Hoạt động của động cơ 2 kỳ:

-          Động cơ 2 kỳ là động cơ hoàn thành 1 chu trình công tác sau 2 hành trình piston hay 1 vòng quay trục khuỷu.

-          Có động cơ xăng, diezel 2 kỳ, nhưng có quá trình chung là sử dụng dòng khí nạp mới để đẩy khí thải ra khỏi xylanh mà ta gọi là quá trình quét khí.

Hoạt động của động cơ 2 kỳ quét khí ngang (quét vòng).

Hành trình 1: piston đi từ ĐCT xuống ĐCD, trong xylanh thực hiện các quá trình:

Thời gian đầu: do nhiên liệu cháy trong xylanh tạo ra áp suất và nhiệt độ cao làm môi chất công tác giãn nở đẩy piston đi xuống, ta thu được công có ích.

Khi mép trên piston mở cửa thải, khí cháy có áp suất cao được thải tự do ra ngoài.

Đồng thời khi piston đi xuống, nó đóng cửa nạp, khí nạp mới được nén trong buồng trục khuỷu làm áp suất tăng.

Khi mép trên piston mở cửa quét, khí nạp mới được đẩy lên xylanh qua các cửa quét, nó quét khi thải ra ngoài và chiếm chỗ trong xylanh. Đây là quá trình quét khí.

Kết luận: ở hành trình 1 của piston, trong xylanh thực hiện quá trình: thải tự do, nén khí nạp trong buồng trục khuỷu, quét khí và nạp khí nạp mới vào xylanh.

Hành trình 2: piston đi từ ĐCD lên ĐCT nhờ quán tình các khối lương quay và cơ cấu thanh truyền trục khuỷu, trong động cơ thực hiện các quá trình:

Khi piston chưa đóng của quét và cửa thải: tiếp tục quét khí theo quán tính và thải khí ra ngoài.

Khi piston đóng cửa quét: tiếp tục thải khí theo quán tính.

Khi piston đóng cửa thải, khí nạp mới bắt đầu được nén trong xylanh.

Khi piston mở cửa nạp, khí nạp mới được nạp đầy vào buồng trục khuỷu.

Khi piston cách ĐCT 1 khoảng ứng với góc fi3 của trục khuỷu, bơm cao áp và vòi phun phun nhiên liệu vào buồng đốt ( đối với động cơ diezel) làm nhiên liệu tự bốc cháy hay bugi bật tia lửa điện (đối với động cơ xăng) đốt cháy nhiên liệu. Nhiên liệu cháy làm áp suất và nhiệt độ tăng cao, khí giãn nở, đẩy piston đi xuống.

Kết luận: ở hành trình thứ hai của piston, trong xylanh thực hiện các quá trình: quét khí theo quán tính, thải khí theo quán tính, nén khí nạp mới trong xylanh, nạp khí nạp mới vào buồng trục khuỷu và bắt đầu quá trình cháy.