10 năm trước, Hà Nội đơn giản và diệu vợi hơn. Nó diệu vợi theo một cái gì rất riêng. Không smartphone, không chen chúc chật chội ngùn ngụt như cấu xé nhau. Hà Nội lúc ấy, là sự thanh lịch của tà áo dài trường nữ sinh, là những cậu trai áo sơ mi đóng thùng, quần tây đen, chân đi đôi sandal da, đầu tóc bôi keo bóng lộn. Hà Nội thời ấy, diệu vợi theo kiểu thanh lịch, giản đơn và cổ kính hơn. Tất cả làm nên một bức tranh hoài niệm bệt màu kí ức.

Bức tranh ấy, điểm tô chùm phượng đỏ và tiếng ve ngân râm ran vào dịp hè trong từng lời hát: "Em chở mùa hè của tôi đi đâu, cành phượng vĩ em cầm là tuổi tôi mười tám"

Là mùa thu, là một bầu trời xanh ngằn ngặt, trong trẻo đến độ lòng người trở nên xao xác. Là tiếng bài giảng "Con nai vàng ngơ ngác/Đạp lên lá vàng rơi..."trong "Tiếng thu" của Lưu Trọng Lư.

Hình như chỉ có một người thấy lòng mình xao xác.

Phải chăng người ta thấy xao xác vì người ta trót đem lòng nhớ quá nhiều...?

Người ta nhớ lắm, nhớ cái thủa mài đến mòn đít trên ghế nhà trường mơ màng nhét đủ thứ bài vào đầu. Nhớ nhất là khi học kí "Hà Nội băm sáu phố phường" của Thạch Lam, dãi dớt cứ dài ra thèm thuồng khi nghe tới mục tác giả cứ quảng cáo đủ loại món ăn. Thời ấy, chưa hiện đại lắm. Thì các cụ Thạch Lam, Nguyễn Tuân là food reviewer đời đầu. Học văn mà cứ tưởng học cách thẩm định đồ ăn không bằng. Bụng réo sôi ầm ầm.

Thì người ta cũng nhớ, lần học thơ "Đất nước" của Nguyễn Đình Thi, tim cứ xao xuyến. Gớm, không phải là học sinh Chuyên Văn mà cũng ôm ấp cảm xúc dạt dào lắm cơ. Vừa học vừa thổn thức, liếc sang thằng bạn nằm bên cạnh gáy khò khò cũng đến cạn lời.

Người ta ở đây là cậu Vương, Mai Khánh Vương, cậu thiếu gia độc nhất của nhà họ Mai-họ nhà có cái ông giàu giàu nứt đố đổ vách có cái nhà to bự nằm chễm chệ ở mặt tiền trên phố đi bộ ý.

Không phải là bây giờ, từ ngày xa lắc xa lơ khi người ta vẫn còn chở nhau bằng xe đạp và yêu nhau mùi mẫn bằng mấy lá thư tình viết tay thì cậu Vương đã có lịch sử thâm niên huy hoàng là được gái bu kín lưng.

Con gái ngày đấy giữ giá lắm, có anh trồng cây si trước cửa nhà bảy ngày bảy đêm cũng cứng lòng ngúng nguẩy rằng: "Thôi, em còn sự nghiệp học tập" hay "Thôi đi, thầy u người ta chưa có cho yêu". Có cô bạo hơn tí, cắt tóc tém, phải ngồi sau xe trai đi Wave đỏ xanh mới chịu, cứ như đóng Hà Lan ngượng ngùng núp sau vai Dũng bảnh tón nẹt bô ầm ầm dọc cái Hồ Tây.

Nhưng mà, là gái mặc áo dài hay cắt tóc tém, giá cũng rớt ào ào khi gặp cậu Vương. Cô khóc hết nước mắt, ngậm ngùi nhét thư tình ép hoa khô nắn nót viết: "tặng bạn Vương" để hộc bàn người ta, cô nằng nặc đòi mua nguyên cái rễ cây cắm trước biệt phủ nhà người ta. Câu chuyện của hội nữ sinh hay bàn tám trong giờ giải lao toàn kiểu:"Eo oi, hôm qua t mới thấy anh Vương nhé, ảnh đẹp trai lồng lộng luôn ý", "Tao sẽ là công chúa bong bóng còn ảnh sẽ là bạch mã hoàng tử của tao"; "Vương xây cho em lâu đài tình ái, chắc không có trên trần gian...".

Mấy cô cứ mơ thế, còn anh Vương tự khắc bước ra khỏi giấc mơ ấy.

Nhưng ai cũng mê Vương là sự thật. Nhà mặt phố, bố làm to, mấy cái nhà nằm dọc phố "Hàng Tiền" thầu hết thành trung tâm buôn bán. Không những thế, cậu Vương không giống mấy thằng quý tử khác được cưng chiều bảo bọc như trứng như hoa, hư hỏng báo cha báo mẹ. Cậu học giỏi, an tọa ở trường Chuyên lớp chọn, đối xử khiêm nhường, tử tế như bao anh thư sinh có học thức với cái đít chai siêu dày đính vào mặt. Là học sinh đủ tiêu chuẩn 5 điều cháu Ngoan Bác Hồ, Vương hoàn hảo toàn bích toàn diện. Nhưng Chúa tạo ra cậu không phải là thánh mà là con người, mà là con người nên thể nào cũng lòi ra dăm ba cái khiếm khuyết.

Cái không hoàn hảo duy nhất là mối quan hệ của cậu với "cậu bạn thân" của mình.

Cậu bạn thân của Vương là thằng Lang học Chuyên Sử, cái thằng đến cái nịt cũng không giữ lấy mà dùng ấy. Vương cũng chả hiểu sao thằng này đỗ Chuyên, khi nó quay ra bảo tớ ngủ 353 ngày, tớ học ngày 354, 355 là tớ đỗ, tớ cũng không biết nữa. Thằng thiên tài này đẻ ra là được ông bà tổ tiên độ, lười thối thây, chỉ có ăn với nằm nhưng cái mã ngoài cao to lực lưỡng như vận động viên tập thể hình. Nhìn kiểu gì cũng cao hơn Vương một chút, dù cậu cũng thuộc típ có chiều cao nổi bần bật. Hai đứa này sánh bước bên nhau tạo nên một hiện tượng kì dị. Thằng lười thối thây đi với cậu thiếu gia hoàn hảo, nhà giàu.

Tại vì, cũng như tất cả mọi người mê Vương như điếu đổ, Vương cũng có người mà cậu mê đến mức cái giá nó không còn một cọng và liêm sỉ không còn một tẹo tèo teo nào. Chỉ là cậu biết cách giấu nhẹm nó đi đằng sau một con người có phẩm chất và đạo đức tốt, luôn nhủ lòng phải đeo cái mặt "là thiếu gia của nhà họ Mai, không thể để ai thấy mình mất tự trọng như thế được". Vậy nên trong lòng Vương mê Lang như bị bỏ bùa mê thuốc lú, ngoài mặt thì vẫn tỏ vẻ mình đạo mạo chính trực ghê gớm lắm.

Thề với Chúa trên cây chứng giám, cậu Vương mê "bạn thân" của mình một cách khỏe đẹp, lành mạnh, tử tế. Hoặc chỉ có khác chăng là người hoàn hảo đi mê người khác nó sẽ ở đẳng cấp khác. Cậu từ bỏ đi xe xế hộp hạng sang của nhà để đèo bạn mình đi trên con xe đạp của Nhật cậu cất công nhờ ba mua cho khi xuất ngoại làm ăn. Cậu sắm cho thằng lỏi này một cái cục gạch, dù thời ấy phương tiện truyền thông là cái gì rất xa lạ và điện thoại cầm tay là một điều rất xa xỉ, cậu cũng phải cố móc cho bằng được cái Nokia cứng đập đá cũng không vỡ để biếu bạn. Cậu học Chuyên Toán, thằng này học Chuyên Sử, cậu cũng "mặt dày mày dạn" ngồi ké lớp người ta như ngồi nhà mình để tiện chăm sóc "nâng khăn sửa túi" cho bạn, bạn đói, cậu cũng không ngại ngần chi tiền "chạy ba quãng đồng, vượt tám con sông mua đồ ăn về dọng vào họng bạn. Tử tế đến cái mức bạn lười đi, cũng phải vác bạn leo mấy tầng cầu thang mới được.

Mọi người có nhìn thấy không? Có, chỉ có đứa mù là không thấy. Mọi người có đánh giá được không? Không... tại vì Vương giàu, Vương có tiền, Vương khóa mỏ mọi người ngậm ngùi bằng tiền.

Người đầu tiên đem cái nhìn đánh giá trực tiếp đổ lên người cậu là Thiên-tiểu thư tóc đỏ lớp Chuyên Văn. Thiên đánh giá bạn mình, Thiên chê, giàu mà nghèo liêm sỉ. Lần nào gặp cũng chỉ để chê,xong ngúng nguẩy vuốt tóc bỏ đi, làm kiểu đẹp trai lai láng mặc kệ cậu thiếu gia cay đến xì khói. Ơ nhưng mà nó nói đúng thật, không cãi vào đâu được.

*

Một người nhiệt tình, một người vô tình chính xác là những gì nói về mối quan hệ của hai đứa.

Cậu Vương cho lắm thứ, còn thằng Lang chỉ biết hưởng. Mọi chuyện cứ thế tưởng là ổn cho đến một ngày thằng Lang mới ý thức được. Dù Vương có bảo là cậu ta mê Lang một cách tử tế, lành mạnh, thì mối quan hệ của hai đứa đã nằm ngoài những cụm từ ấy. Việc thằng Lang chậm hiểu không phải do nó bị "thiểu năng trí tuệ" mà là do nó lười...

*

Mùa hè năm hai đứa mới bước vào tuổi 18, thời gian dịu ngọt mát lành cứ thế chảy qua như đầu ngọn sóng vỗ về lên tâm trí của hai đứa. 17, 18 tuổi, trổ mã cao to, tâm tình người ta cũng có nhiều thay đổi. Có phải cây gỗ khô khan đâu mà không biết yêu, biết ghét. Tình đầu ngọt ngào như viên kẹo me, thanh mát như cây kem mút của bác hàng rong ngoài cổng trường.

17, 18 tuổi con người ta cũng biết yêu, biết thầm thương trộm nhớ, biết xao xuyến hương vị của tình yêu lẫn trong mùi cây me, cây ổi. Vội vã lớn, vội vã yêu như Xuân Diệu.

Mùa hè ấy, thằng Lang mới bắt đầu biết chú ý và để ý nhiều hơn. Đó chính xác là sau một cái sự kiện khiến nó phải thay đổi cách nhìn về "người bạn thân" luôn sát cánh bên mình.

Mùa hè năm hai đứa 18 tuổi, cậu Vương vẫn phải è cổ ra đèo thằng Lang đi học thêm Văn. Cậu Vương học khối D, cần Văn, thằng Lang học khối C, cũng cần nốt, nên là hai đứa dắt tay nhau, nhét nhau vào cái lò luyện thi gần nhà.

"Sóng bắt đầu từ gió

Gió bắt đầu từ đâu

Em cũng không biết nữa

Khi nào ta yêu nhau ?"

Cậu Vương vừa đạp xe vừa lẩm nhẩm đọc thơ của Xuân Quỳnh. Lòng cậu nhú lên những thứ cảm xúc mới lạ,thổn thức. Đã lâu lắm rồi cậu ở bên Lang... "Khi nào ta yêu nhau"? Cậu nghĩ mãi mãi chỉ là một dấu chấm hỏi bỏ ngỏ không lời giải đáp. Lang sẽ không biết được đâu, cậu sẽ ôm ấp mối tình riêng này. Cũng như đầu sóng, cũng như ngọn gió, cậu cũng không biết tại sao mình lại có những cảm xúc kì lạ này với người bạn của mình.

"Nhưng cậu ấy sẽ không biết đâu..." Vương mông lung và lại è lưng ra chở. Cậu không biết rằng người đằng sau đã rơi vào trầm tư suy nghĩ. Lang nhè nhẹ tựa và lưng người ngồi phía trước, trong đầu có những suy nghĩ lần đầu biết tới. Mùi hương mùa hè đan xen trong gió, có mùi hanh khô nóng nực nhưng vẫn thắm đượm một cảm xúc rất lạ chưa thể nói thành tên. Lần đầu tiên Lang cảm thấy tình cảm này nhói lên không phải là một cái gì quá phức tạp, phiền phức ảnh hưởng tới cuộc sống của cậu. Cậu tự hỏi đó có phải thứ tình cảm vượt lên trên cả tình bạn thuần túy hay không. Cậu nhận ra thứ tình cảm này quá muộn, nên cảm thấy lạ lẫm và mơ hồ hết sức. Nắng tháng sáu, quật quạ trên những dẻ cây khô, Lang mơ mơ màng màng không nhớ tại sao lúc ấy mình có thể nói ra :

"Này cậu thích tớ à Vương?"