Buổi sinh hoạt ngoại khoá đến Củ Chi không chỉ là cho học sinh đi chơi thông thường mà chúng tôi phải viết bài báo cáo về chuyến đi. Nó sẽ thay thế điểm một tiết môn lịch sử, để chúng tôi có thời gian cho những môn trọng tâm khác.

Thời đại ngày nay cái gì cũng có hết trên mạng, chúng nó lên mạng tìm tài liệu để "viết" trước. Một đứa "viết" cả đám được nhờ, dĩ nhiên Hương là người chăm chỉ nên nó đã tự viết xong xuôi hết cả. Tôi thì lười chảy thây ra, không dám mở miệng xin nó cho chép bài vì ngại.

- Cậu làm xong bài báo cáo chưa Nam? – Hương có lòng tốt hỏi.

Tôi rất muốn hỏi mượn để chép nhưng vì sĩ diện:

- Bài báo cáo chuyến sinh hoạt ngoại kháo ấy hả? Tớ để sau khi đi về rồi viết cho nó chính xác, lỡ thông tin trên mạng cập nhật chưa tới phải sửa nữa mệt lắm.

- Mưu sự tại nhân hành sự tại thiên mà.

- Ừ. Hì hì, tớ cũng để sau khi đi về mới viết. – Hương ngại ngùng nói.

- Vậy lúc đó cùng viết nhé! – Tôi kiếm cớ để có thể chép bài của Hương.

- Ừm... Được thôi.

- Thôi cứ tận hưởng trọn vẹn chuyến đi cái đã.

- Ừ.

Đến gần ngày đi tôi mới nói cho mẹ biết làm mẹ tất bật chuẩn bị đồ đạc. Tôi chỉ định đem theo vài bộ đồ với ít tiền là đủ rồi mà mẹ còn nhét thêm cả ô, dầu gió, gối ngủ, chia ra bộ đồ nào mặc lúc nào, bàn chải đánh răng, ...

Trước hôm đi tôi ngủ sớm vì xe khởi hành vào lúc bốn giờ sáng. Không quen giấc tôi nằm mãi mà chẳng ngủ được, chắc một phần là vì hồi hộp, háo hức. Tôi cứ nằm đó nghĩ vớ nghĩ vẩn chứ không lôi sách ra đọc thay cho thuốc ngủ nữa. Tôi nghĩ trước về chuyến đi, về cách mà tôi tỏ tình với Hương, những lời dặn dò của Minh, những trò đùa cùng đám thằng Phong, ..., khoảng khắc mà tôi nằm đè lên Minh, khuôn mặt đỏ lên vì lửa của cô, bầu ngực nhỏ bé ấm áp của Minh áp vào người khi tôi quá khích ôm cô thật chặt, ...

Chúng cứ ào ra mặc cho tôi cố gắng gạt bỏ để tập trung vào chuyên môn, cố gắng đến mấy thì chúng càng rõ ràng hơn. Tuy nhiên tôi lại không hề cảm thấy phiền mà miệng nhoẻn lên cười lúc nào không hay. Tôi chìm trong mớ cảm xúc không rõ ràng ấy mà thiếp đi.

Cơ thể và hai mí mắt nặng trĩu, gắng gượng tôi mở từ từ mắt ra. Xung quanh tối om, tôi không thể nhìn thấy được những gì trước mắt. Nhưng tôi chắc chắn đây không phải là giường của tôi, nó cũng có chút quen thuộc nhưng không phải. Bức tường phía trước lập loè ánh sáng xanh đỏ chớp tắt chớp tắt, bỗng nó nhấp nháy liên tục kèm theo là tiếng "bíp, bíp" vang lên.

Tiếng bước chân vội vã, cánh cửa phòng bị đẩy mạnh từ phía ngoài. Ánh sáng từ bên ngoài rọi đằng sau tới làm tôi không thể nhìn rõ mặt, đèn phòng bật lên. Như lần trước, tôi bị chói mắt nên nhắm tịt lại.

Tiếng "bíp, bíp" ngày một to dần, mở mắt lần nữa tôi thấy mình đang ở trong căn phòng quen thuộc. Báo thức từ chiếc điện thoại đang reo.

Bước xuống nhà đánh răng rửa mặt các thứ thì bếp đã sáng đèn từ lúc nào rồi. Mẹ dậy sớm kiểm tra đồ đạc lại cho tôi một lần nữa.

- Dậy rồi hả? Mẹ phải đi làm sớm, để tí mẹ chở mày đi luôn.

- Vâng.

- Nhanh lên, kiếm cái gì đó mà ăn. Đi xe nó cho cắn đại miếng bánh mì hoặc ăn phải chỗ nào lạ bụng thì khổ.

- Dạ thôi. Để lúc đó con ăn với các bạn luôn cho vui.

- Cứ kiếm cái gì ăn lót bụng đỡ đi. Hay mày muốn mẹ nấu cho ăn hử?

- Vâng!

Đợi tôi ăn xong gói mì, chúng tôi di chuyển đến trường để đi với đoàn.

Mẹ gặp bọn thằng Phong.

- Con chào bác.

- Con chào bác.

- Con chào cô ạ.

- Chào mấy con nha. Các con là bạn của Nam hả? Giúp đỡ nó nhé. Cậu bé này dễ thường nè.

Nhìn quanh, mẹ hỏi tôi:

- Ủa, con gái mẹ chưa tới hả?

- Suỵt!!! Mẹ nói bé thôi.

Bọn thằng Phong bắt đầu xì xầm.

- Thì con nuôi của mẹ mà. Chứ cỡ mày làm sao với tới được. – Cố tình nói lớn để chọc quê tôi trước đám bạn.

Mẹ Hương chở nó đến, cuộc nói chuyện của hai bà mẹ bắt đầu. Những vấn đề muôn thuở, mai mối các kiểu. Thấy mặt tôi khó chịu, mẹ biết ý giả vờ nhìn đồng hồ.

- Chết! Tôi trễ giờ mất rồi.

- Chị đi làm sớm thế.

- Riết rồi quen chị ạ. Bố nó cũng đi suốt nên chả có ai lo cho thằng bé. Phải chi có đứa con dâu sớm thì tốt biết mấy. – Dù vậy mẹ vẫn ráng làm thêm một câu.

- Thôi tôi đi nhá.

- Tôi cũng về đây.

Mẹ Hương dặn dò nó vài câu rồi về, tôi còn chưa kịp nói câu nào ngoài chào hỏi với bà.

Trên xe, trái với không khí háo hức lúc ở trường, mọi người ai cũng chìm vào giấc ngủ. Một số không ngủ thì bấm điện thoại. Chiếc xe im ắng, chỉ còn văng vẳng tiếng bolero hải ngoại để bác tài xế tập trung lái xe. Xe chia làm hai dãy, một bên con trai, một bên con gái còn hai vị trí giữa hàng ghế cuối dành cho thầy chủ nghiệm và chú hướng dẫn viên. Số lượng nam nữ lớp tôi không cân bằng nên có một số tràn qua bên kia, dĩ nhiên tôi muốn lắm chứ nhưng không thể manh động được.

Ngồi ghế không quen, tôi không thể ngủ lại được. Lên mạng tra trước điểm tham quan để khỏi bỡ ngỡ. Xe dừng lại, thầy kêu mọi người dậy.

- Đến nơi rồi dậy đi! Dậy đi!

Chúng nó mắt nhắm mắt mở tỉnh dậy.

- Tới nơi rồi hả thầy? – Một đứa nói trong cơn say ke.

- Đến nơi ăn sáng. Sắp đến rồi, một tiếng nữa thôi.

Ăn uống xong xuôi, tụi con gái trang điểm nhẹ. Đám con trai chúng tôi thì kéo hết lên xe từ sớm để hưởng máy lạnh.

Tiếp tục chuyển hành trình, anh hướng dẫn viên giới thiệu cho chúng tôi về địa đạo Củ Chi, nó y hệt như trên mạng viết hèn gì tụi nó lên đó để "viết" báo cảo.

- Nằm cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 70 km về hướng Tây Bắc, Địa đạo Củ Chi là nơi thu nhỏ trận đồ biến hóa và sáng tạo của quân và dân Củ Chi trong cuộc kháng chiến lâu dài, ác liệt suốt 30 năm chống kẻ thù xâm lược, giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.

- Với tầm vóc chiến công của mình, địa đạo Củ Chi đã đi vào lịch sử đấu tranh anh hùng của nhân dân Việt Nam như một huyền thoại của thế kỷ 20 và trở thành một địa danh nổi tiếng trên thế giới. Đây là một kỳ quan đánh giặc độc đáo có một không hai với khoảng 250 km đường hầm toả rộng như mạng nhện trong lòng đất, có các công trình liên hoàn với địa đạo như: Chiến hào, ụ, ổ chiến đấu, hầm ăn, ngủ, hội họp, sinh hoạt, quân y, kho cất dấu lương thực, giếng nước, bếp Hoàng Cầm ...

Nghe thấy đánh nhau, chiến tranh các kiểu là bọn con trai bắt đầu xì xầm.

- Hệ thống địa đạo chạy ngoắt ngoéo trong lòng đất, từ đường "xương sống" (đường chính) tỏa ra vô số nhánh dài ngắn, ăn thông với nhau, hoặc độc lập chấm dứt tùy theo địa hình. Có nhiều nhánh trổ ra sông Sài Gòn, để khi bị tình thế nguy kịch, có thể vượt qua sông sang vùng căn cứ Bến Cát (Bình Dương).

- Đường hầm không sâu lắm nhưng chống được đạn pháo và sức nặng của xe tăng, xe bọc thép, những đoạn nằm sâu chống được bom cỡ nhỏ. Có những đoạn được cấu trúc từ hai đến ba tầng (tầng trên gọi là "thượng", tầng dưới gọi là "trầm"). Chỗ lên xuống giữa các tầng, có nắp hầm bí mật. Trong địa đạo có những nút chặn những điểm cần thiết để ngăn chặn địch hoặc chất độc hóa học do địch phun vào. Có những đoạn hẹp, phải thật gọn nhẹ mới chui qua được. Dọc theo đường hầm có lỗ thông hơi bên trên được ngụy trang kín đáo và trổ lên mặt đất bằng nhiều cửa bí mật. Vô số cửa được cấu trúc thành ổ chiến đấu, ụ súng bắn tỉa rất linh hoạt. Đây chính là chỗ bất ngờ với quân địch. Dưới những khúc địa đạo ở khu vực hiểm yếu, có đặt hầm chông, hố đinh, cạm bẫy...

- Đường hầm là đi dưới đất á hả? Làm tớ lỡ bôi kem chống nắng rồi.

- Ủa? Tưởng cậu chép bài báo cáo của tớ rồi.

- Suỵt!!! Thầy ngồi đằng sau kìa. Tớ chép thôi chứ có để ý đâu mà nhớ.

- Đến chịu cậu luôn đó.

- Chung quanh cửa hầm lên xuống được bố trí nhiều hầm chông, hố đinh, mìn trái (gọi là tử địa), có cả mìn lớn chống tăng và mâm phóng bom bi chống máy bay trực thăng đổ chụp, nhằm tiêu diệt ngăn chặn quân địch tới gần.

(Ở đây tôi không dám bịa đặt hoặc tự mình viết những thông tin này, tôi tham khảo trên trang chính của địa đạo Củ Chi, chỉ nêu tóm tắt đôi nét để tránh làm bạn đọc bị buồn chán. Nếu thấy có hứng thú các bạn có thể tìm hiểu trên mạng)

- Hiện tại thì địa đạo Củ Chi được bảo tồn ở hai địa điểm là địa đạo Bến Dược và Bến Đình. Hôm nay sẽ tham quan Bến Dược trước rồi cắm trại ngủ qua đêm ngày mai đến Bến Đình.

- Các em yên chí. Ở đây còn có các dịch vụ vui chơi khác nữa chứ không chỉ mỗi tham quan lịch sử thôi đâu.

Đến nơi, thầy giáo bước ra trước nói dõng dạc.

- Lớp mình đi riêng không có ban giám hiệu nên cứ thoải mái đi. Miễn có bài báo cáo nộp cho tôi là được rồi. Chơi gì thì chơi nhớ phải đi theo nhóm kẻo bị lạc nghe chưa.

- Dạ rõ!!! – Cả lớp đồng thanh.