­ưng số lư­ợng ít.

Về tổ chức, Giáo hội Phật giáo Hoà Hảo có tổ chức 2 cấp: cấp toàn đạo có tên gọi là Ban Trị sự TW Phật giáo Hoà Hảo; cấp cơ sở xã, ph­ường, thị trấn là Ban Trị sự Phật giáo Hoà Hảo cơ sở.

Giáo lý Hòa Hảo được thể hiện trong những bài sấm kệ do Huỳnh Phú Sổ biên soạn, bao gồm 2 phần: Sấm Giảng giáo lý và Thi Văn giáo lý.

Phần thứ nhất: Sấm Giảng Thi văn Giáo lý. Phần này gồm 6 quyển giảng:

1. Quyển thứ nhất: Sấm giảng khuyên người đời tu niệm. Viết theo lối văn lục bát, dài 912 câu.

2. Quyển thứ nhì: Kệ dân của người Khùng. Viết theo lối văn thất ngôn trường thiên, dài 476 câu.

3. Quyển thứ ba: Sám Giảng. Viết theo lối văn lục bát, dài 612 câu.

4. Quyển thứ tư: Giác mê tâm kệ. Viết theo thể văn thất ngôn trường thiên, dài 846 câu.

5. Quyển thứ năm: Khuyến thiện. Quyển này dài 776 câu, đoạn đầu và đoạn cuối viết theo thể thơ lục bát, đoạn giữa theo lối thơ thất ngôn trường thiên.

6. Quyển thứ sáu: Những điều sơ lược cần biết của kẻ tu hiền. Quyên này viết theo lối văn xuôi (tản văn), trình bày toàn bộ tông chỉ, giới luật của Đạo.

Phần thứ hai: Thi Văn Giáo Lý. Phần này bao gồm hơn 200 bài thi thơ do Huỳnh Phú Sổ viết từ năm Kỷ Mão (1939) đến năm Đinh Hợi (1947)

  Đạo Hòa Hảo khuyên tín đồ vừa học Phật vừa tu nhân để tạo nên công đức. Có công đức để trở thành bậc hiền nhân. Học Phật tu nhân. Phần giáo lý được giản lược dễ hiểu để hướng dẫn tín đồ ăn ở hiền lành làm thiện. Chủ trương thực hiện tứ ân của Tứ Ân Hiếu nghĩa do Đức Phật thầy Tây An khởi xướng,- ân tổ tiên – ân đất nước – ân đồng bào nhân loại và ân Tam bảo. Chủ trương vừa học Phật vừa tu nhân để lập công bồi đức thành bậc hiền nhân. Đạo Hòa Hảo chủ trương hành thiện xã hội hơn là đi chùa lễ bái. Ngày nay tín đồ bắt tay vào công tác từ thiện như bếp ăn tình thương, làm cầu đóng giếng, cấp học bổng, cứu trợ bệnh nhân nghèo, xây nhà tình thương...vì thế nghi lễ tôn giáo rất đơn giản và việc ma chay cưới hỏi cũng đơn giản. Họ dồn lực lượng thực hiện việc công ích thực tiển hơn.

Hòa Hảo là một tôn giáo không có tu sĩ, không có giáo phẩm. Đồng đạo đề cử người đứng ra lo việc đạo tại các cơ sở địa phương gọi là chức sắc. Cũng không có thờ thượng cốt. Tín đồ tin Phật và thờ cúng tổ tiên hoặc các anh linh tiền hiền có công với đất nước mà không nặng về thần thánh. Ngoài bàn thờ chính trong nhà còn có bàn thờ Thông thiên, chỉ cúng hoa và nước trắng. Đọc Sấm giảng và niệm Di Đà để tĩnh tâm. 

Các ngày Lễ kỷ niệm trong Đạo đều tổ chức vào ngày âm lịch. Trong một , theo đạo Hòa Hảo có các ngày lễ, Tết chính:

Tết Nguyên Đáng

Rằm Thượng Nươn

Lễ Phật Đản

Lễ khai đạo 18/5

Rằm tháng bảy

Vía Đức Phật thầy Tây An 12/8

Rằm tháng 10

Vía Di Đà rằm tháng 11

Sinh nhật Đức Thầy 25/11

Phật thành đạo 8/12

Tóm lại, Phật giáo Hòa Hảo là một hệ phái của Phật giáo chính thống, phát sanh do thời cuộc, mục đích hướng dẫn quần chúng Học Phật tu Nhân hành thiện, giải trừ mê tín dị đoan. Một tôn giáo nội sinh mang sắc thái thuần túy dân tộc, ảnh hưởng màu sắc Nam bộ, thích hợp với quần chúng bình dân. Thời gian ngắn đã củng cố giáo quyền lẫn chính quyền có quân đội.Mang tinh thần dân tộc. Sau ngày thống nhất tổ quốc, Hòa Hảo chuyên tu và làm từ thiện xã hội. Tín đồ phần lớn phát triển quanh vùng Tứ giác Long xuyên và một số vùng phụ cận ở miền Tây Nam bộ.