Nếu muốn đánh giá, thì Thái tử Lý Tranh tốt số hay không nhỉ?

Rất khó kết luận nếu chỉ nhìn từ một mặt.

Mẹ nó là Hoàng hậu của tiên đế Long An, là dòng dõi chính nhưng không phải con trưởng, bên trên còn lù lù một vị đại ca sôi sục dã tâm. Nếu xét theo lẽ thường thì đợi khi nó khôn lớn thành người, rất có sẽ bước lên con đường đọ mẹ tranh sủng, ngươi chết ta sống với đại ca mình để giành ngôi báu.

Thái tử trời sinh đã hiền hòa yên lặng - hiền hòa thừa kế từ ông nội, còn yên lặng được mẹ ruột truyền cho, trên cương vị của một bậc quân vương, cả hai thứ ấy đều chẳng phải đức tính mẫu mực tốt đẹp gì. Mẫu hậu của nó lắm sầu nhiều bệnh, nhà ngoại không có thể lực, bản thân chẳng thể xem là có dã tâm, cũng thiếu chủ kiến, rất hợp với tính tình của Hoàng đế Long An Lý Phong, từng dựa vào ơn mưa móc để bước lên ngôi hậu. Song lên ngôi hậu rồi vẫn cứ là bùn nát không đắp nên tường, so với thế lực của Lã phi và Đại hoàng tử năm đó, trông nàng sao cũng thấy rất có dáng tốt thí tương lai.

Song vận mệnh bao giờ cũng khó lường, năm tiểu Thái tử Lý Tranh được sáu, bảy tuổi, thái bình vỡ vụn, nước nhà rơi vào cảnh loạn ly.

Đối với giai đoạn chiến tranh gian nan kéo dài suốt mấy năm đó, Lý Tranh sống nơi thâm cung chỉ nhớ được rằng một năm ấy hạn mức được phân cực kỳ ít ỏi, kinh thành đầu hạ hừng hực như thể nồi xông, bầu trời phía Tây ngùn ngụt những dòng khí tím, lòng người cả bên trong lẫn bên ngoài bức tường cung cấm đều bàng hoàng hoảng hốt, trên mặt các cung nữ và nội thị ra ra vào vào chẳng thấy mảy may nét vui cười. Nó bị cầm chân bên cạnh mẫu thân nằm liệt trên giường bệnh, đã mấy hôm không thấy mặt phụ hoàng, mỗi khi choàng tỉnh giữa đêm khuya đều nghe thấy tiếng bẩm báo tình hình bên ngoài được cố ý ép xuống thật thấp của các cung nhân, ba câu không rời đánh trận.

Thái tử khi ấy còn quá nhỏ, không nghe hiểu được những người lớn kia đang nói gì, song nó vẫn nhớ đề tài ấy luôn đi kèm với tiếng khóc sụt sùi khe khẽ của mẫu hậu.

Về sau, Lý Tranh nhỏ tuổi chậm rãi trưởng thành, bắt đầu hiểu được thế giới xung quanh, tình hình Đại Lương cũng dần trở nên sáng sủa. Rồi mây gió trong triều thay đổi bất ngờ, thế lực Lã phi rập rình như hổ đói chỉ sau một đêm đã cây đổ khỉ tan, họ Lã mưu phản bị tội, Lã phi mất tước vị phải vào lãnh cung, Đại hoàng tử cũng ngã gục hoàn toàn từ đó.

Khoảng thời gian ấy, Đông cung như bỗng biến thành một miếng bánh ngát hương, Thái tử lần đầu tiên lờ mờ cảm nhận được cái lên xuống như sóng triều của quyền thế, nhưng nó chẳng hề thích thú, sách vở thánh hiền mà Thái phó dạy còn chưa kịp đề cập tới những chuyện xấu xa nhơ nhớp ấy, nhưng nó đã dựa vào cái mẫn cảm trời sinh, vượt qua ranh giới tuổi tác để mà thấy bất an - Nó luôn cảm giác lên xuống đồng nghĩa với bấp bênh, đã có lúc người đông vui như trảy hội, thì sẽ có khi vắng vẻ đủ giăng lưới bắt sẻ trước nhà.

Hoàng đế Long An thưa con cái, Hoàng trưởng tử suy sụp, Tam hoàng tử tuổi còn quá nhỏ, nhà mẹ lại thấp hèn, ai ai cũng nghĩ Lý Tranh chính là người thừa kế cao quý nhất của Đại Lương này - Song nó còn chưa kịp này ra cái ảo giác ấy giống mọi người, thì đã tận mắt trông thấy phụ hoàng mình chết giữa đám loạn quân.

Hôm ấy, giữa đám loạn quân, tiểu Thái tử siết chặt tay Tứ hoàng thúc, trong lòng vẫn xem bản thân như đứa trẻ, dùng ánh mắt của một đứa trẻ chứng kiến chân tướng của quyền lực, không chút che lấp, không chút cản ngăn.

Đối với Đại Lương, đó là lúc tân hoàng lên ngôi, là điểm khởi đầu của một thời đại mới, của một nền chính trị mới.

Nhưng đối với tiểu Thái tử sống nơi thâm cung mà nói, cả đất trời dường như đều đảo lộn.

Hoàng hậu trời sinh tính tình yếu đuối, lúc nào cũng rỉ tai dặn mặt, day đi day lại rằng nó phải cố lấy lòng Tứ hoàng thúc, bởi cái mạng nhỏ của mẹ góa con côi nhà nó từ nay phải treo lủng lẳng trên lương tâm của hoàng thúc nó rồi. Quần thần trong triều chẳng ai dám chắc nó có thể làm Thái tử được đến bao giờ.

Hồi trước Lý Tranh rất thích gần gũi với hoàng thúc Lý Mân, nhưng khoảng thời gian đó, có một dạo nó cảm thấy áp lực khủng khiếp mỗi khi phải đối diện với Tứ hoàng thúc. Tiểu hoàng thúc thân thiết ân cần hiểu nhiều học rộng bỗng lắc mình biến thành Hoàng thượng, nhất thời đến xưng hô cũng phải đổi thay theo. Ngày nào tiểu Thái tử cũng phải gồng mình nghe giảng về các việc quốc gia mà bản thân nửa hiểu nửa không, chịu đựng đủ các ánh nhìn hoặc tính toán cân nhắc hoặc ý vị sâu xa xung quanh, để rồi tiếp tục gồng mình đi thỉnh an hoàng thúc, cuối cùng trở lại Đông cung, gồng mình nghe những nỗi ưu sầu triền miên không dứt của mẫu hậu.

Mẫu hậu của nó từ đầu chí cuối đều không thể sánh với Lã phi, bản thân không đưa ra được chủ ý gì, chỉ biết đẩy hết áp lực sang đứa con trai, suốt ngày há miệng ngậm mồm tuôn ra những câu rỗng tuếch bắt nó phải gắng mà tranh đoạt, gắng mà nuôi chí. Nhưng cụ thể muốn nó tranh đoạt cái gì, nuôi chí ra sao, hoặc giả kỳ vọng tương lai nó có thể trở thành một người thế nào, thì bà hoàn toàn chẳng có khái niệm.

Mỗi con người đều có nỗi mơ hồ và khó khăn phải đương đầu khi niên thiếu, ví như thử thách của Cố Quân là Huyền Thiết doanh rơi rụng khắp các nơi, cửa ải Hoàng đế Thái Thủy Lý Mân phải vượt qua là Ô Nhĩ Cốt đáng sợ - Còn khó khăn của tiểu Thái tử Lý Tranh, chính là tương lai mù mịt của mình.

Song sau lưng Cố Quân có mấy vạn thanh cát phong nhận và các vị tổ tông được treo cao trong sảnh nhà họ Cố, bên cạnh Trường Canh có một tiểu nghĩa phụ luôn dõi theo chăm chú, luôn cầm tay dẫn dắt mình.

Mà xung quanh Lý Tranh chỉ đầy ngập những sợ hãi bàng hoàng không ngày chấm dứt, chẳng có ai chỉ cho nó một con đường sáng cả.

Mùa thu năm Thái Thủy thứ tư, sau một lần sương xuống, mẫu hậu của Lý Tranh bỗng dưng trút hơi thở cuối cùng giữa những lo sầu sợ hãi bất tận ngày còn sống, Hoàng thượng dặn bộ Lễ tổ chức lễ tang trọng thể theo đúng quy chế.

Thái tử mười lăm tuổi đã vươn vai thành dáng dấp thiếu niên, mỗi ngày một lặng lẽ ít lời.

Lúc quàn linh cữu, Trường Canh cho những người xung quanh lui cả xuống, chậm rãi tiến vào, nhẹ nhàng đè bờ vai Lý Tranh đang định đứng dậy làm lễ xuống. Lý Tranh nghe theo, dưới sự đốc thúc của mẫu hậu, ngày nào nó cũng phải nát óc cân nhắc yêu ghét của vị Tứ hoàng thúc này, biết hoàng thúc không hề thích người khác đa lễ những lúc gặp riêng.

Lý Tranh: "Hoàng thượng."

Trường Canh liếc nhìn nó, thiếu niên kia lập tức ngượng ngùng đổi lối xưng hô: "Hoàng thúc."

"Cháu đừng đau buồn quá." Trường Canh dặn dò, sau đó bắt đầu bái tế vị hoàng tẩu chỉ gặp mặt đôi lần, lễ nghĩa cực kỳ đầy đủ.

Hắn vừa mới thẳng lưng lên đã nghe tiểu Thái tử đứng bên nói bằng chất giọng đang vỡ dở, nghe có phần cật lực: "Thần không tài không đức, không gánh nổi việc lớn, xin hoàng thúc phế bỏ vị trí thừa kế của thần."

Trường Canh cau mày lại, ngẩng đầu lên.

Đứa cháu trai từ trên trời rơi xuống này chẳng được thừa hưởng chút uy nghiêm đoan chính nào từ phụ thân mình, ngược lại dáng dấp còn thanh tú quá mức. Trông Lý Tranh mặt mày tái nhợt, thân thể gầy gò, khóe mắt chân mày vương nỗi muộn phiền bao năm không đổi, quả thực chẳng giống nòi phượng rồng cao quý. Nói câu ấy xong, nó như thể bị chính mình dọa cho đứng tim, mặt mày khiếp đảm, cũng chẳng hiểu sao lại trùng hợp vậy, một trận gió bỗng xộc qua cửa linh đường không khép chặt, đám trang sức vụn vặt bên dưới đèn cung đình hơi nước leng keng mấy tiếng, va trúng linh vị đặt một bên, thế là linh vị đổ kềnh, Thái tử thiếu niên rùng mình dữ dội.

Trường Canh đứng dậy với vẻ mặt bình thản, cung kính dựng linh vị dậy, khoát tay với đám nội thị sợ hãi chạy vào, sau đó quay sang đứa cháu trai và hỏi: "Ta nghe Thái phó khen cháu đọc sách rất sáng dạ, sao bỗng dưng lại nghĩ thế?"

Lý Tranh lặng thinh, cúi đầu thật thấp.

Trường Canh ngừng lại một lúc, sau lại nói: "Hồi nhỏ cháu vẫn thường chạy theo ta hỏi cái nọ cái kia, ta còn từng bện côn trùng cỏ cho cháu chơi mà, giờ lớn rồi lại xa cách với tứ thúc là sao?"

Lý Tranh không biết đáp thế nào, giọng ấp a ấp úng: "Quân thần có khác, thần... cháu..."

Nghĩ kỹ lại sẽ thấy, hồi nhỏ Lý Tranh không cần tiểu hoàng thúc cho mình gì cả, nó chỉ đơn thuần quý mến hắn mà thôi, bởi vậy mới thân thiết không kiêng dè chi. Mà mấy năm gần đây, tuy nó vẫn sống trong cung, lại luôn có cảm giác bản thân ăn nhờ ở đậu, sống nương hơi thở của người ta, mỗi khi đối diện với hoàng thúc sẽ bất giác ghém rất nhiều nịnh nọt lấy lòng và dè chừng cẩn thận vào, khiến mùi vị thay đổi hẳn. Lý Tranh vừa trông vào mắt của Trường Canh, đã biết vị Tứ hoàng thúc ghé vai gánh tòa thành chực đổ ấy lòng sáng như gương vậy, chuyện gì cũng tỏ tường, thế là càng thấy hổ thẹn mặc cảm hơn.

"Phế lập Thái tử là chuyện lớn," Trường Canh đáp bằng giọng thản nhiên, "Nước có phép nước, ta đâu thể thích gì làm nấy, tùy ý quyết định được."

Lý Tranh đỏ bừng mặt mũi, như thể bản thân đã tự đa tình. Trường Canh lại nói: "Có những chuyện nếu cháu thấy nói với ta không tiện thì chi bằng tới tìm An Định hầu mà hàn huyên. Tháng sau y sẽ rời kinh tuần tra quân vụ bốn phương biên cảnh, giả sử cháu có lòng, thì xin y dẫn theo mở mang tầm mắt cũng được."

Lý Tranh ngẩn ra, sau đó lại nghe Trường Canh cười bảo: "Lúc tứ thúc bằng tuổi cháu cũng từng đầy ngập mơ hồ, năm đó ta với nghĩa phụ vâng lệnh chăm sóc mình... cũng chính là An Định hầu đó, cãi nhau một trận nảy lửa, kiên quyết bỏ nhà ra đi, theo đại sư Liễu Nhiên và Chung lão Tướng quân đi khắp Đại Lương, tới rất nhiều miền đất. Mắt thấy trăm họ bôn ba kiếm sống, cũng gặp cảnh điêu dân trộm cướp hoành hành, có đôi khi chứng kiến sinh ly tử biệt với buồn vui tan hợp của nhân gian nhiều một chút, là mấy nỗi âu sầu nhét trong quả tim mình cũng dường như nhỏ được đi một chút."

Tiểu Thái tử có ngu ngơ đến đâu cũng biết An Định hầu nắm giữ hổ phù Huyền Thiết có sức nặng thế nào trên triều đường và trong quân đội. Thuở nhỏ nó từng hết sức tò mò về vị anh hùng mà người ta vẫn đồn đại ấy, khăng khăng nằng nặc bám riết không buông để xin thiếp chữ mẫu do chính tay y viết, về sau thì không dám nữa. Lúc còn sống mẫu hậu giữ rịt nó trong cung, không cho nó bước chân khỏi cửa qua lại với triều thần, chỉ sợ con trai làm quá chỗ nào khiến tân hoàng ngứa mắt, thế là từ đó Lý Tranh không đặt chân tới hầu phủ thêm một lần nào.

"Không phải sợ y đâu, lúc còn nhỏ y thương cháu lắm, cháu còn nhớ chứ?" Vừa nhắc tới Cố Quân là ánh mắt Trường Canh đã bắt giác đổi thay, hết sức tự nhiên ngậm thêm đôi nét cười dịu dàng mềm mại.

Thái tử nhất thời không phản ứng lại được: "Cố... Cố soái ấy ạ?"

Trường Canh rời khỏi linh đường, sau một chốc ngây ra Thái tử cũng vội đuổi theo, nội thị hai bên dường như biết chú cháu hai người có điều cần nói, bèn tự động lui ra hai bên. Vị tân để trẻ tuổi chắp tay sau lưng đi đằng trước, bảo Lý Tranh bằng giọng chẳng kiêng dè gì: "Tạm thời ta không ưng ý người kế thừa nào khác cả, đợi tương lai sẽ truyền ngai vàng này cho cháu, nhưng lúc đó giang sơn này sẽ khác. Khi cháu ngồi lên vị trí ấy rồi, chưa biết chừng sẽ phát hiện ra quân vương cao quý nhất cũng chẳng thể một lời chín đỉnh. Toàn bộ triều đường, cho tới khắp thiên hạ, đều có quy tắc vận hành riêng, pháp luật trên đầu, quân và thần, thần và dân kiềm chế lẫn nhau... Có khi cháu còn cảm thấy bản thân không khác một con rối cao quý là bao ấy chứ."

Đoạn thoại trên người đời đã bao giờ nghe thấy, Lý Tranh dỏng tai nghe mà đờ đẫn cả người.

Trường Canh nghiêng đầu liếc nhìn nó: "Ta không biết cháu có thể chấp nhận hay không."

Lý Tranh: "Cháu..."

"Giờ cháu chưa cần trả lời ta đâu," Trường Canh nở nụ cười, vươn tay vỗ đầu thiếu niên một cái, "Cháu có thể ra ngoài nhìn ngắm thế giới bên ngoài trước đã, suy nghĩ cho kỹ rồi lại trở về. Nếu thật sự không được, thì ta có thể nghĩ cách chọn một người thừa kế khác từ dòng dõi hoàng tộc, đừng nghĩ nhiều quá làm gì."

Dứt lời, Trường Canh tự mình rời đi, hắn cũng chỉ vội vàng tới viếng cho đủ số mà thôi, giờ phải về chỗ ở ngoài cung.

"Hoàng... tứ thúc," Lý Tranh bỗng gọi giật hắn lại, "Vì sao thúc lại không muốn có con cháu của chính mình ạ?"

"Ta đã có được chốn về của cuộc đời, lúc đang sống hay sau khi chết đều không còn tiếc nuối gì, khỏi cần để lại dòng giống này kia." Trường Canh thoáng ngừng lời, liếc thấy mặt Lý Tranh mù mờ ngơ ngác, bèn lắc đầu cười, "Nói cháu cũng chẳng hiểu đâu, lớn rồi sẽ rõ."

Nửa tháng sau, Thái Thủy đế dùng bản lĩnh cao siêu dẹp yên vô số lời phản đối, đồng ý thỉnh cầu theo An Định hầu đi tuần tra bốn phương biên cảnh của Thái tử. Lý Tranh bỏ ra ba tháng trời, theo đường không, đường thủy, đường ray hơi nước, cùng Cố Quân đi khắp ba núi sáu sông toàn cõi nước nhà. Sau đó như thể đam mê phải cái thú ấy, nó thường xuyên viện cớ rời kinh, trong một năm phải có sáu tháng vắng bóng chốn cung đình.

Ba năm sau, Lý Tranh tròn mười tám tuổi, tự tìm tới chốn đã từng là phủ Nhạn vương - nay là biệt trang của Hoàng đế - "tâm sự" với Trường Canh suốt một đêm, kỳ kèo xin Trường Canh đồng ý cho nó dẫn đầy đủ thị vệ, lên đội thuyền buôn vượt biển do Đỗ công từ dẫn đầu, tới những miền đất rộng lớn hơn ở bên kia biển cả.

Nói là đội buôn, chứ thực tế có đến mấy chục chiếc trường giao đoản giao đi cùng, trên thuyền trừ chỉ huy là đám Đỗ công tử ra, còn có tinh binh thủy quân Đại Lương và đội cao thủ của Lâm Uyên các do mấy nhân vật như đại sư Liễu Nhiên, Tào Xuân Hoa dẫn đầu bảo vệ tận răng. Ngoài hàng hóa trao đổi, họ đem theo cả quốc thư và điều ước đàm phán, tung hoành đông tây, dạo chơi bốn bể, năm năm sau mới trở về.

Sau khi quay lại, Lý Tranh đã tự giễu rằng với tư chất tầm thường ngu dốt, bản thân khó mà chiếm được thứ hạng gì trong mấy thế hệ nhà họ Lý, song xét về mặt lông bông xa nhất đảm bảo sẽ đứng đầu.

Năm Thái Thủy thứ mười tám, Cố Quân trao trả hổ phù Huyền Thiết, treo ấn từ quan. Mấy tháng sau, Thái tử Lý Tranh tiếp nhận ngai báu từ tay vị hoàng thúc một lời chín đỉnh của mình, xóa bỏ niên hiệu, đặt ra lịch mới có thể dùng rộng rãi khắp bốn bể, tiếp tục kéo dài thời đại mới yên ổn mà lớp cha chú đi trước va vấp mò mẫm suốt mười tám năm trời mới dựng xây nên.

Đến đây, non sông vẫn thế, bốn bể thanh bình.