Câu 1.Định nghĩa và nội dung đinh nghĩa vật chất của lênin? Giá trị khoa học và ý nghĩa phương pháp luận của định nghĩa ấy ?

Trả lời:

1.            Định nghĩa  và nội dung định nghĩa vật chất của lê nin:

“ vật chất à một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con ngời trong cảm giác,được cảm giác của con người chúng ta chép lại,chụp lại,phản ánh lại và không lệ thuộc vào cảm giác “.

- ở định nghĩa này Lê nin đã phân biệt hai vấn đề quan trọng :

·                     Trước hết phân biệt vật chất vói tư cách là phạm trù triết học với các quan niệm của KHTN về cấu tạo và những thuộc tính cụ thể của các đối tượng các dạng vật chất khác nhau. Vật chất với tư cách là phạm trù triết học là vật chất nói chung,vô tận,vô hạn,không sinh ra ,không mất đi; còn các đối tượng,các dạng vật chất khoa học cụ thể để nghiên cứu đều có giới hạn,co sinh ra và mất đi để chuyển hóa thành cái khác.Vì vậy không thể quy vật chất nói chung về dạng cụ thể của vật chất ,ko thể đồng chất vật chất nói chung với các dạng cụ thể của vật chất như các nhà triết học duy vật cổ đại,cận đại trước đó đã làm.

·                     Thứ hai là trong nhận thức luận,đặc trưng quan trọng nhất để nhận biết vật chất chính là thuộc tính khách quan.Khách quan theo Lê nin là “ cái đang tồn tại độc lập với loài người và với cảm giác của con người “

2.            Nội dung của định nghĩa vật chất của lê nin :

- Vật chất là cái tồn tại khách quan bên ngoài ý thức và ko phụ thuộc vào ý thức,bất kể sự tồn tại áy con ng đã nhận thức đc hay chưa nhận thức đc.

- Vật chất là cái gây nên cảm giác ở con ng khi gián tiếp hoặc trực tiếp tác động lên giác quan của con ng.

- Cảm giác,tư duy,ý thức chỉ là sự phản ánh của vật chất.

3.             Ý nghĩa :

- định nghĩa vật chất của Lê nin đã bác bỏ quan điểm của CN duy tâm,bác bỏ thuyết ko thể biết,đã khắc phục đc các hạn chế trong các quan điểm của CN duy vật trước Mac về vật chất .Đồng thời nó còn có ý nghĩa định hướng đối với khoa học cụ thể trong việc tìm kiếm các dạng hoặc các hình thức mới của vật thể trong thế giới.

- Khi nhận thức các htg trong đời sống XH, định nghĩa vật chất của Lê nin đã cho phép xđ cái gì là vật chất trong lĩnh vực XH..Những nguyên nhân thuộc về sự vận động của phương thức SX;trên cơ sở ấy ng ta có thể tìm ra các phương án tối ưu để hđ thúc đẩy XH phát triển.

Câu 2 : Quan điểm quan điểm của triết học duy vật biện chứng về phương thức tồn tại của vật chất ??

Trả lời :

Theo quan điểm của CN duy vật biện chứng ,các dạng cụ thể của vật chất biểu hiện sự tồn tại của mình bằng vận động,không gian,thời gian .

- Vận động :

theo CN duy vật biện chứng là chỉ sự thay đổ vị trí trong không gian,mà theo nghĩa chung nhất thì vận động là chỉ mọi sự biến đổi.Vận động “ là thuộc tính cố hữu của vật chất”, “là phương thức tồn tại của vật chất “ có nghĩa là vật chất tồn tại bằng vận động.

Vật chất và vô hạn,ko sinh ra,ko mất đi và vận động là một thuộc tính ko thể tách rời vật chất nên bản thân sự vận động cũng ko thể mất đi hoặc sáng tạo ra.Kết luận này của triết học Mác-Lê nin đc khẳn định bởi định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng trong vật lý.

- Các hình thức vận động cao dựa trên cơ sở của các hình thức vận động thấp.Trong dự tồn tại của mình ,mỗi sự vật có thể gắn liền với nhiều hình thức vận động khác nhau nhưng nó bao giờ cũng đặc trưng bởi một hình thức vận động cơ bản.

-triết học Mác-Lê nin khẳng định thế giới vật chất tồn tại trong sự vận động vĩnh cửu,nhưng ko có nghĩa là phủ nhân htg đứng im. Trái lại còn thừa nhận rằng qtr vận động ko ngừng của vật chất chẳng những ko loại trừ mà còn bao hàm cả htg đứng im.Theo triết học Mac-Lennin thì đứng im là 1 trạng thái đặc biệt của vận động –vận động trong cân bằng,nghĩa là những tính chất của vật chất chưa có sự biến đổi cơ bản.Đứng im chỉ là hiện tượng tương đối và tạm thời

Ăng ghen đã phân chia vận động thành 5 hình thức cơ bản :

- vận động cơ học ( sự di chuyển vị trí của các vật thể trong ko gian)

- vận động vật lý ( vận động của phân tử,các hạt cơ bản…)

-vận động hóa học (vận động của các nguyên tử, các quá trình hóa hợp và phân giải các chất, )

- vận động sinh học ( trao đổi chất giữa cơ thể sống và môi trường )

- vận động xã hội ( thay đổi thay thế các quá trình XH của các hình thái KT-XH )

Theo ăng ghen “ vận động riêng biệt có xu hướng chuyển thành cân bằng,vận động toàn bộ phá hoại sự cân bằng riêng biệt” và “mọi sự cân bằng chỉ là tương đối và tạm thời “

b, Không gian,thời gian :

có nhiều quan điểm khác nhau,những ng theo CN duy tâm phủ nhận tính khách quan của ko gian và thời gian.

CN duy vật biện chứng cho rằng:

- bấy kì một vật thẻ nào cũng chiếm một vị trí nhất định,1 kích thước nhất định,ở vào một khung cảnh nhất định trong tương quan với những khách thể khác. Các hình thức tồn tại như vận của khách thể vật chất đc gọi là ko gian.

- sự tồn tại của vật chất còn đc biểu hiện ở mức độ lâu dài hay mau chóng,ở sự kế tiếp trước hay sau của các giai đoạn vận động. Các hình thức tồn tại như vậy gọi là thời gian.

Ko gian và thời gian gắn bó mật thiết với nhau và gắn liền vói vật chất ,là phương thức tồn tại của vật chất.Ko có một dạng vật chất nào tồn tại ở bên ngoài ko gian và thời gian,và ngược lại. Ph.Ăng ghen viết : các hình thức cơ bản của mọi tồn tại là ko gian và thời gian; tồn tại ngoài thời gian là hết sức vô lý như tồn tại ngoài ko gian “. Lennin cho rằng,để chống lại chủ nghĩa tín ngưỡng thì phải “thừa nhạn một cách dứt khoát và kiên quyết rằng những khái niệm đang phát triển của chúng ta về ko gian và thời gian đều phản ánh thời gian và ko gian thực tại khách quan”.

Ko gian và thời gian có những tính chất cơ bản sau đây:

-tính khác quan : ko gian và thơi gian là thuộc tính của vật chất và gắn liền với vật chất. Vật chất tồn tại khách quan ,do đó ko gian và thời gian cũng tồn tại khách quan.

- Tính vĩnh cửu và vô tận : ko gian và thời gian ko có tận cùng về một phía nnaof cẩ trong quá khứ lãn tương lai,cả về đằng trước lẫn đằng sau,cả về bên phải lẫn bên trái,cả về phía trên lẫn phía dưới.

- ko gian luôn có 3 chiều ( dài, dộng , cao ) còn thời gian chỉ có 1 chiều ( từ quá khứ tới tương lai.