Faraon uchodził za ziemskie wcielenie boga Horusa. Tradycyjnie pięć imion (cztery przybierane podczas koronacji):

- imię Horusowe

- imię Dwóch Pań 

- imię Złotego Horusa

- imię tronowe (prenomen)

- imię właściwe (nomen)

Oczywiście imiona można zmieniać - niektórzy władcy używali kilku imion horusowych (Kleopatra miała dwa), inni zmieniali swoje imię "właściwe" (Amenhotep IV stał się Echnatonem, Tutanchaton - Tutanchamonem), a inni imię "tronowe" (Totmes III jest znany jako Mencheperre lub Menchperkare).

Imię Horusa jest tak nazywane, ponieważ nad kartuszem z nim umieszczany był Horus w postaci sokoła, jako potwierdzenie, że król jest jego inkarnacją. Imię tego boga czytano po egipsku "Her".

Gdy na tronie zasiadała kobieta, do sokoła dodawano znak tłumaczony dzisiaj jako litera "t", i powstawał tzw. żeński Horus (Heret).

(Imię horusowe króla Djeta)

Jednak istniało dwóch znanych królów, których imię Horusowe... nie jest Horusowe.

Za czasów II dynastii panował faraon, który nad swoim kartuszem umieścił nie sokoła, ale zwierzę Seta (hybrydę zawierającą mieszankę cech szakala/wilka, osła, mrównika i okapi - czyli istny zwierzęcy chaos, mający uosabiać boga chaosu).

Znamy tylko jego imię Hor... eee... Setowe. Brzmiało ono: Set Peribsen. 

Próbowałem znaleźć tłumaczenie, ale każda strona podaje inne:

- wikipedia angielska: Ten, który nabiera potęgi dzięki woli Seta (He who comes forth by the will of Seth)

- narmer.pl: Ten Który Jest Nadzieją Wszystkich Serc (dosłownie: Dom Serca Brata)

A na dole macie jeszcze jedno, razem z rysunkami kartusza:

Dlaczego Peribsen wybrał na swojego opiekuna bóstwo zła, mordercę pierwszego mitycznego faraona i własnego brata, Ozyrysa?

Pierwsi egiptolodzy uważali, że król był heretykiem religijnym, takim jak lata później Echnaton.

Faktycznie, niektóre listy królów zdają się pomijać Peribsena, ale nie mamy dowodów, czy prześladowania jego pamięci rozpoczęły się tuż po jego śmierci. Równie dobrze mogło się to stać po setkach lat, gdy Set stał się "tym złym".

Bo Set miał też swoją pozytywną rolę jako obrońca boga Re - być może w czasach Perbisena nie istniał jeszcze mit o jego walce z Horusem.

Niektórzy naukowcy nawet uważają, że to właśnie faworyzowanie kult Seta i rywalizacja jego zwolenników ze zwolennikami Horusa były genezą mitu o wojnie dwóch bogów.

Co się stało z Peribsenem?

Nie wiadomo. Jeżeli uznać go za heretyka, można się domyślać, że został zamordowany, a kolejni władcy przywrócili kult Horusa.

ALE to co zrobił jeden z jego następców, sugeruje, że rzecz odbyła się jednak w sposób pokojowy. 

Chasechem (Potężny, który się objawił/The powerful one has appeared) umieścił nad kartuszem ze swoim "horusowym" imieniem postacie zarówno Seta jaki Horusa i zmienił je na Chasechemui:  Potężni, którzy się objawili (The powerful ones have appeared). 

Inny wariant tego imienia - zbyt długi i trudny, by go tu przytaczać - brzmiał "Dwaj potężni, którzy się obajwili; dwaj lordowie znajdujący w nim [w królu?] satysfakcję".

(Tłumaczenia na podstawie: pharaoh.se.

 Polecam ogromnie tą stronę - są tam przytoczone wszystkie dynastie egipskie i imiona każdego z faraonów zapisane w hieroglifach!)

Nad niektórymi kartuszami Chasechemuiego zwierzęcy bogowie są nawet zwróceni ku sobie w pozie przypominającej pocałunek.

Faraon dobitnie próbował połączyć ze sobą frakcje państwa i pogodzić wyznawców obu bóstw pod jednym znakiem i wspólną polityką.

(Kolejna rzecz, która mogła zainspirować późniejszy mit - i doniesienia o seksualnej relacji Seta i Horusa.)

Chasechemui był ostatnim władcą II dynastii. 

Kolejni faraonowie - poczynając od jego syna Dżesera (którego już poznaliśmy w poście o Imhotepie) - powrócili do identyfikacji swoich królewskich osób z Horusem, a opiekuńczy aspekt Seta stopniowo odszedł w zapomnienie. Pozostał drapieżny i okrutny bóg kojarzony z czasami, gdy Egipt najwyraźniej pogrążony był w religijno-politycznym konflikcie.