Cả nhóm mải mê giải Toán, đến khi Nhật Minh ngáp một cái rõ to mới nhận ra trời đã xế chiều. Cậu duỗi người, than vãn:

"Ủa nãy giờ học dữ vậy hả? Tao tưởng mới ngồi xuống chút xíu thôi chứ."

Đan Vy nhìn đồng hồ, hốt hoảng:

"Gần bốn giờ rồi! Về lẹ không mẹ tao cạo đầu mất!"

Mọi người vội vàng dọn sách vở, vứt đại vào cặp rồi lục tục ra về. Đứng trước quán cà phê, cả bốn chào tạm biệt nhau, mỗi người một hướng.

Diệp Anh và Đan Vy cùng đạp xe về chung một đoạn. Đường phố giờ tan học đông đúc, nhưng không ngăn được miệng lưỡi Đan Vy hoạt động hết công suất.

"Ê, tao thấy nha... hình như thằng Dương có ý với mày á."

Diệp Anh suýt nữa lạc tay lái:

"Gì? Mày nói bậy gì đó?"

"Tao nói thiệt! Nãy tao với thằng Minh thấy hết rồi, nó chỉ bài mà tận tâm ghê vãi. Mày hỏi một câu, nó trả lời ba câu. Tận tình hướng dẫn như gia sư cao cấp luôn."

Diệp Anh bật cười, lắc đầu:

"Người ta chỉ đơn giản là giỏi Toán thôi."

"Ờ thì cũng đúng... nhưng mà bình thường nó có chỉ ai không? Không hề! Tự nhiên nay lại chủ động. Mày nghĩ đi."

Diệp Anh nhướng mày nhìn Đan Vy:

"Vậy sao nãy mày cũng nhận được ưu đãi kèm học?"

"Tại tao đẹp."

"..."

Cười nói một lúc, cả hai đạp ngang một tiệm bánh kem. Diệp Anh phanh xe lại, nhìn vào tủ kính trưng bày những chiếc bánh bento nhỏ xinh.

"Tao mua một cái về ăn."

Đan Vy ngó vào: "Ừm, mua đi, tao hóng ké."

Diệp Anh bước vào tiệm, chọn một chiếc bánh nhỏ. Khi tính tiền, cô đột nhiên có cảm giác ai đó đang nhìn mình.

Cô quay lại.

Không có ai cả.

Chỉ có Đan Vy đang dán mặt vào tủ kính, nhìn chằm chằm vào hàng bánh với ánh mắt đầy ao ước như một chú mèo con.

"Tao nhìn bánh, không phải nhìn mày. Đừng hiểu lầm."

Diệp Anh bật cười, nhanh chóng thanh toán rồi ra ngoài. Hai đứa đi thêm một đoạn thì rẽ hai hướng khác nhau.

"Bye nha! Nhớ ngủ sớm, mai còn kiểm tra miệng đó."

"Biết rồi, mày cũng vậy."

Về đến nhà, Diệp Anh chào ông bà rồi vào bếp ăn cơm. Ông ngoại hỏi vài câu về việc học, bà ngoại gắp cho cô thêm miếng cá, rồi cả nhà trò chuyện một chút.

Ăn xong, cô lên phòng, đặt hộp bánh bento lên bàn rồi lấy nhật ký ra viết.

Ngày 26 tháng 9

Hôm nay là buổi học nhóm đầu tiên. Không biết có hiệu quả không, nhưng ít ra cũng hiểu được một số thứ. Hoàng Dương giỏi thật, giảng dễ hiểu nữa. Nhật Minh và Đan Vy vẫn như mọi khi, nói nhiều nhưng mà vui.

Mình đã mua một cái bánh bento. Lúc mua có cảm giác kỳ lạ, như có ai đó đang nhìn, nhưng chắc là do tưởng tượng thôi.
Mai kiểm tra miệng Văn. Cô Nhu đã nhắc từ tuần trước. Phải học thuộc bài mới được...

Viết xong, Diệp Anh thở dài.

"Học thuộc bài... lại là ác mộng."

Cô lật sách ra, bắt đầu đọc. Nhưng mới được hai dòng, mí mắt đã nặng trĩu.

"Mới bốn giờ còn tỉnh lắm, giờ bảy giờ tối mà muốn ngủ..."

Lẩm bẩm than vãn, cô tự nhủ sẽ đọc xong một lần rồi mới nghỉ. Nhưng... ai mà biết được, liệu có thực sự học xong không đây?

Diệp Anh cố gắng tập trung đọc bài, nhưng đọc được ba câu thì đã thấy chữ nghĩa như nhảy múa trước mắt. Cô chống cằm, tự động viên bản thân:

"Chỉ cần đọc thêm một lần nữa thôi... một lần nữa thôi là nhớ."

...

Mười lăm phút sau.

Cô vẫn cầm sách, nhưng mắt đã dán chặt vào... hộp bánh bento trên bàn.

"Hay là ăn một miếng cho tỉnh táo nhỉ?"

Nói là làm. Diệp Anh mở hộp bánh, lấy nĩa xắn một góc nhỏ đưa lên miệng. Lớp kem mềm tan, vị ngọt lan tỏa khiến cô cảm thấy dễ chịu hơn hẳn.

"Ngon ghê... ăn thêm một miếng chắc không sao đâu."

Thế là cô lại xắn thêm một miếng. Rồi một miếng nữa.

...

Khi Diệp Anh nhận ra thì hộp bánh đã sạch trơn.

"Ủa..."

Cô nhìn cuốn sách Văn vẫn mở trên bàn, lòng đầy tội lỗi.

"Mình... mình có học mà, chỉ là học hơi chậm thôi..."

Cắn môi suy nghĩ một lúc, cuối cùng cô quyết định đứng lên đọc to cho dễ thuộc:

"Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá..."

Cô cố gắng đọc trôi chảy, nhưng đến câu thứ ba thì lưỡi đã líu lại.

"Ủa... câu tiếp theo là gì ta?"

Lật sách ra xem, cô tự nhủ:

"Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau..."

Lần này cô đọc chậm rãi hơn, cố gắng ghi nhớ từng câu.

Khi đã thuộc gần hết bài thơ, Diệp Anh mở tập ra xem lại phần ghi chú nội dung:

- Bài thơ nói về tình đồng chí keo sơn của những người lính trong kháng chiến chống Pháp.
- Họ xuất thân từ những vùng quê nghèo khó, nhưng cùng chung lý tưởng chiến đấu.
- Hình ảnh "Đầu súng trăng treo" thể hiện vẻ đẹp vừa hiện thực vừa lãng mạn của người lính.

Cô lẩm nhẩm đọc lại một lần nữa, cố gắng nhớ những ý chính.

"Đồng chí là gì nhỉ? À... là sự gắn bó, thấu hiểu giữa những người cùng chí hướng..."

Học xong phần nội dung, Diệp Anh tự kiểm tra lại bằng cách nhắm mắt, nhẩm lại những ý vừa đọc.

Mười phút trôi qua, cô cảm thấy tạm ổn, gấp tập lại, vươn vai một cái.

"...Tự nhiên nhớ ra, hình như cô Nhu hay gọi mấy đứa ngồi bàn đầu lên trả bài  trước..."

Cô ngồi bàn thứ ba.

"...Lỡ mai cô kiểm tra từ bàn đầu đổ xuống..."
Diệp Anh rùng mình, giật tỉnh. Cô vỗ nhẹ hai bên má, cầm sách lên đọc thêm một lần nữa để chắc chắn không bị thiếu câu nào.

"Anh với tôi đôi người xa lạ
Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau..."
Thế nhưng, mới đọc được hai câu, cô đã gục xuống bàn, ngủ mất.

...

Sáng hôm sau, tiếng chuông báo thức reo inh ỏi, Diệp Anh nhăn mặt, mò tay tắt đi, nhưng chưa được năm giây sau đã nghe tiếng bà ngoại gọi từ ngoài cửa.

"Diệp Anh, dậy đi con, trễ rồi kìa!"

Cô mở mắt, mơ màng nhìn đồng hồ.

6 giờ 15 phút.

Chết rồi!

Diệp Anh bật dậy như cái lò xo, vội vàng thay đồ rồi chạy xuống ăn sáng. Vừa cầm bánh mì cắn một miếng, cô vừa lật vở Văn ra xem lại bài thơ "Đồng chí".

"...Hôm qua học xong hết chưa ta?"

Cô cố gắng nhẩm lại mấy câu thơ, nhưng đầu óc vẫn còn ngái ngủ.

"Quê hương anh nước mặn đồng chua... Làng tôi nghèo đất cày lên..."

Dừng một chút, cô nhíu mày.

"...Đất cày lên cái gì ta?"

"Lên sỏi đá!" Ông ngoại ngồi đối diện nhắc khẽ, khiến Diệp Anh giật mình.

"Dạ? Ông cũng biết bài này hả?"

Ông ngoại bật cười: "Hồi đó ông học hoài mà. Chút nữa đi học nhớ coi lại cho kỹ nghen."
Cô gật đầu cái rụp.

Sau khi vội vàng uống hết ly sữa, Diệp Anh chạy ra cổng, kịp lúc thấy Hoàng Dương đang dựng xe đợi.

"Chạy lẹ lên, trễ nè."

"Ừ ừ, đi nè!"

Lên xe, Diệp Anh tiếp tục lẩm nhẩm bài thơ. Hoàng Dương nghe thấy, hơi nghiêng đầu hỏi:
"Học bài hả?"

"Ừm... hôm qua học rồi mà sáng nay quên mất mấy câu."

"Đọc thử đi, quên câu nào tao nhắc." Hôm nay lớp Hoàng Dương cũng có tiết Văn của cô Nhu.
Diệp Anh gật đầu, bắt đầu đọc lại từ đầu. Hoàng Dương thỉnh thoảng chỉnh lại một chút, đến khi cô đọc trôi chảy thì mới thôi.

"Rồi đó, vô lớp mà cô kêu lên trả bài là khỏi lo nữa nha."

Xe dừng trước cổng, Diệp Anh vội nhảy xuống, chỉnh lại cặp sách rồi cùng Hoàng Dương đi vào. Vừa tới cửa lớp 9A1, cô vẫy tay chào cậu rồi rẽ sang hành lang bên cạnh để vào lớp 9A2.
Ngồi xuống chỗ, Diệp Anh thở phào nhẹ nhõm. Đặt cặp xuống bàn, cô lật vở Văn ra, tranh thủ xem lại một lần nữa trước khi vào tiết. Nhưng chưa kịp đọc hết trang, một giọng nói vang lên từ phía sau.

"Ê, Diệp Anh, học kỹ chưa?"

Quay lại, cô thấy Đan Vy đang chống cằm nhìn mình.

"Học rồi mà lo quên quá nè."

"Vậy đọc thử nghe coi."

Diệp Anh mím môi, cẩn thận đọc lại bài thơ. Đan Vy nghiêng đầu lắng nghe, thỉnh thoảng gật gù, đến khi cô đọc xong mới nhếch môi cười.

"Được đó, khỏi lo, lát cô kêu tên thì tự tin mà lên nha."

Diệp Anh cười cười, nhưng trong lòng vẫn hơi lo lắng.

...

Chuông báo vào tiết vang lên, cô giáo bước vào lớp, cả lớp đồng thanh chào. 

"Hôm nay, trước khi vào bài mới, chúng ta sẽ kiểm tra bài cũ." Cô giáo đặt sổ điểm xuống bàn, mắt quét qua cả lớp. "Cô sẽ gọi ngẫu nhiên một bạn lên bảng đọc thuộc lòng bài thơ 'Đồng chí'." 

Không khí trong lớp căng như dây đàn. Diệp Anh lặng lẽ cầu nguyện đừng réo trúng mình. 

"Huỳnh Ngọc Diệp Anh, lên bảng." 

Cả người cô cứng đờ trong một giây, rồi chậm rãi đứng dậy, bước lên bục giảng. Hít một hơi thật sâu, cô bắt đầu đọc. 

Ban đầu, giọng có chút run, nhưng đọc được vài câu thì bắt đầu trơn tru hơn. Đến khi đọc xong, cô nhẹ nhõm thở phào. 

Cô giáo gật đầu, giọng ôn hòa: "Tốt lắm, về chỗ đi." 

Diệp Anh bước xuống, vừa về đến chỗ ngồi đã thấy Đan Vy giơ tay làm dấu "okay". Cô mỉm cười, cuối cùng cũng nhẹ cả người. 

Cô giáo tiếp tục lia mắt xuống danh sách, rồi cất giọng: 

"Trần Nhật Minh, lên bảng." 

Nhật Minh nhướn mày một chút, môi cong lên đầy tự tin, đứng dậy với phong thái vô cùng bình thản, như thể mình đã thuộc nằm lòng bài thơ. 

Cậu đứng thẳng người, tay đặt sau lưng, gật đầu cái rụp rồi bắt đầu đọc: 

"Quê hương anh nước mặn đồng chua 
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá..." 

Giọng Nhật Minh trầm ấm, đọc nghe cũng ra gì lắm. Cả lớp bắt đầu gật gù, tưởng đâu cậu học bài đàng hoàng. 

Nhưng rồi... 

"...Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ..." 

Nhật Minh ngừng lại, mắt hơi dao động. Không khí im ắng đến mức có thể nghe rõ tiếng quạt trần quay lạch cạch trên đầu. 

Diệp Anh bấm nhẹ ngón tay xuống bàn, trong lòng thầm nhẩm tiếp câu còn lại. 

Nhưng Nhật Minh thì đứng đực ra. Cậu đảo mắt lên trần nhà, đảo xuống sàn lớp, rồi liếc sang cô giáo. 

Cô giáo vẫn đang chờ. 

Nhật Minh cười trừ, giả bộ hắng giọng, rồi... vẫn không nhớ tiếp. 

Cả lớp bắt đầu có tiếng cười rúc rích. 

Cuối cùng, sau ba giây "đơ toàn tập", cậu quyết định dứt khoát quay sang cô giáo, mặt dày cười vô cùng chân thành: 

"Dạ... tới đây là con thấy bài thơ đủ cảm xúc rồi ạ." 

Một giây yên lặng. 

Rồi... 

Cả lớp bật cười ầm lên. 

Cô giáo cũng không nhịn được mà phì cười, nhưng vẫn nghiêm mặt: 

"Cảm xúc đủ mà kiến thức thiếu là không được. Lần sau nhớ học cho đầy đủ." 

"Dạ dạ, em nhớ rồi ạ!" Nhật Minh gật đầu liên tục, lùi lũi về chỗ. 

Vừa kéo ghế ngồi xuống, Đan Vy đã nghiêng đầu nhìn cậu, nhíu mày: 

"Nói nghe nè, hồi nãy quên đúng không?" 

Nhật Minh vẫn cố cãi: "Đâu có quên, chẳng qua... tao để dành phần hay nhất cho mọi người tự cảm nhận thôi!" 

Đan Vy cười khẩy: "Thôi xạo bớt giùm đi ông tướng." 

Diệp Anh ôm bụng cười, lắc đầu: "Nhật Minh đúng là sinh ra để đi tấu hài chứ học bài thì... hên xui lắm!" 

Nhật Minh bĩu môi: "Đừng có mà khinh thường, mai mốt tao thuộc làu làu, lên đọc hùng hồn luôn cho mà xem!" 

Đan Vy vỗ vai cậu, cười tỉnh bơ: "Ừ, để mai mốt tính." 

Nhật Minh: "..." 

Giờ kiểm tra bài cũ kết thúc, cô giáo bắt đầu giảng bài mới. Nhưng vừa viết được vài dòng lên bảng, bỗng nhiên cả lớp nghe thấy một tiếng... ọc ọc rất rõ ràng. 

Không ai bảo ai, tất cả đều quay đầu về phía... Nhật Minh. 

Mặt cậu đơ ra một giây, rồi lập tức chống chế: "Tại trời lạnh nên dạ dày tao kêu đó!" 

Đan Vy phì cười: "Lạnh cái đầu mày! Rõ ràng đói bụng mà còn bày đặt." 

Nhật Minh thở dài, gục mặt xuống bàn: "Sáng nay tao quên ăn sáng... Giờ đói quá..." 

Diệp Anh tủm tỉm: "Sáng ra lo mơ mộng văn thơ, quên luôn ăn sáng chứ gì?" 

Cậu lầm bầm: "Ai mà biết cô trả bài..." 

Đan Vy lục túi, lấy ra một bịch bánh quy nhỏ, nhét vào tay cậu: "Nè, ăn tạm đi ông tướng, đừng có mà xỉu giữa tiết." 

Nhật Minh sáng mắt, vội bóc bánh nhai ngấu nghiến. "Công ơn này tao sẽ nhớ, mai mốt đi căn-tin tao sẽ đãi lại!" 

Đan Vy khoanh tay, nhướng mày: "Nói rồi đó nha, tao sẽ nhớ!" 

Nhật Minh cười hề hề, tiếp tục nhai bánh, trong lòng âm thầm thề lần sau nhất định phải học bài đàng hoàng, chứ lần nào cũng bị quê thế này thì thật không chịu nổi!