Huế vào đêm thật yên tỉnh, bóng tối như phủ đầy mặt đất, những hạt sương rơi nhè nhẹ lên người, làm thấm lạnh cả cõi lòng. Tuệ Đăng đã đi thật sao? Con đường ngày xưa chú đã đi qua bao lần nhưng giờ trở nên xa lạ, mịt mờ và hoang vắng! Chú vốn thích Huế, thích cái trầm mặc tỉnh lặng của Huế.

Vậy mà bây giờ chú lại sợ cái sự yên tĩnh này. Nó làm chú cảm thấy buồn, cô đơn, trống vắng. Những khổ đau của cuộc đời đã dồn lên vai làm chú choáng ngợp. 25 tuổi ... chú còn quá trẻ phải không? "sự nghiệp" của chú chỉ mới bắt đầu....Bây giờ phải bỏ dở ư?... chú đau đớn khi nghĩ đến điều ấy ... "Mình đi đâu bây giờ ..." " Chẳng biết nữa ..." Chú cứ đi, đi như một kẻ vô hồn, bàn tay chú nắm chặt mãnh giấy...tê cứng...Khi đã bước vào con đường cùng,con người ta thường buông tay bỏ mặc cho dòng đời cuốn trôi ...

Chao ôi! Cuộc đời đối với chú như một giấc chiêm bao: được, mất, thành, bại...cái giáo lý Khổ đế chú đã học bao nhiêu lần, bây giờ chú mới cảm nhận được một cách sâu sắ.

Chú vẫn cứ bước đi ... phía trước màn đêm vẫn mặc nhiên phủ xuống như ôm lấy chú. Hiện tại thì khổ đau, tương lai thì mờ mịt ....Chú nghĩ về cuộc đời mình ...Tất cả vỡ oà trong đôi mắt xót xa ...tuyệt vọng ...

* * *

Trong căn phòng nhỏ của bệnh viện trung ương, mọi người ai cũng nóng lòng chờ đợi, họ đi đi lại lại, vẽ mặt đầy sự lo âu. Tuệ Đăng vẫn ngồi yên, đếm từng hơi thở...Tối hôm qua chú vẫn không ngủ được, cơn đau lại hoành hành. Chú nằm yên không dám cử động, sợ người sư đệ bên cạnh mình tỉnh giấc.

Ngoài kia trời đang mưa, từng giọt mưa cứ rơi rả rít, có lúc lại ào ào như muốn xóa tan hết mọi thứ. Đêm nào chú cũng lắng nghe tiếng thì thầm ấy của đất trời. Mấy hôm rồi, chú cố gắng chống cự lại cơn đau nhưng không thể được ... Năng lượng trong người như cạn dần, có lần Sư phụ bảo :

- Tuệ Đăng à! con bệnh phải không? ngày mai đến bác sĩ khám xem sao.

Chú chắp tay thưa :

- Dạ ! không sao, con chỉ bệnh xoàng thôi, vài bữa rồi sẽ hết, sư phụ đừng lo.

Tuệ Đăng vẫn làm những công việc bình thường như mọi người. Vị Sư già nhìn chú đầy lòng thương cảm. Tuệ Đăng là vậy đó, chẳng bao giờ để mọi người nhìn thấy những cảm xúc trong lòng mình. Hình như những khổ đau của cuộc đời đã làm cho tâm hồn chú tê cứng. Chú sống lặng lẽ như tiếng chuông chùa thả vào hư không tỉnh lặng .

Đêm...Tiếng dế vẫn kêu inh ỏi, tiếng xào xạc của những chiếc lá vàng rơi rồi nằm bất động trên mặt đất... Chú là chiếc lá vàng ư? Nó sắp rời khỏi cành và sẽ biến vào lòng đất...cơn mưa vẫn kéo dài....chú trở mình rên khẽ. Tuệ Tâm đã tỉnh giấc từ lúc nào thì thầm :

- Huynh àh? Có sao không huynh.....

Tuệ Đăng nói vẽ mệt mỏi:

- Không sao! ngủ đi em.

Mấy bữa nay thấy chú trở bệnh Tuệ Tâm phải ngủ cùng chú.Tuệ Tâm nhỏ hơn chú 2 tuổi, là một người hiền lành chất phát, siêng năng, cần mẫn,Tuệ Tâm được sư phụ đem về từ lùm cây bên đường. Người ta đã sanh và bỏ rơi chú ....Tuệ Tâm vừa là người sư đệ, vừa là người bạn giúp chú đứng vững trong cuộc đời...đối với Tuệ Đăng, sư phụ, sư đệ và con đường mà chú đang đi là hạnh phúc mà tạo hoá đã ban tặng .....Tuệ Tâm ngồi dậy nói:

- Huynh đừng cố nữa , để em xoa vào chổ đau cho huynh.

Vừa nói chú vừa đưa tay bấm từng huyệt trên cơ thể của Tuệ Đăng ,chú tiếp:

- Nghe lời sư phụ đến bác sĩ đi huynh, đừng cứng nhắc như vậy...có thân là có bệnh đó là lẽ tất yếu của cuộc đời. Nó vốn giả hợp, vô thường nhưng huynh đệ mình mượn cái thân này để tu tập. Nếu nó bị hư hoại thì làm sao đến được cánh cửa giải thoát .

Nghe vị sư đệ nói, Tuệ Đăng lặng yên một lúc giọng trầm buồn :

- Biết là vậy nhưng huynh không muốn làm phiền hay liên lụy đến bất cứ ai . Huynh bây giờ chẳng còn cha mẹ và gia đình nữa. Sư phụ và đệ là người thân nhất của huynh. Do đó, nếu như huynh có mệnh hệ gì thì ....

- Nếu huynh tự huỷ hoại thân mình thì không những bản thân mình đau khổ mà những người thân của huynh cũng rất khổ đau. Nếu không vì bản thân mình thì huynh cũng không nên phụ "sơ tâm" mình chứ ....

Nghe nhắc đến chữ "sơ tâm" chú bổng giật mình. Ngày xưa vì lý tưởng xuất gia này mà chú đánh đổ tất cả....Là con trưởng của ông giám đốc giàu nhất thành phố, anh chàng Bảo Minh ngày ấy đã mặc sức hưởng thụ những thú vui của cuộc đời. Chàng đậu Đại học gia đình càng thêm cưng chiều, những cuộc hẹn hò, những đêm trong vũ trường cùng cô bạn gái dễ thương....ảo ảnh cuộc đời đã làm cho chàng thanh niên 20 tuổi choáng ngợp...và một ngày chàng bổng phát hiện nổi buồn len lõi trong tâm hồn mình mà không thể hiểu nổi. Cảm giác đó xuất hiện vào những lúc chàng trở về sau những cuộc chơi ...mọi thứ có cái gì đó giả dối, đối đãi không thật .

Rồi một ngày như là định mệnh......chàng gặp một vị Sa môn đi khuất thực, dáng vẽ ung dung tự tại chẳng giống như chàng và lũ bạn ....chàng say sưa ngắm nhìn....vị Sa môn quay lại nhìn chàng mĩm cười và bước đi.....ôi! nụ cười ....chàng chưa bao giờ đón nhận được một nụ cười như thế, nó chân thật và chứa đầy tình thương....Mặc cho các bạn năn nỉ chàng lặng lẽ trở về phòng của mình....

- Ba à! Con muốn đi xuất gia ....

Ông giám đốc sau một ngày làm căng thẳng, nghe đứa con mà mình cố công nuôi dạy với mong muốn kế tục sự nghiệp của mình muốn đi xuất gia ông giận dữ đập tay xuống bàn :

- Bỏ ngay bỏ ý định đó đi. Ta muốn con có một gia đình hưởng hạnh phúc như bao người khác, tiền của nhà mình dư xài cớ gì phải chui đầu vào nơi cực khổ đó. Từ nay ta cấm con không được có ý nghĩ này .

Thấy cha giận dữ, chàng vòng tay thưa :

- Ba à! liệu ba có đảm bảo hạnh phúc trọn đời cho con không?

Nghe con nói ông Giám đốc cũng ngỡ ngàng, ai làm cho nó có những lí lẽ này nhỉ ?....... ông cau mày .

- Nếu con đi thì ba sẽ chết.

Chàng vẫn điềm tĩnh:

- Từ ngày mẹ con mất, ba nuôi 3 anh em con nên người, biết bao khó nhọc, con biết điều đó. Nhưng vì thương con mà ba chết thì 2 em con ai nuôi, như vậy ba sống có thiên vị quá không?

Ông giám đốc lặng im, sự bực tức trong người ông đã lắng xuống, kể ra thì nói như chàng cũng đúng nhưng ông là một người cha mà. Ông không muốn con mình sống một cuộc sống mà ông cho là kham khổ.

Cuối cùng chàng cũng thuyết phục được cha và quyết định lên đường. Chàng chọn cho mình một ngôi chùa rất xa thành phố. Chàng muốn cắt dứt mọi trần duyên để hướng tâm tu tập. Ngay cả gia đình chàng cũng ít khi tiếp xúc, chàng sợ những tình cảm gia đình sẽ kéo bước chân chàng ở lại, người ta nói chàng là kẻ vô tâm, bất hiếu nhưng chàng mặc kệ "Rồi mọi người sẽ hiểu con đường chàng đang đi vĩ đại đến dường nào" chàng nhủ thầm như vậy và tiếp tục sống . Nhưng cuộc đời không phải lúc nào cũng êm đềm tốt đẹp. Ngày ấy khi còn đang làm vườn chú Thuần Tâm chạy nói trong tiếng thở:

- Sư huynh! Về nhà gấp.

- Có chuyện gì vậy ?

- Em không biết, người ta chỉ nói là Huynh phải về nhà gấp.

Nghe vậy,Tuệ Đăng vội vàng trở vào trong thất, Chú bước vào phòng của vị Trụ trì....Người vẫn lặng yên, dáng ngồi thật vững chãi. Sợ làm động niêm vị Thầy của mình, Chú quỳ xuống bái biệt Người. Vừa ra khỏi cửa Chú giật mình khi nghe tiếng gọi:

- Tuệ Đăng !

Chú quay lại, chắp tay:

- Sanh tử là chuyện không ai có thể tránh khỏi, đã gieo nhân thì phải gặt quả. Đó là điều tất yếu, con chớ có đau buồn.

Chú vái lạy Thầy rồi bước đi, Chú không hiểu vì sao hôm nay Sư phụ lại nói những lời nay, xảy ra chuyện gì chăng? Những lời của Người cứ văng vẵng trong tâm trí Chú suốt cả quảng đường.

Vừa đến nhà, Chú đã thấy mọi người đứng tấp nập, ai cũng nhìn chú với ánh mắt thương xót. Chú rẽ lối bước đến, chú thấy cha mình và hai người em nằm bất động trên giường. Người ta kể rằng, họ đã bị tai nạn trong chuyến đi công tác của cha. Chao ôi còn gì đau khổ bằng khi chứng kiến cảnh người thân của mình rời bỏ cuộc đời. Chàng ngã quỵ xuống .....

Sau khi tang lễ, Tuệ Đăng trở lại chùa, khuôn mặt gầy đi rất nhiều đôi mắt trở nên sâu thẳm. Có nỗi đau nào bằng nỗi đau mất đi những người mà mình yêu thương nhất? Tưởng rằng mình không còn sinh lực để sống. Vậy mà chính tình thương của Sư phụ, sư đệ và giáo lý mà chú đã học được đã giúp chú có thêm niềm tin trong cuộc sống để đứng vững trong cuộc đời.

Tuệ Đăng đã cảm nhận được sự khổ đau khi những người mà chú thương yêu ra đi. Lâu nay vì xem thường tính mạng mình nên chú chẳng thèm quan tâm đến những gì xảy ra cho bản thân nên bệnh càng ngày càng nặng thêm. Những lời Tuệ Tâm nói làm chú chợt tỉnh, chú thở dài:

- Uh! thôi ngày mai huynh sẽ đi nhưng mà đệ phải ở nhà với Sư phụ, dạo này sức khoẻ Người có vẻ yếu đi nhiều.

- Nhưng mà .... lỡ như .......

- Không sao, bệnh của Huynh không nghiêm trọng lắm đâu nên huynh đi một mình được mà. Thôi ngủ đi em ngày mai còn đi công phu.

Tuệ Tâm yên lặng nằm xuống bên cạnh, hơi thở vẫn đều đều... "ngày mai.... chắc không sao đâu...." nỗi lo lắng cho vị Sư huynh cứ chập chờn trong giấc mơ của chú .

* * *

- Ai là Phan Gia Bảo Minh ? tiếng bác sĩ cất lên cắt đứt dòng hồi ức của chú . Tuệ Đăng đứng dậy nhận tờ giấy xét nghiệm của mình , chú hoảng hốt khi nghe bác sĩ giải thích: chú đang mắc một chứng bệnh nan y : "ung thư giai đoạn cuối". Vậy là hết, chú lững thững bước ra khỏi bệnh viện, một dòng nước mắt chảy dài trên má , chú khóc,... khóc như chưa từng được khóc bao giờ. Lần đầu tiên chú thấy mình yếu đuối đến lạ kỳ. Tại sao cuộc đời lại không cho chú con đường sốn , chú rất còn khát khao được tu, chú chỉ mới xuất gia thôi mà. Chú chưa làm được điều gì gia đình, cho Phật Pháp. Vậy mà .... chú phải từ giã cỏi đời .... chú không muốn trở về chùa nữa. Chú không muốn Sư phụ và Tuệ Tâm khổ đau vì chú.

Lang thang mãi, chú dừng lại....Biển....... tiếng sóng xô vào bờ......Chú đứng lặng yên... nghe tiếng Hải triều tấu lên từng khúc nhạc và biển có thể xoá tan mọi khổ đau của cuộc đời....tiếng Hải triều vẫn vang lên như ôm lấy chú ........Chú muốn mình hoà vào biển, dòng hải lưu vẫn chảy dài bất tận .

" Hãy bước tới đi người

Hãy bước tới đi người

Dù cuộc đời bão giông lòng ta không hề sờn lo

Dù gặp bao hiểm nguy

Dù gặp bao khó khăn

Ta vẫn luôn khắc ghi rằng sống để cho muôn người...."

Tiếng hát của ông lái đò vang lên trầm ấm sau bao ngày giông buồm ra khơi .... chú thấy mình hèn yếu quá, giông bão của cuộc đời chỉ bấy nhiêu đó mà chú gục ngã ư? Vậy mà có lần chú đã phát nguyện: " Mãi mãi làm một người tu sĩ dù gặp bao nhiêu khó khăn ..." Đúng là khổ đau đã làm cho chú mê mờ. Khi tạo hoá ban tặng cho mình những thứ tốt đẹp nhất của một đời người thì mình chẳng biết trân quý và gìn giữ nó, để đến khi mất đi mới cảm thấy hối tiếc. Chú chợt nghĩ: "Sóng gió cuộc đời có thể lấy đi mọi thứ nhưng đối với một trái tim khát khao hiến dâng, khát khao với lý tưởng mà Chú đang đi sẽ chẳng bao giờ bị huỷ diệt...."

"Phải rồi .... Ngày mai dù có từ giã cuộc đời này thì mình cũng sẽ tiếp tục sống, tiếp tục bước đi". Chú thấy quý trọng từng phút giây mà chú đang hiện hữu . Chú sẽ trở về bên Thầy, bên Đại chúng tu tập ...

Chú bước đi....những chiếc lá vàng lướt nhẹ lên vai, bất chợt Tuệ Đăng mĩm cười, chú đưa tay hứng từng chiếc lá, kính cẩn đặt chúng dưới từng gốc cây. Chú thì thầm: " Em hãy trở về với đất mẹ và làm đẹp cho đời em nhé!"

Xa xa, ở cuối chân trời hàng ngàn ngôi sao lấp lánh .....Tiếng chuông chùa vẫn vang lên thả hồn vào lòng đất Huế. Chú thấy lòng mình bình an đến kỳ lạ.