III. Tổng quan và lưu ý

Nhắc đến tuyển tú đời Thanh, có 2 loại, 1 là tuyển tú từ Kỳ phân Tá lĩnh nữ tử trong Bát kỳ, cuối cùng được trao danh phận, từ Hậu cung chủ vị cho đến Tông thất thê tử. Loại thứ 2 là tuyển chọn Bao y nữ tử từ Thượng tam kỳ ( Tương Hoàng kỳ, Chính Hoàng kỳ, Chính Bạch kỳ) vào cung qua Nội Vụ phủ tuyển tú, cuối cùng trở thành Cung nữ tử, khi đến hạn tuổi có thể xuất cung, tự do kết hôn, hoặc cũng có trường hợp tự nguyện ở lại cung để trở thành Chưởng quản Cô cô hay được Hoàng đế lâm hạnh mà trở thành hậu cung chủ vị.

Không phân biệt là loại Tuyển tú nào, các Tú nữ khi diện Thánh đều mặc cùng 1 loại trang phục, phục sức ( đầu tết tóc bím dài sau gáy, mặc Tiện phục hoặc Thường phục), mỗi 1 hàng ngang gồm 5-6 người lần lượt bước lên trước trình diện, chỉ đứng thẳng tắp, đầu hơi cúi ( vì không được nhìn thẳng vào mặt Hoàng đế), không nói, không hành lễ thỉnh an. Khi Thái giám hô tên người nào thì người đó tiến lên phía trước một chút.

Hoàng đế trong buổi tuyển tú cũng không tùy ý nhận xét, phê phán thân hình, tính cách của Tú nữ. Thái giám khi đó phải nhìn sắc mặt của Hoàng đế, xem Hoàng đế quyết định sẽ giữ Tú nữ lại để Phục tuyển hay loại.

Tú nữ bị loại sẽ gọi là "Lược bài tử", từ đây có thể về nhà tự do kết hôn. Đôi lúc sau khi bị lược thẻ, sẽ được Đế-Hậu ban cho một số vật phẩm nhỏ, chỉ là thưởng hay không thưởng, thưởng nhiều hay thưởng ít có liên quan tới gia thế của tú nữ, và thường là thưởng tơ lụa hoặc phụ kiện gì đó.

Còn tú nữ được lưu thẻ thì cũng trở về nhà tạm thời, tới thời kỳ sẽ ["phục tuyển"; 复选]. Thời điểm phục tuyển sẽ lại có người bị lược thẻ hoặc tiếp tục được lưu thẻ, từ đó được an bài thêm 1 bước nữa, khả năng sẽ được chỉ hôn cho Tông thất chi gần hoặc trở thành Hậu cung chủ vị.

* Lệ cấm về tuyển tú đời Thanh:

- Từ Thuận Trị trở đi: con gái dòng Giác La, người có khuyết tật.

- Từ năm Càn Long thứ 7 đến Gia Khánh thứ 12: chị em gái của Thái hậu hoặc Hoàng hậu, con gái của em trai Thái hậu hoặc Hoàng hậu.

- Từ năm Gia Khánh thứ 5 đến Gia Khánh thứ 12: chị em gái của Hoàng quý phi, Quý phi, Phi và Tần.

- Từ năm Gia Khánh thứ 6 trở đi: con gái của Công chúa.

- Từ năm Đạo Quang thứ 2 trở đi: người Bát Kỳ có hồ sơ khác thường, con gái của người Bát Kỳ vốn là dân thường.

* Một số điểm cần chú ý về tuyển chọn Bát Kỳ tú nữ và Nội vụ phủ tú nữ:

- Các nữ tử Bát Kỳ không thể tránh được tuyển tú, dù có bị bệnh cũng phải lưu tên lại để tuyển tú lần sau.

- Tuy rằng trên quy định là tuyển Bát Kỳ tú nữ 3 năm 1 lần, Nội vụ phủ tú nữ 1 năm 1 lần nhưng thực tế cũng không hoàn toàn tuân thủ, đặc biệt là Nội vụ phủ tuyển tú. Theo chế độ thời Thanh, mỗi năm sau khi Nội vụ phủ lập danh sách thì phải báo cáo cho Hoàng đế, tuyển hay không thì phải được Hoàng đế đồng ý mới có thể tiến hành.

- Bát Kỳ tú nữ sau khi trải qua tuyển chọn, nhập cung sẽ thường sơ phong Quý nhân trở lên, một số là Thường tại, và hầu như không ai được phong Đáp ứng. Còn Nội vụ phủ tú nữ, tức cung nữ, nếu được ân sủng trở thành hậu cung, phân vị ban đầu sẽ là thường Đáp ứng hoặc Thường tại.

IV. Một số nhầm lẫn trên phim ảnh.

Vấn đề về Tuyển tú nhà Thanh có thể là vấn đề mà các phim làm chưa được sát nhất. Lấy ví dụ điển hình 2 bộ phim cung đấu hot là Như Ý truyện và Diên Hy công lược, có khá nhiều lỗi để chỉ ra:

- Thứ nhất, trong phim Diên Hy công lược, khi tham dự Tuyển tú, Hoàng đế đã ngang nhiên nhận xét khuôn mặt, ngoại hình của các Tú nữ, thậm chí còn "khen" mặt của Tú nữ đen như xì dầu phơi nắng, hay chê Tú nữ gầy, béo. Các Tú nữ cũng không kém cạnh khi hành lễ thỉnh an các kiểu với Hoàng đế, lại còn ngang nhiên nói chuyện với bậc Cửu ngũ chí tôn rất tự nhiên

- Thứ 2, vẫn là trong phim Diên Hy, có xuất hiện Cao Quý phi tham gia góp vui trong buổi Tuyển tú. Thực chất trong buổi Tuyển tú, nếu như Hoàng đế bận Chính sự không đến được, chỉ có một mình Hoàng hậu được đến thay mặt Hoàng đế chọn Tú nữ. Các bậc thiếp thất phi tần khác không có lí do gì mà được đặt chân đến nơi diễn ra buổi Tuyển tú.

- Thứ 3, các Tú nữ vì vẫn chưa gả chồng nên sẽ không được búi tóc dạng Lưỡng bả đầu mà chỉ được để tóc dài, buộc đuôi sam ở sau gáy, cố định bằng 1 đoạn lụa màu đỏ.

- Thứ 4, các Vương công tông thất không có quyền tự tổ chức Tuyển tú hay tự chọn Đích Phúc tấn hay Trắc Phúc tấn. Những Tú nữ trong buổi Bát kỳ Tuyển tú nếu được chọn sẽ có 2 khả năng: 1 là trở thành hậu cung chủ vị, 2 là sẽ được Hoàng đế ban hôn cho các Vương công tông thất. Vì vậy tuyệt nhiên sẽ không có chuyện Hoàng tử tự ý mở cuộc Tuyển tú chọn Phúc tấn như trong Hậu cung Như Ý truyện.

Phân cảnh Tứ A ca Hoằng Lịch tổ chức Tuyển tú chọn Phúc tấn trong Hậu cung Như Ý truyện là hoàn toàn không có.

- Nhưng nói sao thì nói, phim là phim mà sử là sử, phim không thể nào làm đúng sử 100% được, nếu như làm phim y chang như lịch sử thì sẽ gây ra nhàm chán y như đang xem phim tài liệu vậy. Vì vậy chap này không  hề bóc phốt phim ảnh cổ trang nào cả, chap này chỉ có 1 mục đích là tránh gây nhầm lẫn cho những người đam mê phim cung đấu và những người thích nghiên cứu lịch sử.

                                                          1147 từ
--------------------------------------------------------------